ಕಠೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯಮ್
ಪ್ರಥಮೋಽಧ್ಯಾಯಃದ್ವಿತೀಯಾ ವಲ್ಲೀ
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಕಾಠಕ)
 
ಅನ್ಯತ್ರ ಧರ್ಮಾದನ್ಯತ್ರಾಧರ್ಮಾದನ್ಯತ್ರಾಸ್ಮಾತ್ಕೃತಾಕೃತಾತ್ ।
ಅನ್ಯತ್ರ ಭೂತಾಚ್ಚ ಭವ್ಯಾಚ್ಚ ಯತ್ತತ್ಪಶ್ಯಸಿ ತದ್ವದ ॥ ೧೪ ॥
ಏತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ನಚಿಕೇತಾಃ ಪುನರಾಹ — ಯದ್ಯಹಂ ಯೋಗ್ಯಃ, ಪ್ರಸನ್ನಶ್ಚಾಸಿ ಭಗವನ್ , ಮಾಂ ಪ್ರತಿ ಅನ್ಯತ್ರ ಧರ್ಮಾತ್ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯಾದ್ಧರ್ಮಾನುಷ್ಠಾನಾತ್ತತ್ಫಲಾತ್ತತ್ಕಾರಕೇಭ್ಯಶ್ಚ ಪೃಥಗ್ಭೂತಮಿತ್ಯರ್ಥಃ । ತಥಾ ಅನ್ಯತ್ರ ಅಧರ್ಮಾತ್ ವಿಹಿತಾಕರಣರೂಪಾತ್ ಪಾಪಾತ್ , ತಥಾ ಅನ್ಯತ್ರಾಸ್ಮಾತ್ಕೃತಾಕೃತಾತ್ , ಕೃತಂ ಕಾರ್ಯಮಕೃತಂ ಕಾರಣಮಸ್ಮಾದನ್ಯತ್ರ । ಕಿಂಚ, ಅನ್ಯತ್ರ ಭೂತಾಚ್ಚ ಅತಿಕ್ರಾಂತಾತ್ಕಾಲಾತ್ ಭವ್ಯಾಚ್ಚ ಭವಿಷ್ಯತಶ್ಚ ತಥಾ ಅನ್ಯತ್ರ ವರ್ತಮಾನಾತ್ । ಕಾಲತ್ರಯೇಣ ಯನ್ನ ಪರಿಚ್ಛಿದ್ಯತ ಇತ್ಯರ್ಥಃ । ಯದೀದೃಶಂ ವಸ್ತು ಸರ್ವವ್ಯವಹಾರಗೋಚರಾತೀತಂ ಪಶ್ಯಸಿ ಜಾನಾಸಿ ತದ್ವದ ಮಹ್ಯಮ್ ॥

ಯದಿ ದೇಹವ್ಯತಿರಿಕ್ತಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನಃ ಪ್ರಥಮಂ ಪೃಷ್ಟಸ್ಯ ಪರಮಾರ್ಥಸ್ವರೂಪಜ್ಞಾನಮೇವ ಶ್ರೇಯಃಸಾಧನಂ ತರ್ಹಿ ತದೇವ ಬ್ರೂಹೀತ್ಯಾಹ -

ಯದ್ಯಹಂ ಯೋಗ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿನಾ ।

ಅತ ಏವ ವರದಾನವ್ಯತಿರೇಕೇಣಾಪೂರ್ವೋಽಯಂ ಪ್ರಶ್ನ ಇತಿ ನಾಽಽಶಂಕನೀಯಂ ಪೂರ್ವಪೃಷ್ಟಸ್ಯೈವ ಯಾಥಾತಥ್ಯಪ್ರಶ್ನಃ ಪೃಷ್ಟಸ್ಯ ವಸ್ತುನೋ ವಿಶೇಷಣಾಂತರಂ ಜ್ಞಾನಸಾಧನಂ ವಕ್ತುಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ॥ ೧೪ ॥