ಸಿದ್ಧಾಂತ್ಯೇಕದೇಶಿನಾ ವಿಧಿರಸ್ತೀತ್ಯುಕ್ತಂ ಯತ್ ಸಮಾಧಾನಂ ತದಪ್ಯಯುಕ್ತಮ್ , ಕರ್ಮಸ್ಥಪ್ರಯೋಜನಾಸಂಭವಾದೇವ ಜ್ಞಾನವಿಧ್ಯಯೋಗಾದಿತ್ಯಾಹ -

ಯತ್ಪುನರಾತ್ಮಜ್ಞಾನಾದಿತ್ಯಾದಿನಾ ।

ಅವಿಹಿತ ಜ್ಞಾನಸಂತಾನಸ್ಯಾನಿವರ್ತಕತ್ವೇ ಸತಿ ತಸ್ಯ ವಿಧಾನೇಽಪ್ಯನಿವರ್ತಕತ್ವಮೇವೇತಿ ಭಾವಃ ।

ತರ್ಹಿ ಅಲೌಕಿಕಾತ್ಮತತ್ವಜ್ಞಾನಮ್ ಅವಿದ್ಯಾದಿದೋಷನಿವೃತ್ತಿಫಲಂ ವಿಧೀಯತಾಮಿತ್ಯಾಶಂಕತೇ -

ಅಥ ಪುನರಿತಿ ।

ಜ್ಞೇಯತ್ವೇನೇತಿ ।

ವಿಧೇಯಜ್ಞಾನವಿಷಯತ್ವೇನೇತ್ಯರ್ಥಃ ।

ಯಥಾ ಸಾಮಾನ್ಯಪ್ರಸಿದ್ಧಯಾಗಮುದ್ದಿಶ್ಯಾನುಭೂತಯಾಗವ್ಯಕ್ತಿಸದೃಶಂ ಯಾಗವ್ಯಕ್ತ್ಯಂತರಂ ಬುದ್ಧಿಸ್ಥಮೇವ ವಿಧೀಯತೇ, ಏವಮಲೌಕಿಕಾತ್ಮಜ್ಞಾನಂ ಸಾಮಾನ್ಯತಃ ಪ್ರಸಿದ್ಧಮುದ್ದಿಶ್ಯ ಪೂರ್ವಾನುಭೂತಜ್ಞಾನವ್ಯಕ್ತಿಸದೃಶಂ ಜ್ಞಾನವ್ಯಕ್ತ್ಯಂತರಂ ಬುದ್ಧಾವಾಕಲಯ್ಯತ್ತತ್ಕರ್ತವ್ಯಂ ತಯೇತಿಕರ್ತವ್ಯತಯಾ ವಿಧೇಯಮಿತಿ ವಕ್ತವ್ಯಮ್ । ತಸ್ಯ ತು ಜ್ಞಾನಸ್ಯಾತ್ಯಂತಾಪ್ರಸಿದ್ಧತ್ವಾತ್ ನ ವಿಧಾನಸಂಭವ ಇತ್ಯಾಹ -

ತದಸತ್ ; ವಿಧಿರ್ಹೀತಿ ।

ಜ್ಞಾನಸಾಮಾನ್ಯಸ್ಯ ಲೋಕೇ ಸಿದ್ಧತ್ವಾತ್ ತದುದ್ದೇಶೇನ ವಿಧಾನೇ ತದ್ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವೇನ ಅಲೌಕಿಕಾತ್ಮಜ್ಞಾನಂ ಕರ್ತವ್ಯತಯಾ ಪ್ರಮೀಯತಾಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ ತಾದೃಗಾತ್ಮಜ್ಞಾನಸಾಮಾನ್ಯವ್ಯಕ್ತಿತ್ವೇನಾಪ್ರಸಿದ್ಧತ್ವಾತ್ ತಾದೃಶಜ್ಞಾನವ್ಯಕ್ತ್ಯಂತರಸ್ಯ ಬುದ್ಧಾವಾರೋಪಯಿತುಮಶಕ್ಯತ್ವಾತ್ ನ ವಿಧಾನಸಂಭವ ಇತ್ಯಾಹ -

ತದ್ಯದಿ ನಾಮೇತಿ ।

ತಾದೃಗಾತ್ಮಜ್ಞಾನಸ್ಯ ತಾದೃಗಾತ್ಮನಿ ಜ್ಞಾನಸ್ಯೇತಿಸಿದ್ಧತ್ವೇಽಪಿ ಪುರುಷಾಂತರೇ ಸಿದ್ಧತ್ವೇ ಅನ್ಯಾಧಿಕಾರಿಣಃ ತದಪ್ರತಿಪತ್ತೇಃ ನ ತಾದೃಶಂ ವ್ಯಕ್ತ್ಯಂತರಂ ಕರ್ತವ್ಯತಯಾ ಬುದ್ಧೌ ರೂಪಯಿತುಂ ಶಕ್ಯಮಿತಿ ಬಹಿರೇವ ದೂಷಣಮಭಿಪ್ರೇತ್ಯ ಸ್ವಾತ್ಮನಿ ಸಿದ್ಧತ್ವೇ ದೂಷಣಮಾಹ -

ಕಿಂ ವಿಧಿನೇತಿ ।

ವಿಚಾರ ಇತಿ ।

ವಿಚಾರೇ ಕೃತೇ ಇತ್ಯರ್ಥಃ । ತದ್ವಿಚಾರಾಯ ವಿಧಿಶೇಷಬ್ರಹ್ಮವಿಚಾರಾಯ ಶಾಸ್ತ್ರಾರಂಭ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ।