பா⁴ஷ்யரத்நப்ரபா⁴வ்யாக்²யா
பூர்ணாநந்தீ³யா
 

அஜ்ஞாதே ப்ரத்யக்³ரூபே(அஜ்ஞாதப்ரத்யக்³ரூபே)* ஸாக்ஷிணி மநோத⁴ர்மாத்⁴யாஸமாஹ -

ததா²ந்த:கரணேதி ।

த⁴ர்மாத்⁴யாஸமுக்த்வா தத்³வதே³வ த⁴ர்ம்யத்⁴யாஸமாஹ -

ஏவமிதி ।

அந்த:கரணம் ஸாக்ஷிண்யபே⁴தே³நாத்⁴யஸ்ய தத்³த⁴ர்மாந் காமாதீ³நத்⁴யஸ்யதீதி மந்தவ்யம் । ஸ்வப்ரசாரா மநோவ்ருத்தய: । ப்ரதி - ப்ராதிலோம்யேநாஸஜ்ஜட³து³:கா²த்மகாஹங்காராதி³விலக்ஷணதயா ஸச்சித்ஸுகா²த்மகத்வேநாஞ்சதி ப்ரகாஶத இதி ப்ரத்யக் ।

ஏவமாத்மந்யநாத்மதத்³த⁴ர்மாத்⁴யாஸமுதா³ஹ்ருத்யாநாத்மந்யாத்மநோ(அ)பி ஸம்ஸ்ருஷ்டத்வேநாத்⁴யாஸமாஹ -

தஞ்சேதி ।

அஹமித்யத்⁴யாஸே சிதா³த்மநோ பா⁴நம் வாச்யம் , அந்யதா² ஜக³தா³ந்த்⁴யாபத்தே: । ந சாநத்⁴யஸ்தஸ்யாத்⁴யாஸே பா⁴நமஸ்தி । தஸ்மாத்³ரஜதாதா³வித³ம இவாத்மந: ஸம்ஸர்கா³த்⁴யாஸ ஏஷ்டவ்ய: ।

தத்³விபர்யயேணேதி ।

தஸ்யாத்⁴யஸ்தஸ்ய ஜட³ஸ்ய விபர்யயோ(அ)தி⁴ஷ்டா²நத்வம் , சைதந்யம் ச ததா³த்மநா ஸ்தி²தமிதி யாவத் । தத்ராஜ்ஞாநே கேவலாத்மந:(கேவலாத்மநா)* ஸம்ஸர்க³:, மநஸ்யஜ்ஞாநோபஹிதஸ்ய தே³ஹாதௌ³ மந உபஹிதஸ்யேதி விஶேஷ: । ஏவமாத்மநி பு³த்³த்⁴யாத்³யத்⁴யாஸாத்கர்த்ருத்வாதி³லாப⁴:, பு³த்³த்⁴யாதௌ³ சாத்மாத்⁴யாஸாச்சைதந்யலாப⁴ இதி பா⁴வ: ।

வர்ணிதாத்⁴யாஸமுபஸம்ஹரதி -

ஏவமயமிதி ।

அநாத்³யவித்³யாத்மகதயா கார்யாத்⁴யாஸஸ்யாநாதி³த்வம் । அத்⁴யாஸாத்ஸம்ஸ்காரஸ்ததோ(அ)த்⁴யாஸ இதி । ப்ரவாஹதோ நைஸர்கி³கத்வம் । ஏவமுபாதா³நம் நிமித்தம் சோக்தம் ப⁴வதி । ஜ்ஞாநம் விநா த்⁴வம்ஸாபா⁴வாதா³நந்த்யம் । தது³க்தம் ப⁴க³வத்³கீ³தாஸு ‘ந ரூபமஸ்யேஹ ததோ²பலப்⁴யதே நாந்தோ ந சாதி³ர்ந ச ஸம்ப்ரதிஷ்டா²’ இதி ।

ஹேதுமுக்த்வா ஸ்வரூபமாஹ -

மித்²யேதி ।

மித்²யா மாயா தயா ப்ரதீயத இதி ப்ரத்யய: கார்யப்ரபஞ்ச: தத்ப்ரதீதிஶ்சேத்யேவம்ஸ்வரூப இத்யர்த²: ।

