मुख्यपृष्ठम्
अनुग्रहसन्देशः
ग्रन्थाः
अन्वेषणम्
साहाय्यम्
முண்ட³கோபநிஷத் - மந்த்ரா:
अ
அக்³நிர்மூர்தா⁴ சக்ஷுஷீ சந்த்³ரஸூர்யௌ தி³ஶ: ஶ்ரோத்ரே வாக்³விவ்ருதாஶ்ச வேதா³: । வாயு: ப்ராணோ ஹ்ருத³யம் விஶ்வமஸ்ய பத்³ப்⁴யாம் ப்ருதி²வீ ஹ்யேஷ ஸர்வபூ⁴தாந்தராத்மா ॥ 4 ॥
அத: ஸமுத்³ரா கி³ரயஶ்ச ஸர்வே(அ)ஸ்மாத்ஸ்யந்த³ந்தே ஸிந்த⁴வ: ஸர்வரூபா: । அதஶ்ச ஸர்வா ஓஷத⁴யோ ரஸஶ்ச யேநைஷ பூ⁴தைஸ்திஷ்ட²தே ஹ்யந்தராத்மா ॥ 9 ॥
அத²ர்வணே யாம் ப்ரவதே³த ப்³ரஹ்மாத²ர்வா தாம் புரோவாசாங்கி³ரே ப்³ரஹ்மவித்³யாம் । ஸ பா⁴ரத்³வாஜாய ஸத்யவஹாய ப்ராஹ பா⁴ரத்³வாஜோ(அ)ங்கி³ரஸே பராவராம் ॥ 2 ॥
அரா இவ ரத²நாபௌ⁴ ஸம்ஹதா யத்ர நாட்³ய: ஸ ஏஷோ(அ)ந்தஶ்சரதே ப³ஹுதா⁴ ஜாயமாந: । ஓமித்யேவம் த்⁴யாயத² ஆத்மாநம் ஸ்வஸ்தி வ: பாராய தமஸ: பரஸ்தாத் ॥ 6 ॥
அவித்³யாயாமந்தரே வர்தமாநா: ஸ்வயம் தீ⁴ரா: பண்டி³தம்மந்யமாநா: । ஜங்க⁴ந்யமாநா: பரியந்தி மூடா⁴ அந்தே⁴நைவ நீயமாநா யதா²ந்தா⁴: ॥ 8 ॥
அவித்³யாயாம் ப³ஹுதா⁴ வர்தமாநா வயம் க்ருதார்தா² இத்யபி⁴மந்யந்தி பா³லா: । யத்கர்மிணோ ந ப்ரவேத³யந்தி ராகா³த்தேநாதுரா: க்ஷீணலோகாஶ்ச்யவந்தே ॥ 9 ॥
ஆவி: ஸம்நிஹிதம் கு³ஹாசரம் நாம மஹத்பத³மத்ரைதத்ஸமர்பிதம் । ஏஜத்ப்ராணந்நிமிஷச்ச யதே³தஜ்ஜாநத² ஸத³ஸத்³வரேண்யம் பரம் விஜ்ஞாநாத்³யத்³வரிஷ்ட²ம் ப்ரஜாநாம் ॥ 1 ॥
இஷ்டாபூர்தம் மந்யமாநா வரிஷ்ட²ம் நாந்யச்ச்²ரேயோ வேத³யந்தே ப்ரமூடா⁴: । நாகஸ்ய ப்ருஷ்டே² தே ஸுக்ருதே(அ)நுபூ⁴த்வேமம் லோகம் ஹீநதரம் வா விஶந்தி ॥ 10 ॥
ஏதஸ்மாஜ்ஜாயதே ப்ராணோ மந: ஸர்வேந்த்³ரியாணி ச । க²ம் வாயுர்ஜ்யோதிராப: ப்ருதி²வீ விஶ்வஸ்ய தா⁴ரிணீ ॥ 3 ॥
ஏதேஷு யஶ்சரதே ப்⁴ராஜமாநேஷு யதா²காலம் சாஹுதயோ ஹ்யாத³தா³யந் । தம் நயந்த்யேதா: ஸூர்யஸ்ய ரஶ்மயோ யத்ர தே³வாநாம் பதிரேகோ(அ)தி⁴வாஸ: ॥ 5 ॥
