సమస్తస్య ఖలు సామ్న ఉపాసనꣳ సాధు యత్ఖలు సాధు తత్సామేత్యాచక్షతే యదసాధు తదసామేతి ॥ ౧ ॥

తదుతాప్యాహుః సామ్నైనముపాగాదితి సాధునైనముపాగాదిత్యేవ తదాహురసామ్నైనముపాగాదిత్యసాధునైనముపాగాదిత్యేవ తదాహుః ॥ ౨ ॥

అథోతాప్యాహుః సామ నో బతేతి యత్సాధు భవతి సాధు బతేత్యేవ తదాహురసామ నో బతేతి యదసాధు భవత్యసాధు బతేత్యేవ తదాహుః ॥ ౩ ॥

స య ఎతదేవం విద్వాన్సాధు సామేత్యుపాస్తేఽభ్యాశో హ యదేనꣳ సాధవో ధర్మా ఆ చ గచ్ఛేయురుప చ నమేయుః ॥ ౪ ॥

లోకేషు పఞ్చవిధꣳ సామోపాసీత పృథివీ హిఙ్కారః । అగ్నిః ప్రస్తావోఽన్తరిక్షముద్గీథ ఆదిత్యః ప్రతిహారో ద్యౌర్నిధనమిత్యూర్ధ్వేషు ॥ ౧ ॥

అథావృత్తేషు ద్యౌర్హిఙ్కార ఆదిత్యః ప్రస్తావోఽన్తరిక్షముద్గీథోఽగ్నిః ప్రతిహారః పృథివీ నిధనమ్ ॥ ౨ ॥

కల్పన్తే హాస్మై లోకా ఊర్ధ్వాశ్చావృత్తాశ్చ య ఎతదేవం విద్వాంల్లోకేషు పఞ్చవిధం సామోపాస్తే ॥ ౩ ॥

వృష్టౌ పఞ్చవిధం సామోపాసీత పురోవాతో హిఙ్కారో మేఘో జాయతే స ప్రస్తావో వర్షతి స ఉద్గీథో విద్యోతతే స్తనయతి స ప్రతిహార ఉద్గృహ్ణాతి తన్నిధనమ్ ॥ ౧ ॥

వర్షతి హాస్మై వర్షయతి హ య ఎతదేవం విద్వాన్వృష్టౌ పఞ్చవిధం సామోపాస్తే ॥ ౨ ॥

సర్వాస్వప్సు పఞ్చవిధꣳ సామోపాసీత మేఘో యత్సమ్ప్లవతే స హిఙ్కారో యద్వర్షతి స ప్రస్తావో యాః ప్రాచ్యః స్యన్దన్తే స ఉద్గీథో యాః ప్రతీచ్యః స ప్రతిహారః సముద్రో నిధనమ్ ॥ ౧ ॥

న హాప్సు పॆత్యప్సుమాన్భవతి య ఎతదేవం విద్వాన్సర్వాస్వప్సు పఞ్చవిధꣳ సామోపాస్తే ॥ ౨ ॥

ఋతుషు పఞ్చవిధꣳ సామోపాసీత వసన్తో హిఙ్కారో గ్రీష్మః ప్రస్తావో వర్షా ఉద్గీథః శరత్ప్రతిహారో హేమన్తో నిధనమ్ ॥ ౧ ॥

కల్పన్తే హాస్మా ౠతవ ౠతుమాన్భవతి య ఎతదేవం విద్వానృతుషు పఞ్చవిధꣳ సామోపాస్తే ॥ ౨ ॥

పశుషు పఞ్చవిధꣳ సామోపాసీతాజా హిఙ్కారోఽవయః ప్రస్తావో గావ ఉద్గీథోఽశ్వాః ప్రతిహారః పురుషో నిధనమ్ ॥ ౧ ॥

భవన్తి హాస్య పశవః పశుమాన్భవతి య ఎతదేవం విద్వాన్పశుషు పఞ్చవిధꣳ సామోపాస్తే ॥ ౨ ॥

ప్రాణేషు పఞ్చవిధం పరోవరీయః సామోపాసీత ప్రాణో హిఙ్కారో వాక్ప్రస్తావశ్చక్షురుద్గీథః శ్రోత్రం ప్రతిహారో మనో నిధనం పరోవరీయాంసి వా ఎతాని ॥ ౧ ॥

