ఉపాసనాశ్రితో ధర్మో జాతే బ్రహ్మణి వర్తతే ।
ప్రాగుత్పత్తేరజం సర్వం తేనాసౌ కృపణః స్మృతః ॥ ౧ ॥

అతో వక్ష్యామ్యకార్పణ్యమజాతి సమతాం గతమ్ ।
యథా న జాయతే కిఞ్చిజ్జాయమానం సమన్తతః ॥ ౨ ॥

ఆత్మా హ్యాకాశవజ్జీవైర్ఘటాకాశైరివోదితః ।
ఘటాదివచ్చ సఙ్ఘాతైర్జాతావేతన్నిదర్శనమ్ ॥ ౩ ॥

ఘటాదిషు ప్రలీనేషు ఘటాకాశాదయో యథా ।
ఆకాశే సమ్ప్రలీయన్తే తద్వజ్జీవా ఇహాత్మని ॥ ౪ ॥

యథైకస్మిన్ఘటాకాశే రజోధూమాదిభిర్యుతే ।
న సర్వే సమ్ప్రయుజ్యన్తే తద్వజ్జీవాః సుఖాదిభిః ॥ ౫ ॥

రూపకార్యసమాఖ్యాశ్చ భిద్యన్తే తత్ర తత్ర వై ।
ఆకాశస్య న భేదోఽస్తి తద్వజ్జీవేషు నిర్ణయః ॥ ౬ ॥

నాకాశస్య ఘటాకాశో వికారావయవౌ యథా ।
నైవాత్మనః సదా జీవో వికారావయవౌ తథా ॥ ౭ ॥

యథా భవతి బాలానాం గగనం మలినం మలైః ।
తథా భవత్యబుద్ధానామాత్మాపి మలినో మలైః ॥ ౮ ॥

మరణే సమ్భవే చైవ గత్యాగమనయోరపి ।
స్థితౌ సర్వశరీరేషు చాకాశేనావిలక్షణః ॥ ౯ ॥

సఙ్ఘాతాః స్వప్నవత్సర్వ ఆత్మమాయావిసర్జితాః ।
ఆధిక్యే సర్వసామ్యే వా నోపపత్తిర్హి విద్యతే ॥ ౧౦ ॥

రసాదయో హి యే కోశా వ్యాఖ్యాతాస్తైత్తిరీయకే ।
తేషామాత్మా పరో జీవః ఖం యథా సమ్ప్రకాశితః ॥ ౧౧ ॥

ద్వయోర్ద్వయోర్మధుజ్ఞానే పరం బ్రహ్మ ప్రకాశితమ్ ।
పృథివ్యాముదరే చైవ యథాకాశః ప్రకాశితః ॥ ౧౨ ॥

జీవాత్మనోరనన్యత్వమభేదేన ప్రశస్యతే ।
నానాత్వం నిన్ద్యతే యచ్చ తదేవం హి సమఞ్జసమ్ ॥ ౧౩ ॥

జీవాత్మనోః పృథక్త్వం యత్ప్రాగుత్పత్తేః ప్రకీర్తితమ్ ।
భవిష్యద్వృత్త్యా గౌణం తన్ముఖ్యత్వం హి న యుజ్యతే ॥ ౧౪ ॥

మృల్లోహవిస్ఫులిఙ్గాద్యైః సృష్టిర్యా చోదితాన్యథా ।
ఉపాయః సోఽవతారాయ నాస్తి భేదః కథఞ్చన ॥ ౧౫ ॥

ఆశ్రమాస్త్రివిధా హీనమధ్యమోత్కృష్టదృష్టయః ।
ఉపాసనోపదిష్టేయం తదర్థమనుకమ్పయా ॥ ౧౬ ॥

స్వసిద్ధాన్తవ్యవస్థాసు ద్వైతినో నిశ్చితా దృఢమ్ ।
పరస్పరం విరుధ్యన్తే తైరయం న విరుధ్యతే ॥ ౧౭ ॥

అద్వైతం పరమార్థో హి ద్వైతం తద్భేద ఉచ్యతే ।
తేషాముభయథా ద్వైతం తేనాయం న విరుధ్యతే ॥ ౧౮ ॥

మాయయా భిద్యతే హ్యేతన్నాన్యథాజం కథఞ్చన ।
తత్త్వతో భిద్యమానే హి మర్త్యతామమృతం వ్రజేత్ ॥ ౧౯ ॥

అజాతస్యైవ భావస్య జాతిమిచ్ఛన్తి వాదినః ।
అజాతో హ్యమృతో భావో మర్త్యతాం కథమేష్యతి ॥ ౨౦ ॥

న భవత్యమృతం మర్త్యం న మర్త్యమమృతం తథా ।
ప్రకృతేరన్యథాభావో న కథఞ్చిద్భవిష్యతి ॥ ౨౧ ॥

స్వభావేనామృతో యస్య భావో గచ్ఛతి మర్త్యతామ్ ।
కృతకేనామృతస్తస్య కథం స్థాస్యతి నిశ్చలః ॥ ౨౨ ॥

భూతతోఽభూతతో వాపి సృజ్యమానే సమా శ్రుతిః ।
నిశ్చితం యుక్తియుక్తం చ యత్తద్భవతి నేతరత్ ॥ ౨౩ ॥

నేహ నానేతి చామ్నాయాదిన్ద్రో మాయాభిరిత్యపి ।
అజాయమానో బహుధా జాయతే మాయయా తు సః ॥ ౨౪ ॥

