श्रीमच्छङ्करभगवत्पूज्यपादविरचितः

विवेकचूडामणिः

ஸர்வவேதா³ந்தஸித்³தா⁴ந்தகோ³சரம் தமகோ³சரம் ।
கோ³விந்த³ம் பரமாநந்த³ம் மத்³கு³ரும் ப்ரணதோ(அ)ஸ்ம்யஹம் ॥ 1 ॥
ஜந்தூநாம் நரஜந்ம து³ர்லப⁴மத: பும்ஸ்த்வம் ததோ விப்ரதா
தஸ்மாத்³வைதி³கத⁴ர்மமார்க³பரதா வித்³வத்த்வமஸ்மாத்பரம் ।
ஆத்மாநாத்மவிவேசநம் ஸ்வநுப⁴வோ ப்³ரஹ்மாத்மநா ஸம்ஸ்தி²தி -
ர்முக்திர்நோ ஶதகோடிஜந்மஸு க்ருதை: புண்யைர்விநா லப்⁴யதே ॥ 2 ॥
து³ர்லப⁴ம் த்ரயமேவைதத்³தே³வாநுக்³ரஹஹேதுகம் ।
மநுஷ்யத்வம் முமுக்ஷுத்வம் மஹாபுருஷஸம்ஶ்ரய: ॥ 3 ॥
லப்³த்⁴வா கத²ஞ்சிந்நரஜந்ம து³ர்லப⁴ம்
தத்ராபி பும்ஸ்த்வம் ஶ்ருதிபாரத³ர்ஶநம் ।
ய: ஸ்வாத்மமுக்த்யை ந யதேத மூட⁴தீ⁴:
ஸ ஆத்மஹா ஸ்வம் விநிஹந்த்யஸத்³க்³ரஹாத் ॥ 4 ॥
இத: கோ ந்வஸ்தி மூடா⁴த்மா யஸ்து ஸ்வார்தே² ப்ரமாத்³யதி ।
து³ர்லப⁴ம் மாநுஷம் தே³ஹம் ப்ராப்ய தத்ராபி பௌருஷம் ॥ 5 ॥
பட²ந்து ஶாஸ்த்ராணி யஜந்து தே³வா -
ந்குர்வந்து கர்மாணி ப⁴ஜந்து தே³வதா: ।
ஆத்மைக்யபோ³தே⁴ந விநா விமுக்தி -
ர்ந ஸித்⁴யதி ப்³ரஹ்மஶதாந்தரே(அ)பி ॥ 6 ॥
அம்ருதத்வஸ்ய நாஶாஸ்தி வித்தேநேத்யேவ ஹி ஶ்ருதி: ।
ப்³ரவீதி கர்மணோ முக்தேரஹேதுத்வம் ஸ்பு²டம் யத: ॥ 7 ॥
அதோ விமுக்த்யை ப்ரயதேத வித்³வா -
ந்ஸம்ந்யஸ்தபா³ஹ்யார்த²ஸுக²ஸ்ப்ருஹ: ஸந் ।
ஸந்தம் மஹாந்தம் ஸமுபேத்ய தே³ஶிகம்
தேநோபதி³ஷ்டார்த²ஸமாஹிதாத்மா ॥ 8 ॥
உத்³த⁴ரேதா³த்மநாத்மாநம் மக்³நம் ஸம்ஸாரவாரிதௌ⁴ ।
யோகா³ரூட⁴த்வமாஸாத்³ய ஸம்யக்³த³ர்ஶநநிஷ்ட²யா ॥ 9 ॥
ஸம்ந்யஸ்ய ஸர்வகர்மாணி ப⁴வப³ந்த⁴விமுக்தயே ।
யத்யதாம் பண்டி³தைர்தீ⁴ரைராத்மாப்⁴யாஸ உபஸ்தி²தை: ॥ 10 ॥
சித்தஸ்ய ஶுத்³த⁴யே கர்ம ந து வஸ்தூபலப்³த⁴யே ।
வஸ்துஸித்³தி⁴ர்விசாரேண ந கிஞ்சித்கர்மகோடிபி⁴: ॥ 11 ॥
ஸம்யக்³விசாரத: ஸித்³தா⁴ ரஜ்ஜுதத்த்வாவதா⁴ரணா ।
ப்⁴ராந்த்யோதி³தமஹாஸர்பப⁴வது³:க²விநாஶநீ ॥ 12 ॥
அர்த²ஸ்ய நிஶ்சயோ த்³ருஷ்டோ விசாரேண ஹிதோக்தித: ।
ந ஸ்நாநேந ந தா³நேந ப்ராணாயாமஶதேந வா ॥ 13 ॥
அதி⁴காரிணமாஶாஸ்தே ப²லஸித்³தி⁴ர்விஶேஷத: ।
உபாயா தே³ஶகாலாத்³யா: ஸந்த்யஸ்மிந்ஸஹகாரிண: ॥ 14 ॥
அதோ விசார: கர்தவ்யோ ஜிஜ்ஞாஸோராத்மவஸ்துந: ।
ஸமாஸாத்³ய த³யாஸிந்து⁴ம் கு³ரும் ப்³ரஹ்மவிது³த்தமம் ॥ 15 ॥
மேதா⁴வீ புருஷோ வித்³வாநூஹாபோஹவிசக்ஷண: ।
அதி⁴கார்யாத்மவித்³யாயாமுக்தலக்ஷணலக்ஷித: ॥ 16 ॥
விவேகிநோ விரக்தஸ்ய ஶமாதி³கு³ணஶாலிந: ।
முமுக்ஷோரேவ ஹி ப்³ரஹ்மஜிஜ்ஞாஸாயோக்³யதா மதா ॥ 17 ॥
ஸாத⁴நாந்யத்ர சத்வாரி கதி²தாநி மநீஷிபி⁴: ।
யேஷு ஸத்ஸ்வேவ ஸந்நிஷ்டா² யத³பா⁴வே ந ஸித்⁴யதி ॥ 18 ॥
ஆதௌ³ நித்யாநித்யவஸ்துவிவேக: பரிக³ண்யதே ।
இஹாமுத்ரப²லபோ⁴க³விராக³ஸ்தத³நந்தரம் ॥ 19 ॥
ஶமாதி³ஷட்கஸம்பத்திர்முமுக்ஷுத்வமிதி ஸ்பு²டம் ।
ப்³ரஹ்ம ஸத்யம் ஜக³ந்மித்²யேத்யேவம்ரூபோ விநிஶ்சய: ॥ 20 ॥
ஸோ(அ)யம் நித்யாநித்யவஸ்துவிவேக: ஸமுதா³ஹ்ருத: ।
தத்³வைராக்³யம் ஜுகு³ப்ஸா யா த³ர்ஶநஶ்ரவணாதி³பி⁴: ॥ 21 ॥
தே³ஹாதி³ப்³ரஹ்மபர்யந்தே ஹ்யநித்யே போ⁴க்³யவஸ்துநி ।
விரஜ்ய விஷயவ்ராதாத்³தோ³ஷத்³ருஷ்ட்யா முஹுர்முஹு: ॥ 22 ॥
ஸ்வலக்ஷ்யே நியதாவஸ்தா² மநஸ: ஶம உச்யதே ।
விஷயேப்⁴ய: பராவர்த்ய ஸ்தா²பநம் ஸ்வஸ்வகோ³லகே ॥ 23 ॥
உப⁴யேஷாமிந்த்³ரியாணாம் ஸ த³ம: பரகீர்தித: ।
பா³ஹ்யாநாலம்ப³நம் வ்ருத்தேரேஷோபரதிருத்தமா ॥ 24 ॥
ஸஹநம் ஸர்வது³:கா²நாமப்ரதீகாரபூர்வகம் ।
சிந்தாவிலாபரஹிதம் ஸா திதிக்ஷா நிக³த்³யதே ॥ 25 ॥
ஶாஸ்த்ரஸ்ய கு³ருவாக்யஸ்ய ஸத்யபு³த்³த்⁴யாவதா⁴ரணா ।
ஸா ஶ்ரத்³தா⁴ கதி²தா ஸத்³பி⁴ர்யயா வஸ்தூபலப்⁴யதே ॥ 26 ॥
ஸம்யகா³ஸ்தா²பநம் பு³த்³தே⁴: ஶுத்³தே⁴ ப்³ரஹ்மணி ஸர்வதா³ ।
தத்ஸமாதா⁴நமித்யுக்தம் ந து சித்தஸ்ய லாலநம் ॥ 27 ॥
அஹங்காராதி³தே³ஹாந்தாந்ப³ந்தா⁴நஜ்ஞாநகல்பிதாந் ।
ஸ்வஸ்வரூபாவபோ³தே⁴ந மோக்துமிச்சா² முமுக்ஷுதா ॥ 28 ॥
மந்த³மத்⁴யமரூபாபி வைராக்³யேண ஶமாதி³நா ।
ப்ரஸாதே³ந கு³ரோ: ஸேயம் ப்ரவ்ருத்³தா⁴ ஸூயதே ப²லம் ॥ 29 ॥
வைராக்³யம் ச முமுக்ஷுத்வம் தீவ்ரம் யஸ்ய து வித்³யதே ।
தஸ்மிந்நேவார்த²வந்த: ஸ்யு: ப²லவந்த: ஶமாத³ய: ॥ 30 ॥
ஏதயோர்மந்த³தா யத்ர விரக்தத்வமுமுக்ஷயோ: ।
மரௌ ஸலிலவத்தத்ர ஶமாதே³ர்பா⁴நமாத்ரதா ॥ 31 ॥
மோக்ஷகாரணஸாமக்³ர்யாம் ப⁴க்திரேவ க³ரீயஸீ ।
ஸ்வஸ்வரூபாநுஸந்தா⁴நம் ப⁴க்திரித்யபி⁴தீ⁴யதே ॥ 32 ॥
ஸ்வாத்மதத்த்வாநுஸந்தா⁴நம் ப⁴க்திரித்யபரே ஜகு³: ।
உக்தஸாத⁴நஸம்பந்நஸ்தத்த்வஜிஜ்ஞாஸுராத்மந: ॥ 33 ॥
உபஸீதே³த்³கு³ரும் ப்ராஜ்ஞம் யஸ்மாத்³ப³ந்த⁴விமோக்ஷணம் ।
ஶ்ரோத்ரியோ(அ)வ்ருஜிநோ(அ)காமஹதோ யோ ப்³ரஹ்மவித்தம: ॥ 34 ॥
ப்³ரஹ்மண்யுபரத: ஶாந்தோ நிரிந்த⁴ந இவாநல: ।
அஹேதுகத³யாஸிந்து⁴ர்ப³ந்து⁴ராநமதாம் ஸதாம் ॥ 35 ॥
தமாராத்⁴ய கு³ரும் ப⁴க்த்யா ப்ரஹ்வ: ப்ரஶ்ரயஸேவநை: ।
ப்ரஸந்நம் தமநுப்ராப்ய ப்ருச்சே²ஜ்ஜ்ஞாதவ்யமாத்மந: ॥ 36 ॥
ஸ்வாமிந்நமஸ்தே நதலோகப³ந்தோ⁴
காருண்யஸிந்தோ⁴ பதிதம் ப⁴வாப்³தௌ⁴ ।
மாமுத்³த⁴ராத்மீயகடாக்ஷத்³ருஷ்ட்யா
ருஜ்வ்யாதிகாருண்யஸுதா⁴பி⁴வ்ருஷ்ட்யா ॥ 37 ॥
து³ர்வாரஸம்ஸாரத³வாக்³நிதப்தம்
தோ³தூ⁴யமாநம் து³ரத்³ருஷ்டவாதை: ।
பீ⁴தம் ப்ரபந்நம் பரிபாஹி ம்ருத்யோ:
ஶரண்யமந்யம் யத³ஹம் ந ஜாநே ॥ 38 ॥
ஶாந்தா மஹாந்தோ நிவஸந்தி ஸந்தோ
வஸந்தவல்லோகஹிதம் சரந்த: ।
தீர்ணா: ஸ்வயம் பீ⁴மப⁴வார்ணவம் ஜநா -
நஹேதுநாந்யாநபி தாரயந்த: ॥ 39 ॥
அயம் ஸ்வபா⁴வ: ஸ்வத ஏவ யத்பர -
ஶ்ரமாபநோத³ப்ரவணம் மஹாத்மநாம் ।
ஸுதா⁴ம்ஶுரேஷ ஸ்வயமர்ககர்கஶ -
ப்ரபா⁴பி⁴தப்தாமவதி க்ஷிதிம் கில ॥ 40 ॥
ப்³ரஹ்மாநந்த³ரஸாநுபூ⁴திகலிதை: பூதை: ஸுஶீதை: ஸிதை -
ர்யுஷ்மத்³வாக்கலஶோஜ்ஜி²தை: ஶ்ருதிஸுகை²ர்வாக்யாம்ருதை: ஸேசய ।
ஸந்தப்தம் ப⁴வதாபதா³வத³ஹநஜ்வாலாபி⁴ரேநம் ப்ரபோ⁴
த⁴ந்யாஸ்தே ப⁴வதீ³க்ஷணக்ஷணக³தே: பாத்ரீக்ருதா: ஸ்வீக்ருதா: ॥ 41 ॥
கத²ம் தரேயம் ப⁴வஸிந்து⁴மேதம்
கா வா க³திர்மே கதமோ(அ)ஸ்த்யுபாய: ।
ஜாநே ந கிஞ்சித்க்ருபயாவ மாம் ப்ரபோ⁴
ஸம்ஸாரது³:க²க்ஷதிமாதநுஷ்வ ॥ 42 ॥
ததா² வத³ந்தம் ஶரணாக³தம் ஸ்வம்
ஸம்ஸாரதா³வாநலதாபதப்தம் ।
நிரீக்ஷ்ய காருண்யரஸார்த்³ரத்³ருஷ்ட்யா
த³த்³யாத³பீ⁴திம் ஸஹஸா மஹாத்மா ॥ 43 ॥
வித்³வாந்ஸ தஸ்மா உபஸத்திமீயுஷே
முமுக்ஷவே ஸாது⁴ யதோ²க்தகாரிணே ।
ப்ரஶாந்தசித்தாய ஶமாந்விதாய
தத்த்வோபதே³ஶம் க்ருபயைவ குர்யாத் ॥ 44 ॥
மா பை⁴ஷ்ட வித்³வம்ஸ்தவ நாஸ்த்யபாய:
ஸம்ஸாரஸிந்தோ⁴ஸ்தரணே(அ)ஸ்த்யுபாய: ।
யேநைவ யாதா யதயோ(அ)ஸ்ய பாரம்
தமேவ மார்க³ம் தவ நிர்தி³ஶாமி ॥ 45 ॥
அஸ்த்யுபாயோ மஹாந்கஶ்சித்ஸம்ஸாரப⁴யநாஶந: ।
தேந தீர்த்வா ப⁴வாம்போ⁴தி⁴ம் பரமாநந்த³மாப்ஸ்யஸி ॥ 46 ॥
வேதா³ந்தார்த²விசாரேண ஜாயதே ஜ்ஞாநமுத்தமம் ।
தேநாத்யந்திகஸம்ஸாரது³:க²நாஶோ ப⁴வத்யலம் ॥ 47 ॥
ஶ்ரத்³தா⁴ப⁴க்தித்⁴யாநயோகா³ந்முமுக்ஷோ -
ர்முக்தேர்ஹேதூந்வக்தி ஸாக்ஷாச்ச்²ருதேர்கீ³: ।
யோ வா ஏதேஷ்வேவ திஷ்ட²த்யமுஷ்ய
மோக்ஷோ(அ)வித்³யாகல்பிதாத்³தே³ஹப³ந்தா⁴த் ॥ 48 ॥
அஜ்ஞாநயோகா³த்பரமாத்மநஸ்தவ
ஹ்யநாத்மப³ந்த⁴ஸ்தத ஏவ ஸம்ஸ்ருதி: ।
தயோர்விவேகோதி³தபோ³த⁴வஹ்நி -
ரஜ்ஞாநகார்யம் ப்ரத³ஹேத்ஸமூலம் ॥ 49 ॥
ஶிஷ்ய உவாச -
க்ருபயா ஶ்ரூயதாம் ஸ்வாமிந் ப்ரஶ்நோ(அ)யம் க்ரியதே மயா ।
யது³த்தரமஹம் ஶ்ருத்வா க்ருதார்த²: ஸ்யாம் ப⁴வந்முகா²த் ॥ 50 ॥
கோ நாம ப³ந்த⁴: கத²மேஷ ஆக³த:
கத²ம் ப்ரதிஷ்டா²ஸ்ய கத²ம் விமோக்ஷ: ।
கோ(அ)ஸாவநாத்மா பரம: க ஆத்மா
தயோர்விவேக: கத²மேதது³ச்யதாம் ॥ 51 ॥
ஶ்ரீகு³ருருவாச -
த⁴ந்யோ(அ)ஸி க்ருதக்ருத்யோ(அ)ஸி பாவிதம் தே குலம் த்வயா ।
யத³வித்³யாப³ந்த⁴முக்த்யா ப்³ரஹ்மீப⁴விதுமிச்ச²ஸி ॥ 52 ॥
ருணமோசநகர்தார: பிது: ஸந்தி ஸுதாத³ய: ।
ப³ந்த⁴மோசநகர்தா து ஸ்வஸ்மாத³ந்யோ ந கஶ்சந ॥ 53 ॥
மஸ்தகந்யஸ்தபா⁴ராதே³ர்து³:க²மந்யைர்நிவார்யதே ।
க்ஷுதா⁴தி³க்ருதது³:க²ம் து விநா ஸ்வேந ந கேநசித் ॥ 54 ॥
பத்²யமௌஷத⁴ஸேவா ச க்ரியதே யேந ரோகி³ணா ।
ஆரோக்³யஸித்³தி⁴ர்த்³ருஷ்டாஸ்ய நாந்யாநுஷ்டி²தகர்மணா ॥ 55 ॥
வஸ்துஸ்வரூபம் ஸ்பு²டபோ³த⁴சக்ஷுஷா
ஸ்வேநைவ வேத்³யம் ந து பண்டி³தேந ।
சந்த்³ரஸ்வரூபம் நிஜசக்ஷுஷைவ
ஜ்ஞாதவ்யமந்யைரவக³ம்யதே கிம் ॥ 56 ॥
அவித்³யாகாமகர்மாதி³பாஶப³ந்த⁴ம் விமோசிதும் ।
க: ஶக்நுயாத்³விநாத்மாநம் கல்பகோடிஶதைரபி ॥ 57 ॥
ந யோகே³ந ந ஸாங்க்²யேந கர்மணா நோ ந வித்³யயா ।
ப்³ரஹ்மாத்மைகத்வபோ³தே⁴ந மோக்ஷ: ஸித்⁴யதி நாந்யதா² ॥ 58 ॥
வீணாயா ரூபஸௌந்த³ர்யம் தந்த்ரீவாத³நஸௌஷ்ட²வம் ।
ப்ரஜாரஞ்ஜநமாத்ரம் தந்ந ஸாம்ராஜ்யாய கல்பதே ॥ 59 ॥
வாக்³வைக²ரீ ஶப்³த³ஜ²ரீ ஶாஸ்த்ரவ்யாக்²யாநகௌஶலம் ।
வைது³ஷ்யம் விது³ஷாம் தத்³வத்³பு⁴க்தயே ந து முக்தயே ॥ 60 ॥
அவிஜ்ஞாதே பரே தத்த்வே ஶாஸ்த்ராதீ⁴திஸ்து நிஷ்ப²லா ।
விஜ்ஞாதே(அ)பி பரே தத்த்வே ஶாஸ்த்ராதீ⁴திஸ்து நிஷ்ப²லா ॥ 61 ॥
ஶப்³த³ஜாலம் மஹாரண்யம் சித்தப்⁴ரமணகாரணம் ।
அத: ப்ரயத்நாஜ்ஜ்ஞாதவ்யம் தத்த்வஜ்ஞாத்தத்த்வமாத்மந: ॥ 62 ॥
அஜ்ஞாநஸர்பத³ஷ்டஸ்ய ப்³ரஹ்மஜ்ஞாநௌஷத⁴ம் விநா ।
கிமு வேதை³ஶ்ச ஶாஸ்த்ரைஶ்ச கிமு மந்த்ரை: கிமௌஷதை⁴: ॥ 63 ॥
ந க³ச்ச²தி விநா பாநம் வ்யாதி⁴ரௌஷத⁴ஶப்³த³த: ।
விநாபரோக்ஷாநுப⁴வம் ப்³ரஹ்மஶப்³தை³ர்ந முச்யதே ॥ 64 ॥
அக்ருத்வா த்³ருஶ்யவிலயமஜ்ஞாத்வா தத்த்வமாத்மந: ।
பா³ஹ்யஶப்³தை³: குதோ முக்திருக்திமாத்ரப²லைர்ந்ருணாம் ॥ 65 ॥
அக்ருத்வா ஶத்ருஸம்ஹாரமக³த்வாகி²லபூ⁴ஶ்ரியம் ।
ராஜாஹமிதி ஶப்³தா³ந்நோ ராஜா ப⁴விதுமர்ஹதி ॥ 66 ॥
ஆப்தோக்திம் க²நநம் ததோ²பரிஶிலாபாகர்ஷணம் ஸ்வீக்ருதிம்
நிக்ஷேப: ஸமபேக்ஷதே ந ஹி ப³ஹி: ஶப்³தை³ஸ்து நிர்க³ச்ச²தி ।
தத்³வத்³ப்³ரஹ்மவிதோ³பதே³ஶமநநத்⁴யாநாதி³பி⁴ர்லப்⁴யதே
மாயாகார்யதிரோஹிதம் ஸ்வமமலம் தத்த்வம் ந து³ர்யுக்திபி⁴: ॥ 67 ॥
தஸ்மாத்ஸர்வப்ரயத்நேந ப⁴வப³ந்த⁴விமுக்தயே ।
ஸ்வைரேவ யத்ந: கர்தவ்யோ ரோகா³தே³ரிவ பண்டி³தை: ॥ 68 ॥
யஸ்த்வயாத்³ய க்ருத: ப்ரஶ்நோ வரீயாந் ஶாஸ்த்ரவிந்மத: ।
ஸூத்ரப்ராயோ நிகூ³டா⁴ர்தோ² ஜ்ஞாதவ்யஶ்ச முமுக்ஷுபி⁴: ॥ 69 ॥
ஶ்ருணுஷ்வாவஹிதோ வித்³வந் யந்மயா ஸமுதீ³ர்யதே ।
ததே³தச்ச்²ரவணாத்ஸத்³யோ ப⁴வப³ந்தா⁴த்³விமோக்ஷ்யஸே ॥ 70 ॥
மோக்ஷஸ்ய ஹேது: ப்ரத²மோ நிக³த்³யதே
வைராக்³யமத்யந்தமநித்யவஸ்துஷு ।
தத: ஶமஶ்சாபி த³மஸ்திதிக்ஷா
ந்யாஸ: ப்ரஸக்தாகி²லகர்மணாம் ப்⁴ருஶம் ॥ 71 ॥
தத: ஶ்ருதிஸ்தந்மநநம் ஸதத்த்வ -
த்⁴யாநம் சிரம் நித்யநிரந்தரம் முநே: ।
ததோ(அ)விகல்பம் பரமேத்ய வித்³வா -
நிஹைவ நிர்வாணஸுக²ம் ஸம்ருச்ச²தி ॥ 72 ॥