పరోవరీయో హాస్య భవతి పరోవరీయసో హ లోకాఞ్జయతి య ఎతదేవం విద్వాన్ప్రాణేషు పఞ్చవిధం పరోవరీయః సామోపాస్త ఇతి తు పఞ్చవిధస్య ॥ ౨ ॥

అథ సప్తవిధస్య వాచి సప్తవిధꣳ సామోపాసీత యత్కిఞ్చ వాచో హుమితి స హిఙ్కారో యుత్ప్రేతి స ప్రస్తావో యదేతి స ఆదిః ॥ ౧ ॥

యదుదితి స ఉద్గీథో యత్ప్రతీతి స ప్రతిహారో యదుపేతి స ఉపద్రవో యన్నీతి తన్నిధనమ్ ॥ ౨ ॥

దుగ్ధేఽస్మై వాగ్దోహం యో వాచో దోహోఽన్నవానన్నాదో భవతి య ఎతదేవం విద్వాన్వాచి సప్తవిధꣳ సామోపాస్తే ॥ ౩ ॥

అథ ఖల్వముమాదిత్యꣳ సప్తవిధꣳ సామోపాసీత సర్వదా సమస్తేన సామ మాం ప్రతి మాం ప్రతీతి సర్వేణ సమస్తేన సామ ॥ ౧ ॥

తస్మిన్నిమాని సర్వాణి భూతాన్యన్వాయత్తానీతి విద్యాత్తస్య యత్పురోదయాత్స హిఙ్కారస్తదస్య పశవోఽన్వాయత్తాస్తస్మాత్తే హిం కుర్వన్తి హిఙ్కారభాజినో హ్యేతస్య సామ్నః ॥ ౨ ॥

అథ యత్ప్రథమోదితే స ప్రస్తావస్తదస్య మనుష్యా అన్వాయత్తాస్తస్మాత్తే ప్రస్తుతికామాః ప్రశంసాకామాః ప్రస్తావభాజినో హ్యేతస్య సామ్నః ॥ ౩ ॥

అథ యత్సఙ్గవవేలాయాꣳ స ఆదిస్తదస్య వయాం స్యన్వాయత్తాని తస్మాత్తాన్యన్తరిక్షేఽనారమ్బణాన్యాదాయాత్మానం పరిపతన్త్యాదిభాజీని హ్యేతస్య సామ్నః ॥ ౪ ॥

అథ యత్సమ్ప్రతిమధ్యన్దినే స ఉద్గీథస్తదస్య దేవా అన్వాయత్తాస్తస్మాత్తే సత్తమాః ప్రాజాపత్యానాముద్గీథభాజినో హ్యేతస్య సామ్నః ॥ ౫ ॥

అథ యదూర్ధ్వం మధ్యన్దినాత్ప్రాగపరాహ్ణాత్స ప్రతిహారస్తదస్య గర్భా అన్వాయత్తాస్తస్మాత్తే ప్రతిహృతానావపద్యన్తే ప్రతిహారభాజినో హ్యేతస్య సామ్నః ॥ ౬ ॥

అథ యదూర్ధ్వమపరాహ్ణాత్ప్రాగస్తమయాత్సఉపద్రవస్తదస్యారణ్యా అన్వాయత్తాస్తస్మాత్తే పురుషం దృష్ట్వా కక్షꣳ శ్వభ్రమిత్యుపద్రవన్త్యుపద్రవభాజినో హ్యేతస్య సామ్నః ॥ ౭ ॥

అథ యత్ప్రథమాస్తమితే తన్నిధనం తదస్య పితరోఽన్వాయత్తాస్తస్మాత్తాన్నిదధతి నిధనభాజినో హ్యేతస్య సామ్న ఎవం ఖల్వముమాదిత్యం సప్తవిధꣳ సామోపాస్తే ॥ ౮ ॥

