ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚೈತನ್ಯಮೋಂಕಾರಸಂವೇದನಂ ತ್ರಿಮಾತ್ರೇಣೋಂಕಾರೇಣಾಧ್ಯಸ್ತೇನ ತಾದಾತ್ಮ್ಯಾದೋಂಕಾರೋ ನಿರುಚ್ಯತೇ । ತಸ್ಯ ಪರೇಣ ಬ್ರಹ್ಮಣೈಕ್ಯಮಮಾತ್ರಾದಿಶ್ರುತ್ಯಾ ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ । ತಮವತಾರ್ಯ ವ್ಯಾಕರೋತಿ –
ಅಮಾತ್ರ ಇತ್ಯಾದಿನಾ ।
ಕೇವಲತ್ವಮದ್ವಿತೀಯತ್ವಮ್ ।
ವಿಶೇಷಣಾಂತರಮುಪಪಾದಯತಿ –
ಅಭಿಧಾನೇತಿ ।
ಅಭಿಧಾನಂ ವಾಕ್, ಅಭಿಧೇಯಂ ಮನಃ ಚಿತ್ತಾತಿರಿಕ್ತಾರ್ಥಾಭಾವಸ್ಯಾಭಿಧಾಸ್ಯಮಾನತ್ವಾತ್ ತಯೋರ್ಮೂಲಾಜ್ಞಾನಕ್ಷಯೇಣ ಕ್ಷೀಣತ್ವಾದಿತಿ ಹೇತ್ವರ್ಥಃ ।
ಅವ್ಯವಹಾರ್ಯಶ್ಚೇದಾತ್ಮಾ ನಾಸ್ತ್ಯೇವೇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ ವಿಕಾರಜಾತವಿನಾಶಾವಧಿತ್ವೇನಾಽಽತ್ಮನೋಽವಶೇಷಾನ್ನೈವಮಿತ್ಯಾಹ –
ಪ್ರಪಂಚೇತಿ ।
ತಸ್ಯ ಚ ಸರ್ವಾನರ್ಥಾಭಾವೋಪಲಕ್ಷಿತಸ್ಯ ಪರಮಾನಂದತ್ವೇನ ಪರ್ಯವಸಾನಂ ಸೂಚಯತಿ –
ಶಿವ ಇತಿ ।
ತಸ್ಯೈವ ಸರ್ವದ್ವೈತಕಲ್ಪನಾಧಿಷ್ಠಾನತ್ವೇನಾವಸ್ಥಾನಮಭಿಪ್ರೇತ್ಯಾಽಽಹ –
ಅದ್ವೈತ ಇತಿ ।
ಓಂಕಾರಸ್ತುರೀಯಃ ಸನ್ನಾತ್ಮೈವೇತಿ ಯದುಕ್ತಂ ತದುಪಸಂಹರತಿ –
ಏವಮಿತಿ ।
ಯಥೋಕ್ತಂ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಪಾದಾನಾಂ ಮಾತ್ರಾಣಾಂ ಚೈಕತ್ವಮ್, ನ ಚ ಪಾದಾ ಮಾತ್ರಾಶ್ಚ ತುರೀಯಾತ್ಮನ್ಯೋಂಕಾರೇ ಸಂತಿ, ಪೂರ್ವಪೂರ್ವವಿಭಾಗಶೋತ್ತರೋತ್ತರಾಂತರ್ಭಾವೇನ ಕ್ರಮಾದಾತ್ಮನಿ ಪರ್ಯವಸ್ಯತೀತ್ಯೇವಂಲಕ್ಷಣತದ್ವತಾ –
?