யத்³போ³த்³த⁴வ்யம் தவேதா³நீமாத்மாநாத்மவிவேசநம் ।
தது³ச்யதே மயா ஸம்யக்ச்²ருத்வாத்மந்யவதா⁴ரய ॥ 73 ॥
மஜ்ஜாஸ்தி²மேத³:பலரக்தசர்மத்வகா³ஹ்வயைர்தா⁴துபி⁴ரேபி⁴ரந்விதம் ।
பாதோ³ருவக்ஷோபு⁴ஜப்ருஷ்ட²மஸ்தகைரங்கை³ருபாங்கை³ருபயுக்தமேதத் ॥ 74 ॥
அஹம் மமேதி ப்ரதி²தம் ஶரீரம்
மோஹாஸ்பத³ம் ஸ்தூ²லமிதீர்யதே பு³தை⁴: ।
நபோ⁴நப⁴ஸ்வத்³த³ஹநாம்பு³பூ⁴மய: ஸூக்ஷ்மாணீ பூ⁴தாநி ப⁴வந்தி தாநி ॥ 75 ॥
பரஸ்பராம்ஶைர்மிலிதாநி பூ⁴த்வா
ஸ்தூ²லாநி ச ஸ்தூ²லஶரீரஹேதவ: ।
மாத்ராஸ்ததீ³யா விஷயா ப⁴வந்தி
ஶப்³தா³த³ய: பஞ்ச ஸுகா²ய போ⁴க்து: ॥ 76 ॥
ய ஏஷு மூடா⁴ விஷயேஷு ப³த்³தா⁴
ராகோ³ருபாஶேந ஸுது³ர்த³மேந ।
ஆயாந்தி நிர்யாந்த்யத⁴ ஊர்த்⁴வமுச்சை:
ஸ்வகர்மதூ³தேந ஜவேந நீதா: ॥ 77 ॥
ஶப்³தா³தி³பி⁴: பஞ்சபி⁴ரேவ பஞ்ச
பஞ்சத்வமாபு: ஸ்வகு³ணேந ப³த்³தா⁴: ।
குரங்க³மாதங்க³பதங்க³மீந -
ப்⁴ருங்கா³ நர: பஞ்சபி⁴ரஞ்சித: கிம் ॥ 78 ॥
தோ³ஷேண தீவ்ரோ விஷய: க்ருஷ்ணஸர்பவிஷாத³பி ।
விஷம் நிஹந்தி போ⁴க்தாரம் த்³ரஷ்டாரம் சக்ஷுஷாப்யயம் ॥ 79 ॥
விஷயாஶாமஹாபாஶாத்³யோ விமுக்த: ஸுது³ஸ்த்யஜாத் ।
ஸ ஏவ கல்பதே முக்த்யை நாந்ய: ஷட்‍சா²ஸ்த்ரவேத்³யபி ॥ 80 ॥
ஆபாதவைராக்³யவதோ முமுக்ஷூ -
ந்ப⁴வாப்³தி⁴பாரம் ப்ரதியாதுமுத்³யதாந் ।
ஆஶாக்³ரஹோ மஜ்ஜயதே(அ)ந்தராலே
நிக்³ருஹ்ய கண்டே² விநிவர்த்ய வேகா³த் ॥ 81 ॥
விஷயாக்²யக்³ரஹோ யேந ஸுவிரக்த்யஸிநா ஹத: ।
ஸ க³ச்ச²தி ப⁴வாம்போ³தே⁴: பாரம் ப்ரத்யூஹவர்ஜித: ॥ 82 ॥
விஷமவிஷயமார்கே³ க³ச்ச²தோ(அ)நச்ச²பு³த்³தே⁴:
ப்ரதிபத³மபி⁴கா⁴தோ ம்ருத்யுரப்யேஷ ஸித்³த⁴: ।
ஹிதஸுஜநகு³ரூக்த்யா க³ச்ச²த: ஸ்வஸ்ய யுக்த்யா
ப்ரப⁴வதி ப²லஸித்³தி⁴: ஸத்யமித்யேவ வித்³தி⁴ ॥ 83 ॥
மோக்ஷஸ்ய காங்க்ஷா யதி³ வை தவாஸ்தி
த்யஜாதிதூ³ராத்³விஷயாந்விஷம் யதா² ।
பீயூஷவத்தோஷத³யாக்ஷமார்ஜவ -
ப்ரஶாந்திதா³ந்தீர்ப⁴ஜ நித்யமாத³ராத் ॥ 84 ॥
அநுக்ஷணம் யத்பரிஹ்ருத்ய க்ருத்ய -
மநாத்³யவித்³யாக்ருதப³ந்த⁴மோக்ஷணம் ।
தே³ஹ: பரார்தோ²(அ)யமமுஷ்ய போஷணே
ய: ஸஜ்ஜதே ஸ ஸ்வமநேந ஹந்தி ॥ 85 ॥
ஶரீரபோஷணார்தீ² ஸந்ய ஆத்மாநம் தி³த்³ருக்ஷதே ।
க்³ராஹம் தா³ருதி⁴யா த்⁴ருத்வா நதீ³ம் தர்தும் ஸ இச்ச²தி ॥ 86 ॥
மோஹ ஏவ மஹாம்ருத்யுர்முமுக்ஷோர்வபுராதி³ஷு ।
மோஹோ விநிர்ஜிதோ யேந ஸ முக்திபத³மர்ஹதி ॥ 87 ॥
மோஹம் ஜஹி மஹாம்ருத்யும் தே³ஹதா³ரஸுதாதி³ஷு ।
யம் ஜித்வா முநயோ யாந்தி தத்³விஷ்ணோ: பரமம் பத³ம் ॥ 88 ॥
த்வங்மாம்ஸருதி⁴ரஸ்நாயுமேதோ³மஜ்ஜாஸ்தி²ஸங்குலம் ।
பூர்ணம் மூத்ரபுரீஷாப்⁴யாம் ஸ்தூ²லம் நிந்த்³யமித³ம் வபு: ॥ 89 ॥
பஞ்சீக்ருதேப்⁴யோ பூ⁴தேப்⁴ய: ஸ்தூ²லேப்⁴ய: பூர்வகர்மணா ।
ஸமுத்பந்நமித³ம் ஸ்தூ²லம் போ⁴கா³யதநமாத்மந: ।
அவஸ்தா² ஜாக³ரஸ்தஸ்ய ஸ்தூ²லார்தா²நுப⁴வோ யத: ॥ 90 ॥
பா³ஹ்யேந்த்³ரியை: ஸ்தூ²லபதா³ர்த²ஸேவாம்
ஸ்ரக்சந்த³நஸ்த்ர்யாதி³விசித்ரரூபாம் ।
கரோதி ஜீவ: ஸ்வயமேததா³த்மநா
தஸ்மாத்ப்ரஶஸ்திர்வபுஷோ(அ)ஸ்ய ஜாக³ரே ॥ 91 ॥
ஸர்வோ(அ)பி பா³ஹ்ய: ஸம்ஸார: புருஷஸ்ய யதா³ஶ்ரய: ।
வித்³தி⁴ தே³ஹமித³ம் ஸ்தூ²லம் க்³ருஹவத்³க்³ருஹமேதி⁴ந: ॥ 92 ॥
ஸ்தூ²லஸ்ய ஸம்ப⁴வஜராமரணாநி த⁴ர்மா:
ஸ்தௌ²ல்யாத³யோ ப³ஹுவிதா⁴: ஶிஶுதாத்³யவஸ்தா²: ।
வர்ணாஶ்ரமாதி³நியமா ப³ஹுதா⁴மயா: ஸ்யு: பூஜாவமாநப³ஹுமாநமுகா² விஶேஷா: ॥ 93 ॥
பு³த்³தீ⁴ந்த்³ரியாணி ஶ்ரவணம் த்வக³க்ஷி
க்⁴ராணம் ச ஜிஹ்வா விஷயாவபோ³த⁴நாத் ।
வாக்பாணிபாதா³ கு³த³மப்யுபஸ்த²ம்
கர்மேந்த்³ரியாணி ப்ரவணாநி கர்மஸு ॥ 94 ॥
நிக³த்³யதே(அ)ந்த:கரணம் மநோ தீ⁴ -
ரஹங்க்ருதிஶ்சித்தமிதி ஸ்வவ்ருத்திபி⁴: ।
மநஸ்து ஸங்கல்பவிகல்பநாதி³பி⁴ -
ர்பு³த்³தி⁴: பதா³ர்தா²த்⁴யவஸாயத⁴ர்மத: ॥ 95 ॥
அத்ராபி⁴மாநாத³ஹமித்யஹங்க்ருதி: ।
ஸ்வார்தா²நுஸந்தா⁴நகு³ணேந சித்தம் ॥ 96 ॥
ப்ராணாபாநவ்யாநோதா³நஸமாநா ப⁴வத்யஸௌ ப்ராண: ।
ஸ்வயமேவ வ்ருத்திபே⁴தா³த்³விக்ருதேர்பே⁴தா³த்ஸுவர்ணஸலிலமிவ ॥ 97 ॥
வாகா³தி³பஞ்ச ஶ்ரவணாதி³பஞ்ச
ப்ராணாதி³பஞ்சாப்⁴ரமுகா²ணி பஞ்ச ।
பு³த்³த்⁴யாத்³யவித்³யாபி ச காமகர்மணீ
புர்யஷ்டகம் ஸூக்ஷ்மஶரீரமாஹு: ॥ 98 ॥
இத³ம் ஶரீரம் ஶ்ருணு ஸூக்ஷ்மஸம்ஜ்ஞிதம்
லிங்க³ம் த்வபஞ்சீக்ருதபூ⁴தஸம்ப⁴வம் ।
ஸவாஸநம் கர்மப²லாநுபா⁴வகம்
ஸ்வாஜ்ஞாநதோ(அ)நாதி³ருபாதி⁴ராத்மந: ॥ 99 ॥
ஸ்வப்நோ ப⁴வத்யஸ்ய விப⁴க்த்யவஸ்தா²
ஸ்வமாத்ரஶேஷேண விபா⁴தி யத்ர ।
ஸ்வப்நே து பு³த்³தி⁴: ஸ்வயமேவ ஜாக்³ர -
த்காலீநநாநாவித⁴வாஸநாபி⁴: ।
கர்த்ராதி³பா⁴வம் ப்ரதிபத்³ய ராஜதே
யத்ர ஸ்வயஞ்ஜ்யோதிரயம் பராத்மா ॥ 100 ॥
தீ⁴மாத்ரகோபாதி⁴ரஶேஷஸாக்ஷீ
ந லிப்யதே தத்க்ருதகர்மலேபை: ।
யஸ்மாத³ஸங்க³ஸ்தத ஏவ கர்மபி⁴ -
ர்ந லிப்யதே கிஞ்சிது³பாதி⁴நா க்ருதை: ॥ 101 ॥
ஸர்வவ்யாப்ருதிகரணம் லிங்க³மித³ம் ஸ்யாச்சிதா³த்மந: பும்ஸ: ।
வாஸ்யாதி³கமிவ தக்ஷ்ணஸ்தேநைவாத்மா ப⁴வத்யஸங்கோ³(அ)யம் ॥ 102 ॥
அந்த⁴த்வமந்த³த்வபடுத்வத⁴ர்மா:
ஸௌகு³ண்யவைகு³ண்யவஶாத்³தி⁴ சக்ஷுஷ: ।
பா³தி⁴ர்யமூகத்வமுகா²ஸ்ததை²வ
ஶ்ரோத்ராதி³த⁴ர்மா ந து வேத்துராத்மந: ॥ 103 ॥
உச்ச்²வாஸநி:ஶ்வாஸவிஜ்ரும்ப⁴ணக்ஷுத் -
ப்ரஸ்பந்த³நாத்³யுத்க்ரமணாதி³கா: க்ரியா: ।
ப்ராணாதி³கர்மாணி வத³ந்தி தஜ்ஜ்ஞா:
ப்ராணஸ்ய த⁴ர்மாவஶநாபிபாஸே ॥ 104 ॥
அந்த:கரணமேதேஷு சக்ஷுராதி³ஷு வர்ஷ்மணி ।
அஹமித்யபி⁴மாநேந திஷ்ட²த்யாபா⁴ஸதேஜஸா ॥ 105 ॥
அஹங்கார: ஸ விஜ்ஞேய: கர்தா போ⁴க்தாபி⁴மாந்யயம் ।
ஸத்த்வாதி³கு³ணயோகே³நாவஸ்தா²த்ரிதயமஶ்நுதே ॥ 106 ॥
விஷயாணாமாநுகூல்யே ஸுகீ² து³:கீ² விபர்யயே ।
ஸுக²ம் து³:க²ம் ச தத்³த⁴ர்ம: ஸதா³நந்த³ஸ்ய நாத்மந: ॥ 107 ॥
ஆத்மார்த²த்வேந ஹி ப்ரேயாந்விஷயோ ந ஸ்வத: ப்ரிய: ।
ஸ்வத ஏவ ஹி ஸர்வேஷாமாத்மா ப்ரியதமோ யத: ॥ 108 ॥
தத ஆத்மா ஸதா³நந்தோ³ நாஸ்ய து³:க²ம் கதா³சந ।
யத்ஸுஷுப்தௌ நிர்விஷய ஆத்மாநந்தோ³(அ)நுபூ⁴யதே ।
ஶ்ருதி: ப்ரத்யக்ஷமைதிஹ்யமநுமாநம் ச ஜாக்³ரதி ॥ 109 ॥
அவ்யக்தநாம்நீ பரமேஶஶக்தி -
ரநாத்³யவித்³யா த்ரிகு³ணாத்மிகா பரா ।
கார்யாநுமேயா ஸுதி⁴யைவ மாயா
யயா ஜக³த்ஸர்வமித³ம் ப்ரஸூயதே ॥ 110 ॥
ஸந்நாப்யஸந்நாப்யுப⁴யாத்மிகா நோ
பி⁴ந்நாப்யபி⁴ந்நாப்யுப⁴யாத்மிகா நோ ।
ஸாங்கா³ப்யநங்கா³ப்யுப⁴யாத்மிகா நோ
மஹாத்³பு⁴தாநிர்வசநீயரூபா ॥ 111 ॥
ஶுத்³தா⁴த்³வயப்³ரஹ்மவிபோ³த⁴நாஶ்யா
ஸர்பப்⁴ரமோ ரஜ்ஜுவிவேகதோ யதா² ।
ரஜஸ்தம: ஸத்த்வமிதி ப்ரஸித்³தா⁴
கு³ணாஸ்ததீ³யா: ப்ரதி²தை: ஸ்வகார்யை: ॥ 112 ॥
விக்ஷேபஶக்தீ ரஜஸ: க்ரியாத்மிகா
யத: ப்ரவ்ருத்தி: ப்ரஸ்ருதா புராணீ ।
ராகா³த³யோ(அ)ஸ்யா: ப்ரப⁴வந்தி நித்யம்
து³:கா²த³யோ யே மநஸோ விகாரா: ॥ 113 ॥
காம: க்ரோதோ⁴ லோப⁴த³ம்பா⁴வ்யஸூயா -
ஹங்காரேர்ஷ்யாமத்ஸராத்³யாஸ்து கோ⁴ரா: ।
த⁴ர்மா ஏதே ராஜஸா: பும்ப்ரவ்ருத்தி -
ர்யஸ்மாதே³தத்தத்³ரஜோ ப³ந்த⁴ஹேது: ॥ 114 ॥
ஏஷாவ்ருதிர்நாம தமோகு³ணஸ்ய
ஶக்திர்யயா வஸ்த்வவபா⁴ஸதே(அ)ந்யதா² ।
ஸைஷா நிதா³நம் புருஷஸ்ய ஸம்ஸ்ருதே -
ர்விக்ஷேபஶக்தே: ப்ரஸரஸ்ய ஹேது: ॥ 115 ॥
ப்ரஜ்ஞாவாநபி பண்டி³தோ(அ)பி சதுரோ(அ)ப்யத்யந்தஸூக்ஷ்மார்த²த்³ரு -
க்³வ்யாலீட⁴ஸ்தமஸா ந வேத்தி ப³ஹுதா⁴ ஸம்போ³தி⁴தோ(அ)பி ஸ்பு²டம் ।
ப்⁴ராந்த்யாரோபிதமேவ ஸாது⁴ கலயத்யாலம்ப³தே தத்³கு³ணாந்
ஹந்தாஸௌ ப்ரப³லா து³ரந்ததமஸ: ஶக்திர்மஹத்யாவ்ருதி: ॥ 116 ॥
அபா⁴வநா வா விபரீதபா⁴வநா
ஸம்பா⁴வநா விப்ரதிபத்திரஸ்யா: ।
ஸம்ஸர்க³யுக்தம் ந விமுஞ்சதி த்⁴ருவம்
விக்ஷேபஶக்தி: க்ஷபயத்யஜஸ்ரம் ॥ 117 ॥
அஜ்ஞாநமாலஸ்யஜட³த்வநித்³ரா -
ப்ரமாத³மூட⁴த்வமுகா²ஸ்தமோகு³ணா: ।
ஏதை: ப்ரயுக்தோ ந ஹி வேத்தி கிஞ்சி -
ந்நித்³ராலுவத்ஸ்தம்ப⁴வதே³வ திஷ்ட²தி ॥ 118 ॥
ஸத்த்வம் விஶுத்³த⁴ம் ஜலவத்ததா²பி
தாப்⁴யாம் மிலித்வா ஸரணாய கல்பதே ।
யத்ராத்மபி³ம்ப³: ப்ரதிபி³ம்பி³த: ஸ -
ந்ப்ரகாஶயத்யர்க இவாகி²லம் ஜட³ம் ॥ 119 ॥
மிஶ்ரஸ்ய ஸத்த்வஸ்ய ப⁴வந்தி த⁴ர்மா -
ஸ்த்வமாநிதாத்³யா நியமா யமாத்³யா: ।
ஶ்ரத்³தா⁴ ச ப⁴க்திஶ்ச முமுக்ஷுதா ச
தை³வீ ச ஸம்பத்திரஸந்நிவ்ருத்தி: ॥ 120 ॥
விஶுத்³த⁴ஸத்த்வஸ்ய கு³ணா: ப்ரஸாத³:
ஸ்வாத்மாநுபூ⁴தி: பரமா ப்ரஶாந்தி: ।
த்ருப்தி: ப்ரஹர்ஷ: பரமாத்மநிஷ்டா²
யயா ஸதா³நந்த³ரஸம் ஸம்ருச்ச²தி ॥ 121 ॥
அவ்யக்தமேதத்த்ரிகு³ணைர்நிருக்தம்
தத்காரணம் நாம ஶரீரமாத்மந: ।
ஸுஷுப்திரேதஸ்ய விப⁴க்த்யவஸ்தா²
ப்ரலீநஸர்வேந்த்³ரியபு³த்³தி⁴வ்ருத்தி: ॥ 122 ॥
ஸர்வப்ரகாரப்ரமிதிப்ரஶாந்தி -
ர்பீ³ஜாத்மநாவஸ்தி²திரேவ பு³த்³தே⁴: ।
ஸுஷுப்திரத்ராஸ்ய கில ப்ரதீதி:
கிஞ்சிந்ந வேத்³மீதி ஜக³த்ப்ரஸித்³தே⁴: ॥ 123 ॥
தே³ஹேந்த்³ரியப்ராணமநோ(அ)ஹமாத³ய:
ஸர்வே விகாரா விஷயா: ஸுகா²த³ய: ।
வ்யோமாதி³பூ⁴தாந்யகி²லம் ச விஶ்வ -
மவ்யக்தபர்யந்தமித³ம் ஹ்யநாத்மா ॥ 124 ॥
மாயா மாயாகார்யம் ஸர்வம் மஹதா³தி³ தே³ஹபர்யந்தம் ।
அஸதி³த³மநாத்மதத்த்வம் வித்³தி⁴ த்வம் மருமரீசிகாகல்பம் ॥ 125 ॥
அத² தே ஸம்ப்ரவக்ஷ்யாமி ஸ்வரூபம் பரமாத்மந: ।
யத்³விஜ்ஞாய நரோ ப³ந்தா⁴ந்முக்த: கைவல்யமஶ்நுதே ॥ 126 ॥
அஸ்தி கஶ்சித்ஸ்வயம் நித்யமஹம்ப்ரத்யயலம்ப³ந: ।
அவஸ்தா²த்ரயஸாக்ஷீ ஸந்பஞ்சகோஶவிலக்ஷண: ॥ 127 ॥
யோ விஜாநாதி ஸகலம் ஜாக்³ரத்ஸ்வப்நஸுஷுப்திஷு ।
பு³த்³தி⁴தத்³வ்ருத்திஸத்³பா⁴வமபா⁴வமஹமித்யயம் ॥ 128 ॥
ய: பஶ்யதி ஸ்வயம் ஸர்வம் யம் ந பஶ்யதி கிஞ்சந ।
யஶ்சேதயதி பு³த்³த்⁴யாதி³ ந தத்³யம் சேதயத்யயம் ॥ 129 ॥
யேந விஶ்வமித³ம் வ்யாப்தம் யம் ந வ்யாப்நோதி கிஞ்சந ।
அபா⁴ரூபமித³ம் ஸர்வம் யம் பா⁴ந்தமநுபா⁴த்யயம் ॥ 130 ॥
யஸ்ய ஸம்நிதி⁴மாத்ரேண தே³ஹேந்த்³ரியமநோதி⁴ய: ।
விஷயேஷு ஸ்வகீயேஷு வர்தந்தே ப்ரேரிதா இவ ॥ 131 ॥
அஹங்காராதி³தே³ஹாந்தா விஷயாஶ்ச ஸுகா²த³ய: ।
வேத்³யந்தே க⁴டவத்³யேந நித்யபோ³த⁴ஸ்வரூபிணா ॥ 132 ॥
ஏஷோ(அ)ந்தராத்மா புருஷ: புராணோ
நிரந்தராக²ண்ட³ஸுகா²நுபூ⁴தி: ।
ஸதை³கரூப: ப்ரதிபோ³த⁴மாத்ரோ
யேநேஷிதா வாக³ஸவஶ்சரந்தி ॥ 133 ॥
அத்ரைவ ஸத்த்வாத்மநி தீ⁴கு³ஹாயா -
மவ்யாக்ருதாகாஶ உருப்ரகாஶ: ।
ஆகாஶ உச்சைரவிவத்ப்ரகாஶதே
ஸ்வதேஜஸா விஶ்வமித³ம் ப்ரகாஶயந் ॥ 134 ॥
ஜ்ஞாதா மநோஹங்க்ருதிவிக்ரியாணாம்
தே³ஹேந்த்³ரியப்ராணக்ருதக்ரியாணாம் ।
அயோக்³நிவத்தாநநு வர்தமாநோ
ந சேஷ்டதே நோ விகரோதி கிஞ்சந ॥ 135 ॥
ந ஜாயதே நோ ம்ரியதே ந வர்த⁴தே
ந க்ஷீயதே நோ விகரோதி நித்ய: ।
விலீயமாநே(அ)பி வபுஷ்யமுஷ்மி -
ந்ந லீயதே கும்ப⁴ இவாம்ப³ரம் ஸ்வயம் ॥ 136 ॥
ப்ரக்ருதிவிக்ருதிபி⁴ந்ந: ஶுத்³த⁴போ³த⁴ஸ்வபா⁴வ:
ஸத³ஸதி³த³மஶேஷம் பா⁴ஸயந்நிர்விஶேஷ: ।
விலஸதி பரமாத்மா ஜாக்³ரதா³தி³ஷ்வவஸ்தா² -
ஸ்வஹமஹமிதி ஸாக்ஷாத்ஸாக்ஷிரூபேண பு³த்³தே⁴: ॥ 137 ॥
நியமிதமநஸாமும் த்வம் ஸ்வமாத்மாநமாத்ம -
ந்யயமஹமிதி ஸாக்ஷாத்³வித்³தி⁴ பு³த்³தி⁴ப்ரஸாதா³த் ।
ஜநிமரணதரங்கா³பாரஸம்ஸாரஸிந்து⁴ம்
ப்ரதர ப⁴வ க்ருதார்தோ² ப்³ரஹ்மரூபேண ஸம்ஸ்த²: ॥ 138 ॥
அத்ராநாத்மந்யஹமிதி மதிர்ப³ந்த⁴ ஏஷோ(அ)ஸ்ய பும்ஸ:
ப்ராப்தோ(அ)ஜ்ஞாநாஜ்ஜநநமரணக்லேஶஸம்பாதஹேது: ।
யேநைவாயம் வபுரித³மஸத்ஸத்யமித்யாத்மபு³த்³த்⁴யா
புஷ்யத்யுக்ஷத்யவதி விஷயைஸ்தந்துபி⁴: கோஶக்ருத்³வத் ॥ 139 ॥
அதஸ்மிம்ஸ்தத்³பு³த்³தி⁴: ப்ரப⁴வதி விமூட⁴ஸ்ய தமஸா
விவேகாபா⁴வாத்³வை ஸ்பு²ரதி பு⁴ஜகே³ ரஜ்ஜுதி⁴ஷணா ।
ததோ(அ)நர்த²வ்ராதோ நிபததி ஸமாதா³துரதி⁴க -
ஸ்ததோ யோ(அ)ஸத்³க்³ராஹ: ஸ ஹி ப⁴வதி ப³ந்த⁴: ஶ்ருணு ஸகே² ॥ 140 ॥
அக²ண்ட³நித்யாத்³வயபோ³த⁴ஶக்த்யா
ஸ்பு²ரந்தமாத்மாநமநந்தவைப⁴வம் ।
ஸமாவ்ருணோத்யாவ்ருதிஶக்திரேஷா
தமோமயீ ராஹுரிவார்கபி³ம்ப³ம் ॥ 141 ॥
திரோபூ⁴தே ஸ்வாத்மந்யமலதரதேஜோவதி புமா -
நநாத்மாநம் மோஹாத³ஹமிதி ஶரீரம் கலயதி ।
தத: காமக்ரோத⁴ப்ரப்⁴ருதிபி⁴ரமும் ப³ந்த⁴ககு³ணை:
பரம் விக்ஷேபாக்²யா ரஜஸ உருஶக்திர்வ்யத²யதி ॥ 142 ॥
மஹாமோஹக்³ராஹக்³ரஸநக³லிதாத்மாவக³மநோ
தி⁴யோ நாநாவஸ்தா²: ஸ்வயமபி⁴நயம்ஸ்தத்³கு³ணதயா ।
அபாரே ஸம்ஸாரே விஷயவிஷபூரே ஜலநிதௌ⁴
நிமஜ்ஜ்யோந்மஜ்ஜ்யாயம் ப்⁴ரமதி குமதி: குத்ஸிதக³தி: ॥ 143 ॥
பா⁴நுப்ரபா⁴ஸஞ்ஜநிதாப்⁴ரபங்க்தி -
ர்பா⁴நும் திரோதா⁴ய யதா² விஜ்ரும்ப⁴தே ।
ஆத்மோதி³தாஹங்க்ருதிராத்மதத்த்வம்
ததா² திரோதா⁴ய விஜ்ரும்ப⁴தே ஸ்வயம் ॥ 144 ॥
கப³லிததி³நநாதே² து³ர்தி³நே ஸாந்த்³ரமேகை⁴ -
ர்வ்யத²யதி ஹிமஜ²ஞ்ஜா²வாயுருக்³ரோ யதை²தாந் ।
அவிரததமஸாத்மந்யாவ்ருதே மூட⁴பு³த்³தி⁴ம்
க்ஷபயதி ப³ஹுது³:கை²ஸ்தீவ்ரவிக்ஷேபஶக்தி: ॥ 145 ॥
ஏதாப்⁴யாமேவ ஶக்திப்⁴யாம் ப³ந்த⁴: பும்ஸ: ஸமாக³த: ।
யாப்⁴யாம் விமோஹிதோ தே³ஹம் மத்வாத்மாநம் ப்⁴ரமத்யயம் ॥ 146 ॥
பீ³ஜம் ஸம்ஸ்ருதிபூ⁴மிஜஸ்ய து தமோ தே³ஹாத்மதீ⁴ரங்குரோ
ராக³: பல்லவமம்பு³ கர்ம து வபு: ஸ்கந்தோ⁴(அ)ஸவ: ஶாகி²கா: ।
அக்³ராணீந்த்³ரியஸம்ஹதிஶ்ச விஷயா: புஷ்பாணி து³:க²ம் ப²லம்
நாநாகர்மஸமுத்³ப⁴வம் ப³ஹுவித⁴ம் போ⁴க்தாத்ர ஜீவ: க²க³: ॥ 147 ॥
அஜ்ஞாநமூலோ(அ)யமநாத்மப³ந்தோ⁴
நைஸர்கி³கோ(அ)நாதி³ரநந்த ஈரித: ।
ஜந்மாப்யயவ்யாதி⁴ஜராதி³து³:க² -
ப்ரவாஹதாபம் ஜநயத்யமுஷ்ய ॥ 148 ॥
நாஸ்த்ரைர்ந ஶஸ்த்ரைரநிலேந வஹ்நிநா
ச்சே²த்தும் ந ஶக்யோ ந ச கர்மகோடிபி⁴: ।
விவேகவிஜ்ஞாநமஹாஸிநா விநா
தா⁴து: ப்ரஸாதே³ந ஶிதேந மஞ்ஜுநா ॥ 149 ॥
ஶ்ருதிப்ரமாணைகமதே: ஸ்வத⁴ர்ம -
நிஷ்டா² தயைவாத்மவிஶுத்³தி⁴ரஸ்ய ।
விஶுத்³த⁴பு³த்³தே⁴: பரமாத்மவேத³நம்
தேநைவ ஸம்ஸாரஸமூலநாஶ: ॥ 150 ॥
கோஶைரந்நமயாத்³யை: பஞ்சபி⁴ராத்மா ந ஸம்வ்ருதோ பா⁴தி ।
நிஜஶக்திஸமுத்பந்நை: ஶைவலபடலைரிவாம்பு³ வாபீஸ்த²ம் ॥ 151 ॥
தச்சை²வாலாபநயே ஸம்யக்ஸலிலம் ப்ரதீயதே ஶுத்³த⁴ம் ।
த்ருஷ்ணாஸந்தாபஹரம் ஸத்³ய: ஸௌக்²யப்ரத³ம் பரம் பும்ஸ: ॥ 152 ॥
பஞ்சாநாமபி கோஶாநாமபவாதே³ விபா⁴த்யயம் ஶுத்³த⁴: ।
நித்யாநந்தை³கரஸ: ப்ரத்யக்³ரூப: பர: ஸ்வயஞ்ஜ்யோதி: ॥ 153 ॥
ஆத்மாநாத்மவிவேக: கர்தவ்யோ ப³ந்த⁴முக்தயே விது³ஷா ।
தேநைவாநந்தீ³ ப⁴வதி ஸ்வம் விஜ்ஞாய ஸச்சிதா³நந்த³ம் ॥ 154 ॥
முஞ்ஜாதி³ஷீகாமிவ த்³ருஶ்யவர்கா³ -
த்ப்ரத்யஞ்சமாத்மாநமஸங்க³மக்ரியம் ।
விவிச்ய தத்ர ப்ரவிலாப்ய ஸர்வம்
ததா³த்மநா திஷ்ட²தி ய: ஸ முக்த: ॥ 155 ॥
தே³ஹோ(அ)யமந்நப⁴வநோ(அ)ந்நமயஸ்து கோஶோ
ஹ்யந்நேந ஜீவதி விநஶ்யதி தத்³விஹீந: ।
த்வக்சர்மமாம்ஸருதி⁴ராஸ்தி²புரீஷராஶி -
ர்நாயம் ஸ்வயம் ப⁴விதுமர்ஹதி நித்யஶுத்³த⁴: ॥ 156 ॥
பூர்வம் ஜநேரபி ம்ருதேரத² நாயமஸ்தி
ஜாதக்ஷணக்ஷணகு³ணோ(அ)நியதஸ்வபா⁴வ: ।
நைகோ ஜட³ஶ்ச க⁴டவத்பரித்³ருஶ்யமாந: ஸ்வாத்மா கத²ம் ப⁴வதி பா⁴வவிகாரவேத்தா ॥ 157 ॥
பாணிபாதா³தி³மாந்தே³ஹோ நாத்மா வ்யங்கே³(அ)பி ஜீவநாத் ।
தத்தச்ச²க்தேரநாஶாச்ச ந நியம்யோ நியாமக: ॥ 158 ॥
தே³ஹதத்³த⁴ர்மதத்கர்மதத³வஸ்தா²தி³ஸாக்ஷிண: ।
ஸத ஏவ ஸ்வத: ஸித்³த⁴ம் தத்³வைலக்ஷண்யமாத்மந: ॥ 159 ॥
ஶல்யராஶிர்மாம்ஸலிப்தோ மலபூர்ணோ(அ)திகஶ்மல: ।
கத²ம் ப⁴வேத³யம் வேத்தா ஸ்வயமேதத்³விலக்ஷண: ॥ 160 ॥
த்வங்மாம்ஸமேதோ³ஸ்தி²புரீஷராஶா -
வஹம்மதிம் மூட⁴ஜந: கரோதி ।
விலக்ஷணம் வேத்தி விசாரஶீலோ
நிஜஸ்வரூபம் பரமார்த²பூ⁴தம் ॥ 161 ॥
தே³ஹோ(அ)ஹமித்யேவ ஜட³ஸ்ய பு³த்³தி⁴ -
ர்தே³ஹே ச ஜீவே விது³ஷஸ்த்வஹந்தீ⁴: ।
விவேகவிஜ்ஞாநவதோ மஹாத்மநோ
ப்³ரஹ்மாஹமித்யேவ மதி: ஸதா³த்மநி ॥ 162 ॥
அத்ராத்மபு³த்³தி⁴ம் த்யஜ மூட⁴பு³த்³தே⁴
த்வங்மாம்ஸமேதோ³ஸ்தி²புரீஷராஶௌ ।
ஸர்வாத்மநி ப்³ரஹ்மணி நிர்விகல்பே
குருஷ்வ ஶாந்திம் பரமாம் ப⁴ஜஸ்வ ॥ 163 ॥
தே³ஹேந்த்³ரியாதா³வஸதி ப்⁴ரமோதி³தாம்
வித்³வாநஹந்தாம் ந ஜஹாதி யாவத் ।
தாவந்ந தஸ்யாஸ்தி விமுக்திவார்தா -
ப்யஸ்த்வேஷ வேதா³ந்தநயாந்தத³ர்ஶீ ॥ 164 ॥
சா²யாஶரீரே ப்ரதிபி³ம்ப³கா³த்ரே
யத்ஸ்வப்நதே³ஹே ஹ்ருதி³ கல்பிதாங்கே³ ।
யதா²த்மபு³த்³தி⁴ஸ்தவ நாஸ்தி காசி -
ஜ்ஜீவச்ச²ரீரே ச ததை²வ மாஸ்து ॥ 165 ॥
தே³ஹாத்மதீ⁴ரேவ ந்ருணாமஸத்³தி⁴யாம்
ஜந்மாதி³து³:க²ப்ரப⁴வஸ்ய பீ³ஜம் ।
யதஸ்ததஸ்த்வம் ஜஹி தாம் ப்ரயத்நா -
த்த்யக்தே து சித்தே ந புநர்ப⁴வாஶா ॥ 166 ॥
கர்மேந்த்³ரியை: பஞ்சபி⁴ரஞ்சிதோ(அ)யம்
ப்ராணோ ப⁴வேத்ப்ராணமயஸ்து கோஶ: ।
யேநாத்மவாநந்நமயோ(அ)நுபூர்ண:
ப்ரவர்ததே(அ)ஸௌ ஸகலக்ரியாஸு ॥ 167 ॥
நைவாத்மாபி ப்ராணமயோ வாயுவிகாரோ
க³ந்தாக³ந்தா வாயுவத³ந்தர்ப³ஹிரேஷ: ।
யஸ்மாத்கிஞ்சித்க்வாபி ந வேத்தீஷ்டமநிஷ்டம்
ஸ்வம் வாந்யம் வா கிஞ்சந நித்யம் பரதந்த்ர: ॥ 168 ॥
ஜ்ஞாநேந்த்³ரியாணி ச மநஶ்ச மநோமய: ஸ்யா -
த்கோஶோ மமாஹமிதி வஸ்துவிகல்பஹேது: ।
ஸம்ஜ்ஞாதி³பே⁴த³கலநாகலிதோ ப³லீயாம் -
ஸ்தத்பூர்வகோஶமநுபூர்ய விஜ்ரும்ப⁴தே ய: ॥ 169 ॥
பஞ்சேந்த்³ரியை: பஞ்சபி⁴ரேவ ஹோத்ருபி⁴:
ப்ரசீயமாநோ விஷயாஜ்யதா⁴ரயா ।
ஜாஜ்வல்யமாநோ ப³ஹுவாஸநேந்த⁴நை -
ர்மநோமயோ(அ)க்³நிர்த³ஹதி ப்ரபஞ்சம் ॥ 170 ॥
ந ஹ்யஸ்த்யவித்³யா மநஸோ(அ)திரிக்தா
மநோ ஹ்யவித்³யா ப⁴வப³ந்த⁴ஹேது: ।
தஸ்மிந்விநஷ்டே ஸகலம் விநஷ்டம்
விஜ்ரும்பி⁴தே(அ)ஸ்மிந்ஸகலம் விஜ்ரும்ப⁴தே ॥ 171 ॥
ஸ்வப்நே(அ)ர்த²ஶூந்யே ஸ்ருஜதி ஸ்வஶக்த்யா
போ⁴க்த்ராதி³ விஶ்வம் மந ஏவ ஸர்வம் ।
ததை²வ ஜாக்³ரத்யபி நோ விஶேஷ -
ஸ்தத்ஸர்வமேதந்மநஸோ விஜ்ரும்ப⁴ணம் ॥ 172 ॥
ஸுஷுப்திகாலே மநஸி ப்ரலீநே
நைவாஸ்தி கிஞ்சித்ஸகலப்ரஸித்³தே⁴: ।
அதோ மந:கல்பித ஏவ பும்ஸ:
ஸம்ஸார ஏதஸ்ய ந வஸ்துதோ(அ)ஸ்தி ॥ 173 ॥
வாயுநாநீயதே மேக⁴: புநஸ்தேநைவ லீயதே ।
மநஸா கல்ப்யதே ப³ந்தோ⁴ மோக்ஷஸ்தேநைவ கல்ப்யதே ॥ 174 ॥
தே³ஹாதி³ஸர்வவிஷயே பரிகல்ப்ய ராக³ம்
ப³த்⁴நாதி தேந புருஷம் பஶுவத்³கு³ணேந ।
வைரஸ்யமத்ர விஷவத்ஸுவிதா⁴ய பஶ்சா -
தே³நம் விமோசயதி தந்மந ஏவ ப³ந்தா⁴த் ॥ 175 ॥
தஸ்மாந்மந: காரணமஸ்ய ஜந்தோ -
ர்ப³ந்த⁴ஸ்ய மோக்ஷஸ்ய ச வா விதா⁴நே ।
ப³ந்த⁴ஸ்ய ஹேதுர்மலிநம் ரஜோகு³ணை -
ர்மோக்ஷஸ்ய ஶுத்³த⁴ம் விரஜஸ்தமஸ்கம் ॥ 176 ॥
விவேகவைராக்³யகு³ணாதிரேகா -
ச்சு²த்³த⁴த்வமாஸாத்³ய மநோ விமுக்த்யை ।
ப⁴வத்யதோ பு³த்³தி⁴மதோ முமுக்ஷோ -
ஸ்தாப்⁴யாம் த்³ருடா⁴ப்⁴யாம் ப⁴விதவ்யமக்³ரே ॥ 177 ॥
மநோ நாம மஹாவ்யாக்⁴ரோ விஷயாரண்யபூ⁴மிஷு ।
சரத்யத்ர ந க³ச்ச²ந்து ஸாத⁴வோ யே முமுக்ஷவ: ॥ 178 ॥
மந: ப்ரஸூதே விஷயாநஶேஷா -
ந்ஸ்தூ²லாத்மநா ஸூக்ஷ்மதயா ச போ⁴க்து: ।
ஶரீரவர்ணாஶ்ரமஜாதிபே⁴தா³ -
ந்கு³ணக்ரியாஹேதுப²லாநி நித்யம் ॥ 179 ॥
அஸங்க³சித்³ரூபமமும் விமோஹ்ய
தே³ஹேந்த்³ரியப்ராணகு³ணைர்நிப³த்⁴ய ।
அஹம் மமேதி ப்⁴ரமயத்யஜஸ்ரம்
மந: ஸ்வக்ருத்யேஷு ப²லோபபு⁴க்திஷு ॥ 180 ॥
அத்⁴யாஸதோ³ஷாத்புருஷஸ்ய ஸம்ஸ்ருதி -
ரத்⁴யாஸப³ந்த⁴ஸ்த்வமுநைவ கல்பித: ।
ரஜஸ்தமோதோ³ஷவதோ(அ)விவேகிநோ
ஜந்மாதி³து³:க²ஸ்ய நிதா³நமேதத் ॥ 181 ॥
அத: ப்ராஹுர்மநோ(அ)வித்³யாம் பண்டி³தாஸ்தத்த்வத³ர்ஶிந: ।
யேநைவ ப்⁴ராம்யதே விஶ்வம் வாயுநேவாப்⁴ரமண்ட³லம் ॥ 182 ॥
தந்மந:ஶோத⁴நம் கார்யம் ப்ரயத்நேந முமுக்ஷுணா ।
விஶுத்³தே⁴ ஸதி சைதஸ்மிந்முக்தி: கரப²லாயதே ॥ 183 ॥
மோக்ஷைகஸக்த்யா விஷயேஷு ராக³ம்
நிர்மூல்ய ஸம்ந்யஸ்ய ச ஸர்வகர்ம ।
ஸச்ச்²ரத்³த⁴யா ய: ஶ்ரவணாதி³நிஷ்டோ²
ரஜ: ஸ்வபா⁴வம் ஸ து⁴நோதி பு³த்³தே⁴: ॥ 184 ॥
மநோமயோ நாபி ப⁴வேத்பராத்மா
ஹ்யாத்³யந்தவத்த்வாத்பரிணாமிபா⁴வாத் ।
து³:கா²த்மகத்வாத்³விஷயத்வஹேதோ -
ர்த்³ரஷ்டா ஹி த்³ருஶ்யாத்மதயா ந த்³ருஷ்ட: ॥ 185 ॥
பு³த்³தி⁴ர்பு³த்³தீ⁴ந்த்³ரியை: ஸார்த⁴ம் ஸவ்ருத்தி: கர்த்ருலக்ஷண: ।
விஜ்ஞாநமயகோஶ: ஸ்யாத்பும்ஸ: ஸம்ஸாரகாரணம் ॥ 186 ॥
அநுவ்ரஜச்சித்ப்ரதிபி³ம்ப³ஶக்தி -
ர்விஜ்ஞாநஸம்ஜ்ஞ: ப்ரக்ருதேர்விகார: ।
ஜ்ஞாநக்ரியாவாநஹமித்யஜஸ்ரம்
தே³ஹேந்த்³ரியாதி³ஷ்வபி⁴மந்யதே ப்⁴ருஶம் ॥ 187 ॥
அநாதி³காலோ(அ)யமஹம்ஸ்வபா⁴வோ
ஜீவ: ஸமஸ்தவ்யவஹாரவோடா⁴ ।
கரோதி கர்மாண்யநுபூர்வவாஸந:
புண்யாந்யபுண்யாநி ச தத்ப²லாநி ॥ 188 ॥
பு⁴ங்க்தே விசித்ராஸ்வபி யோநிஷு வ்ரஜ -
ந்நாயாதி நிர்யாத்யத⁴ ஊர்த்⁴வமேஷ: ।
அஸ்யைவ விஜ்ஞாநமயஸ்ய ஜாக்³ர -
த்ஸ்வப்நாத்³யவஸ்தா²: ஸுக²து³:க²போ⁴க³: ॥ 189 ॥
தே³ஹாதி³நிஷ்டா²ஶ்ரமத⁴ர்மகர்ம -
கு³ணாபி⁴மாந: ஸததம் மமேதி ।
விஜ்ஞாநகோஶோ(அ)யமதிப்ரகாஶ:
ப்ரக்ருஷ்டஸாந்நித்⁴யவஶாத்பராத்மந: ।
அதோ ப⁴வத்யேஷ உபாதி⁴ரஸ்ய
யதா³த்மதீ⁴: ஸம்ஸரதி ப்⁴ரமேண ॥ 190 ॥
யோ(அ)யம் விஜ்ஞாநமய: ப்ராணேஷு ஹ்ருதி³ ஸ்பு²ரத்ஸ்வயஞ்ஜ்யோதி: ।
கூடஸ்த²: ஸந்நாத்மா கர்தா போ⁴க்தா ப⁴வத்யுபாதி⁴ஸ்த²: ॥ 191 ॥
ஸ்வயம் பரிச்சே²த³முபேத்ய பு³த்³தே⁴ -
ஸ்தாதா³த்ம்யதோ³ஷேண பரம் ம்ருஷாத்மந: ।
ஸர்வாத்மக: ஸந்நபி வீக்ஷதே ஸ்வயம்
ஸ்வத: ப்ருத²க்த்வேந ம்ருதோ³ க⁴டாநிவ ॥ 192 ॥
உபாதி⁴ஸம்ப³ந்த⁴வஶாத்பராத்மா -
ப்யுபாதி⁴த⁴ர்மாநநுபா⁴தி தத்³கு³ண: ।
அயோவிகாராநவிகாரிவஹ்நிவ -
த்ஸதை³கரூபோ(அ)பி பர: ஸ்வபா⁴வாத் ॥ 193 ॥
ஶிஷ்ய உவாச -
ப்⁴ரமேணாப்யந்யதா² வாஸ்து ஜீவபா⁴வ: பராத்மந: ।
தது³பாதே⁴ரநாதி³த்வாந்நாநாதே³ர்நாஶ இஷ்யதே ॥ 194 ॥
அதோ(அ)ஸ்ய ஜீவபா⁴வோ(அ)பி நித்யோ ப⁴வதி ஸம்ஸ்ருதி: ।
ந நிவர்தேத தந்மோக்ஷ: கத²ம் மே ஶ்ரீகு³ரோ வத³ ॥ 195 ॥
ஶ்ரீகு³ருருவாச -
ஸம்யக்ப்ருஷ்டம் த்வயா வித்³வந் ஸாவதா⁴நேந தச்ச்²ருணு ।
ப்ராமாணிகீ ந ப⁴வதி ப்⁴ராந்த்யா மோஹிதகல்பநா ॥ 196 ॥