అథ ఖల్వాత్మసంమితమతిమృత్యు సప్తవిధꣳ సామోపాసీత హిఙ్కార ఇతి త్ర్యక్షరం ప్రస్తావ ఇతి త్ర్యక్షరం తత్సమమ్ ॥ ౧ ॥

ఆదిరితి ద్వ్యక్షరం ప్రతిహార ఇతి చతురక్షరం తత ఇహైకం తత్సమమ్ ॥ ౨ ॥

ఉద్గీథ ఇతి త్ర్యక్షరముపద్రవ ఇతి చతురక్షరం త్రిభిస్త్రిభిః సమం భవత్యక్షరమతిశిష్యతే త్ర్యక్షరం తత్సమమ్ ॥ ౩ ॥

నిధనమితి త్ర్యక్షరం తత్సమమేవ భవతి తాని హ వా ఎతాని ద్వావిం శతిరక్షరాణి ॥ ౪ ॥

ఎకవింశత్యాదిత్యమాప్నోత్యేకవింశో వా ఇతోఽసావాదిత్యో ద్వావింశేన పరమాదిత్యాజ్జయతి తన్నాకం తద్విశోకమ్ ॥ ౫ ॥

ఆప్నోతి హాదిత్యస్య జయం పరో హాస్యాదిత్యజయాజ్జయో భవతి య ఎతదేవం విద్వానాత్మసంమితమతిమృత్యు సప్తవిధꣳ సామోపాస్తే సామోపాస్తే ॥ ౬ ॥

మనో హిఙ్కారో వాక్ప్రస్తావశ్చక్షురుద్గీథః శ్రోత్రం ప్రతిహారః ప్రాణో నిధనమేతద్గాయత్రం ప్రాణేషు ప్రోతమ్ ॥ ౧ ॥

స ఎవమేతద్గాయత్రం ప్రాణేషు ప్రోతం వేద ప్రాణీ భవతి సర్వమాయురేతి జ్యోగ్జీవతి మహాన్ప్రజయా పశుభిర్భవతి మహాన్కీర్త్యా మహామనాః స్యాత్తద్వ్రతమ్ ॥ ౨ ॥

అభిమన్థతి స హిఙ్కారో ధూమో జాయతే స ప్రస్తావో జ్వలతి స ఉద్గీథోఽఙ్గారా భవన్తి స ప్రతిహార ఉపశాంయతి తన్నిధనం సంశాంయతి తన్నిధనమేతద్రథన్తరమగ్నౌ ప్రోతమ్ ॥ ౧ ॥

స య ఎవమేతద్రథన్తరమగ్నౌ ప్రోతం వేద బ్రహ్మవర్చస్యన్నాదో భవతి సర్వమాయురేతి జ్యోగ్జీవతి మహాన్ప్రజయా పశుభిర్భవతి మహాన్కీర్త్యా న ప్రత్యఙ్ఙగ్నిమాచామేన్న నిష్ఠీవేత్తద్వ్రతమ్ ॥ ౨ ॥

ఉపమన్త్రయతే స హిఙ్కారో జ్ఞపయతే స ప్రస్తావః స్త్రియా సహ శేతే స ఉద్గీథః ప్రతి స్త్రీం సహ శేతే స ప్రతిహారః కాలం గచ్ఛతి తన్నిధనం పారం గచ్ఛతి తన్నిధనమేతద్వామదేవ్యం మిథునే ప్రోతమ్ ॥ ౧ ॥

స య ఎవమేతద్వామదేవ్యం మిథునే ప్రోతం వేద మిథునీ భవతి మిథునాన్మిథునాత్ప్రజాయతే సర్వమాయురేతి జ్యోగ్జీవతి మహాన్ప్రజయా పశుభిర్భవతి మహాన్కీర్త్యా న కాఞ్చన పరిహరేత్తద్వ్రతమ్ ॥ ౨ ॥

ఉద్యన్హిఙ్కార ఉదితః ప్రస్తావో మధ్యన్దిన ఉద్గీథోఽపరాహ్ణః ప్రతిహారోఽస్తం యన్నిధనమేతద్బృహదాదిత్యే ప్రోతమ్ ॥ ౧ ॥

