ಪ್ರಕೃತಭೋಕ್ತೃಭೋಗ್ಯಪದಾರ್ಥದ್ವಯಪರಿಜ್ಞಾನಸ್ಯಾವಾಂತರಫಲಮಾಹ –
ತ್ರಿಷ್ವಿತಿ ।
ಪೂರ್ವಾರ್ಥಂ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ –
ಜಾಗ್ರದಾದಿಷ್ವಿತಿ ।
ಭೋಗ್ಯತ್ವೇನೈಕತ್ವೇಽಪಿ ತ್ರೈವಿಧ್ಯಮವಾಂತರಭೇದಾದುನ್ನೇಯಮ್ ।
ಭೋಕ್ತುರೇಕತ್ವೇ ಹೇತುಮಾಹ –
ಸೋಽಹಮಿತಿ ।
ಯೋಽಹಂ ಸುಷುಪ್ತಃ ಸೋಽಹಂ ಸ್ವಪ್ನಂ ಪ್ರಾಪ್ತಃ । ಯಶ್ಚ ಸ್ವಪ್ನಮದ್ರಾಕ್ಷಂ ಸೋಽಹಮಿದಾನೀಂ ಜಾಗರ್ಮೀತ್ಯೇಕತ್ವಂ ಪ್ರತಿಸಂಧೀಯತೇ । ನ ಚ ತತ್ರ ಬಾಧಕಮಸ್ತಿ । ತದ್ ಯುಕ್ತಂ ಭೋಕ್ತುರೇಕತ್ವಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ।
ಕಿಂ ಚಾಜ್ಞಾನಂ ತತ್ಕಾರ್ಯಂ ಚ ಪ್ರತಿ ಪ್ರಾಜ್ಞಾದಿಷು ದ್ರಷ್ಟೃತ್ವಸ್ಯಾವಿಶಿಷ್ಟತ್ವಾದ್ ದ್ರಷ್ಟೃಭೇದೇ ಚ ಪ್ರಮಾಣಾಭಾವಾದ್ ಯುಕ್ತಂ ತದೇಕತ್ವಮಿತ್ಯಾಹ –
ದ್ರಷ್ಟೃತ್ವೇತಿ ।
ದ್ವಿತೀಯಾರ್ಥಂ ವಿಭಜತೇ –
ಯೋ ವೇದೇತಿ ।
ಕಥಮೇತಾವತಾ ಭೋಗಪ್ರಯುಕ್ತದೋಷರಾಹಿತ್ಯಂ, ತತ್ರಾಽಽಹ –
ಭೋಜ್ಯಸ್ಯೇತಿ ।
ಯದ್ಯಪಿ ಭೋಕ್ತುರೇಕಸ್ಯೈವ ಸರ್ವಂ ಭೋಗ್ಯಮಿತ್ಯವಗತಂ ತಥಾಽಪಿ ಕಥಂ ಸರ್ವಂ ಭುಂಜಾನೋ ಭೋಗಪ್ರಯುಕ್ತದೋಷವಾನ್ನ ಭವತೀತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ –
ನ ಹೀತಿ ।
ಉಕ್ತಮರ್ಥಂ ದೃಷ್ಟಾಂತೇನ ಸ್ಪಷ್ಟಯತಿ –
ನ ಹ್ಯಗ್ನಿರಿತಿ ।
ಸ್ವವಿಷಯಾನ್ ಕಾಷ್ಠಾದೀನ್ ದಗ್ಧ್ವಾ ನ ಹೀಯತೇ ವರ್ಧತೇ ವಾಽಗ್ನಿರಿತಿ ಸಂಬಂಧಃ ॥೫॥