ஏஷோ(அ)ணுராத்மா சேதஸா வேதி³தவ்யோ யஸ்மிந்ப்ராண: பஞ்சதா⁴ ஸம்விவேஶ । ப்ராணைஶ்சித்தம் ஸர்வமோதம் ப்ரஜாநாம் யஸ்மிந்விஶுத்³தே⁴ விப⁴வத்யேஷ ஆத்மா ॥ 9 ॥
ஏஹ்யேஹீதி தமாஹுதய: ஸுவர்சஸ: ஸூர்யஸ்ய ரஶ்மிபி⁴ர்யஜமாநம் வஹந்தி । ப்ரியாம் வாசமபி⁴வத³ந்த்யோ(அ)ர்சயந்த்ய ஏஷ வ: புண்ய: ஸுக்ருதோ ப்³ரஹ்மலோக: ॥ 6 ॥
க³தா: கலா: பஞ்சத³ஶ ப்ரதிஷ்டா² தே³வாஶ்ச ஸர்வே ப்ரதிதே³வதாஸு । கர்மாணி விஜ்ஞாநமயஶ்ச ஆத்மா பரே(அ)வ்யயே ஸர்வ ஏகீப⁴வந்தி ॥ 7 ॥
காமாந்ய: காமயதே மந்யமாந: ஸ காமபி⁴ர்ஜாயதே தத்ர தத்ர । பர்யாப்தகாமஸ்ய க்ருதாத்மநஸ்து இஹைவ ஸர்வே ப்ரவிலீயந்தி காமா: ॥ 2 ॥
காலீ கராலீ ச மநோஜவா ச ஸுலோஹிதா யா ச ஸுதூ⁴ம்ரவர்ணா । ஸ்பு²லிங்கி³நீ விஶ்வருசீ ச தே³வீ லேலாயமாநா இதி ஸப்த ஜிஹ்வா: ॥ 4 ॥
ததே³தத்³ருசாப்⁴யுக்தம் — க்ரியாவந்த: ஶ்ரோத்ரியா ப்³ரஹ்மநிஷ்டா²: ஸ்வயம் ஜுஹ்வத ஏகர்ஷிம் ஶ்ரத்³த⁴யந்த: । தேஷாமேவைதாம் ப்³ரஹ்மவித்³யாம் வதே³த ஶிரோவ்ரதம் விதி⁴வத்³யைஸ்து சீர்ணம் ॥ 10 ॥
ததே³தத்ஸத்யம் மந்த்ரேஷு கர்மாணி கவயோ யாந்யபஶ்யம்ஸ்தாநி த்ரேதாயாம் ப³ஹுதா⁴ ஸந்ததாநி । தாந்யாசரத² நியதம் ஸத்யகாமா ஏஷ வ: பந்தா²: ஸுக்ருதஸ்ய லோகே ॥ 1 ॥
ததே³தத்ஸத்யம் யதா² ஸுதீ³ப்தாத்பாவகாத்³விஸ்பு²லிங்கா³: ஸஹஸ்ரஶ: ப்ரப⁴வந்தே ஸரூபா: । ததா²க்ஷராத்³விவிதா⁴: ஸோம்ய பா⁴வா: ப்ரஜாயந்தே தத்ர சைவாபியந்தி ॥ 1 ॥
ததே³தத்ஸத்யம்ருஷிரங்கி³ரா: புரோவாச நைதத³சீர்ணவ்ரதோ(அ)தீ⁴தே । நம: பரமருஷிப்⁴யோ நம: பரமருஷிப்⁴ய: ॥ 11 ॥
தத்ராபரா, ருக்³வேதோ³ யஜுர்வேத³: ஸாமவேதோ³(அ)த²ர்வவேத³: ஶிக்ஷா கல்போ வ்யாகரணம் நிருக்தம் ச²ந்தோ³ ஜ்யோதிஷமிதி । அத² பரா யயா தத³க்ஷரமதி⁴க³ம்யதே ॥ 5 ॥