ப்⁴ராந்திம் விநா த்வஸங்க³ஸ்ய நிஷ்க்ரியஸ்ய நிராக்ருதே: ।
ந க⁴டேதார்த²ஸம்ப³ந்தோ⁴ நப⁴ஸோ நீலதாதி³வத் ॥ 197 ॥
ஸ்வஸ்ய த்³ரஷ்டுர்நிர்கு³ணஸ்யாக்ரியஸ்ய
ப்ரத்யக்³போ³தா⁴நந்த³ரூபஸ்ய பு³த்³தே⁴: ।
ப்⁴ராந்த்யா ப்ராப்தோ ஜீவபா⁴வோ ந ஸத்யோ
மோஹாபாயே நாஸ்த்யவஸ்து ஸ்வபா⁴வாத் ॥ 198 ॥
யாவத்³ப்⁴ராந்திஸ்தாவதே³வாஸ்ய ஸத்தா
மித்²யாஜ்ஞாநோஜ்ஜ்ரும்பி⁴தஸ்ய ப்ரமாதா³த் ।
ரஜ்ஜ்வாம் ஸர்போ ப்⁴ராந்திகாலீந ஏவ
ப்⁴ராந்தேர்நாஶே நைவ ஸர்போ(அ)ஸ்தி தத்³வத் ॥ 199 ॥
அநாதி³த்வமவித்³யாயா: கார்யஸ்யாபி ததே²ஷ்யதே ।
உத்பந்நாயாம் து வித்³யாயாமாவித்³யகமநாத்³யபி ॥ 200 ॥
ப்ரபோ³தே⁴ ஸ்வப்நவத்ஸர்வம் ஸஹமூலம் விநஶ்யதி ।
அநாத்³யபீத³ம் நோ நித்யம் ப்ராக³பா⁴வ இவ ஸ்பு²டம் ॥ 201 ॥
அநாதே³ரபி வித்⁴வம்ஸ: ப்ராக³பா⁴வஸ்ய வீக்ஷித: ।
யத்³பு³த்³த்⁴யுபாதி⁴ஸம்ப³ந்தா⁴த்பரிகல்பிதமாத்மநி ॥ 202 ॥
ஜீவத்வம் ந ததோ(அ)ந்யத்து ஸ்வரூபேண விலக்ஷணம் ।
ஸம்ப³ந்த⁴: ஸ்வாத்மநோ பு³த்³த்⁴யா மித்²யாஜ்ஞாநபுர:ஸர: ॥ 203 ॥
விநிவ்ருத்திர்ப⁴வேத்தஸ்ய ஸம்யக்³ஜ்ஞாநேந நாந்யதா² ।
ப்³ரஹ்மாத்மைகத்வவிஜ்ஞாநம் ஸம்யக்³ஜ்ஞாநம் ஶ்ருதேர்மதம் ॥ 204 ॥
ததா³த்மாநாத்மநோ: ஸம்யக்³விவேகேநைவ ஸித்⁴யதி ।
ததோ விவேக: கர்தவ்ய: ப்ரத்யகா³த்மாஸதா³த்மநோ: ॥ 205 ॥
ஜலம் பங்கவத³ஸ்பஷ்டம் பங்காபாயே ஜலம் ஸ்பு²டம் ।
யதா² பா⁴தி ததா²த்மாபி தோ³ஷாபா⁴வே ஸ்பு²டப்ரப⁴: ॥ 206 ॥
அஸந்நிவ்ருத்தௌ து ஸதா³த்மந: ஸ்பு²ட -
ப்ரதீதிரேதஸ்ய ப⁴வேத்ப்ரதீச: ।
ததோ நிராஸ: கரணீய ஏவா -
ஸதா³த்மந: ஸாத்⁴வஹமாதி³வஸ்துந: ॥ 207 ॥
அதோ நாயம் பராத்மா ஸ்யாத்³விஜ்ஞாநமயஶப்³த³பா⁴க் ।
விகாரித்வாஜ்ஜட³த்வாச்ச பரிச்சி²ந்நத்வஹேதுத: ।
த்³ருஶ்யத்வாத்³வ்யபி⁴சாரித்வாந்நாநித்யோ நித்ய இஷ்யதே ॥ 208 ॥
ஆநந்த³ப்ரதிபி³ம்ப³சும்பி³ததநுர்வ்ருத்திஸ்தமோஜ்ரும்பி⁴தா
ஸ்யாதா³நந்த³மய: ப்ரியாதி³கு³ணக: ஸ்வேஷ்டார்த²லாபோ⁴த³ய: ।
புண்யஸ்யாநுப⁴வே விபா⁴தி க்ருதிநாமாநந்த³ரூப: ஸ்வயம்
பூ⁴த்வா நந்த³தி யத்ர ஸாது⁴ தநுப்⁴ருந்மாத்ர: ப்ரயத்நம் விநா ॥ 209 ॥
ஆநந்த³மயகோஶஸ்ய ஸுஷுப்தௌ ஸ்பூ²ர்திருத்கடா ।
ஸ்வப்நஜாக³ரயோரீஷதி³ஷ்டஸந்த³ர்ஶநாதி³நா ॥ 210 ॥
நைவாயமாநந்த³மய: பராத்மா
ஸோபாதி⁴கத்வாத்ப்ரக்ருதேர்விகாராத் ।
கார்யத்வஹேதோ: ஸுக்ருதக்ரியாயா
விகாரஸங்கா⁴தஸமாஹிதத்வாத் ॥ 211 ॥
பஞ்சாநாமபி கோஶாநாம் நிஷேதே⁴ யுக்தித: க்ருதே ।
தந்நிஷேதா⁴வதி⁴: ஸாக்ஷீ போ³த⁴ரூபோ(அ)வஶிஷ்யதே ॥ 212 ॥
யோ(அ)யமாத்மா ஸ்வயஞ்ஜ்யோதி: பஞ்சகோஶவிலக்ஷண: ।
அவஸ்தா²த்ரயஸாக்ஷீ ஸந்நிர்விகாரோ நிரஞ்ஜந: ।
ஸதா³நந்த³: ஸ விஜ்ஞேய: ஸ்வாத்மத்வேந விபஶ்சிதா ॥ 213 ॥
ஶிஷ்ய உவாச -
மித்²யாத்வேந நிஷித்³தே⁴ஷு கோஶேஷ்வேதேஷு பஞ்சஸு ।
ஸர்வாபா⁴வம் விநா கிஞ்சிந்ந பஶ்யாம்யத்ர ஹே கு³ரோ ।
விஜ்ஞேயம் கிமு வஸ்த்வஸ்தி ஸ்வாத்மநாத்ர விபஶ்சிதா ॥ 214 ॥
ஶ்ரீகு³ருருவாச -
ஸத்யமுக்தம் த்வயா வித்³வந் நிபுணோ(அ)ஸி விசாரணே ।
அஹமாதி³விகாராஸ்தே தத³பா⁴வோ(அ)யமப்யத² ॥ 215 ॥
ஸர்வே யேநாநுபூ⁴யந்தே ய: ஸ்வயம் நாநுபூ⁴யதே ।
தமாத்மாநம் வேதி³தாரம் வித்³தி⁴ பு³த்³த்⁴யா ஸுஸூக்ஷ்மயா ॥ 216 ॥
தத்ஸாக்ஷிகம் ப⁴வேத்தத்தத்³யத்³யத்³யேநாநுபூ⁴யதே ।
கஸ்யாப்யநநுபூ⁴தார்தே² ஸாக்ஷித்வம் நோபயுஜ்யதே ॥ 217 ॥
அஸௌ ஸ்வஸாக்ஷிகோ பா⁴வோ யத: ஸ்வேநாநுபூ⁴யதே ।
அத: பரம் ஸ்வயம் ஸாக்ஷாத்ப்ரத்யகா³த்மா ந சேதர: ॥ 218 ॥
ஜாக்³ரத்ஸ்வப்நஸுஷுப்திஷு ஸ்பு²டதரம் யோ(அ)ஸௌ ஸமுஜ்ஜ்ரும்ப⁴தே
ப்ரத்யக்³ரூபதயா ஸதா³ஹமஹமித்யந்த: ஸ்பு²ரந்நேகதா⁴ ।
நாநாகாரவிகாரபா⁴ஜிந இமாந்பஶ்யந்நஹந்தீ⁴முகா² -
ந்நித்யாநந்த³சிதா³த்மநா ஸ்பு²ரதி தம் வித்³தி⁴ ஸ்வமேதம் ஹ்ருதி³ ॥ 219 ॥
க⁴டோத³கே பி³ம்பி³தமர்கபி³ம்ப³ -
மாலோக்ய மூடோ⁴ ரவிமேவ மந்யதே ।
ததா² சிதா³பா⁴ஸமுபாதி⁴ஸம்ஸ்த²ம்
ப்⁴ராந்த்யாஹமித்யேவ ஜடோ³(அ)பி⁴மந்யதே ॥ 220 ॥
க⁴டம் ஜலம் தத்³க³தமர்கபி³ம்ப³ம்
விஹாய ஸர்வம் தி³வி வீக்ஷ்யதே(அ)ர்க: ।
தடஸ்தி²தஸ்தத்த்ரிதயாவபா⁴ஸக:
ஸ்வயம்ப்ரகாஶோ விது³ஷா யதா² ததா² ॥ 221 ॥
தே³ஹம் தி⁴யம் சித்ப்ரதிபி³ம்ப³மேதம்
விஸ்ருஜ்ய பு³த்³தௌ⁴ நிஹிதம் கு³ஹாயாம் ।
த்³ரஷ்டாரமாத்மாநமக²ண்ட³போ³த⁴ம்
ஸர்வப்ரகாஶம் ஸத³ஸத்³விலக்ஷணம் ॥ 222 ॥
நித்யம் விபு⁴ம் ஸர்வக³தம் ஸுஸூக்ஷ்ம -
மந்தர்ப³ஹி: ஶூந்யமநந்யமாத்மந: ।
விஜ்ஞாய ஸம்யங்நிஜரூபமேத -
த்புமாந்விபாப்மா விரஜா விம்ருத்யு: ॥ 223 ॥
விஶோக ஆநந்த³க⁴நோ விபஶ்சி -
த்ஸ்வயம் குதஶ்சிந்ந பி³பே⁴தி கஶ்சித் ।
நாந்யோ(அ)ஸ்தி பந்தா² ப⁴வப³ந்த⁴முக்தே -
ர்விநா ஸ்வதத்த்வாவக³மம் முமுக்ஷோ: ॥ 224 ॥
ப்³ரஹ்மாபி⁴ந்நத்வவிஜ்ஞாநம் ப⁴வமோக்ஷஸ்ய காரணம் ।
யேநாத்³விதீயமாநந்த³ம் ப்³ரஹ்ம ஸம்பத்³யதே பு³த⁴: ॥ 225 ॥
ப்³ரஹ்மபூ⁴தஸ்து ஸம்ஸ்ருத்யை வித்³வாந்நாவர்ததே புந: ।
விஜ்ஞாதவ்யமத: ஸம்யக்³ப்³ரஹ்மாபி⁴ந்நத்வமாத்மந: ॥ 226 ॥
ஸத்யம் ஜ்ஞாநமநந்தம் ப்³ரஹ்ம விஶுத்³த⁴ம் பரம் ஸ்வத: ஸித்³த⁴ம் ।
நித்யாநந்தை³கரஸம் ப்ரத்யக³பி⁴ந்நம் நிரந்தரம் ஜயதி ॥ 227 ॥
ஸதி³த³ம் பரமாத்³வைதம் ஸ்வஸ்மாத³ந்யஸ்ய வஸ்துநோ(அ)பா⁴வாத் ।
ந ஹ்யந்யத³ஸ்தி கிஞ்சித்ஸம்யக்பரதத்த்வபோ³த⁴ஸுத³ஶாயாம் ॥ 228 ॥
யதி³த³ம் ஸகலம் விஶ்வம் நாநாரூபம் ப்ரதீதமஜ்ஞாநாத் ।
தத்ஸர்வம் ப்³ரஹ்மைவ ப்ரத்யஸ்தாஶேஷபா⁴வநாதோ³ஷம் ॥ 229 ॥
ம்ருத்கார்யபூ⁴தோ(அ)பி ம்ருதோ³ ந பி⁴ந்ந:
கும்போ⁴(அ)ஸ்தி ஸர்வத்ர து ம்ருத்ஸ்வரூபாத் ।
ந கும்ப⁴ரூபம் ப்ருத²க³ஸ்தி கும்ப⁴:
குதோ ம்ருஷாகல்பிதநாமமாத்ர: ॥ 230 ॥
கேநாபி ம்ருத்³பி⁴ந்நதயா ஸ்வரூபம்
க⁴டஸ்ய ஸந்த³ர்ஶயிதும் ந ஶக்யதே ।
அதோ க⁴ட: கல்பித ஏவ மோஹா -
ந்ம்ருதே³வ ஸத்யம் பரமார்த²பூ⁴தம் ॥ 231 ॥
ஸத்³ப்³ரஹ்மகார்யம் ஸகலம் ஸதே³வ
ஸந்மாத்ரமேதந்ந ததோ(அ)ந்யத³ஸ்தி ।
அஸ்தீதி யோ வக்தி ந தஸ்ய மோஹோ
விநிர்க³தோ நித்³ரிதவத்ப்ரஜல்ப: ॥ 232 ॥
ப்³ரஹ்மைவேத³ம் விஶ்வமித்யேவ வாணீ
ஶ்ரௌதீ ப்³ரூதே(அ)த²ர்வநிஷ்டா² வரிஷ்டா² ।
தஸ்மாத்ஸர்வம் ப்³ரஹ்மமாத்ரம் ஹி விஶ்வம்
நாதி⁴ஷ்டா²நாத்³பி⁴ந்நதாரோபிதஸ்ய ॥ 233 ॥
ஸத்யம் யதி³ ஸ்யாஜ்ஜக³தே³ததா³த்மநோ -
(அ)நந்தத்வஹாநிர்நிக³மாப்ரமாணதா ।
அஸத்யவாதி³த்வமபீஶிது: ஸ்யா -
ந்நைதத்த்ரயம் ஸாது⁴ ஹிதம் மஹாத்மநாம் ॥ 234 ॥
ஈஶ்வரோ வஸ்துதத்த்வஜ்ஞோ ந சாஹம் தேஷ்வவஸ்தி²த: ।
ந ச மத்ஸ்தா²நி பூ⁴தாநீத்யேவமேவ வ்யசீகத²த் ॥ 235 ॥
யதி³ ஸத்யம் ப⁴வேத்³விஶ்வம் ஸுஷுப்தாவுபலப்⁴யதாம் ।
யந்நோபலப்⁴யதே கிஞ்சித³தோ(அ)ஸத்ஸ்வப்நவந்ம்ருஷா ॥ 236 ॥
அத: ப்ருத²ங்நாஸ்தி ஜக³த்பராத்மந:
ப்ருத²க்ப்ரதீதிஸ்து ம்ருஷா கு³ணாதி³வத் ।
ஆரோபிதஸ்யாஸ்தி கிமர்த²வத்தா -
தி⁴ஷ்டா²நமாபா⁴தி ததா² ப்⁴ரமேண ॥ 237 ॥
ப்⁴ராந்தஸ்ய யத்³யத்³ப்⁴ரமத: ப்ரதீதம்
ப்³ரஹ்மைவ தத்தத்³ரஜதம் ஹி ஶுக்தி: ।
இத³ந்தயா ப்³ரஹ்ம ஸதை³வ ரூப்யதே
த்வாரோபிதம் ப்³ரஹ்மணி நாமமாத்ரம் ॥ 238 ॥
அத: பரம் ப்³ரஹ்ம ஸத³த்³விதீயம்
விஶுத்³த⁴விஜ்ஞாநக⁴நம் நிரஞ்ஜநம் ।
ப்ரஶாந்தமாத்³யந்தவிஹீநமக்ரியம்
நிரந்தராநந்த³ரஸஸ்வரூபம் ॥ 239 ॥
நிரஸ்தமாயாக்ருதஸர்வபே⁴த³ம்
நித்யம் த்⁴ருவம் நிஷ்கலமப்ரமேயம் ।
அரூபமவ்யக்தமநாக்²யமவ்யயம்
ஜ்யோதி: ஸ்வயம் கிஞ்சிதி³த³ம் சகாஸ்தி ॥ 240 ॥
ஜ்ஞாத்ருஜ்ஞேயஜ்ஞாநஶூந்யமநந்தம் நிர்விகல்பகம் ।
கேவலாக²ண்ட³சிந்மாத்ரம் பரம் தத்த்வம் விது³ர்பு³தா⁴: ॥ 241 ॥
அஹேயமநுபாதே³யம் மநோவாசாமகோ³சரம் ।
அப்ரமேயமநாத்³யந்தம் ப்³ரஹ்ம பூர்ணம் மஹந்மஹ: ॥ 242 ॥
தத்த்வம்பதா³ப்⁴யாமபி⁴தீ⁴யமாநயோ -
ர்ப்³ரஹ்மாத்மநோ: ஶோதி⁴தயோர்யதி³த்த²ம் ।
ஶ்ருத்யா தயோஸ்தத்த்வமஸீதி ஸம்ய -
கே³கத்வமேவ ப்ரதிபாத்³யதே முஹு: ॥ 243 ॥
ஐக்யம் தயோர்லக்ஷிதயோர்ந வாச்யயோ -
ர்நிக³த்³யதே(அ)ந்யோந்யவிருத்³த⁴த⁴ர்மிணோ: ।
க²த்³யோதபா⁴ந்வோரிவ ராஜப்⁴ருத்யயோ:
கூபாம்பு³ராஶ்யோ: பரமாணுமேர்வோ: ॥ 244 ॥
தயோர்விரோதோ⁴(அ)யமுபாதி⁴கல்பிதோ
ந வாஸ்தவ: கஶ்சிது³பாதி⁴ரேஷ: ।
ஈஶஸ்ய மாயா மஹதா³தி³காரணம்
ஜீவஸ்ய கார்யம் ஶ்ருணு பஞ்ச கோஶா: ॥ 245 ॥
ஏதாவுபாதீ⁴ பரஜீவயோஸ்தயோ:
ஸம்யங் நிராஸே ந பரோ ந ஜீவ: ।
ராஜ்யம் நரேந்த்³ரஸ்ய ப⁴டஸ்ய கே²டக -
ஸ்தயோரபோஹே ந ப⁴டோ ந ராஜா ॥ 246 ॥
அதா²த ஆதே³ஶ இதி ஶ்ருதி: ஸ்வயம்
நிஷேத⁴தி ப்³ரஹ்மணி கல்பிதம் த்³வயம் ।
ஶ்ருதிப்ரமாணாநுக்³ருஹீதயுக்த்யா
தயோர்நிராஸ: கரணீய ஏவம் ॥ 247 ॥
நேத³ம் நேத³ம் கல்பிதத்வாந்ந ஸத்யம்
ரஜ்ஜௌ த்³ருஷ்டவ்யாலவத்ஸ்வப்நவச்ச ।
இத்த²ம் த்³ருஶ்யம் ஸாது⁴ யுக்த்யா வ்யபோஹ்ய
ஜ்ஞேய: பஶ்சாதே³கபா⁴வஸ்தயோர்ய: ॥ 248 ॥
ததஸ்து தௌ லக்ஷணயா ஸுலக்ஷ்யௌ
தயோரக²ண்டை³கரஸத்வஸித்³த⁴யே ।
நாலம் ஜஹத்யா ந ததா²ஜஹத்யா
கிம் தூப⁴யார்தை²கதயைவ பா⁴வ்யம் ॥ 249 ॥
ஸ தே³வத³த்தோ(அ)யமிதீஹ சைகதா
விருத்³த⁴த⁴ர்மாம்ஶமபாஸ்ய கத்²யதே ।
யதா² ததா² தத்த்வமஸீதி வாக்யே
விருத்³த⁴த⁴ர்மாநுப⁴யத்ர ஹித்வா ॥ 250 ॥
ஸம்லக்ஷ்ய சிந்மாத்ரதயா ஸதா³த்மநோ -
ரக²ண்ட³பா⁴வ: பரிசீயதே பு³தை⁴: ।
ஏவம் மஹாவாக்யஶதேந கத்²யதே
ப்³ரஹ்மாத்மநோரைக்யமக²ண்ட³பா⁴வ: ॥ 251 ॥
அஸ்தூ²லமித்யேதத³ஸந்நிரஸ்ய
ஸித்³த⁴ம் ஸ்வதோ வ்யோமவத³ப்ரதர்க்யம் ।
அதோ ம்ருஷாமாத்ரமித³ம் ப்ரதீதம்
ஜஹீஹி யத்ஸ்வாத்மதயா க்³ருஹீதம் ।
ப்³ரஹ்மாஹமித்யேவ விஶுத்³த⁴பு³த்³த்⁴யா
வித்³தி⁴ ஸ்வமாத்மாநமக²ண்ட³போ³த⁴ம் ॥ 252 ॥
ம்ருத்கார்யம் ஸகலம் க⁴டாதி³ ஸததம் ம்ருந்மாத்ரமேவாபி⁴த -
ஸ்தத்³வத்ஸஜ்ஜநிதம் ஸதா³த்மகமித³ம் ஸந்மாத்ரமேவாகி²லம் ।
யஸ்மாந்நாஸ்தி ஸத: பரம் கிமபி தத்ஸத்யம் ஸ ஆத்மா ஸ்வயம்
தஸ்மாத்தத்த்வமஸி ப்ரஶாந்தமமலம் ப்³ரஹ்மாத்³வயம் யத்பரம் ॥ 253 ॥
நித்³ராகல்பிததே³ஶகாலவிஷயஜ்ஞாத்ராதி³ ஸர்வம் யதா²
மித்²யா தத்³வதி³ஹாபி ஜாக்³ரதி ஜக³த்ஸ்வாஜ்ஞாநகார்யத்வத: ।
யஸ்மாதே³வமித³ம் ஶரீரகரணப்ராணாஹமாத்³யப்யஸ -
த்தஸ்மாத்தத்த்வமஸி ப்ரஶாந்தமமலம் ப்³ரஹ்மாத்³வயம் யத்பரம் ॥ 254 ॥
ஜாதிநீதிகுலகோ³த்ரதூ³ரக³ம்
நாமரூபகு³ணதோ³ஷவர்ஜிதம் ।
தே³ஶகாலவிஷயாதிவர்தி ய -
த்³ப்³ரஹ்ம தத்த்வமஸி பா⁴வயாத்மநி ॥ 255 ॥
யத்பரம் ஸகலவாக³கோ³சரம்
கோ³சரம் விமலபோ³த⁴சக்ஷுஷ: ।
ஶுத்³த⁴சித்³க⁴நமநாதி³வஸ்து ய -
த்³ப்³ரஹ்ம தத்த்வமஸி பா⁴வயாத்மநி ॥ 256 ॥
த்³க⁴
ஷட்³பி⁴ரூர்மிபி⁴ரயோகி³ யோகி³ஹ்ரு -
த்³பா⁴விதம் ந கரணைர்விபா⁴விதம் ।
பு³த்³த்⁴யவேத்³யமநவத்³யபூ⁴தி ய -
த்³ப்³ரஹ்ம தத்த்வமஸி பா⁴வயாத்மநி ॥ 257 ॥
ப்⁴ராந்திகல்பிதஜக³த்கலாஶ்ரயம்
ஸ்வாஶ்ரயம் ச ஸத³ஸத்³விலக்ஷணம் ।
நிஷ்கலம் நிருபமாநம்ருத்³தி⁴ம -