ಪ್ರಯುಕ್ತಃ ಸನ್ನೋಂಕಾರೋ ಮಾತ್ರಾಃ ಪಾದಾಂಶ್ಚ ಸ್ವಸ್ಮಿನ್ನಂತರ್ಭಾವ್ಯಾವಸ್ಥಿತಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನೋ ಭೇದಮಸಹಮಾನಸ್ತದ್ರೂಪೋ ಭವತೀತ್ಯರ್ಥಃ ।
ಉಕ್ತೈಕ್ಯಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಫಲಮಾಹ –
ಸಂವಿಶತೀತಿ ।
ಸುಷುಪ್ತೇ ಬ್ರಹ್ಮಪ್ರಾಪ್ತಸ್ಯ ಪುನರುತ್ಥಾನವನ್ಮುಕ್ತಸ್ಯಾಪಿ ಪುನರ್ಜನ್ಮ ಸ್ಯಾದಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ –
ಪರಮಾರ್ಥೇತಿ ।
ಸುಷುಪ್ತಸ್ಯ ಪುನರುತ್ಥನಂ ಬೀಜಭೂತಾಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಸತ್ತ್ವಾದುಪಪದ್ಯತೇ । ಇಹ ತು ಬೀಜಭೂತಮಜ್ಞಾನಂ ತೃತೀಯಂ ಸುಷುಪ್ತಾಖ್ಯಂ ದಗ್ಧ್ವೈವ ತೇಷಾಮಾತ್ಮಾನಂ ತುರೀಯಂ ಪ್ರವಿಷ್ಟೋ ವಿದ್ವಾನಿತಿ ನಾಸೌ ಪುನರುತ್ಥಾನಮರ್ಹತಿ । ಕಾರಣಮಂತರೇಣ ತದಯೋಗಾದಿತ್ಯರ್ಥಃ ।
ತುರೀಯಮೇವ ಪುನರುತ್ಥನಬೀಜಭೂತಂ ಭವಿಷ್ಯತೀತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ ಕರ್ಯಕಾರಣವಿನಿರ್ಮುಕ್ತಸ್ಯ ತಸ್ಯ ತದಯೋಗಾನ್ಮೈವಮಿತ್ಯಾಹ –
ತುರೀಯಸ್ಯೇತಿ ।
ಮುಕ್ತಸ್ಯಾಪಿ ಪೂರ್ವಸಂಸ್ಕಾರಾತ್ಪುನರುತ್ಥಾನಮಾಶಂಕ್ಯ ದೃಷ್ಟಾಂತೇನ ನಿರಾಚಷ್ಟೇ –
ನ ಹೀತಿ ।
ಪೂರ್ವವದಿತ್ಯವಿವೇಕಾವಸ್ಥಾಯಾಮಿವೇತ್ಯರ್ಥಃ । ತದ್ವಿವೇಕಿನಾಂ ರಜ್ಜುಸರ್ಪವಿವೇಕವಿಜ್ಞಾನವತಾಮಿತಿ ಯಾವತ್ । ಬುದ್ಧಿಸಂಸ್ಕಾರಾದಿತ್ಯತ್ರ ಬುದ್ಧಿಶಬ್ದೇನ ಸರ್ಪಭ್ರಾಂತಿರ್ಗೃಹ್ಯತೇ । ಉತ್ತಮಾಧಿಕಾರಿಣಾಮೋಂಕಾರದ್ವಾರೇಣ ಪರಿಶುದ್ಧಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮೈಕ್ಯವಿದಾಮಪುನರಾವೃತ್ತಿಲಕ್ಷಣಮುಕ್ತಂ ಫಲಮ್ ।
ಇದಾನೀಂ ಮಂದಾನಾಂ ಮಧ್ಯಮಾನಾಂ ಚ ಕಥಂ ಬ್ರಹ್ಮಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯಾ ಫಲಪ್ರಾಪ್ತಿರಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ –
ಮಂದೇತಿ ।
ತೇಷಾಮಪಿ ಕ್ರಮಮುಕ್ತಿರವಿರುದ್ಧೇತ್ಯರ್ಥಃ ।
ತತ್ರೈವ ವಾಕ್ಯಶೇಷಾನುಕೂಲ್ಯಂ ಕಥಯತಿ –
ತಥಾ ಚೇತಿ ॥೧೨॥