தப:ஶ்ரத்³தே⁴ யே ஹ்யுபவஸந்த்யரண்யே ஶாந்தா வித்³வாம்ஸோ பை⁴க்ஷசர்யாம் சரந்த: । ஸூர்யத்³வாரேண தே விரஜா: ப்ரயாந்தி யத்ராம்ருத: ஸ புருஷோ ஹ்யவ்யயாத்மா ॥ 11 ॥
தபஸா சீயதே ப்³ரஹ்ம ததோ(அ)ந்நமபி⁴ஜாயதே । அந்நாத்ப்ராணோ மந: ஸத்யம் லோகா: கர்மஸு சாம்ருதம் ॥ 8 ॥
தஸ்மாச்ச தே³வா ப³ஹுதா⁴ ஸம்ப்ரஸூதா: ஸாத்⁴யா மநுஷ்யா: பஶவோ வயாம்ஸி । ப்ராணாபாநௌ வ்ரீஹியவௌ தபஶ்ச ஶ்ரத்³தா⁴ ஸத்யம் ப்³ரஹ்மசர்யம் விதி⁴ஶ்ச ॥ 7 ॥
தஸ்மாத³க்³நி: ஸமிதோ⁴ யஸ்ய ஸூர்ய: ஸோமாத்பர்ஜந்ய ஓஷத⁴ய: ப்ருதி²வ்யாம் । புமாந்ரேத: ஸிஞ்சதி யோஷிதாயாம் ப³ஹ்வீ: ப்ரஜா: புருஷாத்ஸம்ப்ரஸூதா: ॥ 5 ॥
தஸ்மாத்³ருச: ஸாம யஜூம்ஷி தீ³க்ஷா யஜ்ஞாஶ்ச ஸர்வே க்ரதவோ த³க்ஷிணாஶ்ச । ஸம்வத்ஸரஶ்ச யஜமாநஶ்ச லோகா: ஸோமோ யத்ர பவதே யத்ர ஸூர்ய: ॥ 6 ॥
தஸ்மை ஸ வித்³வாநுபஸந்நாய ஸம்யக்ப்ரஶாந்தசித்தாய ஶமாந்விதாய । யேநாக்ஷரம் புருஷம் வேத³ ஸத்யம் ப்ரோவாச தாம் தத்த்வதோ ப்³ரஹ்மவித்³யாம் ॥ 13 ॥
தஸ்மை ஸ ஹோவாச । த்³வே வித்³யே வேதி³தவ்யே இதி ஹ ஸ்ம யத்³ப்³ரஹ்மவிதோ³ வத³ந்தி பரா சைவாபரா ச ॥ 4 ॥
தி³வ்யோ ஹ்யமூர்த: புருஷ: ஸபா³ஹ்யாப்⁴யந்தரோ ஹ்யஜ: । அப்ராணோ ஹ்யமநா: ஶுப்⁴ரோ ஹ்யக்ஷராத்பரத: பர: ॥ 2 ॥
த்³வா ஸுபர்ணா ஸயுஜா ஸகா²யா ஸமாநம் வ்ருக்ஷம் பரிஷஸ்வஜாதே । தயோரந்ய: பிப்பலம் ஸ்வாத்³வத்தி அநஶ்நந்நந்யோ(அ)பி⁴சாகஶீதி ॥ 1 ॥
த⁴நுர்க்³ருஹீத்வௌபநிஷத³ம் மஹாஸ்த்ரம் ஶரம் ஹ்யுபாஸாநிஶிதம் ஸந்த³தீ⁴த । ஆயம்ய தத்³பா⁴வக³தேந சேதஸா லக்ஷ்யம் ததே³வாக்ஷரம் ஸோம்ய வித்³தி⁴ ॥ 3 ॥
ந சக்ஷுஷா க்³ருஹ்யதே நாபி வாசா நாந்யைர்தே³வைஸ்தபஸா கர்மணா வா । ஜ்ஞாநப்ரஸாதே³ந விஶுத்³த⁴ஸத்த்வஸ்ததஸ்து தம் பஶ்யதே நிஷ்கலம் த்⁴யாயமாந: ॥ 8 ॥
ந தத்ர ஸூர்யோ பா⁴தி ந சந்த்³ரதாரகம் நேமா வித்³யுதோ பா⁴ந்தி குதோ(அ)யமக்³நி: । தமேவ பா⁴ந்தமநுபா⁴தி ஸர்வம் தஸ்ய பா⁴ஸா ஸர்வமித³ம் விபா⁴தி ॥ 11 ॥