த்³ப்³ரஹ்ம தத்த்வமஸி பா⁴வயாத்மநி ॥ 258 ॥
ஜந்மவ்ருத்³தி⁴பரிணத்யபக்ஷய -
வ்யாதி⁴நாஶநவிஹீநமவ்யயம் ।
விஶ்வஸ்ருஷ்ட்யவநகா⁴தகாரணம்
ப்³ரஹ்ம தத்த்வமஸி பா⁴வயாத்மநி ॥ 259 ॥
அஸ்தபே⁴த³மநபாஸ்தலக்ஷணம்
நிஸ்தரங்க³ஜலராஶிநிஶ்சலம் ।
நித்யமுக்தமவிப⁴க்தமூர்தி ய -
த்³ப்³ரஹ்ம தத்த்வமஸி பா⁴வயாத்மநி ॥ 260 ॥
ஏகமேவ ஸத³நேககாரணம்
காரணாந்தரநிராஸகாரணம் ।
கார்யகாரணவிலக்ஷணம் ஸ்வயம்
ப்³ரஹ்ம தத்த்வமஸி பா⁴வயாத்மநி ॥ 261 ॥
நிர்விகல்பகமநல்பமக்ஷரம்
யத்க்ஷராக்ஷரவிலக்ஷணம் பரம் ।
நித்யமவ்யயஸுக²ம் நிரஞ்ஜநம்
ப்³ரஹ்ம தத்த்வமஸி பா⁴வயாத்மநி ॥ 262 ॥
யத்³விபா⁴தி ஸத³நேகதா⁴ ப்⁴ரமா -
ந்நாமரூபகு³ணவிக்ரியாத்மநா ।
ஹேமவத்ஸ்வயமவிக்ரியம் ஸதா³
ப்³ரஹ்ம தத்த்வமஸி பா⁴வயாத்மநி ॥ 263 ॥
யச்சகாஸ்த்யநபரம் பராத்பரம்
ப்ரத்யகே³கரஸமாத்மலக்ஷணம் ।
ஸத்யசித்ஸுக²மநந்தமவ்யயம்
ப்³ரஹ்ம தத்த்வமஸி பா⁴வயாத்மநி ॥ 264 ॥
உக்தமர்த²மிமமாத்மநி ஸ்வயம்
பா⁴வய ப்ரதி²தயுக்திபி⁴ர்தி⁴யா ।
ஸம்ஶயாதி³ரஹிதம் கராம்பு³வ -
த்தேந தத்த்வநிக³மோ ப⁴விஷ்யதி ॥ 265 ॥
ஸ்வம் போ³த⁴மாத்ரம் பரிஶுத்³த⁴தத்த்வம்
விஜ்ஞாய ஸங்கே⁴ ந்ருபவச்ச ஸைந்யே ।
ததா³த்மநைவாத்மநி ஸர்வதா³ ஸ்தி²தோ
விலாபய ப்³ரஹ்மணி த்³ருஶ்யஜாதம் ॥ 266 ॥
பு³த்³தௌ⁴ கு³ஹாயாம் ஸத³ஸத்³விலக்ஷணம்
ப்³ரஹ்மாஸ்தி ஸத்யம் பரமத்³விதீயம் ।
ததா³த்மநா யோ(அ)த்ர வஸேத்³கு³ஹாயாம்
புநர்ந தஸ்யாங்க³கு³ஹாப்ரவேஶ: ॥ 267 ॥
ஜ்ஞாதே வஸ்துந்யபி ப³லவதீ வாஸநாநாதி³ரேஷா
கர்தா போ⁴க்தாப்யஹமிதி த்³ருடா⁴ யாஸ்ய ஸம்ஸாரஹேது: ।
ப்ரத்யக்³த்³ருஷ்ட்யாத்மநி நிவஸதா ஸாபநேயா ப்ரயத்நா -
ந்முக்திம் ப்ராஹுஸ்ததி³ஹ முநயோ வாஸநாதாநவம் யத் ॥ 268 ॥
அஹம் மமேதி யோ பா⁴வோ தே³ஹாக்ஷாதா³வநாத்மநி ।
அத்⁴யாஸோ(அ)யம் நிரஸ்தவ்யோ விது³ஷா ஸ்வாத்மநிஷ்ட²யா ॥ 269 ॥
ஜ்ஞாத்வா ஸ்வம் ப்ரத்யகா³த்மாநம் பு³த்³தி⁴தத்³வ்ருத்திஸாக்ஷிணம் ।
ஸோ(அ)ஹமித்யேவ ஸத்³வ்ருத்த்யாநாத்மந்யாத்மமதிம் ஜஹி ॥ 270 ॥
லோகாநுவர்தநம் த்யக்த்வா த்யக்த்வா தே³ஹாநுவர்தநம் ।
ஶாஸ்த்ராநுவர்தநம் த்யக்த்வா ஸ்வாத்⁴யாஸாபநயம் குரு ॥ 271 ॥
லோகவாஸநயா ஜந்தோ: ஶாஸ்த்ரவாஸநயாபி ச ।
தே³ஹவாஸநயா ஜ்ஞாநம் யதா²வந்நைவ ஜாயதே ॥ 272 ॥
ஸம்ஸாரகாராக்³ருஹமோக்ஷமிச்சோ² -
ரயோமயம் பாத³நிப³த்³த⁴ஶ்ருங்க²லம் ।
வத³ந்தி தஜ்ஜ்ஞா: படுவாஸநாத்ரயம்
யோ(அ)ஸ்மாத்³விமுக்த: ஸமுபைதி முக்திம் ॥ 273 ॥
ஜலாதி³ஸம்பர்கவஶாத்ப்ரபூ⁴த -
து³ர்க³ந்த⁴தூ⁴தாக³ருதி³வ்யவாஸநா ।
ஸங்க⁴ர்ஷணேநைவ விபா⁴தி ஸம்ய -
க்³விதூ⁴யமாநே ஸதி பா³ஹ்யக³ந்தே⁴ ॥ 274 ॥
அந்த:ஶ்ரிதாநந்தது³ரந்தவாஸநா -
தூ⁴லீவிலிப்தா பரமாத்மவாஸநா ।
ப்ரஜ்ஞாதிஸங்க⁴ர்ஷணதோ விஶுத்³தா⁴
ப்ரதீயதே சந்த³நக³ந்த⁴வத்ஸ்பு²டா ॥ 275 ॥
அநாத்மவாஸநாஜாலைஸ்திரோபூ⁴தாத்மவாஸநா ।
நித்யாத்மநிஷ்ட²யா தேஷாம் நாஶே பா⁴தி ஸ்வயம் ஸ்பு²டா ॥ 276 ॥
யதா² யதா² ப்ரத்யக³வஸ்தி²தம் மந -
ஸ்ததா² ததா² முஞ்சதி பா³ஹ்யவாஸநா: ।
நி:ஶேஷமோக்ஷே ஸதி வாஸநாநா -
மாத்மாநுபூ⁴தி: ப்ரதிப³ந்த⁴ஶூந்யா ॥ 277 ॥
ஸ்வாத்மந்யேவ ஸதா³ ஸ்தி²த்யா மநோ நஶ்யதி யோகி³ந: ।
வாஸநாநாம் க்ஷயஶ்சாத: ஸ்வாத்⁴யாஸாபநயம் குரு ॥ 278 ॥
தமோ த்³வாப்⁴யாம் ரஜ: ஸத்த்வாத்ஸத்த்வம் ஶுத்³தே⁴ந நஶ்யதி ।
தஸ்மாத்ஸத்த்வமவஷ்டப்⁴ய ஸ்வாத்⁴யாஸாபநயம் குரு ॥ 279 ॥
ப்ராரப்³த⁴ம் புஷ்யதி வபுரிதி நிஶ்சித்ய நிஶ்சல: ।
தை⁴ர்யமாலம்ப்³ய யத்நேந ஸ்வாத்⁴யாஸாபநயம் குரு ॥ 280 ॥
நாஹம் ஜீவ: பரம் ப்³ரஹ்மேத்யதத்³வ்யாவ்ருத்திபூர்வகம் ।
வாஸநாவேக³த: ப்ராப்தஸ்வாத்⁴யாஸாபநயம் குரு ॥ 281 ॥
ஶ்ருத்யா யுக்த்யா ஸ்வாநுபூ⁴த்யா ஜ்ஞாத்வா ஸார்வாத்ம்யமாத்மந: ।
க்வசிதா³பா⁴ஸத: ப்ராப்தஸ்வாத்⁴யாஸாபநயம் குரு ॥ 282 ॥
அந்நாதா³நவிஸர்கா³ப்⁴யாமீஷந்நாஸ்தி க்ரியா முநே: ।
ததே³கநிஷ்ட²யா நித்யம் ஸ்வாத்⁴யாஸாபநயம் குரு ॥ 283 ॥
தத்த்வமஸ்யாதி³வாக்யோத்த²ப்³ரஹ்மாத்மைகத்வபோ³த⁴த: ।
ப்³ரஹ்மண்யாத்மத்வதா³ர்ட்⁴யாய ஸ்வாத்⁴யாஸாபநயம் குரு ॥ 284 ॥
அஹம்பா⁴வஸ்ய தே³ஹே(அ)ஸ்மிந்நி:ஶேஷவிலயாவதி⁴ ।
ஸாவதா⁴நேந யுக்தாத்மா ஸ்வாத்⁴யாஸாபநயம் குரு ॥ 285 ॥
ப்ரதீதிர்ஜீவஜக³தோ: ஸ்வப்நவத்³பா⁴தி யாவதா ।
தாவந்நிரந்தரம் வித்³வந் ஸ்வாத்⁴யாஸாபநயம் குரு ॥ 286 ॥
நித்³ராயா லோகவார்தாயா: ஶப்³தா³தே³ரபி விஸ்ம்ருதே: ।
க்வசிந்நாவஸரம் த³த்த்வா சிந்தயாத்மாநமாத்மநி ॥ 287 ॥
மாதாபித்ரோர்மலோத்³பூ⁴தம் மலமாம்ஸமயம் வபு: ।
த்யக்த்வா சாண்டா³லவத்³தூ³ரம் ப்³ரஹ்மீபூ⁴ய க்ருதீ ப⁴வ ॥ 288 ॥
க⁴டாகாஶம் மஹாகாஶ இவாத்மாநம் பராத்மநி ।
விலாப்யாக²ண்ட³பா⁴வேந தூஷ்ணீம் ப⁴வ ஸதா³ முநே ॥ 289 ॥
ஸ்வப்ரகாஶமதி⁴ஷ்டா²நம் ஸ்வயம்பூ⁴ய ஸதா³த்மநா ।
ப்³ரஹ்மாண்ட³மபி பிண்டா³ண்ட³ம் த்யஜ்யதாம் மலபா⁴ண்ட³வத் ॥ 290 ॥
சிதா³த்மநி ஸதா³நந்தே³ தே³ஹாரூடா⁴மஹந்தி⁴யம் ।
நிவேஶ்ய லிங்க³முத்ஸ்ருஜ்ய கேவலோ ப⁴வ ஸர்வதா³ ॥ 291 ॥
யத்ரைஷ ஜக³தா³பா⁴ஸோ த³ர்பணாந்த: புரம் யதா² ।
தத்³ப்³ரஹ்மாஹமிதி ஜ்ஞாத்வா க்ருதக்ருத்யோ ப⁴விஷ்யஸி ॥ 292 ॥
யத்ஸத்யபூ⁴தம் நிஜரூபமாத்³யம்
சித³த்³வயாநந்த³மரூபமக்ரியம் ।
ததே³த்ய மித்²யாவபுருத்ஸ்ருஜைத -
ச்சை²லூஷவத்³வேஷமுபாத்தமாத்மந: ॥ 293 ॥
ஸர்வாத்மநா த்³ருஶ்யமித³ம் ம்ருஷைவ
நைவாஹமர்த²: க்ஷணிகத்வத³ர்ஶநாத் ।
ஜாநாம்யஹம் ஸர்வமிதி ப்ரதீதி:
குதோ(அ)ஹமாதே³: க்ஷணிகஸ்ய ஸித்⁴யேத் ॥ 294 ॥
அஹம்பதா³ர்த²ஸ்த்வஹமாதி³ஸாக்ஷீ
நித்யம் ஸுஷுப்தாவபி பா⁴வத³ர்ஶநாத் ।
ப்³ரூதே ஹ்யஜோ நித்ய இதி ஶ்ருதி: ஸ்வயம்
தத்ப்ரத்யகா³த்மா ஸத³ஸத்³விலக்ஷண: ॥ 295 ॥
விகாரிணாம் ஸர்வவிகாரவேத்தா
நித்யோ(அ)விகாரோ ப⁴விதும் ஸமர்ஹதி ।
மநோரத²ஸ்வப்நஸுஷுப்திஷு ஸ்பு²டம்
புந: புநர்த்³ருஷ்டமஸத்த்வமேதயோ: ॥ 296 ॥
அதோ(அ)பி⁴மாநம் த்யஜ மாம்ஸபிண்டே³
பிண்டா³பி⁴மாநிந்யபி பு³த்³தி⁴கல்பிதே ।
காலத்ரயாபா³த்⁴யமக²ண்ட³போ³த⁴ம்
ஜ்ஞாத்வா ஸ்வமாத்மாநமுபைஹி ஶாந்திம் ॥ 297 ॥
த்யஜாபி⁴மாநம் குலகோ³த்ரநாம -
ரூபாஶ்ரமேஷ்வார்த்³ரஶவாஶ்ரிதேஷு ।
லிங்க³ஸ்ய த⁴ர்மாநபி கர்த்ருதாதீ³ம் -
ஸ்த்யக்த்வா ப⁴வாக²ண்ட³ஸுக²ஸ்வரூப: ॥ 298 ॥
ஸந்த்யந்யே ப்ரதிப³ந்தா⁴: பும்ஸ: ஸம்ஸாரஹேதவோ த்³ருஷ்டா: ।
தேஷாமேஷாம் மூலம் ப்ரத²மவிகாரோ ப⁴வத்யஹங்கார: ॥ 299 ॥
யாவத்ஸ்யாத்ஸ்வஸ்ய ஸம்ப³ந்தோ⁴(அ)ஹங்காரேண து³ராத்மநா ।
தாவந்ந லேஶமாத்ராபி முக்திவார்தா விலக்ஷணா ॥ 300 ॥
அஹங்காரக்³ரஹாந்முக்த: ஸ்வரூபமுபபத்³யதே ।
சந்த்³ரவத்³விமல: பூர்ண: ஸதா³நந்த³: ஸ்வயம்ப்ரப⁴: ॥ 301 ॥
யோ வா புரைஷோ(அ)ஹமிதி ப்ரதீதோ
பு³த்³த்⁴யா விக்ல்ருப்தஸ்தமஸாதிமூட⁴யா ।
தஸ்யைவ நி:ஶேஷதயா விநாஶே
ப்³ரஹ்மாத்மபா⁴வ: ப்ரதிப³ந்த⁴ஶூந்ய: ॥ 302 ॥
ப்³ரஹ்மாநந்த³நிதி⁴ர்மஹாப³லவதாஹங்காரகோ⁴ராஹிநா
ஸம்வேஷ்ட்யாத்மநி ரக்ஷ்யதே கு³ணமயைஶ்சண்டை³ஸ்த்ரிபி⁴ர்மஸ்தகை: ।
விஜ்ஞாநாக்²யமஹாஸிநா த்³யுதிமதா விச்சி²த்³ய ஶீர்ஷத்ரயம்
நிர்மூல்யாஹிமிமம் நிதி⁴ம் ஸுக²கரம் தீ⁴ரோ(அ)நுபோ⁴க்தும் க்ஷம: ॥ 303 ॥
யாவத்³வா யத்கிஞ்சித்³விஷதோ³ஷஸ்பூ²ர்திரஸ்தி சேத்³தே³ஹே ।
கத²மாரோக்³யாய ப⁴வேத்தத்³வத³ஹந்தாபி யோகி³நோ முக்த்யை ॥ 304 ॥
அஹமோ(அ)த்யந்தநிவ்ருத்த்யா தத்க்ருதநாநாவிகல்பஸம்ஹ்ருத்யா ।
ப்ரத்யக்தத்த்வவிவேகாத³யமஹமஸ்மீதி விந்த³தே தத்த்வம் ॥ 305 ॥
அஹங்கர்தர்யஸ்மிந்நஹமிதி மதிம் முஞ்ச ஸஹஸா
விகாராத்மந்யாத்மப்ரதிப²லஜுஷி ஸ்வஸ்தி²திமுஷி ।
யத³த்⁴யாஸாத்ப்ராப்தா ஜநிம்ருதிஜரா து³:க²ப³ஹுலா
ப்ரதீசஶ்சிந்மூர்தேஸ்தவ ஸுக²தநோ: ஸம்ஸ்ருதிரியம் ॥ 306 ॥
ஸதை³கரூபஸ்ய சிதா³த்மநோ விபோ⁴ -
ராநந்த³மூர்தேரநவத்³யகீர்தே: ।
நைவாந்யதா² க்வாப்யவிகாரிணஸ்தே
விநாஹமத்⁴யாஸமமுஷ்ய ஸம்ஸ்ருதி: ॥ 307 ॥
தஸ்மாத³ஹங்காரமிமம் ஸ்வஶத்ரும்
போ⁴க்துர்க³லே கண்டகவத்ப்ரதீதம் ।
விச்சி²த்³ய விஜ்ஞாநமஹாஸிநா ஸ்பு²டம்
பு⁴ங்க்ஷ்வாத்மஸாம்ராஜ்யஸுக²ம் யதே²ஷ்டம் ॥ 308 ॥
ததோ(அ)ஹமாதே³ர்விநிவர்த்ய வ்ருத்திம்
ஸந்த்யக்தராக³: பரமார்த²லாபா⁴த் ।
தூஷ்ணீம் ஸமாஸ்ஸ்வாத்மஸுகா²நுபூ⁴த்யா
பூர்ணாத்மநா ப்³ரஹ்மணி நிர்விகல்ப: ॥ 309 ॥
ஸமூலக்ருத்தோ(அ)பி மஹாநஹம் புந -
ர்வ்யுல்லேகி²த: ஸ்யாத்³யதி³ சேதஸா க்ஷணம் ।
ஸஞ்ஜீவ்ய விக்ஷேபஶதம் கரோதி
நப⁴ஸ்வதா ப்ராவ்ருஷி வாரிதோ³ யதா² ॥ 310 ॥
நிக்³ருஹ்ய ஶத்ரோரஹமோ(அ)வகாஶ:
க்வசிந்ந தே³யோ விஷயாநுசிந்தயா ।
ஸ ஏவ ஸஞ்ஜீவநஹேதுரஸ்ய
ப்ரக்ஷீணஜம்பீ³ரதரோரிவாம்பு³ ॥ 311 ॥
தே³ஹாத்மநா ஸம்ஸ்தி²த ஏவ காமீ
விலக்ஷண: காமயிதா கத²ம் ஸ்யாத் ।
அதோ(அ)ர்த²ஸந்தா⁴நபரத்வமேவ
பே⁴த³ப்ரஸக்த்யா ப⁴வப³ந்த⁴ஹேது: ॥ 312 ॥
கார்யப்ரவர்த⁴நாத்³பீ³ஜப்ரவ்ருத்³தி⁴: பரித்³ருஶ்யதே ।
கார்யநாஶாத்³பீ³ஜநாஶஸ்தஸ்மாத்கார்யம் நிரோத⁴யேத் ॥ 313 ॥
வாஸநாவ்ருத்³தி⁴த: கார்யம் கார்யவ்ருத்³த்⁴யா ச வாஸநா ।
வர்த⁴தே ஸர்வதா² பும்ஸ: ஸம்ஸாரோ ந நிவர்ததே ॥ 314 ॥
ஸம்ஸாரப³ந்த⁴விச்சி²த்த்யை தத்³த்³வயம் ப்ரத³ஹேத்³யதி: ।
வாஸநாவ்ருத்³தி⁴ரேதாப்⁴யாம் சிந்தயா க்ரியயா ப³ஹி: ॥ 315 ॥
தாப்⁴யாம் ப்ரவர்த⁴மாநா ஸா ஸூதே ஸம்ஸ்ருதிமாத்மந: ।
த்ரயாணாம் ச க்ஷயோபாய: ஸர்வாவஸ்தா²ஸு ஸர்வதா³ ॥ 316 ॥
ஸர்வத்ர ஸர்வத: ஸர்வம் ப்³ரஹ்மமாத்ராவலோகநம் ।
ஸத்³பா⁴வவாஸநாதா³ர்ட்⁴யாத்தத்த்ரயம் லயமஶ்நுதே ॥ 317 ॥
க்ரியாநாஶே ப⁴வேச்சிந்தாநாஶோ(அ)ஸ்மாத்³வாஸநாக்ஷய: ।
வாஸநாப்ரக்ஷயோ மோக்ஷ: ஸ ஜீவந்முக்திரிஷ்யதே ॥ 318 ॥
ஸத்³வாஸநாஸ்பூ²ர்திவிஜ்ரும்ப⁴ணே ஸதி
ஹ்யஸௌ விலீநா த்வஹமாதி³வாஸநா ।
அதிப்ரக்ருஷ்டாப்யருணப்ரபா⁴யாம்
விலீயதே ஸாது⁴ யதா² தமிஸ்ரா ॥ 319 ॥
தமஸ்தம:கார்யமநர்த²ஜாலம்
ந த்³ருஶ்யதே ஸத்யுதி³தே தி³நேஶே ।
ததா²த்³வயாநந்த³ரஸாநுபூ⁴தௌ
நைவாஸ்தி ப³ந்தோ⁴ ந ச து³:க²க³ந்த⁴: ॥ 320 ॥
த்³ருஶ்யம் ப்ரதீதம் ப்ரவிலாபயந்ஸ்வயம்
ஸந்மாத்ரமாநந்த³க⁴நம் விபா⁴வயந் ।
ஸமாஹித: ஸந்ப³ஹிரந்தரம் வா
காலம் நயேதா²: ஸதி கர்மப³ந்தே⁴ ॥ 321 ॥
ப்ரமாதோ³ ப்³ரஹ்மநிஷ்டா²யாம் ந கர்தவ்ய: கதா³சந ।
ப்ரமாதோ³ ம்ருத்யுரித்யாஹ ப⁴க³வாந்ப்³ரஹ்மண: ஸுத: ॥ 322 ॥
ந ப்ரமாதா³த³நர்தோ²(அ)ந்யோ ஜ்ஞாநிந: ஸ்வஸ்வரூபத: ।
ததோ மோஹஸ்ததோ(அ)ஹந்தீ⁴ஸ்ததோ ப³ந்த⁴ஸ்ததோ வ்யதா² ॥ 323 ॥
விஷயாபி⁴முக²ம் த்³ருஷ்ட்வா வித்³வாம்ஸமபி விஸ்ம்ருதி: ।
விக்ஷேபயதி தீ⁴தோ³ஷைர்யோஷா ஜாரமிவ ப்ரியம் ॥ 324 ॥
யதா²(அ)பக்ருஷ்டம் ஶைவாலம் க்ஷணமாத்ரம் ந திஷ்ட²தி ।
ஆவ்ருணோதி ததா² மாயா ப்ராஜ்ஞம் வாபி பராங்முக²ம் ॥ 325 ॥
லக்ஷ்யச்யுதம் சேத்³யதி³ சித்தமீஷ -
