ಏತಾವದ್ಧ್ಯತಿಕ್ರಾಂತೇನ ವಿಧಿಪ್ರತಿಷೇಧಾರ್ಥೇನ ಮಂತ್ರಬ್ರಾಹ್ಮಣೇನಾವಗಂತವ್ಯಂ ಯದ್ವರದ್ವಯಸೂಚಿತಂ ವಸ್ತು ನಾತ್ಮತತ್ತ್ವವಿಷಯಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಮ್ । ಅತೋ ವಿಧಿಪ್ರತಿಷೇಧಾರ್ಥವಿಷಯಸ್ಯ ಆತ್ಮನಿ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಫಲಾಧ್ಯಾರೋಪಣಲಕ್ಷಣಸ್ಯ ಸ್ವಾಭಾವಿಕಸ್ಯಾಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಸಂಸಾರಬೀಜಸ್ಯ ನಿವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ತದ್ವಿಪರೀತಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮೈಕತ್ವವಿಜ್ಞಾನಂ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಫಲಾಧ್ಯಾರೋಪಣಶೂನ್ಯಮಾತ್ಯಂತಿಕನಿಃಶ್ರೇಯಸಪ್ರಯೋಜನಂ ವಕ್ತವ್ಯಮಿತ್ಯುತ್ತರೋ ಗ್ರಂಥ ಆರಭ್ಯತೇ । ತಮೇತಮರ್ಥಂ ದ್ವಿತೀಯವರಪ್ರಾಪ್ತ್ಯಾಪ್ಯಕೃತಾರ್ಥತ್ವಂ ತೃತೀಯವರಗೋಚರಮಾತ್ಮಜ್ಞಾನಮಂತರೇಣೇತ್ಯಾಖ್ಯಾಯಿಕಯಾ ಪ್ರಪಂಜಯತಿ । ಯತಃ ಪೂರ್ವಸ್ಮಾತ್ಕರ್ಮಗೋಚರಾತ್ಸಾಧ್ಯಸಾಧನಲಕ್ಷಣಾದನಿತ್ಯಾದ್ವಿರಕ್ತಸ್ಯಾತ್ಮಜ್ಞಾನೇಽಧಿಕಾರ ಇತಿ ತನ್ನಿಂದಾರ್ಥಂ ಪುತ್ರಾದ್ಯುಪನ್ಯಾಸೇನ ಪ್ರಲೋಭನಂ ಕ್ರಿಯತೇ । ನಚಿಕೇತಾ ಉವಾಚ ‘ತೃತೀಯಂ ವರಂ ನಚಿಕೇತೋ ವೃಣೀಷ್ವ’ ಇತ್ಯುಕ್ತಃ ಸನ್ — ಯೇಯಂ ವಿಚಿಕಿತ್ಸಾ ಸಂಶಯಃ ಪ್ರೇತೇ ಮೃತೇ ಮನುಷ್ಯೇ, ಅಸ್ತಿ ಇತ್ಯೇಕೇ ಅಸ್ತಿ ಶರೀರೇಂದ್ರಿಯಮನೋಬುದ್ಧಿವ್ಯತಿರಿಕ್ತೋ ದೇಹಾಂತರಸಂಬಂಧ್ಯಾತ್ಮಾ ಇತ್ಯೇಕೇ ಮನ್ಯಂತೇ, ನಾಯಮಸ್ತಿ ಇತಿ ಚೈಕೇ ನಾಯಮೇವಂವಿಧೋಽಸ್ತೀತಿ ಚೈಕೇ । ಅತ್ರ ಚಾಸ್ಮಾಕಂ ನ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣ ನಾಪ್ಯನುಮಾನೇನ ನಿರ್ಣಯವಿಜ್ಞಾನಮ್ । ಏತದ್ವಿಜ್ಞಾನಾಧೀನೋ ಹಿ ಪರಃ ಪುರುಷಾರ್ಥ ಇತ್ಯತಃ ಏತತ್ ವಿದ್ಯಾಂ ವಿಜಾನೀಯಾಮ್ ಅಹಮ್ ಅನುಶಿಷ್ಟಃ ಜ್ಞಾಪಿತಃ ತ್ವಯಾ । ವರಾಣಾಮೇಷ ವರಸ್ತೃತೀಯೋಽವಶಿಷ್ಟಃ ॥