தஸ்ய கார்யமாஹ -

கர்த்ருத்வேதி ।

ப்ரமாணம் நிக³மயதி -

ஸர்வேதி ।

ஸாக்ஷிப்ரத்யக்ஷமேவாத்⁴யாஸத⁴ர்மிக்³ராஹகம் மாநம் , அநுமாநாதி³கம் து ஸம்பா⁴வாநார்த²மித்யபி⁴ப்ரேத்ய ப்ரத்யக்ஷோபஸம்ஹார: க்ருத: ।

ஏவமத்⁴யாஸம் வர்ணயித்வா தத்ஸாத்⁴யே விஷயப்ரயோஜநே த³ர்ஶயதி -

அஸ்யேதி ।

கர்த்ருத்வாத்³யநர்த²ஹேதோரத்⁴யாஸஸ்ய ஸமூலஸ்யாத்யந்திகநாஶோ மோக்ஷ: ஸ கேநேத்யத ஆஹ -

ஆத்மேதி ।

ப்³ரஹ்மாத்மைக்யஸாக்ஷாத்காரஸ்ய ப்ரதிபத்தி: ஶ்ரவணாதி³பி⁴ரப்ரதிப³ந்தே⁴ந லாப⁴ஸ்தஸ்யா இத்யர்த²: ।

வித்³யாயாம் காரணமாஹ -

ஸர்வ இதி ।

ஆரப்⁴யந்தே அதி⁴க்ருத்ய(அதீ⁴த்ய)* விசார்யந்தே இத்யர்த²: । விசாரிதவேதா³ந்தாநாம் ப்³ரஹ்மாத்மைக்யம் விஷய:, மோக்ஷ: ப²லமித்யுக்தம் ப⁴வதி । அர்தா²த்தத்³விசாராத்மகஶாஸ்த்ரஸ்யாபி தே ஏவ விஷயப்ரயோஜநே இதி ஜ்ஞேயம் ।

நநு வேதா³ந்தேஷு ப்ராணாத்³யுபாஸ்தீநாம் த³ர்ஶநாதா³த்மைக்யமேவ(பா⁴நாதா³த்மைக்யமேவ)* தேஷாமர்த² இதி கத²மித்யத ஆஹ -

யதா² சேதி ।

ஶரீரமேவ ஶரீரகம் , குத்ஸிதத்வாத் , தந்நிவாஸீ ஶாரீரகோ ஜீவஸ்தஸ்ய ப்³ரஹ்மத்வவிசாரோ மீமாம்ஸா தஸ்யாமித்யர்த²: । உபாஸ்தீநாம் சித்தைகாக்³ர்யத்³வாராத்மைக்யஜ்ஞாநார்த²த்வாத்தத்³வாக்யாநாமபி மஹாதாத்பர்யமைக்யே இதி வக்ஷ்யதே । ஏவமத்⁴யாஸோக்த்யா ப்³ரஹ்மாத்மைக்யே விரோதா⁴பா⁴வேந விஷயப்ரயோஜநவத்வாச்சா²ஸ்த்ரமாரம்ப⁴ணீயமிதி த³ர்ஶிதம் ॥

॥ இதி ப்ரத²மவர்ணகம் ॥

அஜ்ஞாதே ப்ரத்யக்³ரூபே(அஜ்ஞாதப்ரத்யக்³ரூபே)* ஸாக்ஷிணி மநோத⁴ர்மாத்⁴யாஸமாஹ -

ததா²ந்த:கரணேதி ।

த⁴ர்மாத்⁴யாஸமுக்த்வா தத்³வதே³வ த⁴ர்ம்யத்⁴யாஸமாஹ -

ஏவமிதி ।

அந்த:கரணம் ஸாக்ஷிண்யபே⁴தே³நாத்⁴யஸ்ய தத்³த⁴ர்மாந் காமாதீ³நத்⁴யஸ்யதீதி மந்தவ்யம் । ஸ்வப்ரசாரா மநோவ்ருத்தய: । ப்ரதி - ப்ராதிலோம்யேநாஸஜ்ஜட³து³:கா²த்மகாஹங்காராதி³விலக்ஷணதயா ஸச்சித்ஸுகா²த்மகத்வேநாஞ்சதி ப்ரகாஶத இதி ப்ரத்யக் ।