நாயமாத்மா ப³லஹீநேந லப்⁴யோ ந ச ப்ரமாதா³த்தபஸோ வாப்யலிங்கா³த் । ஏதைருபாயைர்யததே யஸ்து வித்³வாம்ஸ்தஸ்யைஷ ஆத்மா விஶதே ப்³ரஹ்ம தா⁴ம ॥ 4 ॥
நாயமாத்மா ப்ரவசநேந லப்⁴யோ ந மேத⁴யா ந ப³ஹுநா ஶ்ருதேந । யமேவைஷ வ்ருணுதே தேந லப்⁴யஸ்தஸ்யைஷ ஆத்மா விவ்ருணுதே தநூம் ஸ்வாம் ॥ 3 ॥
பரீக்ஷ்ய லோகாந்கர்மசிதாந்ப்³ராஹ்மணோ நிர்வேத³மாயாந்நாஸ்த்யக்ருத: க்ருதேந । தத்³விஜ்ஞாநார்த²ம் ஸ கு³ருமேவாபி⁴க³ச்சே²த்ஸமித்பாணி: ஶ்ரோத்ரியம் ப்³ரஹ்மநிஷ்ட²ம் ॥ 12 ॥
பி⁴த்³யதே ஹ்ருத³யக்³ரந்தி²ஶ்சி²த்³யந்தே ஸர்வஸம்ஶயா: । க்ஷீயந்தே சாஸ்ய கர்மாணி தஸ்மிந்த்³ருஷ்டே பராவரே ॥ 9 ॥
புருஷ ஏவேத³ம் விஶ்வம் கர்ம தபோ ப்³ரஹ்ம பராம்ருதம் । ஏதத்³யோ வேத³ நிஹிதம் கு³ஹாயாம் ஸோ(அ)வித்³யாக்³ரந்தி²ம் விகிரதீஹ ஸோம்ய ॥ 10 ॥
ப்³ரஹ்மா தே³வாநாம் ப்ரத²ம: ஸம்ப³பூ⁴வ விஶ்வஸ்ய கர்தா பு⁴வநஸ்ய கோ³ப்தா । ஸ ப்³ரஹ்மவித்³யாம் ஸர்வவித்³யாப்ரதிஷ்டா²மத²ர்வாய ஜ்யேஷ்ட²புத்ராய ப்ராஹ ॥ 1 ॥
ப்³ரஹ்மைவேத³மம்ருதம் புரஸ்தாத்³ப்³ரஹ்ம பஶ்சாத்³ப்³ரஹ்ம த³க்ஷிணதஶ்சோத்தரேண । அத⁴ஶ்சோர்த்⁴வம் ச ப்ரஸ்ருதம் ப்³ரஹ்மைவேத³ம் விஶ்வமித³ம் வரிஷ்ட²ம் ॥ 12 ॥
ப்³ருஹச்ச தத்³தி³வ்யமசிந்த்யரூபம் ஸூக்ஷ்மாச்ச தத்ஸூக்ஷ்மதரம் விபா⁴தி । தூ³ராத்ஸுதூ³ரே ததி³ஹாந்திகே ச பஶ்யத்ஸ்விஹைவ நிஹிதம் கு³ஹாயாம் ॥ 7 ॥
ப்ரணவோ த⁴நு: ஶரோ ஹ்யாத்மா ப்³ரஹ்ம தல்லக்ஷ்யமுச்யதே । அப்ரமத்தேந வேத்³த⁴வ்யம் ஶரவத்தந்மயோ ப⁴வேத் ॥ 4 ॥
ப்ராணோ ஹ்யேஷ ய: ஸர்வபூ⁴தைர்விபா⁴தி விஜாநந்வித்³வாந்ப⁴வதே நாதிவாதீ³ । ஆத்மக்ரீட³ ஆத்மரதி: க்ரியாவாநேஷ ப்³ரஹ்மவிதா³ம் வரிஷ்ட²: ॥ 4 ॥
ப்லவா ஹ்யேதே அத்³ருடா⁴ யஜ்ஞரூபா அஷ்டாத³ஶோக்தமவரம் யேஷு கர்ம । ஏதச்ச்²ரேயோ யே(அ)பி⁴நந்த³ந்தி மூடா⁴ ஜராம்ருத்யும் தே புநரேவாபி யந்தி ॥ 7 ॥