సమ్భూతేరపవాదాచ్చ సమ్భవః ప్రతిషిధ్యతే ।
కో న్వేనం జనయేదితి కారణం ప్రతిషిధ్యతే ॥ ౨౫ ॥

స ఎష నేతి నేతీతి వ్యాఖ్యాతం నిహ్నుతే యతః ।
సర్వమగ్రాహ్యభావేన హేతునాజం ప్రకాశతే ॥ ౨౬ ॥

సతో హి మాయయా జన్మ యుజ్యతే న తు తత్త్వతః ।
తత్త్వతో జాయతే యస్య జాతం తస్య హి జాయతే ॥ ౨౭ ॥

అసతో మాయయా జన్మ తత్త్వతో నైవ యుజ్యతే ।
వన్ధ్యాపుత్రో న తత్త్వేన మాయయా వాపి జాయతే ॥ ౨౮ ॥

యథా స్వప్నే ద్వయాభాసం స్పన్దతే మాయయా మనః ।
తథా జాగ్రద్ద్వయాభాసం స్పన్దతే మాయయా మనః ॥ ౨౯ ॥

అద్వయం చ ద్వయాభాసం మనః స్వప్నే న సంశయః ।
అద్వయం చ ద్వయాభాసం తథా జాగ్రన్న సంశయః ॥ ౩౦ ॥

మనోదృశ్యమిదం ద్వైతం యత్కిఞ్చిత్సచరాచరమ్ ।
మనసో హ్యమనీభావే ద్వైతం నైవోపలభ్యతే ॥ ౩౧ ॥

ఆత్మసత్యానుబోధేన న సఙ్కల్పయతే యదా ।
అమనస్తాం తదా యాతి గ్రాహ్యాభావే తదగ్రహమ్ ॥ ౩౨ ॥

అకల్పకమజం జ్ఞానం జ్ఞేయాభిన్నం ప్రచక్షతే ।
బ్రహ్మ జ్ఞేయమజం నిత్యమజేనాజం విబుధ్యతే ॥ ౩౩ ॥

నిగృహీతస్య మనసో నిర్వికల్పస్య ధీమతః ।
ప్రచారః స తు విజ్ఞేయః సుషుప్తేఽన్యో న తత్సమః ॥ ౩౪ ॥

లీయతే హి సుషుప్తౌ తన్నిగృహీతం న లీయతే ।
తదేవ నిర్భయం బ్రహ్మ జ్ఞానాలోకం సమన్తతః ॥ ౩౫ ॥

అజమనిద్రమస్వప్నమనామకమరూపకమ్ ।
సకృద్విభాతం సర్వజ్ఞం నోపచారః కథఞ్చన ॥ ౩౬ ॥

సర్వాభిలాపవిగతః సర్వచిన్తాసముత్థితః ।
సుప్రశాన్తః సకృజ్జ్యోతిః సమాధిరచలోఽభయః ॥ ౩౭ ॥

గ్రహో న తత్ర నోత్సర్గశ్చిన్తా యత్ర న విద్యతే ।
ఆత్మసంస్థం తదా జ్ఞానమజాతి సమతాం గతమ్ ॥ ౩౮ ॥

అస్పర్శయోగో వై నామ దుర్దర్శః సర్వయోగిణామ్ ।
యోగినో బిభ్యతి హ్యస్మాదభయే భయదర్శినః ॥ ౩౯ ॥

మనసో నిగ్రహాయత్తమభయం సర్వయోగిణామ్ ।
దుఃఖక్షయః ప్రబోధశ్చాప్యక్షయా శాన్తిరేవ చ ॥ ౪౦ ॥

ఉత్సేక ఉదధేర్యద్వత్కుశాగ్రేణైకబిన్దునా ।
మనసో నిగ్రహస్తద్వద్భవేదపరిఖేదతః ॥ ౪౧ ॥

ఉపాయేన నిగృహ్ణీయాద్విక్షిప్తం కామభోగయోః ।
సుప్రసన్నం లయే చైవ యథా కామో లయస్తథా ॥ ౪౨ ॥

దుఃఖం సర్వమనుస్మృత్య కామభోగాన్నివర్తయేత్ ।
అజం సర్వమనుస్మృత్య జాతం నైవ తు పశ్యతి ॥ ౪౩ ॥

లయే సమ్బోధయేచ్చిత్తం విక్షిప్తం శమయేత్పునః ।
సకషాయం విజానీయాత్సమప్రాప్తం న చాలయేత్ ॥ ౪౪ ॥

నాస్వాదయేత్సుఖం తత్ర నిఃసఙ్గః ప్రజ్ఞయా భవేత్ ।
నిశ్చలం నిశ్చరచ్చిత్తమేకీకుర్యాత్ప్రయత్నతః ॥ ౪౫ ॥

యదా న లీయతే చిత్తం న చ విక్షిప్యతే పునః ।
అనిఙ్గనమనాభాసం నిష్పన్నం బ్రహ్మ తత్తదా ॥ ౪౬ ॥

అజమజేన జ్ఞేయేన సర్వజ్ఞం పరిచక్షతే ॥ ౪౭ ॥

న కశ్చిజ్జాయతే జీవః సమ్భవోఽస్య న విద్యతే ।
ఎతత్తదుత్తమం సత్యం యత్ర కిఞ్చిన్న జాయతే ॥ ౪౮ ॥