த்³ப³ஹிர்முக²ம் ஸந்நிபதேத்ததஸ்தத: ।
ப்ரமாத³த: ப்ரச்யுதகேலிகந்து³க:
ஸோபாநபங்க்தௌ பதிதோ யதா² ததா² ॥ 326 ॥
விஷயேஷ்வாவிஶச்சேத: ஸங்கல்பயதி தத்³கு³ணாந் ।
ஸம்யக்ஸங்கல்பநாத்காம: காமாத்பும்ஸ: ப்ரவர்தநம் ॥ 327 ॥
தத: ஸ்வரூபவிப்⁴ரம்ஶோ விப்⁴ரஷ்டஸ்து பதத்யத⁴: ।
பதிதஸ்ய விநா நாஶம் புநர்நாரோஹ ஈக்ஷ்யதே ।
ஸங்கல்பம் வர்ஜயேத்தஸ்மாத்ஸர்வாநர்த²ஸ்ய காரணம்
அபத்²யாநி ஹி வஸ்தூநி வ்யாதி⁴க்³ரஸ்தோ யதோ²த்ஸ்ருஜேத் ॥ 328 ॥
அத: ப்ரமாதா³ந்ந பரோ(அ)ஸ்தி ம்ருத்யு -
ர்விவேகிநோ ப்³ரஹ்மவித³: ஸமாதௌ⁴ ।
ஸமாஹித: ஸித்³தி⁴முபைதி ஸம்ய -
க்ஸமாஹிதாத்மா ப⁴வ ஸாவதா⁴ந: ॥ 329 ॥
ஜீவதோ யஸ்ய கைவல்யம் விதே³ஹே ச ஸ கேவல: ।
யத்கிஞ்சித்பஶ்யதோ பே⁴த³ம் ப⁴யம் ப்³ரூதே யஜு:ஶ்ருதி: ॥ 330 ॥
யதா³ கதா³ வாபி விபஶ்சிதே³ஷ
ப்³ரஹ்மண்யநந்தே(அ)ப்யணுமாத்ரபே⁴த³ம் ।
பஶ்யத்யதா²முஷ்ய ப⁴யம் ததே³வ
யதீ³க்ஷிதம் பி⁴ந்நதயா ப்ரமாதா³த் ॥ 331 ॥
ஶ்ருதிஸ்ம்ருதிந்யாயஶதைர்நிஷித்³தே⁴
த்³ருஶ்யே(அ)த்ர ய: ஸ்வாத்மமதிம் கரோதி ।
உபைதி து³:கோ²பரி து³:க²ஜாதம்
நிஷித்³த⁴கர்தா ஸ மலிம்லுசோ யதா² ॥ 332 ॥
ஸத்யாபி⁴ஸந்தா⁴நரதோ விமுக்தோ
மஹத்த்வமாத்மீயமுபைதி நித்யம் ।
மித்²யாபி⁴ஸந்தா⁴நரதஸ்து நஶ்யே -
த்³த்³ருஷ்டம் ததே³தத்³யத³சோரசோரயோ: ॥ 333 ॥
யதிரஸத³நுஸந்தி⁴ம் ப³ந்த⁴ஹேதும் விஹாய
ஸ்வயமயமஹமஸ்மீத்யாத்மத்³ருஷ்ட்யைவ திஷ்டே²த் ।
ஸுக²யதி நநு நிஷ்டா² ப்³ரஹ்மணி ஸ்வாநுபூ⁴த்யா
ஹரதி பரமவித்³யாகார்யது³:க²ம் ப்ரதீதம் ॥ 334 ॥
பா³ஹ்யாநுஸந்தி⁴: பரிவர்த⁴யேத்ப²லம்
து³ர்வாஸநாமேவ ததஸ்ததோ(அ)தி⁴காம் ।
ஜ்ஞாத்வா விவேகை: பரிஹ்ருத்ய பா³ஹ்யம்
ஸ்வாத்மாநுஸந்தி⁴ம் வித³தீ⁴த நித்யம் ॥ 335 ॥
பா³ஹ்யே நிருத்³தே⁴ மநஸ: ப்ரஸந்நதா
மந:ப்ரஸாதே³ பரமாத்மத³ர்ஶநம் ।
தஸ்மிந்ஸுத்³ருஷ்டே ப⁴வப³ந்த⁴நாஶோ
ப³ஹிர்நிரோத⁴: பத³வீ விமுக்தே: ॥ 336 ॥
க: பண்டி³த: ஸந்ஸத³ஸத்³விவேகீ
ஶ்ருதிப்ரமாண: பரமார்த²த³ர்ஶீ ।
ஜாநந்ஹி குர்யாத³ஸதோ(அ)வலம்ப³ம்
ஸ்வபாதஹேதோ: ஶிஶுவந்முமுக்ஷு: ॥ 337 ॥
தே³ஹாதி³ஸம்ஸக்திமதோ ந முக்தி -
ர்முக்தஸ்ய தே³ஹாத்³யபி⁴மத்யபா⁴வ: ।
ஸுப்தஸ்ய நோ ஜாக³ரணம் ந ஜாக்³ரத:
ஸ்வப்நஸ்தயோர்பி⁴ந்நகு³ணாஶ்ரயத்வாத் ॥ 338 ॥
அந்தர்ப³ஹி: ஸ்வம் ஸ்தி²ரஜங்க³மேஷு
ஜ்ஞாநாத்மநாதா⁴ரதயா விலோக்ய ।
த்யக்தாகி²லோபாதி⁴ரக²ண்ட³ரூப:
பூர்ணாத்மநா ய: ஸ்தி²த ஏஷ முக்த: ॥ 339 ॥
ஸர்வாத்மநா ப³ந்த⁴விமுக்திஹேது:
ஸர்வாத்மபா⁴வாந்ந பரோ(அ)ஸ்தி கஶ்சித் ।
த்³ருஶ்யாக்³ரஹே ஸத்யுபபத்³யதே(அ)ஸௌ
ஸர்வாத்மபா⁴வோ(அ)ஸ்ய ஸதா³த்மநிஷ்ட²யா ॥ 340 ॥
த்³ருஶ்யஸ்யாக்³ரஹணம் கத²ம் நு க⁴டதே தே³ஹாத்மநா திஷ்ட²தோ
பா³ஹ்யார்தா²நுப⁴வப்ரஸக்தமநஸஸ்தத்தத்க்ரியாம் குர்வத: ।
ஸம்ந்யஸ்தாகி²லத⁴ர்மகர்மவிஷயைர்நித்யாத்மநிஷ்டா²பரை -
ஸ்தத்த்வஜ்ஞை: கரணீயமாத்மநி ஸதா³நந்தே³ச்சு²பி⁴ர்யத்நத: ॥ 341 ॥
ஸார்வாத்ம்யஸித்³த⁴யே பி⁴க்ஷோ: க்ருதஶ்ரவணகர்மண: ।
ஸமாதி⁴ம் வித³தா⁴த்யேஷா ஶாந்தோ தா³ந்த இதி ஶ்ருதி: ॥ 342 ॥
ஆரூட⁴ஶக்தேரஹமோ விநாஶ:
கர்தும் ந ஶக்ய: ஸஹஸாபி பண்டி³தை: ।
யே நிர்விகல்பாக்²யஸமாதி⁴நிஶ்சலா -
ஸ்தாநந்தராநந்தப⁴வா ஹி வாஸநா: ॥ 343 ॥
அஹம்பு³த்³த்⁴யைவ மோஹிந்யா யோஜயித்வாவ்ருதேர்ப³லாத் ।
விக்ஷேபஶக்தி: புருஷம் விக்ஷேபயதி தத்³கு³ணை: ॥ 344 ॥
விக்ஷேபஶக்திவிஜயோ விஷமோ விதா⁴தும்
நி:ஶேஷமாவரணஶக்திநிவ்ருத்த்யபா⁴வே ।
த்³ருக்³த்³ருஶ்யயோ: ஸ்பு²டபயோஜலவத்³விபா⁴கே³
நஶ்யேத்ததா³வரணமாத்மநி ச ஸ்வபா⁴வாத் ।
நி:ஸம்ஶயேந ப⁴வதி ப்ரதிப³ந்த⁴ஶூந்யோ
நிக்ஷேபணம் ந ஹி ததா³ யதி³ சேந்ம்ருஷார்தே² ॥ 345 ॥
ஸம்யக்³விவேக: ஸ்பு²டபோ³த⁴ஜந்யோ
விப⁴ஜ்ய த்³ருக்³த்³ருஶ்யபதா³ர்த²தத்த்வம் ।
சி²நத்தி மாயாக்ருதமோஹப³ந்த⁴ம்
யஸ்மாத்³விமுக்தஸ்ய புநர்ந ஸம்ஸ்ருதி: ॥ 346 ॥
பராவரைகத்வவிவேகவஹ்நி -
ர்த³ஹத்யவித்³யாக³ஹநம் ஹ்யஶேஷம் ।
கிம் ஸ்யாத்புந:ஸம்ஸரணஸ்ய பீ³ஜ -
மத்³வைதபா⁴வம் ஸமுபேயுஷோ(அ)ஸ்ய ॥ 347 ॥
ஆவரணஸ்ய நிவ்ருத்திர்ப⁴வதி ச ஸம்யக்பதா³ர்த²த³ர்ஶநத: ।
மித்²யாஜ்ஞாநவிநாஶஸ்தத்³வத்³விக்ஷேபஜநிதது³:க²நிவ்ருத்தி: ॥ 348 ॥
ஏதத்த்ரிதயம் த்³ருஷ்டம் ஸம்யக்³ரஜ்ஜுஸ்வரூபவிஜ்ஞாநாத் ।
தஸ்மாத்³வஸ்துஸதத்த்வம் ஜ்ஞாதவ்யம் ப³ந்த⁴முக்தயே விது³ஷா ॥ 349 ॥
அயோ(அ)க்³நியோகா³தி³வ ஸத்ஸமந்வயா -
ந்மாத்ராதி³ரூபேண விஜ்ரும்ப⁴தே தீ⁴: ।
தத்கார்யமேதத்த்ரிதயம் யதோ ம்ருஷா
த்³ருஷ்டம் ப்⁴ரமஸ்வப்நமநோரதே²ஷு ॥ 350 ॥
ததோ விகாரா: ப்ரக்ருதேரஹம்முகா²
தே³ஹாவஸாநா விஷயாஶ்ச ஸர்வே ।
க்ஷணே(அ)ந்யதா²பா⁴விந ஏஷ ஆத்மா
நோதே³தி நாப்யேதி கதா³பி நாந்யதா² ॥ 351 ॥
நித்யாத்³வயாக²ண்ட³சிதே³கரூபோ
பு³த்³த்⁴யாதி³ஸாக்ஷீ ஸத³ஸத்³விலக்ஷண: ।
அஹம்பத³ப்ரத்யயலக்ஷிதார்த²:
ப்ரத்யக்ஸதா³நந்த³க⁴ந: பராத்மா ॥ 352 ॥
இத்த²ம் விபஶ்சித்ஸத³ஸத்³விப⁴ஜ்ய
நிஶ்சித்ய தத்த்வம் நிஜபோ³த⁴த்³ருஷ்ட்யா ।
ஜ்ஞாத்வா ஸ்வமாத்மாநமக²ண்ட³போ³த⁴ம்
தேப்⁴யோ விமுக்த: ஸ்வயமேவ ஶாம்யதி ॥ 353 ॥
அஜ்ஞாநஹ்ருத³யக்³ரந்தே²ர்நி:ஶேஷவிலயஸ்ததா³ ।
ஸமாதி⁴நாவிகல்பேந யதா³த்³வைதாத்மத³ர்ஶநம் ॥ 354 ॥
த்வமஹமித³மிதீயம் கல்பநா பு³த்³தி⁴தோ³ஷா -
த்ப்ரப⁴வதி பரமாத்மந்யத்³வயே நிர்விஶேஷே ।
ப்ரவிலஸதி ஸமாதா⁴வஸ்ய ஸர்வோ விகல்போ
விலயநமுபக³ச்சே²த்³வஸ்துதத்த்வாவத்⁴ருத்யா ॥ 355 ॥
ஶாந்தோ தா³ந்த: பரமுபரத: க்ஷாந்தியுக்த: ஸமாதி⁴ம்
குர்வந்நித்யம் கலயதி யதி: ஸ்வஸ்ய ஸர்வாத்மபா⁴வம் ।
தேநாவித்³யாதிமிரஜநிதாந்ஸாது⁴ த³க்³த்⁴வா விகல்பா -
ந்ப்³ரஹ்மாக்ருத்யா நிவஸதி ஸுக²ம் நிஷ்க்ரியோ நிர்விகல்ப: ॥ 356 ॥
ஸமாஹிதா யே ப்ரவிலாப்ய பா³ஹ்யம்
ஶ்ரோத்ராதி³ சேத: ஸ்வமஹம் சிதா³த்மநி ।
த ஏவ முக்தா ப⁴வபாஶப³ந்தை⁴ -
ர்நாந்யே து பாரோக்ஷ்யகதா²பி⁴தா⁴யிந: ॥ 357 ॥
உபாதி⁴பே⁴தா³த்ஸ்வயமேவ பி⁴த்³யதே
சோபாத்⁴யபோஹே ஸ்வயமேவ கேவல: ।
தஸ்மாது³பாதே⁴ர்விலயாய வித்³வா -
ந்வஸேத்ஸதா³கல்பஸமாதி⁴நிஷ்ட²யா ॥ 358 ॥
ஸதி ஸக்தோ நரோ யாதி ஸத்³பா⁴வம் ஹ்யேகநிஷ்ட²யா ।
கீடகோ ப்⁴ரமரம் த்⁴யாயந்ப்⁴ரமரத்வாய கல்பதே ॥ 359 ॥
க்ரியாந்தராஸக்திமபாஸ்ய கீடகோ
த்⁴யாயந்யதா²லிம் ஹ்யலிபா⁴வம்ருச்ச²தி ।
ததை²வ யோகீ³ பரமாத்மதத்த்வம்
த்⁴யாத்வா ஸமாயாதி ததே³கநிஷ்ட²யா ॥ 360 ॥
அதீவ ஸூக்ஷ்மம் பரமாத்மதத்த்வம்
ந ஸ்தூ²லத்³ருஷ்ட்யா ப்ரதிபத்துமர்ஹதி ।
ஸமாதி⁴நாத்யந்தஸுஸூக்ஷ்மவ்ருத்த்யா
ஜ்ஞாதவ்யமார்யைரதிஶுத்³த⁴பு³த்³தி⁴பி⁴: ॥ 361 ॥
யதா² ஸுவர்ணம் புடபாகஶோதி⁴தம்
த்யக்த்வா மலம் ஸ்வாத்மகு³ணம் ஸம்ருச்ச²தி ।
ததா² மந: ஸத்த்வரஜஸ்தமோமலம்
த்⁴யாநேந ஸந்த்யஜ்ய ஸமேதி தத்த்வம் ॥ 362 ॥
நிரந்தராப்⁴யாஸவஶாத்ததி³த்த²ம்
பக்வம் மநோ ப்³ரஹ்மணி லீயதே யதா³ ।
ததா³ ஸமாதி⁴: ஸ விகல்பவர்ஜித:
ஸ்வதோ(அ)த்³வயாநந்த³ரஸாநுபா⁴வக: ॥ 363 ॥
ஸமாதி⁴நாநேந ஸமஸ்தவாஸநா -
க்³ரந்தே²ர்விநாஶோ(அ)கி²லகர்மநாஶ: ।
அந்தர்ப³ஹி: ஸர்வத ஏவ ஸர்வதா³
ஸ்வரூபவிஸ்பூ²ர்திரயத்நத: ஸ்யாத் ॥ 364 ॥
ஶ்ருதே: ஶதகு³ணம் வித்³யாந்மநநம் மநநாத³பி ।
நிதி³த்⁴யாஸம் லக்ஷகு³ணமநந்தம் நிர்விகல்பகம் ॥ 365 ॥
நிர்விகல்பகஸமாதி⁴நா ஸ்பு²டம்
ப்³ரஹ்மதத்த்வமவக³ம்யதே த்⁴ருவம் ।
நாந்யதா² சலதயா மநோக³தே:
ப்ரத்யயாந்தரவிமிஶ்ரிதம் ப⁴வேத் ॥ 366 ॥
அத: ஸமாத⁴த்ஸ்வ யதேந்த்³ரிய: ஸதா³
நிரந்தரம் ஶாந்தமநா: ப்ரதீசி ।
வித்⁴வம்ஸய த்⁴வாந்தமநாத்³யவித்³யயா
க்ருதம் ஸதே³கத்வவிலோகநேந ॥ 367 ॥
யோக³ஸ்ய ப்ரத²மம் த்³வாரம் வாங்நிரோதோ⁴(அ)பரிக்³ரஹ: ।
நிராஶா ச நிரீஹா ச நித்யமேகாந்தஶீலதா ॥ 368 ॥
ஏகாந்தஸ்தி²திரிந்த்³ரியோபரமணே ஹேதுர்த³மஶ்சேதஸ:
ஸம்ரோதே⁴ கரணம் ஶமேந விலயம் யாயாத³ஹம்வாஸநா ।
தேநாநந்த³ரஸாநுபூ⁴திரசலா ப்³ராஹ்மீ ஸதா³ யோகி³ந -
ஸ்தஸ்மாச்சித்தநிரோத⁴ ஏவ ஸததம் கார்ய: ப்ரயத்நாந்முநே: ॥ 369 ॥
வாசம் நியச்சா²த்மநி தம் நியச்ச²
பு³த்³தௌ⁴ தி⁴யம் யச்ச² ச பு³த்³தி⁴ஸாக்ஷிணி ।
தம் சாபி பூர்ணாத்மநி நிர்விகல்பே
விலாப்ய ஶாந்திம் பரமாம் ப⁴ஜஸ்வ ॥ 370 ॥
தே³ஹப்ராணேந்த்³ரியமநோபு³த்³த்⁴யாதி³பி⁴ருபாதி⁴பி⁴: ।
யைர்யைர்வ்ருத்தே: ஸமாயோக³ஸ்தத்தத்³பா⁴வோ(அ)ஸ்ய யோகி³ந: ॥ 371 ॥
தந்நிவ்ருத்த்யா முநே: ஸம்யக்ஸர்வோபரமணம் ஸுக²ம் ।
ஸந்த்³ருஶ்யதே ஸதா³நந்த³ரஸாநுப⁴வவிப்லவ: ॥ 372 ॥
அந்தஸ்த்யாகோ³ ப³ஹிஸ்த்யாகோ³ விரக்தஸ்யைவ யுஜ்யதே ।
த்யஜத்யந்தர்ப³ஹி:ஸங்க³ம் விரக்தஸ்து முமுக்ஷயா ॥ 373 ॥
ப³ஹிஸ்து விஷயை: ஸங்க³ஸ்ததா²ந்தரஹமாதி³பி⁴: ।
விரக்த ஏவ ஶக்நோதி த்யக்தும் ப்³ரஹ்மணி நிஷ்டி²த: ॥ 374 ॥
வைராக்³யபோ³தௌ⁴ புருஷஸ்ய பக்ஷிவ -
த்பக்ஷௌ விஜாநீஹி விசக்ஷண த்வம் ।
விமுக்திஸௌதா⁴க்³ரதலாதி⁴ரோஹணம்
தாப்⁴யாம் விநா நாந்யதரேண ஸித்⁴யதி ॥ 375 ॥
அத்யந்தவைராக்³யவத: ஸமாதி⁴:
ஸமாஹிதஸ்யைவ த்³ருட⁴ப்ரபோ³த⁴: ।
ப்ரபு³த்³த⁴தத்த்வஸ்ய ஹி ப³ந்த⁴முக்தி -
ர்முக்தாத்மநோ நித்யஸுகா²நுபூ⁴தி: ॥ 376 ॥
வைராக்³யாந்ந பரம் ஸுக²ஸ்ய ஜநகம் பஶ்யாமி வஶ்யாத்மந -
ஸ்தச்சேச்சு²த்³த⁴தராத்மபோ³த⁴ஸஹிதம் ஸ்வாராஜ்யஸாம்ராஜ்யது⁴க் ।
ஏதத்³த்³வாரமஜஸ்ரமுக்தியுவதேர்யஸ்மாத்த்வமஸ்மாத்பரம்
ஸர்வத்ராஸ்ப்ருஹயா ஸதா³த்மநி ஸதா³ ப்ரஜ்ஞாம் குரு ஶ்ரேயஸே ॥ 377 ॥
ஆஶாம் சி²ந்தி⁴ விஷோபமேஷு விஷயேஷ்வேஷைவ ம்ருத்யோ: ஸ்ருதி -
ஸ்த்யக்த்வா ஜாதிகுலாஶ்ரமேஷ்வபி⁴மதிம் முஞ்சாதிதூ³ராத்க்ரியா: ।
தே³ஹாதா³வஸதி த்யஜாத்மதி⁴ஷணாம் ப்ரஜ்ஞாம் குருஷ்வாத்மநி
த்வம் த்³ரஷ்டாஸ்யமலோ(அ)ஸி நிர்த்³வயபரம் ப்³ரஹ்மாஸி யத்³வஸ்துத: ॥ 378 ॥
லக்ஷ்யே ப்³ரஹ்மணி மாநஸம் த்³ருட⁴தரம் ஸம்ஸ்தா²ப்ய பா³ஹ்யேந்த்³ரியம்
ஸ்வஸ்தா²நே விநிவேஶ்ய நிஶ்சலதநுஶ்சோபேக்ஷ்ய தே³ஹஸ்தி²திம் ।
ப்³ரஹ்மாத்மைக்யமுபேத்ய தந்மயதயா சாக²ண்ட³வ்ருத்த்யாநிஶம்
ப்³ரஹ்மாநந்த³ரஸம் பிபா³த்மநி முதா³ ஶூந்யை: கிமந்யைர்ப்⁴ரமை: ॥ 379 ॥
அநாத்மசிந்தநம் த்யக்த்வா கஶ்மலம் து³:க²காரணம் ।
சிந்தயாத்மாநமாநந்த³ரூபம் யந்முக்திகாரணம் ॥ 380 ॥
ஏஷ ஸ்வயஞ்ஜ்யோதிரஶேஷஸாக்ஷீ
விஜ்ஞாநகோஶே விலஸத்யஜஸ்ரம் ।
லக்ஷ்யம் விதா⁴யைநமஸத்³விலக்ஷண -
மக²ண்ட³வ்ருத்த்யாத்மதயாநுபா⁴வய ॥ 381 ॥
ஏதமச்சி²ந்நயா வ்ருத்த்யா ப்ரத்யயாந்தரஶூந்யயா ।
உல்லேக²யந்விஜாநீயாத்ஸ்வஸ்வரூபதயா ஸ்பு²டம் ॥ 382 ॥
அத்ராத்மத்வம் த்³ருடீ⁴குர்வந்நஹமாதி³ஷு ஸந்த்யஜந் ।
உதா³ஸீநதயா தேஷு திஷ்டே²த்³க⁴டபடாதி³வத் ॥ 383 ॥
விஶுத்³த⁴மந்த:கரணம் ஸ்வரூபே
நிவேஶ்ய ஸாக்ஷிண்யவபோ³த⁴மாத்ரே ।
ஶநை: ஶநைர்நிஶ்சலதாமுபாநய -
