ಮಾಂಡೂಕ್ಯೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಮಾಂಡೂಕ್ಯ)
 
ಪ್ರಣವೋ ಹ್ಯಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಪ್ರಣವಶ್ಚ ಪರಂ ಸ್ಮೃತಃ ।
ಅಪೂರ್ವೋಽನಂತರೋಽಬಾಹ್ಯೋಽನಪರಃ ಪ್ರಣವೋಽವ್ಯಯಃ ॥ ೨೬ ॥
ಪರಾಪರೇ ಬ್ರಹ್ಮಣೀ ಪ್ರಣವಃ ; ಪರಮಾರ್ಥತಃ ಕ್ಷೀಣೇಷು ಮಾತ್ರಾಪಾದೇಷು ಪರ ಏವಾತ್ಮಾ ಬ್ರಹ್ಮ ಇತಿ ; ನ ಪೂರ್ವಂ ಕಾರಣಮಸ್ಯ ವಿದ್ಯತ ಇತ್ಯಪೂರ್ವಃ ; ನಾಸ್ಯ ಅಂತರಂ ಭಿನ್ನಜಾತೀಯಂ ಕಿಂಚಿದ್ವಿದ್ಯತ ಇತಿ ಅನಂತರಃ, ತಥಾ ಬಾಹ್ಯಮನ್ಯತ್ ನ ವಿದ್ಯತ ಇತ್ಯಬಾಹ್ಯಃ ; ಅಪರಂ ಕಾರ್ಯಮಸ್ಯ ನ ವಿದ್ಯತ ಇತ್ಯನಪರಃ, ಸಬಾಹ್ಯಾಭ್ಯಂತರೋ ಹ್ಯಜಃ ಸೈಂಧವಘನವತ್ಪ್ರಜ್ಞಾನಘನ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ॥

ಕೀದೃಶಸ್ತರ್ಹಿ ಪ್ರಣವೋ ಮಂದಾನಾಂ ಮಧ್ಯಮಾನಾಂ ಚಾಧಿಕಾರಿಣಾಂ ಧ್ಯೇಯೋ ಭವತೀತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ –

ಪ್ರಣವೋ ಹೀತಿ ।

ಉತ್ತಮಾಧಿಕಾರಿಣಾಂ ಕೀದೃಶಸ್ತರ್ಹಿ ಪ್ರಣವಃ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಗೋಚರೋ ಭವತಿ, ತತ್ರಾಽಽಹ –

ಅಪೂರ್ವ ಇತಿ ।

ಪರಾಪರಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮನಾ ಪ್ರಣವೋ ಮಂದಮಧ್ಯಮಾಧಿಕಾರಿಣೋರ್ಧ್ಯೇಯತಾಮುಪಗಚ್ಛತೀತಿ ಪೂರ್ವಾರ್ಧಂ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ –

ಪರೇತಿ ।

ಉತ್ತಮಾಧಿಕಾರಿಣಸ್ತು ಸರ್ವವಿಶೇಷಶೂನ್ಯಮೇಕರಸಂ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಭೂತಂ ಯದ್ ಬ್ರಹ್ಮ ತದ್ರೂಪೇಣ ಪ್ರಣವಃ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಾಧಿಗಮ್ಯೋ ಭವತೀತ್ಯುತ್ತರಾರ್ಧಂ ವಿಭಜತೇ –

ಪರಮಾರ್ಥತ ಇತ್ಯದಿನಾ ।

ಉಕ್ತೇಽರ್ಥೇ ಪ್ರಮಾಣಂ ಸೂಚಯತಿ –

ಸಬಾಹ್ಯೇತಿ ॥೨೬॥