ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಅಯುಕ್ತಃ ಪ್ರಾಕೃತಃ ಸ್ತಬ್ಧಃ
ಶಠೋ ನೈಕೃತಿಕೋಽಲಸಃ
ವಿಷಾದೀ ದೀರ್ಘಸೂತ್ರೀ
ಕರ್ತಾ ತಾಮಸ ಉಚ್ಯತೇ ॥ ೨೮ ॥
ಅಯುಕ್ತಃ ಯುಕ್ತಃ ಅಸಮಾಹಿತಃ, ಪ್ರಾಕೃತಃ ಅತ್ಯಂತಾಸಂಸ್ಕೃತಬುದ್ಧಿಃ ಬಾಲಸಮಃ, ಸ್ತಬ್ಧಃ ದಂಡವತ್ ನಮತಿ ಕಸ್ಮೈಚಿತ್ , ಶಠಃ ಮಾಯಾವೀ ಶಕ್ತಿಗೂಹನಕಾರೀ, ನೈಕೃತಿಕಃ ಪರವಿಭೇದನಪರಃ, ಅಲಸಃ ಅಪ್ರವೃತ್ತಿಶೀಲಃ ಕರ್ತವ್ಯೇಷ್ವಪಿ, ವಿಷಾದೀ ವಿಷಾದವಾನ್ ಸರ್ವದಾ ಅವಸನ್ನಸ್ವಭಾವಃ, ದೀರ್ಘಸೂತ್ರೀ ಕರ್ತವ್ಯಾನಾಂ ದೀರ್ಘಪ್ರಸಾರಣಃ, ಸರ್ವದಾ ಮಂದಸ್ವಭಾವಃ, ಯತ್ ಅದ್ಯ ಶ್ವೋ ವಾ ಕರ್ತವ್ಯಂ ತತ್ ಮಾಸೇನಾಪಿ ಕರೋತಿ, ಯಶ್ಚ ಏವಂಭೂತಃ, ಸಃ ಕರ್ತಾ ತಾಮಸಃ ಉಚ್ಯತೇ ॥ ೨೮ ॥
ಅಯುಕ್ತಃ ಪ್ರಾಕೃತಃ ಸ್ತಬ್ಧಃ
ಶಠೋ ನೈಕೃತಿಕೋಽಲಸಃ
ವಿಷಾದೀ ದೀರ್ಘಸೂತ್ರೀ
ಕರ್ತಾ ತಾಮಸ ಉಚ್ಯತೇ ॥ ೨೮ ॥
ಅಯುಕ್ತಃ ಯುಕ್ತಃ ಅಸಮಾಹಿತಃ, ಪ್ರಾಕೃತಃ ಅತ್ಯಂತಾಸಂಸ್ಕೃತಬುದ್ಧಿಃ ಬಾಲಸಮಃ, ಸ್ತಬ್ಧಃ ದಂಡವತ್ ನಮತಿ ಕಸ್ಮೈಚಿತ್ , ಶಠಃ ಮಾಯಾವೀ ಶಕ್ತಿಗೂಹನಕಾರೀ, ನೈಕೃತಿಕಃ ಪರವಿಭೇದನಪರಃ, ಅಲಸಃ ಅಪ್ರವೃತ್ತಿಶೀಲಃ ಕರ್ತವ್ಯೇಷ್ವಪಿ, ವಿಷಾದೀ ವಿಷಾದವಾನ್ ಸರ್ವದಾ ಅವಸನ್ನಸ್ವಭಾವಃ, ದೀರ್ಘಸೂತ್ರೀ ಕರ್ತವ್ಯಾನಾಂ ದೀರ್ಘಪ್ರಸಾರಣಃ, ಸರ್ವದಾ ಮಂದಸ್ವಭಾವಃ, ಯತ್ ಅದ್ಯ ಶ್ವೋ ವಾ ಕರ್ತವ್ಯಂ ತತ್ ಮಾಸೇನಾಪಿ ಕರೋತಿ, ಯಶ್ಚ ಏವಂಭೂತಃ, ಸಃ ಕರ್ತಾ ತಾಮಸಃ ಉಚ್ಯತೇ ॥ ೨೮ ॥

ದೀರ್ಘಂ ಸೂತ್ರಯಿತುಂ ಶೀಲಮ್ ಅಸ್ಯ ಇತಿ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಂ ಗೃಹೀತ್ವಾ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ಅರ್ಥ ಆಹ -

ಕರ್ತವ್ಯಾನಾಮಿತಿ ।

ಏವಂ ಕ್ರಿಯಮಾಣೇ ಸತಿ ಅನಿಷ್ಟಮ್ ಇದಂ ಕಥಂಚಿತ್ ಆಪದ್ಯೇತ ; ಯದಾ ಪುನಃ ಏವಂ ಕ್ರಿಯತೇ ತದಾ ತು ಅನಿಷ್ಟಮೇವ ಸಂಭಾವನೋಪನೀತಮ್ ಇತಿ ಚಿಂತಾಪರಂಪರಾಯಾಂ ಮಂಥರಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ।

ತದೇವ ಸ್ಪಷ್ಟಯತಿ -

ಯದದ್ಯೇತಿ

॥ ೨೮ ॥