ஏவமாத்மந்யநாத்மதத்³த⁴ர்மாத்⁴யாஸமுதா³ஹ்ருத்யாநாத்மந்யாத்மநோ(அ)பி ஸம்ஸ்ருஷ்டத்வேநாத்⁴யாஸமாஹ -

தஞ்சேதி ।

அஹமித்யத்⁴யாஸே சிதா³த்மநோ பா⁴நம் வாச்யம் , அந்யதா² ஜக³தா³ந்த்⁴யாபத்தே: । ந சாநத்⁴யஸ்தஸ்யாத்⁴யாஸே பா⁴நமஸ்தி । தஸ்மாத்³ரஜதாதா³வித³ம இவாத்மந: ஸம்ஸர்கா³த்⁴யாஸ ஏஷ்டவ்ய: ।

தத்³விபர்யயேணேதி ।

தஸ்யாத்⁴யஸ்தஸ்ய ஜட³ஸ்ய விபர்யயோ(அ)தி⁴ஷ்டா²நத்வம் , சைதந்யம் ச ததா³த்மநா ஸ்தி²தமிதி யாவத் । தத்ராஜ்ஞாநே கேவலாத்மந:(கேவலாத்மநா)* ஸம்ஸர்க³:, மநஸ்யஜ்ஞாநோபஹிதஸ்ய தே³ஹாதௌ³ மந உபஹிதஸ்யேதி விஶேஷ: । ஏவமாத்மநி பு³த்³த்⁴யாத்³யத்⁴யாஸாத்கர்த்ருத்வாதி³லாப⁴:, பு³த்³த்⁴யாதௌ³ சாத்மாத்⁴யாஸாச்சைதந்யலாப⁴ இதி பா⁴வ: ।

வர்ணிதாத்⁴யாஸமுபஸம்ஹரதி -

ஏவமயமிதி ।

அநாத்³யவித்³யாத்மகதயா கார்யாத்⁴யாஸஸ்யாநாதி³த்வம் । அத்⁴யாஸாத்ஸம்ஸ்காரஸ்ததோ(அ)த்⁴யாஸ இதி । ப்ரவாஹதோ நைஸர்கி³கத்வம் । ஏவமுபாதா³நம் நிமித்தம் சோக்தம் ப⁴வதி । ஜ்ஞாநம் விநா த்⁴வம்ஸாபா⁴வாதா³நந்த்யம் । தது³க்தம் ப⁴க³வத்³கீ³தாஸு ‘ந ரூபமஸ்யேஹ ததோ²பலப்⁴யதே நாந்தோ ந சாதி³ர்ந ச ஸம்ப்ரதிஷ்டா²’ இதி ।

ஹேதுமுக்த்வா ஸ்வரூபமாஹ -

மித்²யேதி ।

மித்²யா மாயா தயா ப்ரதீயத இதி ப்ரத்யய: கார்யப்ரபஞ்ச: தத்ப்ரதீதிஶ்சேத்யேவம்ஸ்வரூப இத்யர்த²: ।

தஸ்ய கார்யமாஹ -

கர்த்ருத்வேதி ।

ப்ரமாணம் நிக³மயதி -

ஸர்வேதி ।

ஸாக்ஷிப்ரத்யக்ஷமேவாத்⁴யாஸத⁴ர்மிக்³ராஹகம் மாநம் , அநுமாநாதி³கம் து ஸம்பா⁴வாநார்த²மித்யபி⁴ப்ரேத்ய ப்ரத்யக்ஷோபஸம்ஹார: க்ருத: ।

ஏவமத்⁴யாஸம் வர்ணயித்வா தத்ஸாத்⁴யே விஷயப்ரயோஜநே த³ர்ஶயதி -

அஸ்யேதி ।

கர்த்ருத்வாத்³யநர்த²ஹேதோரத்⁴யாஸஸ்ய ஸமூலஸ்யாத்யந்திகநாஶோ மோக்ஷ: ஸ கேநேத்யத ஆஹ -

ஆத்மேதி ।

ப்³ரஹ்மாத்மைக்யஸாக்ஷாத்காரஸ்ய ப்ரதிபத்தி: ஶ்ரவணாதி³பி⁴ரப்ரதிப³ந்தே⁴ந லாப⁴ஸ்தஸ்யா இத்யர்த²: ।