స య ఎవమేతద్బృహదాదిత్యే ప్రోతం వేద తేజస్వ్యన్నాదో భవతి సర్వమాయురేతి జ్యోగ్జీవతి మహాన్ప్రజయా పశుభిర్భవతి మహాన్కీర్త్యా తపన్తం న నిన్దేత్తద్వ్రతమ్ ॥ ౨ ॥

అభ్రాణి సమ్ప్లవన్తే స హిఙ్కారో మేఘో జాయతే స ప్రస్తావో వర్షతి స ఉద్గీథో విద్యోతతే స్తనయతి స ప్రతిహార ఉద్గృహ్ణాతి తన్నిధనమేతద్వైరూపం పర్జన్యే ప్రోతమ్ ॥ ౧ ॥

స య ఎవమేతద్వైరూపం పర్జన్యే ప్రోతం వేద విరూపాꣳశ్చ సురూపాꣳశ్చ పశూనవరున్ధే సర్వమాయురేతి జ్యోగ్జీవతి మహాన్ప్రజయా పశుభిర్భవతి మహాన్కీర్త్యా వర్షన్తం న నిన్దేత్తద్బ్రతమ్ ॥ ౨ ॥

వసన్తో హిఙ్కారో గ్రీష్మః ప్రస్తావో వర్షా ఉద్గీథః శరత్ప్రతిహారో హేమన్తో నిధనమేతద్వైరాజమృతుషు ప్రోతమ్ ॥ ౧ ॥

స య ఎవమేతద్వైరాజమృతుషు ప్రోతం వేద విరాజతి ప్రజయా పశుభిర్బ్రహ్మవర్చసేన సర్వమాయురేతి జ్యోగ్జీవతి మహాన్ప్రజయా పశుభిర్భవతి మహాన్కీర్త్యర్తూన్న నిన్దేత్తద్వ్రతమ్ ॥ ౨ ॥

పృథివీ హిఙ్కారోఽన్తరిక్షం ప్రస్తావో ద్యౌరుద్గీథో దిశః ప్రతిహారః సముద్రో నిధనమేతాః శక్వర్యో లోకేషు ప్రోతాః ॥ ౧ ॥

స య ఎవమేతాః శక్వర్యో లోకేషు ప్రోతా వేద లోకీ భవతి సర్వమాయురేతి జ్యోగ్జీవతి మహాన్ప్రజయా పశుభిర్భవతి మహాన్కీర్త్యా లోకాన్న నిన్దేత్తద్వ్రతమ్ ॥ ౨ ॥

అజా హిఙ్కారోఽవయః ప్రస్తావో గావ ఉద్గీథోఽశ్వాః ప్రతిహారః పురుషో నిధనమేతా రేవత్యః పశుషు ప్రోతాః ॥ ౧ ॥

స య ఎవమేతా రేవత్యః పశుషు ప్రోతా వేద పశుమాన్భవతి సర్వమాయురేతి జ్యోగ్జీవతి మహాన్ప్రజయా పశుభిర్భవతి మహాన్కీర్త్యా పశూన్న నిన్దేత్తద్వ్రతమ్ ॥ ౨ ॥

లోమ హిఙ్కారస్త్వక్ప్రస్తావో మాంసముద్గీథోఽస్థి ప్రతిహారో మజ్జా నిధనమేతద్యజ్ఞాయజ్ఞీయమఙ్గేషు ప్రోతమ్ ॥ ౧ ॥

స య ఎవమేతద్యజ్ఞాయజ్ఞీయమఙ్గేషు ప్రోతం వేదాఙ్గీ భవతి నాఙ్గేన విహూర్ఛతి సర్వమాయురేతి జ్యోగ్జీవతి మహాన్ప్రజయా పశుభిర్భవతి మహాన్కీర్త్యా సంవత్సరం మజ్జ్ఞో నాశ్నీయాత్తద్వ్రతం మజ్జ్ఞో నాశ్నీయాదితి వా ॥ ౨ ॥

అగ్నిర్హిఙ్కారో వాయుః ప్రస్తావ ఆదిత్య ఉద్గీథో నక్షత్రాణి ప్రతిహారశ్చన్ద్రమా నిధనమేతద్రాజనం దేవతాసు ప్రోతమ్ ॥ ౧ ॥

