ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಭಕ್ತ್ಯಾ ಮಾಮಭಿಜಾನಾತಿ
ಯಾವಾನ್ಯಶ್ಚಾಸ್ಮಿ ತತ್ತ್ವತಃ
ತತೋ ಮಾಂ ತತ್ತ್ವತೋ ಜ್ಞಾತ್ವಾ
ವಿಶತೇ ತದನಂತರಮ್ ॥ ೫೫ ॥
ಭಕ್ತ್ಯಾ ಮಾಮ್ ಅಭಿಜಾನಾತಿ ಯಾವಾನ್ ಅಹಮ್ ಉಪಾಧಿಕೃತವಿಸ್ತರಭೇದಃ, ಯಶ್ಚ ಅಹಮ್ ಅಸ್ಮಿ ವಿಧ್ವಸ್ತಸರ್ವೋಪಾಧಿಭೇದಃ ಉತ್ತಮಃ ಪುರುಷಃ ಆಕಾಶಕಲ್ಪಃ, ತಂ ಮಾಮ್ ಅದ್ವೈತಂ ಚೈತನ್ಯಮಾತ್ರೈಕರಸಮ್ ಅಜರಮ್ ಅಭಯಮ್ ಅನಿಧನಂ ತತ್ತ್ವತಃ ಅಭಿಜಾನಾತಿತತಃ ಮಾಮ್ ಏವಂ ತತ್ತ್ವತಃ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ವಿಶತೇ ತದನಂತರಂ ಮಾಮೇವ ಜ್ಞಾನಾನಂತರಮ್ನಾತ್ರ ಜ್ಞಾನಪ್ರವೇಶಕ್ರಿಯೇ ಭಿನ್ನೇ ವಿವಕ್ಷಿತೇಜ್ಞಾತ್ವಾ ವಿಶತೇ ತದನಂತರಮ್ಇತಿಕಿಂ ತರ್ಹಿ ? ಫಲಾಂತರಾಭಾವಾತ್ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಮೇವ, ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಂ ಚಾಪಿ ಮಾಂ ವಿದ್ಧಿ’ (ಭ. ಗೀ. ೧೩ । ೨) ಇತಿ ಉಕ್ತತ್ವಾತ್
ಭಕ್ತ್ಯಾ ಮಾಮಭಿಜಾನಾತಿ
ಯಾವಾನ್ಯಶ್ಚಾಸ್ಮಿ ತತ್ತ್ವತಃ
ತತೋ ಮಾಂ ತತ್ತ್ವತೋ ಜ್ಞಾತ್ವಾ
ವಿಶತೇ ತದನಂತರಮ್ ॥ ೫೫ ॥
ಭಕ್ತ್ಯಾ ಮಾಮ್ ಅಭಿಜಾನಾತಿ ಯಾವಾನ್ ಅಹಮ್ ಉಪಾಧಿಕೃತವಿಸ್ತರಭೇದಃ, ಯಶ್ಚ ಅಹಮ್ ಅಸ್ಮಿ ವಿಧ್ವಸ್ತಸರ್ವೋಪಾಧಿಭೇದಃ ಉತ್ತಮಃ ಪುರುಷಃ ಆಕಾಶಕಲ್ಪಃ, ತಂ ಮಾಮ್ ಅದ್ವೈತಂ ಚೈತನ್ಯಮಾತ್ರೈಕರಸಮ್ ಅಜರಮ್ ಅಭಯಮ್ ಅನಿಧನಂ ತತ್ತ್ವತಃ ಅಭಿಜಾನಾತಿತತಃ ಮಾಮ್ ಏವಂ ತತ್ತ್ವತಃ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ವಿಶತೇ ತದನಂತರಂ ಮಾಮೇವ ಜ್ಞಾನಾನಂತರಮ್ನಾತ್ರ ಜ್ಞಾನಪ್ರವೇಶಕ್ರಿಯೇ ಭಿನ್ನೇ ವಿವಕ್ಷಿತೇಜ್ಞಾತ್ವಾ ವಿಶತೇ ತದನಂತರಮ್ಇತಿಕಿಂ ತರ್ಹಿ ? ಫಲಾಂತರಾಭಾವಾತ್ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಮೇವ, ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಂ ಚಾಪಿ ಮಾಂ ವಿದ್ಧಿ’ (ಭ. ಗೀ. ೧೩ । ೨) ಇತಿ ಉಕ್ತತ್ವಾತ್

ತದೇವ ಜ್ಞಾನಂ ಭಕ್ತಿಪರಾಧೀನಂ ವಿವೃಣೋತಿ -

ಯಾವಾನಿತಿ ।

ಆಕಾಶಕಲ್ಪತ್ವಮ್ ಅನವಚ್ಛಿನ್ನತ್ವಮ್ ಅಸಂಗತ್ವಂ ಚ ।

ಚೈತನ್ಯಸ್ಯ ವಿಷಯಸಾಪೇಕ್ಷತ್ವಂ ಪ್ರತಿಕ್ಷಿಪತಿ -

ಅದ್ವೈತಮಿತಿ ।

ಯೇ ತು ದ್ರವ್ಯಬೋಧಾತ್ಮತ್ವಮ್ ಆತ್ಮನಃ ಮನ್ಯಂತೇ, ತಾನ್ ಪ್ರತಿ ಉಕ್ತಂ -

ಚೈತನ್ಯಮಾತ್ರೇತಿ ।

ಆತ್ಮನಿ ತನ್ಮಾತ್ರೇಽಪಿ ಧರ್ಮಾಂತರಮ್ ಉಪೇತ್ಯ ಧರ್ಮಧರ್ಮಿತ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಾಹ -

ಏಕರಸಮಿತಿ ।

ಸರ್ವವಿಕ್ರಿಯಾರಾಹಿತ್ಯೋಕ್ತ್ಯಾ ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಮ್ ಆತ್ಮನಃ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಯತಿ -

ಅಜಮಿತಿ ।

ಉಕ್ತವಿಕ್ರಿಯಾಭಾವೇ ತದ್ಧೇತ್ವಜ್ಞಾನಾಸಂಬಂಧಂ ಹೇತುಮ್ ಆಹ -

ಅಭಯಮಿತಿ ।

ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಮ್ ಅನೂದ್ಯ ತತ್ಫಲಂ ವಿದೇಹಕೈವಲ್ಯಂ ಲಂಭಯತಿ -

ತತ ಇತಿ ।

ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಸ್ಯ ತಸ್ಮಾತ್ ಅನಂತರಪ್ರವೇಶಕ್ರಿಯಾಯಾಶ್ಚ ಭಿನ್ನತ್ವಂ ಪ್ರಾಪ್ತಂ ಪ್ರತ್ಯಾಹ -

ನಾತ್ರೇತಿ ।

ಭಿನ್ನತ್ವಾಭಾವೇ ಕಾ ಗತಿಃ ಭೇದೋಕ್ತೇಃ, ಇತಿ ಆಶಂಕ್ಯ, ಔಪಚಾರಿಕತ್ವಮ್ ಆಹ-

ಕಿಂ ತರ್ಹೀತಿ ।

ಪ್ರವೇಶಃ ಇತಿ ಶೇಷಃ ।

ಬ್ರಹ್ಮಪ್ರಾಪ್ತಿರೇವ ಫಲಾಂತರಮ್ ಇತಿ ಆಶಂಕ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮನೋಃ ಭೇದಾಭಾವಾತ್ ನ ಜ್ಞಾನಾತಿರಿಕ್ತಾ ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತಿಃ ಇತ್ಯಾಹ -

ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಂ ಚೇತಿ ।