‘அந்யதே³வ தத்³விதி³தாத³தோ² அவிதி³தாத³தி⁴’ (கே. உ. 1 । 4) இத்யநேந வாக்யேந ஆத்மா ப்³ரஹ்மேதி ப்ரதிபாதி³தே ஶ்ரோதுராஶங்கா ஜாதா — கத²ம் ந்வாத்மா ப்³ரஹ்ம । ஆத்மா ஹி நாமாதி⁴க்ருத: கர்மண்யுபாஸநே ச ஸம்ஸாரீ கர்மோபாஸநம் வா ஸாத⁴நமநுஷ்டா²ய ப்³ரஹ்மாதி³தே³வாந்ஸ்வர்க³ம் வா ப்ராப்துமிச்ச²தி । தத்தஸ்மாத³ந்ய உபாஸ்யோ விஷ்ணுரீஶ்வர இந்த்³ர: ப்ராணோ வா ப்³ரஹ்ம ப⁴விதுமர்ஹதி, ந த்வாத்மா ; லோகப்ரத்யயவிரோதா⁴த் । யதா²ந்யே தார்கிகா ஈஶ்வராத³ந்ய ஆத்மேத்யாசக்ஷதே, ததா² கர்மிணோ(அ)மும் யஜாமும் யஜேத்யந்யா ஏவ தே³வதா உபாஸதே । தஸ்மாத்³யுக்தம் யத்³விதி³தமுபாஸ்யம் தத்³ப்³ரஹ்ம ப⁴வேத் , ததோ(அ)ந்ய உபாஸக இதி । தாமேதாமாஶங்காம் ஶிஷ்யலிங்கே³நோபலக்ஷ்ய தத்³வாக்யாத்³வா ஆஹ — மைவம் ஶங்கிஷ்டா²: । யத் சைதந்யமாத்ரஸத்தாகம் , வாசா — வாகி³தி ஜிஹ்வாமூலாதி³ஷ்வஷ்டஸு ஸ்தா²நேஷு விஷக்தமாக்³நேயம் வர்ணாநாமபி⁴வ்யஞ்ஜகம் கரணம் , வர்ணாஶ்சார்த²ஸங்கேதபரிச்சி²ந்நா ஏதாவந்த ஏவம்க்ரமப்ரயுக்தா இதி ; ஏவம் தத³பி⁴வ்யங்க்³ய: ஶப்³த³: பத³ம் வாகி³த்யுச்யதே ; ‘அகாரோ வை ஸர்வா வாக்ஸைஷாஸ்ய ஸ்பர்ஶாந்த:ஸ்தோ²ஷ்மபி⁴ர்வ்யஜ்யமாநா ப³ஹ்வீ நாநாரூபா ப⁴வதி’ (ஐ. ஆ. 2 । 3 । 6) இதி ஶ்ருதே: । மிதமமிதம் ஸ்வர: ஸத்யாந்ருதே ஏஷ விகாரோ யஸ்யா: தயா வாசா பத³த்வேந பரிச்சி²ந்நயா கரணகு³ணவத்யா — அநப்⁴யுதி³தம் அப்ரகாஶிதமநப்⁴யுக்தம் । யேந ப்³ரஹ்மணா விவக்ஷிதே(அ)ர்தே² ஸகரணா வாக் அப்⁴யுத்³யதே சைதந்யஜ்யோதிஷா ப்ரகாஶ்யதே ப்ரயுஜ்யத இத்யேதத் । யத் ‘வாசோ ஹ வாக்’ (கே. உ. 1 । 2) இத்யுக்தம் , ‘வத³ந்வாக்’ (ப்³ரு. உ. 1 । 4 । 7) ‘யோ வாசமந்தரோ யமயதி’ (ப்³ரு. உ. 3 । 7 । 10) இத்யாதி³ ச வாஜஸநேயகே । ‘யா வாக் புருஷேஷு ஸா கோ⁴ஷேஷு ப்ரதிஷ்டி²தா கஶ்சித்தாம் வேத³ ப்³ராஹ்மண:’ இதி ப்ரஶ்நமுத்பாத்³ய ப்ரதிவசநமுக்தம் ‘ஸா வாக்³யயா ஸ்வப்நே பா⁴ஷதே’ ( ? ) இதி । ஸா ஹி வக்துர்வக்திர்நித்யா வாக் சைதந்யஜ்யோதி:ஸ்வரூபா, ‘ந ஹி வக்துர்வக்தேர்விபரிலோபோ வித்³யதே’ (ப்³ரு. உ. 4 । 3 । 26) இதி ஶ்ருதே: । ததே³வ ஆத்மஸ்வரூபம் ப்³ரஹ்ம நிரதிஶயம் பூ⁴மாக்²யம் ப்³ருஹத்த்வாத்³ப்³ரஹ்மேதி வித்³தி⁴ விஜாநீஹி த்வம் । யைர்வாகா³த்³யுபாதி⁴பி⁴: ‘வாசோ ஹ வாக்’ ‘சக்ஷுஷஶ்சக்ஷு:’ ‘ஶ்ரோத்ரஸ்ய ஶ்ரோத்ரம் மநஸோ மந:’ (கே. உ. 1 । 2) ‘கர்தா போ⁴க்தா விஜ்ஞாதா நியந்தா ப்ரஶாஸிதா’ ‘விஜ்ஞாநமாநந்த³ம் ப்³ரஹ்ம’ (ப்³ரு. உ. 3 । 9 । 7) இத்யேவமாத³ய: ஸம்வ்யவஹாரா அஸம்வ்யவஹார்யே நிர்விஶேஷே பரே ஸாம்யே ப்³ரஹ்மணி ப்ரவர்தந்தே, தாந்வ்யுத³ஸ்ய ஆத்மாநமேவ நிர்விஶேஷம் ப்³ரஹ்ம வித்³தீ⁴தி ஏவஶப்³தா³ர்த²: । நேத³ம் ப்³ரஹ்ம யதி³த³ம் இத்யுபாதி⁴பே⁴த³விஶிஷ்டமநாத்மேஶ்வராதி³ உபாஸதே த்⁴யாயந்தி । ததே³வ ப்³ரஹ்ம த்வம் வித்³தி⁴ இத்யுக்தே(அ)பி நேத³ம் ப்³ரஹ்ம இத்யநாத்மநோ(அ)ப்³ரஹ்மத்வம் புநருச்யதே நியமார்த²ம் அந்யப்³ரஹ்மபு³த்³தி⁴பரிஸங்க்²யாநார்த²ம் வா ॥