வித்³யாயாம் காரணமாஹ -

ஸர்வ இதி ।

ஆரப்⁴யந்தே அதி⁴க்ருத்ய(அதீ⁴த்ய)* விசார்யந்தே இத்யர்த²: । விசாரிதவேதா³ந்தாநாம் ப்³ரஹ்மாத்மைக்யம் விஷய:, மோக்ஷ: ப²லமித்யுக்தம் ப⁴வதி । அர்தா²த்தத்³விசாராத்மகஶாஸ்த்ரஸ்யாபி தே ஏவ விஷயப்ரயோஜநே இதி ஜ்ஞேயம் ।

நநு வேதா³ந்தேஷு ப்ராணாத்³யுபாஸ்தீநாம் த³ர்ஶநாதா³த்மைக்யமேவ(பா⁴நாதா³த்மைக்யமேவ)* தேஷாமர்த² இதி கத²மித்யத ஆஹ -

யதா² சேதி ।

ஶரீரமேவ ஶரீரகம் , குத்ஸிதத்வாத் , தந்நிவாஸீ ஶாரீரகோ ஜீவஸ்தஸ்ய ப்³ரஹ்மத்வவிசாரோ மீமாம்ஸா தஸ்யாமித்யர்த²: । உபாஸ்தீநாம் சித்தைகாக்³ர்யத்³வாராத்மைக்யஜ்ஞாநார்த²த்வாத்தத்³வாக்யாநாமபி மஹாதாத்பர்யமைக்யே இதி வக்ஷ்யதே । ஏவமத்⁴யாஸோக்த்யா ப்³ரஹ்மாத்மைக்யே விரோதா⁴பா⁴வேந விஷயப்ரயோஜநவத்வாச்சா²ஸ்த்ரமாரம்ப⁴ணீயமிதி த³ர்ஶிதம் ॥

॥ இதி ப்ரத²மவர்ணகம் ॥

அஜ்ஞாத இதி ।

அஹமஜ்ஞ இத்யஜ்ஞாநவிஷயத்வமஜ்ஞாதத்வம் ।

ப்ரத்யயா: காமாத்³யா: வ்ருத்தய: அஸ்யேதி ப்ரத்யயீ ததா² சாஹம் சாஸௌ ப்ரத்யயீ சாஹம்ப்ரத்யயீ ஸ சாஹங்காரக்³ரந்தி²ரித்யபி⁴ப்ரேத்யாஹம்ப்ரத்யயிநமிதி பா⁴ஷ்யார்த²மாஹ –

அந்த:கரணமிதி ।

ப்ரதீத்யுபஸர்கா³ர்த²கத²நபூர்வகமஞ்சதீத்யஸ்யார்த²மாஹ –

ப்ராதிலோம்யேநேதி ।

ஆத்மந: ஸ்வரூபேணாத்⁴யாஸாயோகா³த்ஸம்ஸ்ருஷ்டத்வேநேத்யுக்தம் । ஸம்ஸ்ருஷ்டத்வம் நாம தாதா³த்ம்யரூபஸம்ப³ந்த⁴விஶிஷ்டத்வம் ததா² சாத்மஸம்ப³ந்த⁴ஸ்யாத்⁴யாஸமாஹேத்யர்த²: ।

நநு ’தம் ச ப்ரத்யகா³த்மாநமி’தி பா⁴ஷ்யேணாத்மநோ(அ)ந்த:கரணாதி³ஷு அத்⁴யாஸோ த³ர்ஶிதஸ்தத்கத²மிதரேதராத்⁴யாஸே த்³வயோரத்⁴யஸ்யமாநத்வேந மித்²யாத்வாபாதாத் கிஞ்சித்³த்³வயோரதி⁴ஷ்டா²நத்வத்³வயோர்விஶேஷாவபா⁴ஸோ ந ஸ்யாதி³த்யாஶங்க்யாஹ –

