ఈశా వాస్యమిదం సర్వం యత్కిం చ జగత్యాం జగత్ ।
తేన త్యక్తేన భుఞ్జీథా మా గృధః కస్య స్విద్ధనమ్ ॥ ౧ ॥
కుర్వన్నేవేహ కర్మాణి జిజీవిషేచ్ఛతం సమాః ।
ఎవం త్వయి నాన్యథేతోఽస్తి న కర్మ లిప్యతే నరే ॥ ౨ ॥
అసుర్యా నామ తే లోకా అన్ధేన తమసా వృతాః ।
తాంస్తే ప్రేత్యాభిగచ్ఛన్తి యే కే చాత్మహనో జనాః ॥ ౩ ॥
అనేజదేకం మనసో జవీయో నైనద్దేవా ఆప్నువన్పూర్వమర్షత్ ।
తద్ధావతోఽన్యానత్యేతి తిష్ఠ—త్తస్మిన్నపో మాతరిశ్వా దధాతి ॥ ౪ ॥
తదేజతి తన్నైజతి తద్దూరే తద్వన్తికే ।
తదన్తరస్య సర్వస్య తదు సర్వస్యాస్య బాహ్యతః ॥ ౫ ॥
యస్తు సర్వాణి భూతాని ఆత్మన్యేవానుపశ్యతి ।
సర్వభూతేషు చాత్మానం తతో న విజుగుప్సతే ॥ ౬ ॥
యస్మిన్సర్వాణి భూతాని ఆత్మైవాభూద్విజానతః ।
తత్ర కో మోహః కః శోక ఎకత్వమనుపశ్యతః ॥ ౭ ॥
స పర్యగాచ్ఛుక్రమకాయమవ్రణ—మస్నావిరం శుద్ధమపాపవిద్ధమ్ ।
కవిర్మనీషీ పరిభూః స్వయమ్భూర్యాథాతథ్యతో—ఽర్థాన్వ్యదధాచ్ఛాశ్వతీభ్యః సమాభ్యః ॥ ౮ ॥
అన్ధం తమః ప్రవిశన్తి యే అవిద్యాముపాసతే ।
తతో భూయ ఇవ తే తమో య ఉ విద్యాయాం రతాః ॥ ౯ ॥
అన్యదేవాహుర్విద్యయా అన్యదాహురవిద్యయా ।
ఇతి శుశ్రుమ ధీరాణాం యే నస్తద్విచచక్షిరే ॥ ౧౦ ॥
విద్యాం చావిద్యాం చ యస్తద్వేదోభయం సహ ।
అవిద్యయా మృత్యుం తీర్త్వా విద్యయామృతమశ్నుతే ॥ ౧౧ ॥
అన్ధం తమః ప్రవిశన్తి యేఽసమ్భూతిముపాసతే ।
తతో భూయ ఇవ తే తమో య ఉ సమ్భూత్యాం రతాః ॥ ౧౨ ॥
అన్యదేవాహుః సమ్భవాదన్యదాహురసమ్భవాత్ ।
ఇతి శుశ్రుమ ధీరాణాం యే నస్తద్విచచక్షిరే ॥ ౧౩ ॥
సమ్భూతిం చ వినాశం చ యస్తద్వేదోభయం సహ ।
వినాశేన మృత్యుం తీర్త్వా సమ్భూత్యామృతమశ్నుతే ॥ ౧౪ ॥
హిరణ్మయేన పాత్రేణ సత్యస్యాపిహితం ముఖమ్ ।
తత్త్వం పూషన్నపావృణు సత్యధర్మాయ దృష్టయే ॥ ౧౫ ॥
పూషన్నేకర్షే యమ సూర్య ప్రాజాపత్య వ్యూహ
రశ్మీన్సమూహ తేజో యత్తే రూపం కల్యాణతమం
తత్తే పశ్యామి యోఽసావసౌ పురుషః సోఽహమస్మి ॥ ౧౬ ॥
వాయురనిలమమృతమథేదం భస్మాన్తం శరీరమ్ ।
ఓం క్రతో స్మర కృతం స్మర క్రతో స్మర కృతం స్మర ॥ ౧౭ ॥
అగ్నే నయ సుపథా రాయే అస్మాన్విశ్వాని దేవ వయునాని విద్వాన్ ।
యుయోధ్యస్మజ్జుహురాణమేనో భూయిష్ఠాం తే నమఉక్తిం విధేమ ॥ ౧౮ ॥
ఇతి శ్రీమత్పరమహంసపరివ్రాజకాచార్యస్య శ్రీగోవిన్దభగవత్పూజ్యపాదశిష్యస్య శ్రీమచ్ఛఙ్కరభగవతః కృతౌ ఈశావాస్యోపనిషద్భాష్యమ్ సమ్పూర్ణమ్ ॥