స య ఎవమేతద్రాజనం దేవతాసు ప్రోతం వేదైతాసామేవ దేవతానాꣳ సలోకతాꣳ సార్ష్టితాంꣳసాయుజ్యం గచ్ఛతి సర్వమాయురేతి జ్యోగ్జీవతి మహాన్ప్రజయా పశుభిర్భవతి మహాన్కీర్త్యా బ్రాహ్మణాన్న నిన్దేత్తద్వ్రతమ్ ॥ ౨ ॥

త్రయీ విద్యా హిఙ్కారస్త్రయ ఇమే లోకాః స ప్రస్తావోఽగ్నిర్వాయురాదిత్యః స ఉద్గీథో నక్షత్రాణి వయాంసి మరీచయః స ప్రతిహారః సర్పా గన్ధర్వాః పితరస్తన్నిధనమేతత్సామ సర్వస్మిన్ప్రోతమ్ ॥ ౧ ॥

స య ఎవమేతత్సామ సర్వస్మిన్ప్రోతం వేద సర్వం హ భవతి ॥ ౨ ॥

తదేష శ్లోకో యాని పఞ్చధా త్రీణి త్రీణి తేభ్యో న జ్యాయః పరమన్యదస్తి ॥ ౩ ॥

యస్తద్వేద స వేద సర్వꣳ సర్వా దిశో బలిమస్మై హరన్తి సర్వమస్మీత్యుపాసీత తద్వ్రతం తద్వ్రతమ్ ॥ ౪ ॥

వినర్ది సామ్నో వృణే పశవ్యమిత్యగ్నేరుద్గీథోఽనిరుక్తః ప్రజాపతేర్నిరుక్తః సోమస్య మృదు శ్లక్ష్ణం వాయోః శ్లక్ష్ణం బలవదిన్ద్రస్య క్రౌఞ్చం బృహస్పతేరపధ్వాన్తం వరుణస్య తాన్సర్వానేవోపసేవేత వారుణం త్వేవ వర్జయేత్ ॥ ౧ ॥

అమృతత్వం దేవేభ్య ఆగాయానీత్యాగాయేత్స్వధాం పితృభ్య ఆశాం మనుష్యేభ్యస్తృణోదకం పశుభ్యః స్వర్గం లోకం యజమానాయాన్నమాత్మన ఆగాయానీత్యేతాని మనసా ధ్యాయన్నప్రమత్తః స్తువీత ॥ ౨ ॥

సర్వే స్వరా ఇన్ద్రస్యాత్మానః సర్వ ఊష్మాణః ప్రజాపతేరాత్మానః సర్వే స్పర్శా మృత్యోరాత్మానస్తం యది స్వరేషూపాలభేతేన్ద్రం శరణం ప్రపన్నోఽభూవం స త్వా ప్రతి వక్ష్యతీత్యేనం బ్రూయాత్ ॥ ౩ ॥

అథ యద్యేనమూష్మసూపాలభేత ప్రజాపతిం శరణం ప్రపన్నోఽభూవం స త్వా ప్రతి పేక్ష్యతీత్యేనం బ్రూయాదథ యద్యేనం స్పర్శేషూపాలభేత మృత్యుం శరణం ప్రపన్నోఽభూవం స త్వా ప్రతి ధక్ష్యతీత్యేనం బ్రూయాత్ ॥ ౪ ॥

సర్వే స్వరా ఘోషవన్తో బలవన్తో వక్తవ్యా ఇన్ద్రే బలం దదానీతి సర్వ ఊష్మాణోఽగ్రస్తా అనిరస్తా వివృతా వక్తవ్యాః ప్రజాపతేరాత్మానం పరిదదానీతి సర్వే స్పర్శాలేశేనానభినిహితా వక్తవ్యా మృత్యోరాత్మానం పరిహరాణీతి ॥ ౫ ॥