அஹமித்யத்⁴யாஸ இதி ।

ஆந்த்⁴யபத³ம் வ்யவஹாராவிஷயபரம் ।

ந சேதி ।

அத்⁴யாஸவிஷயத்வேநாதி⁴ஷ்டா²நே ஸ்தி²திரஹிதஸ்ய நாத்⁴யாஸே பா⁴நம் தத³ங்கீ³காரே அந்யதா²க்²யாதிப்ரஸங்க³: ஸ்யாதி³தி பா⁴வ: । ரஜதாதா³வித³ம்பதா³ர்த²ஸ்ய தாதா³த்ம்யரூபஸம்ஸர்கா³த்⁴யாஸோ யதா² தத்³வத³நாத்மந்யாத்மந: தாதா³த்ம்யரூபஸம்ஸர்கா³த்⁴யாஸோ(அ)ங்கீ³கரணீய இதி விபா⁴வநீயம் । ஜட³ஸ்யேதி நிரூபிதத்வம் ஷஷ்ட்²யர்த²:, ஜட³நிரூபிதமாத்மநிஷ்டா²தி⁴ஷ்டா²நத்வம் சேதநத்வம் ச விபர்யயஶப்³தா³ர்த²: । விபர்யயோதி⁴ஷ்டா²நம் சைதந்யம் சேதி பாடா²ந்தரம் । சைதந்யம் ஜட³விருத்³த⁴ஸ்வரூபமித்யர்த²: ।

இத்த²ம் பா⁴வே த்ருதீயேத்யபி⁴ப்ரேத்ய ஶேஷபூர்த்யாம் வாக்யம் யோஜயதி -

ததா³த்மநேதி ।

கிம் கேவலஸ்யைவாத்மந: ஸர்வத்ர ஸம்ஸர்கா³த்⁴யாஸ இத்யாஶங்காயாம் விஶேஷமாஹ –

தத்ராஜ்ஞாந இதி ।

ஸம்ஸர்க³ ஏஷ்டவ்ய இதி பூர்வேணாந்வய: । அநாதி³ர்வ்ருத்த்யவிஷயஸ்தாதா³ம்யரூபாத்⁴யாஸிகஸம்ப³ந்த⁴: கேவலாத்மந: ஸம்ஸர்க³ இத்யர்த²: । அஜ்ஞாநோபஹிதஸ்யாஜ்ஞாநோபாதி⁴கஸ்யேத்யர்த²: । வ்ருத்திவிஷய: ஸாதி³ராத்⁴யாஸிகதாதா³த்ம்யஸம்ப³ந்த⁴: அஜ்ஞாநோபஹிதஸ்யாத்மந: ஸம்ஸர்க³ இத்யர்த²: । தே³ஹாதௌ³ மந உபாதி⁴கஸ்யாத்மாந: ஸாதி³ர்வ்ருத்திவிஷய: தாதா³த்ம்யரூபஸம்ஸர்க³ ஏஷ்டவ்ய இத்யர்த²: ।

பா⁴ஷ்யாப்ரதிபாத்³யமாத்மத⁴ர்மாத்⁴யாஸம் ஸ்போ²ரயந் ப²லிதமாஹ –

ஏவமாத்மநி வர்ணிதாத்⁴யாஸமித்யாதி³க்³ரந்த²: ஸ்பஷ்டார்த²: ।

அத்⁴யாஸத⁴ர்மிக்³ராஹகமிதி ।

அத்⁴யாஸஸ்வரூபக்³ராஹகமித்யர்த²: । ஏவம் அத்⁴யாஸம் வர்ணயித்வேத்யாதி³க்³ரந்த²: ஸ்பஷ்டார்த²: ।

குத்ஸிதம் ஶரீரம் ஶரீரகமிதி விக்³ரஹமபி⁴ப்ரேத்ய கந்ப்ரத்யயஸ்யார்த²மாஹ –

குத்ஸிதத்வாதி³தி ।

ஶரீரகஸ்யாயம் ஶாரீரகமிதி விக்³ரஹமபி⁴ப்ரேத்ய கந்ப்ரத்யயஸ்யார்த²மாஹ –

தந்நிவாஸீதி ।

ஶரீராந்தர்வர்திஹ்ருத³யபுண்ட³ரீகமத்⁴யத³ஹராகாஶஸ்தி²தத்வாத்தந்நிவாஸீத்யர்த²: ।

ப்ரத²மவர்ணகமிதி ।

ப்ரத²மஸூத்ரஸ்ய ப்ரத²மவ்யாக்²யாநமித்யர்த²: ।