ந்பூர்ணத்வமேவாநுவிலோகயேத்தத: ॥ 384 ॥
தே³ஹேந்த்³ரியப்ராணமநோஹமாதி³பி⁴:
ஸ்வாஜ்ஞாநக்ல்ருப்தைரகி²லைருபாதி⁴பி⁴: ।
விமுக்தமாத்மாநமக²ண்ட³ரூபம்
பூர்ணம் மஹாகாஶமிவாவலோகயேத் ॥ 385 ॥
க⁴டகலஶகுஸூலஸூசிமுக்²யை -
ர்க³க³நமுபாதி⁴ஶதைர்விமுக்தமேகம் ।
ப⁴வதி ந விவித⁴ம் ததை²வ ஶுத்³த⁴ம்
பரமஹமாதி³விமுக்தமேகமேவ ॥ 386 ॥
ப்³ரஹ்மாதி³ஸ்தம்ப³பர்யந்தா ம்ருஷாமாத்ரா உபாத⁴ய: ।
தத: பூர்ணம் ஸ்வமாத்மாநம் பஶ்யேதே³காத்மநா ஸ்தி²தம் ॥ 387 ॥
யத்ர ப்⁴ராந்த்யா கல்பிதம் யத்³விவேகே
தத்தந்மாத்ரம் நைவ தஸ்மாத்³விபி⁴ந்நம் ।
ப்⁴ராந்தேர்நாஶே ப்⁴ராந்தித்³ருஷ்டாஹிதத்த்வம்
ரஜ்ஜுஸ்தத்³வத்³விஶ்வமாத்மஸ்வரூபம் ॥ 388 ॥
ஸ்வயம் ப்³ரஹ்மா ஸ்வயம் விஷ்ணு: ஸ்வயமிந்த்³ர: ஸ்வயம் ஶிவ: ।
ஸ்வயம் விஶ்வமித³ம் ஸர்வம் ஸ்வஸ்மாத³ந்யந்ந கிஞ்சந ॥ 389 ॥
அந்த: ஸ்வயம் சாபி ப³ஹி: ஸ்வயம் ச
ஸ்வயம் புரஸ்தாத்ஸ்வயமேவ பஶ்சாத் ।
ஸ்வயம் ஹ்யவாச்யாம் ஸ்வயமப்யுதீ³ச்யாம்
ததோ²பரிஷ்டாத்ஸ்வயமப்யத⁴ஸ்தாத் ॥ 390 ॥
தரங்க³பே²நப்⁴ரமபு³த்³பு³தா³தி³ ஸர்வம் ஸ்வரூபேண ஜலம் யதா² ததா² ।
சிதே³வ தே³ஹாத்³யஹமந்தமேதத்ஸர்வம் சிதே³வைகரஸம் விஶுத்³த⁴ம் ॥ 391 ॥
ஸதே³வேத³ம் ஸர்வம் ஜக³த³வக³தம் வாங்மநஸயோ:
ஸதோ(அ)ந்யந்நாஸ்த்யேவ ப்ரக்ருதிபரஸீம்நி ஸ்தி²தவத: ।
ப்ருத²க்கிம் ம்ருத்ஸ்நாயா: கலஶக⁴டகும்பா⁴த்³யவக³தம்
வத³த்யேஷ ப்⁴ராந்தஸ்த்வமஹமிதி மாயாமதி³ரயா ॥ 392 ॥
க்ரியாஸமபி⁴ஹாரேண யத்ர நாந்யதி³தி ஶ்ருதி: ।
ப்³ரவீதி த்³வைதராஹித்யம் மித்²யாத்⁴யாஸநிவ்ருத்தயே ॥ 393 ॥
ஆகாஶவந்நிர்மலநிர்விகல்ப -
நி:ஸீமநி:ஸ்பந்த³நநிர்விகாரம் ।
அந்தர்ப³ஹி:ஶூந்யமநந்யமத்³வயம்
ஸ்வயம் பரம் ப்³ரஹ்ம கிமஸ்தி போ³த்⁴யம் ॥ 394 ॥
வக்தவ்யம் கிமு வித்³யதே(அ)த்ர ப³ஹுதா⁴ ப்³ரஹ்மைவ ஜீவ: ஸ்வயம்
ப்³ரஹ்மைதஜ்ஜக³தா³பராணு ஸகலம் ப்³ரஹ்மாத்³விதீயம் ஶ்ருதே: ।
ப்³ரஹ்மைவாஹமிதி ப்ரபு³த்³த⁴மதய: ஸந்த்யக்தபா³ஹ்யா: ஸ்பு²டம்
ப்³ரஹ்மீபூ⁴ய வஸந்தி ஸந்ததசிதா³நந்தா³த்மநைவ த்⁴ருவம் ॥ 395 ॥
ஜஹி மலமயகோஶே(அ)ஹந்தி⁴யோத்தா²பிதாஶாம்
ப்ரஸப⁴மநிலகல்பே லிங்க³தே³ஹே(அ)பி பஶ்சாத் ।
நிக³மக³தி³தகீர்திம் நித்யமாநந்த³மூர்திம்
ஸ்வயமிதி பரிசீய ப்³ரஹ்மரூபேண திஷ்ட² ॥ 396 ॥
ஶவாகாரம் யாவத்³ப⁴ஜதி மநுஜஸ்தாவத³ஶுசி:
பரேப்⁴ய: ஸ்யாத்க்லேஶோ ஜநநமரணவ்யாதி⁴நிரயா: ।
யதா³த்மாநம் ஶுத்³த⁴ம் கலயதி ஶிவாகாரமசலம்
ததா³ தேப்⁴யோ முக்தோ ப⁴வதி ஹி ததா³ஹ ஶ்ருதிரபி ॥ 397 ॥
ஸ்வாத்மந்யாரோபிதாஶேஷாபா⁴ஸவஸ்துநிராஸத: ।
ஸ்வயமேவ பரம் ப்³ரஹ்ம பூர்ணமத்³வயமக்ரியம் ॥ 398 ॥
ஸமாஹிதாயாம் ஸதி சித்தவ்ருத்தௌ
பராத்மநி ப்³ரஹ்மணி நிர்விகல்பே ।
ந த்³ருஶ்யதே கஶ்சித³யம் விகல்ப:
ப்ரஜல்பமாத்ர: பரிஶிஷ்யதே தத: ॥ 399 ॥
அஸத்கல்போ விகல்போ(அ)யம் விஶ்வமித்யேகவஸ்துநி ।
நிர்விகாரே நிராகாரே நிர்விஶேஷே பி⁴தா³ குத: ॥ 400 ॥
த்³ரஷ்ட்ருத³ர்ஶநத்³ருஶ்யாதி³பா⁴வஶூந்யைகவஸ்துநி ।
நிர்விகாரே நிராகாரே நிர்விஶேஷே பி⁴தா³ குத: ॥ 401 ॥
கல்பார்ணவ இவாத்யந்தபரிபூர்ணைகவஸ்துநி ।
நிர்விகாரே நிராகாரே நிர்விஶேஷே பி⁴தா³ குத: ॥ 402 ॥
தேஜஸீவ தமோ யத்ர விலீநம் ப்⁴ராந்திகாரணம் ।
அத்³விதீயே பரே தத்த்வே நிர்விஶேஷே பி⁴தா³ குத: ॥ 403 ॥
ஏகாத்மகே பரே தத்த்வே பே⁴த³வார்தா கத²ம் ப⁴வேத் ।
ஸுஷுப்தௌ ஸுக²மாத்ராயாம் பே⁴த³: கேநாவலோகித: ॥ 404 ॥
ந ஹ்யஸ்தி விஶ்வம் பரதத்த்வபோ³தா⁴ -
த்ஸதா³த்மநி ப்³ரஹ்மணி நிர்விகல்பே ।
காலத்ரயே நாப்யஹிரீக்ஷிதோ கு³ணே
ந ஹ்யம்பு³பி³ந்து³ர்ம்ருக³த்ருஷ்ணிகாயாம் ॥ 405 ॥
மாயாமாத்ரமித³ம் த்³வைதமத்³வைதம் பரமார்த²த: ।
இதி ப்³ரூதே ஶ்ருதி: ஸாக்ஷாத்ஸுஷுப்தாவநுபூ⁴யதே ॥ 406 ॥
அநந்யத்வமதி⁴ஷ்டா²நாதா³ரோப்யஸ்ய நிரீக்ஷிதம் ।
பண்டி³தை ரஜ்ஜுஸர்பாதௌ³ விகல்போ ப்⁴ராந்திஜீவந: ॥ 407 ॥
சித்தமூலோ விகல்போ(அ)யம் சித்தாபா⁴வே ந கஶ்சந ।
அதஶ்சித்தம் ஸமாதே⁴ஹி ப்ரத்யக்³ரூபே பராத்மநி ॥ 408 ॥
கிமபி ஸததபோ³த⁴ம் கேவலாநந்த³ரூபம்
நிருபமமதிவேலம் நித்யமுக்தம் நிரீஹம் ।
நிரவதி⁴ க³க³நாப⁴ம் நிஷ்கலம் நிர்விகல்பம்
ஹ்ருதி³ கலயதி வித்³வாந்ப்³ரஹ்ம பூர்ணம் ஸமாதௌ⁴ ॥ 409 ॥
ப்ரக்ருதிவிக்ருதிஶூந்யம் பா⁴வநாதீதபா⁴வம்
ஸமரஸமஸமாநம் மாநஸம்ப³ந்த⁴தூ³ரம் ।
நிக³மவசநஸித்³த⁴ம் நித்யமஸ்மத்ப்ரஸித்³த⁴ம்
ஹ்ருதி³ கலயதி வித்³வாந்ப்³ரஹ்ம பூர்ணம் ஸமாதௌ⁴ ॥ 410 ॥
அஜரமமரமஸ்தாபா⁴ஸவஸ்துஸ்வரூபம்
ஸ்திமிதஸலிலராஶிப்ரக்²யமாக்²யாவிஹீநம் ।
ஶமிதகு³ணவிகாரம் ஶாஶ்வதம் ஶாந்தமேகம்
ஹ்ருதி³ கலயதி வித்³வாந்ப்³ரஹ்ம பூர்ணம் ஸமாதௌ⁴ ॥ 411 ॥
ஸமாஹிதாந்த:கரண: ஸ்வரூபே
விலோகயாத்மாநமக²ண்ட³வைப⁴வம் ।
விச்சி²ந்த்³தி⁴ ப³ந்த⁴ம் ப⁴வக³ந்த⁴க³ந்தி⁴லம்
யத்நேந பும்ஸ்த்வம் ஸப²லீகுருஷ்வ ॥ 412 ॥
ஸர்வோபாதி⁴விநிர்முக்தம் ஸச்சிதா³நந்த³மத்³வயம் ।
பா⁴வயாத்மாநமாத்மஸ்த²ம் ந பூ⁴ய: கல்பஸே(அ)த்⁴வநே ॥ 413 ॥
சா²யேவ பும்ஸ: பரித்³ருஶ்யமாந -
மாபா⁴ஸரூபேண ப²லாநுபூ⁴த்யா ।
ஶரீரமாராச்ச²வவந்நிரஸ்தம்
புநர்ந ஸந்த⁴த்த இத³ம் மஹாத்மா ॥ 414 ॥
ஸததவிமலபோ³தா⁴நந்த³ரூபம் ஸமேத்ய
த்யஜ ஜட³மலரூபோபாதி⁴மேதம் ஸுதூ³ரே ।
அத² புநரபி நைவ ஸ்மர்யதாம் வாந்தவஸ்து
ஸ்மரணவிஷயபூ⁴தம் கல்பதே குத்ஸநாய ॥ 415 ॥
ஸமூலமேதத்பரித³ஹ்ய வஹ்நௌ
ஸதா³த்மநி ப்³ரஹ்மணி நிர்விகல்பே ।
தத: ஸ்வயம் நித்யவிஶுத்³த⁴போ³தா⁴ -
நந்தா³த்மநா திஷ்ட²தி வித்³வரிஷ்ட²: ॥ 416 ॥
ப்ராரப்³த⁴ஸூத்ரக்³ரதி²தம் ஶரீரம்
ப்ரயாது வா திஷ்ட²து கோ³ரிவ ஸ்ரக் ।
ந தத்புந: பஶ்யதி தத்த்வவேத்தா -
நந்தா³த்மநி ப்³ரஹ்மணி லீநவ்ருத்தி: ॥ 417 ॥
அக²ண்டா³நந்த³மாத்மாநம் விஜ்ஞாய ஸ்வஸ்வரூபத: ।
கிமிச்ச²ந்கஸ்ய வா ஹேதோர்தே³ஹம் புஷ்ணாதி தத்த்வவித் ॥ 418 ॥
ஸம்ஸித்³த⁴ஸ்ய ப²லம் த்வேதஜ்ஜீவந்முக்தஸ்ய யோகி³ந: ।
ப³ஹிரந்த: ஸதா³நந்த³ரஸாஸ்வாத³நமாத்மநி ॥ 419 ॥
வைராக்³யஸ்ய ப²லம் போ³தோ⁴ போ³த⁴ஸ்யோபரதி: ப²லம் ।
ஸ்வாநந்தா³நுப⁴வாச்சா²ந்திரேஷைவோபரதே: ப²லம் ॥ 420 ॥
யத்³யுத்தரோத்தராபா⁴வ: பூர்வபூர்வம் து நிஷ்ப²லம் ।
நிவ்ருத்தி: பரமா த்ருப்திராநந்தோ³(அ)நுபம: ஸ்வத: ॥ 421 ॥
த்³ருஷ்டது³:கே²ஷ்வநுத்³வேகோ³ வித்³யாயா: ப்ரஸ்துதம் ப²லம் ।
யத்க்ருதம் ப்⁴ராந்திவேலாயாம் நாநாகர்ம ஜுகு³ப்ஸிதம் ।
பஶ்சாந்நரோ விவேகேந தத்கத²ம் கர்துமர்ஹதி ॥ 422 ॥
வித்³யாப²லம் ஸ்யாத³ஸதோ நிவ்ருத்தி:
ப்ரவ்ருத்திரஜ்ஞாநப²லம் ததீ³க்ஷிதம் ।
தஜ்ஜ்ஞாஜ்ஞயோர்யந்ம்ருக³த்ருஷ்ணிகாதௌ³
நோ சேத்³விதோ³ த்³ருஷ்டப²லம் கிமஸ்மாத் ॥ 423 ॥
அஜ்ஞாநஹ்ருத³யக்³ரந்தே²ர்விநாஶோ யத்³யஶேஷத: ।
அநிச்சோ²ர்விஷய: கிம் நு ப்ரவ்ருத்தே: காரணம் ஸ்வத: ॥ 424 ॥
வாஸநாநுத³யோ போ⁴க்³யே வைராக்³யஸ்ய ததா³வதி⁴: ।
அஹம்பா⁴வோத³யாபா⁴வோ போ³த⁴ஸ்ய பரமாவதி⁴: ।
லீநவ்ருத்தேரநுத்பத்திர்மர்யாதோ³பரதேஸ்து ஸா ॥ 425 ॥
ப்³ரஹ்மாகாரதயா ஸதா³ ஸ்தி²ததயா நிர்முக்தபா³ஹ்யார்த²தீ⁴ -
ரந்யாவேதி³தபோ⁴க்³யபோ⁴க³கலநோ நித்³ராலுவத்³பா³லவத் ।
ஸ்வப்நாலோகிதலோகவஜ்ஜக³தி³த³ம் பஶ்யந்க்வசில்லப்³த⁴தீ⁴ -
ராஸ்தே கஶ்சித³நந்தபுண்யப²லபு⁴க்³த⁴ந்ய: ஸ மாந்யோ பு⁴வி ॥ 426 ॥
ஸ்தி²தப்ரஜ்ஞோ யதிரயம் ய: ஸதா³நந்த³மஶ்நுதே ।
ப்³ரஹ்மண்யேவ விலீநாத்மா நிர்விகாரோ விநிஷ்க்ரிய: ॥ 427 ॥
ப்³ரஹ்மாத்மநோ: ஶோதி⁴தயோரேகபா⁴வாவகா³ஹிநீ ।
நிர்விகல்பா ச சிந்மாத்ரா வ்ருத்தி: ப்ரஜ்ஞேதி கத்²யதே ।
ஸா ஸர்வதா³ ப⁴வேத்³யஸ்ய ஸ ஜீவந்முக்த இஷ்யதே ॥ 428 ॥
யஸ்ய ஸ்தி²தா ப⁴வேத்ப்ரஜ்ஞா யஸ்யாநந்தோ³ நிரந்தர: ।
ப்ரபஞ்சோ விஸ்ம்ருதப்ராய: ஸ ஜீவந்முக்த இஷ்யதே ॥ 429 ॥
லீநதீ⁴ரபி ஜாக³ர்தி யோ ஜாக்³ரத்³த⁴ர்மவர்ஜித: ।
போ³தோ⁴ நிர்வாஸநோ யஸ்ய ஸ ஜீவந்முக்த இஷ்யதே ॥ 430 ॥
ஶாந்தஸம்ஸாரகலந: கலாவாநபி நிஷ்கல: ।
ய: ஸசித்தோ(அ)பி நிஶ்சித்த: ஸ ஜீவந்முக்த இஷ்யதே ॥ 431 ॥
வர்தமாநே(அ)பி தே³ஹே(அ)ஸ்மிம்ஶ்சா²யாவத³நுவர்திநி ।
அஹந்தாமமதாபா⁴வோ ஜீவந்முக்தஸ்ய லக்ஷணம் ॥ 432 ॥
அதீதாநநுஸந்தா⁴நம் ப⁴விஷ்யத³விசாரணம் ।
ஔதா³ஸீந்யமபி ப்ராப்தே ஜீவந்முக்தஸ்ய லக்ஷணம் ॥ 433 ॥
கு³ணதோ³ஷவிஶிஷ்டே(அ)ஸ்மிந்ஸ்வபா⁴வேந விலக்ஷணே ।
ஸர்வத்ர ஸமத³ர்ஶித்வம் ஜீவந்முக்தஸ்ய லக்ஷணம் ॥ 434 ॥
இஷ்டாநிஷ்டார்த²ஸம்ப்ராப்தௌ ஸமத³ர்ஶிதயாத்மநி ।
உப⁴யத்ராவிகாரித்வம் ஜீவந்முக்தஸ்ய லக்ஷணம் ॥ 435 ॥
ப்³ரஹ்மாநந்த³ரஸாஸ்வாதா³ஸக்தசித்ததயா யதே: ।
அந்தர்ப³ஹிரவிஜ்ஞாநம் ஜீவந்முக்தஸ்ய லக்ஷணம் ॥ 436 ॥
தே³ஹேந்த்³ரியாதௌ³ கர்தவ்யே மமாஹம்பா⁴வவர்ஜித: ।
ஔதா³ஸீந்யேந யஸ்திஷ்டே²த்ஸ ஜீவந்முக்த இஷ்யதே ॥ 437 ॥
விஜ்ஞாத ஆத்மநோ யஸ்ய ப்³ரஹ்மபா⁴வ: ஶ்ருதேர்ப³லாத் ।
ப⁴வப³ந்த⁴விநிர்முக்த: ஸ ஜீவந்முக்த இஷ்யதே ॥ 438 ॥
தே³ஹேந்த்³ரியேஷ்வஹம்பா⁴வ இத³ம்பா⁴வஸ்தத³ந்யகே ।
யஸ்ய நோ ப⁴வத: க்வாபி ஸ ஜீவந்முக்த இஷ்யதே ॥ 439 ॥
ந ப்ரத்யக்³ப்³ரஹ்மணோர்பே⁴த³ம் கதா³பி ப்³ரஹ்மஸர்க³யோ: ।
ப்ரஜ்ஞயா யோ விஜாநாதி ஸ ஜீவந்முக்த இஷ்யதே ॥ 440 ॥
ஸாது⁴பி⁴: பூஜ்யமாநே(அ)ஸ்மிந்பீட்³யமாநே(அ)பி து³ர்ஜநை: ।
ஸமபா⁴வோ ப⁴வேத்³யஸ்ய ஸ ஜீவந்முக்த இஷ்யதே ॥ 441 ॥
யத்ர ப்ரவிஷ்டா விஷயா: பரேரிதா
நதீ³ப்ரவாஹா இவ வாரிராஶௌ ।
லிநந்தி ஸந்மாத்ரதயா ந விக்ரியா -
முத்பாத³யந்த்யேஷ யதிர்விமுக்த: ॥ 442 ॥
விஜ்ஞாதப்³ரஹ்மதத்த்வஸ்ய யதா²பூர்வம் ந ஸம்ஸ்ருதி: ।
அஸ்தி சேந்ந ஸ விஜ்ஞாதப்³ரஹ்மபா⁴வோ ப³ஹிர்முக²: ॥ 443 ॥
ப்ராசீநவாஸநாவேகா³த³ஸௌ ஸம்ஸரதீதி சேத் ।
ந ஸதே³கத்வவிஜ்ஞாநாந்மந்தீ³ப⁴வதி வாஸநா ॥ 444 ॥
அத்யந்தகாமுகஸ்யாபி வ்ருத்தி: குண்ட²தி மாதரி ।
ததை²வ ப்³ரஹ்மணி ஜ்ஞாதே பூர்ணாநந்தே³ மநீஷிண: ॥ 445 ॥
நிதி³த்⁴யாஸநஶீலஸ்ய பா³ஹ்யப்ரத்யய ஈக்ஷ்யதே ।
ப்³ரவீதி ஶ்ருதிரேதஸ்ய ப்ராரப்³த⁴ம் ப²லத³ர்ஶநாத் ॥ 446 ॥
ஸுகா²த்³யநுப⁴வோ யாவத்தாவத்ப்ராரப்³த⁴மிஷ்யதே ।
ப²லோத³ய: க்ரியாபூர்வோ நிஷ்க்ரியோ ந ஹி குத்ரசித் ॥ 447 ॥
அஹம் ப்³ரஹ்மேதி விஜ்ஞாநாத்கல்பகோடிஶதார்ஜிதம் ।
ஸஞ்சிதம் விலயம் யாதி ப்ரபோ³தா⁴த்ஸ்வப்நகர்மவத் ॥ 448 ॥
யத்க்ருதம் ஸ்வப்நவேலாயாம் புண்யம் வா பாபமுல்ப³ணம் ।
ஸுப்தோத்தி²தஸ்ய கிம் தத்ஸ்யாத்ஸ்வர்கா³ய நரகாய வா ॥ 449 ॥
ஸ்வமஸங்க³முதா³ஸீநம் பரிஜ்ஞாய நபோ⁴ யதா² ।
ந ஶ்லிஷ்யதே யதி: கிஞ்சித்கதா³சித்³பா⁴விகர்மபி⁴: ॥ 450 ॥
ந நபோ⁴ க⁴டயோகே³ந ஸுராக³ந்தே⁴ந லிப்யதே ।
ததா²த்மோபாதி⁴யோகே³ந தத்³த⁴ர்மைர்நைவ லிப்யதே ॥ 451 ॥
ஜ்ஞாநோத³யாத்புராரப்³த⁴ம் கர்ம ஜ்ஞாநாந்ந நஶ்யதி ।