மநோமய: ப்ராணஶரீரநேதா ப்ரதிஷ்டி²தோ(அ)ந்நே ஹ்ருத³யம் ஸம்நிதா⁴ய । தத்³விஜ்ஞாநேந பரிபஶ்யந்தி தீ⁴ரா ஆநந்த³ரூபமம்ருதம் யத்³விபா⁴தி ॥ 8 ॥
ய: ஸர்வஜ்ஞ: ஸர்வவித்³யஸ்ய ஜ்ஞாநமயம் தப: । தஸ்மாதே³தத்³ப்³ரஹ்ம நாம ரூபமந்நம் ச ஜாயதே ॥ 9 ॥
ய: ஸர்வஜ்ஞ: ஸர்வவித்³யஸ்யைஷ மஹிமா பு⁴வி । தி³வ்யே ப்³ரஹ்மபுரே ஹ்யேஷ வ்யோமந்யாத்மா ப்ரதிஷ்டி²த: ॥ 7 ॥
யத³ர்சிமத்³யத³ணுப்⁴யோ(அ)ணு ச யஸ்மிம்ல்லோகா நிஹிதா லோகிநஶ்ச । ததே³தத³க்ஷரம் ப்³ரஹ்ம ஸ ப்ராணஸ்தது³ வாங்மந: । ததே³தத்ஸத்யம் தத³ம்ருதம் தத்³வேத்³த⁴வ்யம் ஸோம்ய வித்³தி⁴ ॥ 2 ॥
யதா² நத்³ய: ஸ்யந்த³மாநா: ஸமுத்³ரே(அ)ஸ்தம் க³ச்ச²ந்தி நாமரூபே விஹாய । ததா² வித்³வாந்நாமரூபாத்³விமுக்த: பராத்பரம் புருஷமுபைதி தி³வ்யம் ॥ 8 ॥
யதா³ பஶ்ய: பஶ்யதே ருக்மவர்ணம் கர்தாரமீஶம் புருஷம் ப்³ரஹ்மயோநிம் । ததா³ வித்³வாந்புண்யபாபே விதூ⁴ய நிரஞ்ஜந: பரமம் ஸாம்யமுபைதி ॥ 3 ॥
யதா³ லேலாயதே ஹ்யர்சி: ஸமித்³தே⁴ ஹவ்யவாஹநே । ததா³ஜ்யபா⁴கா³வந்தரேணாஹுதீ: ப்ரதிபாத³யேத் ॥ 2 ॥
யதோ²ர்ணநாபி⁴: ஸ்ருஜதே க்³ருஹ்ணதே ச யதா² ப்ருதி²வ்யாமோஷத⁴ய: ஸம்ப⁴வந்தி । யதா² ஸத: புருஷாத்கேஶலோமாநி ததா²க்ஷராத்ஸம்ப⁴வதீஹ விஶ்வம் ॥ 7 ॥
யத்தத³த்³ரேஶ்யமக்³ராஹ்யமகோ³த்ரமவர்ணமசக்ஷு:ஶ்ரோத்ரம் தத³பாணிபாத³ம் । நித்யம் விபு⁴ம் ஸர்வக³தம் ஸுஸூக்ஷ்மம் தத³வ்யயம் யத்³பூ⁴தயோநிம் பரிபஶ்யந்தி தீ⁴ரா: ॥ 6 ॥
யம் யம் லோகம் மநஸா ஸம்விபா⁴தி விஶுத்³த⁴ஸத்த்வ: காமயதே யாம்ஶ்ச காமாந் । தம் தம் லோகம் ஜயதே தாம்ஶ்ச காமாம்ஸ்தஸ்மாதா³த்மஜ்ஞம் ஹ்யர்சயேத்³பூ⁴திகாம: ॥ 10 ॥
யஸ்மிந்த்³யௌ: ப்ருதி²வீ சாந்தரிக்ஷமோதம் மந: ஸஹ ப்ராணைஶ்ச ஸர்வை: । தமேவைகம் ஜாநத² ஆத்மாநமந்யா வாசோ விமுஞ்சதா²ம்ருதஸ்யைஷ ஸேது: ॥ 5 ॥