త్రయో ధర్మస్కన్ధా యజ్ఞోఽధ్యయనం దానమితి ప్రథమస్తప ఎవ ద్వితీయో బ్రహ్మచార్యాచార్యకులవాసీ తృతీయోఽత్యన్తమాత్మానమాచార్యకులేఽవసాదయన్సర్వ ఎతే పుణ్యలోకా భవన్తి బ్రహ్మసంస్థోఽమృతత్వమేతి ॥ ౧ ॥

ప్రజాపతిర్లోకానభ్యతపత్తేభ్యోఽభితప్తేభ్యస్త్రయీ విద్యా సమ్ప్రాస్రవత్తామభ్యతపత్తస్యా అభితప్తాయా ఎతాన్యక్షరాణి సమ్ప్రాస్రవన్త భూర్భువః స్వరితి ॥ ౨ ॥

తాన్యభ్యతపత్తేభ్యోఽభితప్తేభ్య ఓఙ్కారః సమ్ప్రాస్రవత్తద్యథా శఙ్కునా సర్వాణి పర్ణాని సన్తృణ్ణాన్యేవమోఙ్కారేణ సర్వా వాక్సన్తృణ్ణోఙ్కార ఎవేదం సర్వమోఙ్కార ఎవేదం సర్వమ్ ॥ ౩ ॥

బ్రహ్మవాదినో వదన్తి యద్వసూనాం ప్రాతః సవనꣳ రుద్రాణాం మాధ్యన్దినꣳ సవనమాదిత్యానాం చ విశ్వేషాం చ దేవానాం తృతీయసవనమ్ ॥ ౧ ॥

క్వ తర్హి యజమానస్య లోక ఇతి స యస్తం న విద్యాత్కథం కుర్యాదథ విద్వాన్కుర్యాత్ ॥ ౨ ॥

పురా ప్రాతరనువాకస్యోపాకరణాజ్జఘనేన గార్హపత్యస్యోదఙ్ముఖ ఉపవిశ్య స వాసవం సామాభిగాయతి ॥ ౩ ॥

లో౩కద్వారమపావా౩ర్ణూ ౩౩ పశ్యేమ త్వా వయం రా ౩౩౩౩౩ హు౩మ్ ఆ ౩౩ జ్యా ౩ యో ౩ ఆ ౩౨౧౧౧ ఇతి ॥ ౪ ॥

అథ జుహోతి నమోఽగ్నయే పృథివీక్షితే లోకక్షితే లోకం మే యజమానాయ విన్దైష వై యజమానస్య లోక ఎతాస్మి ॥ ౫ ॥

అత్ర యజమానః పరస్తాదాయుషః స్వాహాపజహి పరిఘమిత్యుక్త్వోత్తిష్ఠతి తస్మై వసవః ప్రాతఃసవనం సమ్ప్రయచ్ఛన్తి ॥ ౬ ॥

లో౩కద్వరమపావా౩ర్ణూ౩౩ పశ్యేమ త్వా వయం వైరా౩౩౩౩౩ హు౩మ్ ఆ౩౩జ్యా౩యో౩ ఆ౩౨౧౧౧ఇతి ॥ ౮ ॥

అత్ర యజమానః పరస్తాదాయుషః స్వాహాపజహి పరిఘమిత్యుక్త్వోత్తిష్ఠతి తస్మై రుద్రా మాధ్యన్దినం సవనం సమ్ప్రయచ్ఛన్తి ॥ ౧౦ ॥

ఆదిత్యమథ వైశ్వదేవం లో౩కద్వారమపావా౩ర్ణూ౩౩ పశ్యేమ త్వా వయం సామ్రా౩౩౩౩౩ హు౩మ్ ఆ౩౩ జ్యా౩యో౩ఆ ౩౨౧౧౧ ఇతి ॥ ౧౩ ॥

ఎష వై యజమానస్య లోక ఎతాస్మ్యత్ర యజమానః పరస్తాదాయుషః స్వాహాపహత పరిఘమిత్యుక్త్వోత్తిష్ఠతి ॥ ౧౫ ॥

తస్మా ఆదిత్యాశ్చ విశ్వే చ దేవాస్తృతీయసవనం సమ్ప్రయజ్ఛన్త్యేష హ వై యజ్ఞస్య మాత్రాం వేద య ఎవం వేద య ఎవం వేద ॥ ౧౬ ॥