నను అనాకారామేవ అనుమిమీమహే బుద్ధిమ్ ఇతి వదతామ్ అనాకారం అప్రత్యక్షమ్ ఇచ్ఛతాం ప్రాక్ అర్థావగతేః అప్రసిద్ధమేవ జ్ఞానమ్ ? న, ఇత్యాహ -
యేషామితి ।
సుఖాదివత్ ऩిత్యానుభవగమ్యం జ్ఞానం న అనుమేయం విషయావగత్యా తదనుమితౌ ఇతరేతరాశ్రయాత్ ఇతి భావః ।
ఇతశ్చ జ్ఞానం ప్రసిద్ధమ్ , అన్యథా తత్ర జిజ్ఞాసాప్రసఙ్గాత్ । న చ జ్ఞానే జిజ్ఞాసా ప్రసిద్ధా । ప్రసిద్ధే చ తదయోగాత్ , ఇత్యాహ -
జిజ్ఞాసేతి ।
తదేవ ప్రపఞ్చయతి -
అప్రసిద్ధం చేదితి ।
దృష్టాన్తమేవ వ్యాచష్టే-
యథేతి ।
దార్ష్టాన్తికం వివృణోతి -
తథేతి ।
ఇష్టాపత్తిం నిరాచష్టే -
న చేతి ।
జ్ఞానస్య జ్ఞానాన్తరేణ జ్ఞేయత్వమ్ ఎతచ్ఛబ్దార్థః । అనవస్థాపత్తేః ఇత్యర్థః ।
జ్ఞానే జిజ్ఞాసానుపపత్తౌ ఫలితమ్ ఆహ -
అత ఇతి ।
ప్రసిద్ధేఽపి, జ్ఞానే, జ్ఞాతరి ఆత్మని కిమ్ ఆయాతమ్ ? తదాహ -
జ్ఞాతాపీతి ।
జ్ఞానస్య, వినా జ్ఞాతారమ్ , అపర్యవసానాత్ ఇత్యర్థః ।
జ్ఞానస్య ప్రసిద్ధత్వే తవ భావనాపర్యాయః విధిః నాస్తి ఇత్యాహ -
తస్మాదితి ।
కుత్ర తర్హి ప్రయత్నాఖ్యా భావనా ఇతి ఆశఙ్క్య, ఆహ -
కిం త్వితి ।
అవిషయే నిరాకారే చ ఆత్మని జ్ఞాననిష్ఠాయాః దుస్సమ్పాద్యత్వాభావే ఫలితం నిగమయతి -
తస్మాదితి
॥ ౫౦ ॥