யஸ்யாக்³நிஹோத்ரமத³ர்ஶமபௌர்ணமாஸமசாதுர்மாஸ்யமநாக்³ரயணமதிதி²வர்ஜிதம் ச । அஹுதமவைஶ்வதே³வமவிதி⁴நா ஹுதமாஸப்தமாம்ஸ்தஸ்ய லோகாந்ஹிநஸ்தி ॥ 3 ॥
வேதா³ந்தவிஜ்ஞாநஸுநிஶ்சிதார்தா²: ஸம்ந்யாஸயோகா³த்³யதய: ஶுத்³த⁴ஸத்த்வா: । தே ப்³ரஹ்மலோகேஷு பராந்தகாலே பராம்ருதா: பரிமுச்யந்தி ஸர்வே ॥ 6 ॥
ஶௌநகோ ஹ வை மஹாஶாலோ(அ)ங்கி³ரஸம் விதி⁴வது³பஸந்ந: பப்ரச்ச² கஸ்மிந்நு ப⁴க³வோ விஜ்ஞாதே ஸர்வமித³ம் விஜ்ஞாதம் ப⁴வதீதி ॥ 3 ॥
ஸ யோ ஹ வை தத்பரமம் ப்³ரஹ்ம வேத³ ப்³ரஹ்மைவ ப⁴வதி நாஸ்யாப்³ரஹ்மவித்குலே ப⁴வதி । தரதி ஶோகம் தரதி பாப்மாநம் கு³ஹாக்³ரந்தி²ப்⁴யோ விமுக்தோ(அ)ம்ருதோ ப⁴வதி ॥ 9 ॥
ஸ வேதை³தத்பரமம் ப்³ரஹ்ம தா⁴ம யத்ர விஶ்வம் நிஹிதம் பா⁴தி ஶுப்⁴ரம் । உபாஸதே புருஷம் யே ஹ்யகாமாஸ்தே ஶுக்ரமேதத³திவர்தந்தி தீ⁴ரா: ॥ 1 ॥
ஸத்யமேவ ஜயதே நாந்ருதம் ஸத்யேந பந்தா² விததோ தே³வயாந: । யேநாக்ரமந்த்ய்ருஷயோ ஹ்யாப்தகாமா யத்ர தத்ஸத்யஸ்ய பரமம் நிதா⁴நம் ॥ 6 ॥
ஸத்யேந லப்⁴யஸ்தபஸா ஹ்யேஷ ஆத்மா ஸம்யக்³ஜ்ஞாநேந ப்³ரஹ்மசர்யேண நித்யம் । அந்த:ஶரீரே ஜ்யோதிர்மயோ ஹி ஶுப்⁴ரோ யம் பஶ்யந்தி யதய: க்ஷீணதோ³ஷா: ॥ 5 ॥
ஸப்த ப்ராணா: ப்ரப⁴வந்தி தஸ்மாத்ஸப்தார்சிஷ: ஸமித⁴: ஸப்த ஹோமா: । ஸப்தேமே லோகா யேஷு சரந்தி ப்ராணா கு³ஹாஶயா நிஹிதா: ஸப்த ஸப்த ॥ 8 ॥
ஸமாநே வ்ருக்ஷே புருஷோ நிமக்³நோ(அ)நீஶயா ஶோசதி முஹ்யமாந: । ஜுஷ்டம் யதா³ பஶ்யத்யந்யமீஶமஸ்ய மஹிமாநமிதி வீதஶோக: ॥ 2 ॥
ஸம்ப்ராப்யைநம்ருஷயோ ஜ்ஞாநத்ருப்தா: க்ருதாத்மாநோ வீதராகா³: ப்ரஶாந்தா: । தே ஸர்வக³ம் ஸர்வத: ப்ராப்ய தீ⁴ரா யுக்தாத்மாந: ஸர்வமேவாவிஶந்தி ॥ 5 ॥
ஹிரண்மயே பரே கோஶே விரஜம் ப்³ரஹ்ம நிஷ்கலம் । தச்சு²ப்⁴ரம் ஜ்யோதிஷாம் ஜ்யோதிஸ்தத்³யதா³த்மவிதோ³ விது³: ॥ 10 ॥