அத³த்த்வா ஸ்வப²லம் லக்ஷ்யமுத்³தி³ஶ்யோத்ஸ்ருஷ்டபா³ணவத் ॥ 452 ॥
வ்யாக்⁴ரபு³த்³த்⁴யா விநிர்முக்தோ பா³ண: பஶ்சாத்து கோ³மதௌ ।
ந திஷ்ட²தி ச்சி²நத்த்யேவ லக்ஷ்யம் வேகே³ந நிர்ப⁴ரம் ॥ 453 ॥
ப்ராரப்³த⁴ம் ப³லவத்தரம் க²லு விதா³ம் போ⁴கே³ந தஸ்ய க்ஷய:
ஸம்யக்³ஜ்ஞாநஹுதாஶநேந விலய: ப்ராக்ஸஞ்சிதாகா³மிநாம் ।
ப்³ரஹ்மாத்மைக்யமவேக்ஷ்ய தந்மயதயா யே ஸர்வதா³ ஸம்ஸ்தி²தா -
ஸ்தேஷாம் தத்த்ரிதயம் ந ஹி க்வசித³பி ப்³ரஹ்மைவ தே நிர்கு³ணம் ॥ 454 ॥
உபாதி⁴தாதா³த்ம்யவிஹீநகேவல -
ப்³ரஹ்மாத்மநைவாத்மநி திஷ்ட²தோ முநே: ।
ப்ராரப்³த⁴ஸத்³பா⁴வகதா² ந யுக்தா
ஸ்வப்நார்த²ஸம்ப³ந்த⁴கதே²வ ஜாக்³ரத: ॥ 455 ॥
ந ஹி ப்ரபு³த்³த⁴: ப்ரதிபா⁴ஸதே³ஹே
தே³ஹோபயோகி³ந்யபி ச ப்ரபஞ்சே ।
கரோத்யஹந்தாம் மமதாமித³ந்தாம்
கிம் து ஸ்வயம் திஷ்ட²தி ஜாக³ரேண ॥ 456 ॥
ந தஸ்ய மித்²யார்த²ஸமர்த²நேச்சா²
ந ஸங்க்³ரஹஸ்தஜ்ஜக³தோ(அ)பி த்³ருஷ்ட: ।
தத்ராநுவ்ருத்திர்யதி³ சேந்ம்ருஷார்தே²
ந நித்³ரயா முக்த இதீஷ்யதே த்⁴ருவம் ॥ 457 ॥
தத்³வத்பரே ப்³ரஹ்மணி வர்தமாந:
ஸதா³த்மநா திஷ்ட²தி நாந்யதீ³க்ஷதே ।
ஸ்ம்ருதிர்யதா² ஸ்வப்நவிலோகிதார்தே²
ததா² வித³: ப்ராஶநமோசநாதௌ³ ॥ 458 ॥
கர்மணா நிர்மிதோ தே³ஹ: ப்ராரப்³த⁴ம் தஸ்ய கல்ப்யதாம் ।
நாநாதே³ராத்மநோ யுக்தம் நைவாத்மா கர்மநிர்மித: ॥ 459 ॥
அஜோ நித்ய இதி ப்³ரூதே ஶ்ருதிரேஷா த்வமோக⁴வாக் ।
ததா³த்மநா திஷ்ட²தோ(அ)ஸ்ய குத: ப்ராரப்³த⁴கல்பநா ॥ 460 ॥
ப்ராரப்³த⁴ம் ஸித்⁴யதி ததா³ யதா³ தே³ஹாத்மநா ஸ்தி²தி: ।
தே³ஹாத்மபா⁴வோ நைவேஷ்ட: ப்ராரப்³த⁴ம் த்யஜ்யதாமத: ।
ஶரீரஸ்யாபி ப்ராரப்³த⁴கல்பநா ப்⁴ராந்திரேவ ஹி ॥ 461 ॥
அத்⁴யஸ்தஸ்ய குத: ஸத்த்வமஸத்த்வஸ்ய குதோ ஜநி: ।
அஜாதஸ்ய குதோ நாஶ: ப்ராரப்³த⁴மஸத: குத: ॥ 462 ॥
ஜ்ஞாநேநாஜ்ஞாநகார்யஸ்ய ஸமூலஸ்ய லயோ யதி³ ।
திஷ்ட²த்யயம் கத²ம் தே³ஹ இதி ஶங்காவதோ ஜடா³ந் ।
ஸமாதா⁴தும் பா³ஹ்யத்³ருஷ்ட்யா ப்ராரப்³த⁴ம் வத³தி ஶ்ருதி: ॥ 463 ॥
ந து தே³ஹாதி³ஸத்யத்வபோ³த⁴நாய விபஶ்சிதாம் ।
யத: ஶ்ருதேரபி⁴ப்ராய: பரமார்தை²ககோ³சர: ॥ 464 ॥
பரிபூர்ணமநாத்³யந்தமப்ரமேயமவிக்ரியம் ।
ஏகமேவாத்³வயம் ப்³ரஹ்ம நேஹ நாநாஸ்தி கிஞ்சந ॥ 465 ॥
ஸத்³க⁴நம் சித்³க⁴நம் நித்யமாநந்த³க⁴நமக்ரியம் ।
ஏகமேவாத்³வயம் ப்³ரஹ்ம நேஹ நாநாஸ்தி கிஞ்சந ॥ 466 ॥
ப்ரத்யகே³கரஸம் பூர்ணமநந்தம் ஸர்வதோமுக²ம் ।
ஏகமேவாத்³வயம் ப்³ரஹ்ம நேஹ நாநாஸ்தி கிஞ்சந ॥ 467 ॥
அஹேயமநுபாதே³யமநாதே⁴யமநாஶ்ரயம் ।
ஏகமேவாத்³வயம் ப்³ரஹ்ம நேஹ நாநாஸ்தி கிஞ்சந ॥ 468 ॥
நிர்கு³ணம் நிஷ்கலம் ஸூக்ஷ்மம் நிர்விகல்பம் நிரஞ்ஜநம் ।
ஏகமேவாத்³வயம் ப்³ரஹ்ம நேஹ நாநாஸ்தி கிஞ்சந ॥ 469 ॥
அநிரூப்யஸ்வரூபம் யந்மநோவாசாமகோ³சரம் ।
ஏகமேவாத்³வயம் ப்³ரஹ்ம நேஹ நாநாஸ்தி கிஞ்சந ॥ 470 ॥
ஸத்ஸம்ருத்³த⁴ம் ஸ்வத:ஸித்³த⁴ம் ஶுத்³த⁴ம் பு³த்³த⁴மநீத்³ருஶம் ।
ஏகமேவாத்³வயம் ப்³ரஹ்ம நேஹ நாநாஸ்தி கிஞ்சந ॥ 471 ॥
நிரஸ்தராகா³ நிரபாஸ்தபோ⁴கா³:
ஶாந்தா: ஸுதா³ந்தா யதயோ மஹாந்த: ।
விஜ்ஞாய தத்த்வம் பரமேதத³ந்தே
ப்ராப்தா: பராம் நிர்வ்ருதிமாத்மயோகா³த் ॥ 472 ॥
ப⁴வாநபீத³ம் பரதத்த்வமாத்மந:
ஸ்வரூபமாநந்த³க⁴நம் நிசாய்ய ।
விதூ⁴ய மோஹம் ஸ்வமந:ப்ரகல்பிதம்
முக்த: க்ருதார்தோ² ப⁴வது ப்ரபு³த்³த⁴: ॥ 473 ॥
ஸமாதி⁴நா ஸாது⁴ விநிஶ்சலாத்மநா
பஶ்யாத்மதத்த்வம் ஸ்பு²டபோ³த⁴சக்ஷுஷா ।
நி:ஸம்ஶயம் ஸம்யக³வேக்ஷிதஶ்சே -
ச்ச்²ருத: பதா³ர்தோ² ந புநர்விகல்பதே ॥ 474 ॥
ஸ்வஸ்யாவித்³யாப³ந்த⁴ஸம்ப³ந்த⁴மோக்ஷா -
த்ஸத்யஜ்ஞாநாநந்த³ரூபாத்மலப்³தௌ⁴ ।
ஶாஸ்த்ரம் யுக்திர்தே³ஶிகோக்தி: ப்ரமாணம்
சாந்த:ஸித்³தா⁴ ஸ்வாநுபூ⁴தி: ப்ரமாணம் ॥ 475 ॥
ப³ந்தோ⁴ மோக்ஷஶ்ச த்ருப்திஶ்ச சிந்தாரோக்³யக்ஷுதா⁴த³ய: ।
ஸ்வேநைவ வேத்³யா யஜ்ஜ்ஞாநம் பரேஷாமாநுமாநிகம் ॥ 476 ॥
தடஸ்தி²தா போ³த⁴யந்தி கு³ரவ: ஶ்ருதயோ யதா² ।
ப்ரஜ்ஞயைவ தரேத்³வித்³வாநீஶ்வராநுக்³ருஹீதயா ॥ 477 ॥
ஸ்வாநுபூ⁴த்யா ஸ்வயம் ஜ்ஞாத்வா ஸ்வமாத்மாநமக²ண்டி³தம் ।
ஸம்ஸித்³த⁴: ஸுஸுக²ம் திஷ்டே²ந்நிர்விகல்பாத்மநாத்மநி ॥ 478 ॥
வேதா³ந்தஸித்³தா⁴ந்தநிருக்திரேஷா
ப்³ரஹ்மைவ ஜீவ: ஸகலம் ஜக³ச்ச ।
அக²ண்ட³ரூபஸ்தி²திரேவ மோக்ஷோ
ப்³ரஹ்மாத்³விதீயம் ஶ்ருதய: ப்ரமாணம் ॥ 479 ॥
இதி கு³ருவசநாச்ச்²ருதிப்ரமாணா -
த்பரமவக³ம்ய ஸதத்த்வமாத்மயுக்த்யா ।
ப்ரஶமிதகரண: ஸமாஹிதாத்மா
க்வசித³சலாக்ருதிராத்மநிஷ்டி²தோ(அ)பூ⁴த் ॥ 480 ॥
கஞ்சித்காலம் ஸமாதா⁴ய பரே ப்³ரஹ்மணி மாநஸம் ।
வ்யுத்தா²ய பரமாநந்தா³தி³த³ம் வசநமப்³ரவீத் ॥ 481 ॥
பு³த்³தி⁴ர்விநஷ்டா க³லிதா ப்ரவ்ருத்தி -
ர்ப்³ரஹ்மாத்மநோரேகதயாதி⁴க³த்யா ।
இத³ம் ந ஜாநே(அ)ப்யநித³ம் ந ஜாநே
கிம் வா கியத்³வா ஸுக²மஸ்ய பாரம் ॥ 482 ॥
வாசா வக்துமஶக்யமேவ மநஸா மந்தும் ந வாஸ்வாத்³யதே
ஸ்வாநந்தா³ம்ருதபூரபூரிதபரப்³ரஹ்மாம்பு³தே⁴ர்வைப⁴வம் ।
அம்போ⁴ராஶிவிஶீர்ணவார்ஷிகஶிலாபா⁴வம் ப⁴ஜந்மே மநோ
யஸ்யாம்ஶாம்ஶலவே விலீநமது⁴நாநந்தா³த்மநா நிர்வ்ருதம் ॥ 483 ॥
க்வ க³தம் கேந வா நீதம் குத்ர லீநமித³ம் ஜக³த் ।
அது⁴நைவ மயா த்³ருஷ்டம் நாஸ்தி கிம் மஹத³த்³பு⁴தம் ॥ 484 ॥
கிம் ஹேயம் கிமுபாதே³யம் கிமந்யத்கிம் விலக்ஷணம் ।
அக²ண்டா³நந்த³பீயூஷபூர்ணே ப்³ரஹ்மமஹார்ணவே ॥ 485 ॥
ந கிஞ்சித³த்ர பஶ்யாமி ந ஶ்ருணோமி ந வேத்³ம்யஹம் ।
ஸ்வாத்மநைவ ஸதா³நந்த³ரூபேணாஸ்மி விலக்ஷண: ॥ 486 ॥
நமோ நமஸ்தே கு³ரவே மஹாத்மநே
விமுக்தஸங்கா³ய ஸது³த்தமாய ।
நித்யாத்³வயாநந்த³ரஸஸ்வரூபிணே
பூ⁴ம்நே ஸதா³பாரத³யாம்பு³தா⁴ம்நே ॥ 487 ॥
யத்கடாக்ஷஶஶிஸாந்த்³ரசந்த்³ரிகா -
பாததூ⁴தப⁴வதாபஜஶ்ரம: ।
ப்ராப்தவாநஹமக²ண்ட³வைப⁴வா -
நந்த³மாத்மபத³மக்ஷயம் க்ஷணாத் ॥ 488 ॥
த⁴ந்யோ(அ)ஹம் க்ருதக்ருத்யோ(அ)ஹம் விமுக்தோ(அ)ஹம் ப⁴வக்³ரஹாத் ।
நித்யாநந்த³ஸ்வரூபோ(அ)ஹம் பூர்ணோ(அ)ஹம் த்வத³நுக்³ரஹாத் ॥ 489 ॥
அஸங்கோ³(அ)ஹமநங்கோ³(அ)ஹமலிங்கோ³(அ)ஹமப⁴ங்கு³ர: ।
ப்ரஶாந்தோ(அ)ஹமநந்தோ(அ)ஹமதாந்தோ(அ)ஹம் சிரந்தந: ॥ 490 ॥
அகர்தாஹமபோ⁴க்தாஹமவிகாரோ(அ)ஹமக்ரிய: ।
ஶுத்³த⁴போ³த⁴ஸ்வரூபோ(அ)ஹம் கேவலோ(அ)ஹம் ஸதா³ஶிவ: ॥ 491 ॥
த்³ரஷ்டு: ஶ்ரோதுர்வக்து: கர்துர்போ⁴க்துர்விபி⁴ந்ந ஏவாஹம் ।
நித்யநிரந்தரநிஷ்க்ரியநி:ஸீமாஸங்க³பூர்ணபோ³தா⁴த்மா ॥ 492 ॥
நாஹமித³ம் நாஹமதோ³(அ)ப்யுப⁴யோரவபா⁴ஸகம் பரம் ஶுத்³த⁴ம் ।
பா³ஹ்யாப்⁴யந்தரஶூந்யம் பூர்ணம் ப்³ரஹ்மாத்³விதீயமேவாஹம் ॥ 493 ॥
நிருபமமநாதி³தத்த்வம் த்வமஹமித³மத³ இதி கல்பநாதூ³ரம் ।
நித்யாநந்தை³கரஸம் ஸத்யம் ப்³ரஹ்மாத்³விதீயமேவாஹம் ॥ 494 ॥
நாராயணோ(அ)ஹம் நரகாந்தகோ(அ)ஹம்
புராந்தகோ(அ)ஹம் புருஷோ(அ)ஹமீஶ: ।
அக²ண்ட³போ³தோ⁴(அ)ஹமஶேஷஸாக்ஷீ
நிரீஶ்வரோ(அ)ஹம் நிரஹம் ச நிர்மம: ॥ 495 ॥
ஸர்வேஷு பூ⁴தேஷ்வஹமேவ ஸம்ஸ்தி²தோ
ஜ்ஞாத்ராத்மநாந்தர்ப³ஹிராஶ்ரய: ஸந் ।
போ⁴க்தா ச போ⁴க்³யம் ஸ்வயமேவ ஸர்வம்
தத்³யத்ப்ருத²க்³த்³ருஷ்டமித³ந்தயா புரா ॥ 496 ॥
மய்யக²ண்ட³ஸுகா²ம்போ⁴தௌ⁴ ப³ஹுதா⁴ விஶ்வவீசய: ।
உத்பத்³யந்தே விலீயந்தே மாயாமாருதவிப்⁴ரமாத் ॥ 497 ॥
ஸ்தூ²லாதி³பா⁴வா மயி கல்பிதா ப்⁴ரமா -
தா³ரோபிதாநுஸ்பு²ரணேந லோகை: ।
காலே யதா² கல்பகவத்ஸராயந -
ர்த்வாத³யோ நிஷ்கலநிர்விகல்பே ॥ 498 ॥
ஆரோபிதம் நாஶ்ரயதூ³ஷகம் ப⁴வே -
த்கதா³பி மூடை⁴ர்மதிதோ³ஷதூ³ஷிதை: ।
நார்த்³ரீகரோத்யூஷரபூ⁴மிபா⁴க³ம்
மரீசிகாவாரிமஹாப்ரவாஹ: ॥ 499 ॥
ஆகாஶவத்கல்பவிதூ³ரகோ³(அ)ஹ -
மாதி³த்யவத்³பா⁴ஸ்யவிலக்ஷணோ(அ)ஹம் ।
அஹார்யவந்நித்யவிநிஶ்சலோ(அ)ஹ -
மம்போ⁴தி⁴வத்பாரவிவர்ஜிதோ(அ)ஹம் ॥ 500 ॥
ந மே தே³ஹேந ஸம்ப³ந்தோ⁴ மேகே⁴நேவ விஹாயஸ: ।
அத: குதோ மே தத்³த⁴ர்மா ஜாக்³ரத்ஸ்வப்நஸுஷுப்தய: ॥ 501 ॥
உபாதி⁴ராயாதி ஸ ஏவ க³ச்ச²தி
ஸ ஏவ கர்மாணி கரோதி பு⁴ங்க்தே ।
ஸ ஏவ ஜீவந்ம்ரியதே ஸதா³ஹம்
குலாத்³ரிவந்நிஶ்சல ஏவ ஸம்ஸ்தி²த: ॥ 502 ॥
ந மே ப்ரவ்ருத்திர்ந ச மே நிவ்ருத்தி:
ஸதை³கரூபஸ்ய நிரம்ஶகஸ்ய ।
ஐகாத்மகோ யோ நிபி³டோ³ நிரந்தரோ
வ்யோமேவ பூர்ண: ஸ கத²ம் நு சேஷ்டதே ॥ 503 ॥
புண்யாநி பாபாநி நிரிந்த்³ரியஸ்ய
நிஶ்சேதஸோ நிர்விக்ருதேர்நிராக்ருதே: ।
குதோ மமாக²ண்ட³ஸுகா²நுபூ⁴தே -
ர்ப்³ரூதே ஹ்யநந்வாக³தமித்யபி ஶ்ருதி: ॥ 504 ॥
சா²யயா ஸ்ப்ருஷ்டமுஷ்ணம் வா ஶீதம் வா ஸுஷ்டு² து³ஷ்டு² வா ।
ந ஸ்ப்ருஶத்யேவ யத்கிஞ்சித்புருஷம் தத்³விலக்ஷணம் ॥ 505 ॥
ந ஸாக்ஷிணம் ஸாக்ஷ்யத⁴ர்மா: ஸம்ஸ்ப்ருஶந்தி விலக்ஷணம் ।
அவிகாரமுதா³ஸீநம் க்³ருஹத⁴ர்மா: ப்ரதீ³பவத் ।
தே³ஹேந்த்³ரியமநோத⁴ர்மா நைவாத்மாநம் ஸ்ப்ருஶந்த்யஹோ ॥ 506 ॥
ரவேர்யதா² கர்மணி ஸாக்ஷிபா⁴வோ
வஹ்நேர்யதா² வாயஸி தா³ஹகத்வம் ।
ரஜ்ஜோர்யதா²ரோபிதவஸ்துஸங்க³ -
ஸ்ததை²வ கூடஸ்த²சிதா³த்மநோ மே ॥ 507 ॥
கர்தாபி வா காரயிதாபி நாஹம்
போ⁴க்தாபி வா போ⁴ஜயிதாபி நாஹம் ।
த்³ரஷ்டாபி வா த³ர்ஶயிதாபி நாஹம்
ஸோ(அ)ஹம் ஸ்வயஞ்ஜ்யோதிரநீத்³ருகா³த்மா ॥ 508 ॥
சலத்யுபாதௌ⁴ ப்ரதிபி³ம்ப³லௌல்ய -
மௌபாதி⁴கம் மூட⁴தி⁴யோ நயந்தி ।
ஸ்வபி³ம்ப³பூ⁴தம் ரவிவத்³விநிஷ்க்ரியம்
கர்தாஸ்மி போ⁴க்தாஸ்மி ஹதோ(அ)ஸ்மி ஹேதி ॥ 509 ॥
ஜலே வாபி ஸ்த²லே வாபி லுட²த்வேஷ ஜடா³த்மக: ।
நாஹம் விலிப்யே தத்³த⁴ர்மைர்க⁴டத⁴ர்மைர்நபோ⁴ யதா² ॥ 510 ॥
கர்த்ருத்வபோ⁴க்த்ருத்வக²லத்வமத்ததா -
ஜட³த்வப³த்³த⁴த்வவிமுக்ததாத³ய: ।
பு³த்³தே⁴ர்விகல்பா ந து ஸந்தி வஸ்துத:
ஸ்வஸ்மிந்பரே ப்³ரஹ்மணி கேவலே(அ)த்³வயே ॥ 511 ॥
ஸந்து விகாரா: ப்ரக்ருதேர்த³ஶதா⁴ ஶததா⁴ ஸஹஸ்ரதா⁴ வாபி ।
தை: கிம் மே(அ)ஸங்க³சிதேர்ந ஹ்யம்பு³த³ட³ம்ப³ரோ(அ)ம்ப³ரம் ஸ்ப்ருஶதி ॥ 512 ॥
அவ்யக்தாதி³ ஸ்தூ²லபர்யந்தமேத -
த்³விஶ்வம் யத்ராபா⁴ஸமாத்ரம் ப்ரதீதம் ।
வ்யோமப்ரக்²யம் ஸூக்ஷ்மமாத்³யந்தஹீநம்
ப்³ரஹ்மாத்³வைதம் யத்ததே³வாஹமஸ்மி ॥ 513 ॥
ஸர்வாதா⁴ரம் ஸர்வவஸ்துப்ரகாஶம்
ஸர்வாகாரம் ஸர்வக³ம் ஸர்வஶூந்யம் ।
நித்யம் ஶுத்³த⁴ம் நிஶ்சலம் நிர்விகல்பம்
ப்³ரஹ்மாத்³வைதம் யத்ததே³வாஹமஸ்மி ॥ 514 ॥
யஸ்மிந்நஸ்தாஶேஷமாயாவிஶேஷம்
ப்ரத்யக்³ரூபம் ப்ரத்யயாக³ம்யமாநம் ।
ஸத்யஜ்ஞாநாநந்தமாநந்த³ரூபம்
ப்³ரஹ்மாத்³வைதம் யத்ததே³வாஹமஸ்மி ॥ 515 ॥
நிஷ்க்ரியோ(அ)ஸ்ம்யவிகாரோ(அ)ஸ்மி
நிஷ்கலோ(அ)ஸ்மி நிராக்ருதி: ।
நிர்விகல்போ(அ)ஸ்மி நித்யோ(அ)ஸ்மி
நிராலம்போ³(அ)ஸ்மி நிர்த்³வய: ॥ 516 ॥
ஸர்வாத்மகோ(அ)ஹம் ஸர்வோ(அ)ஹம் ஸர்வாதீதோ(அ)ஹமத்³வய: ।
கேவலாக²ண்ட³போ³தோ⁴(அ)ஹமாநந்தோ³(அ)ஹம் நிரந்தர: ॥ 517 ॥
ஸ்வாராஜ்யஸாம்ராஜ்யவிபூ⁴திரேஷா
ப⁴வத்க்ருபாஶ்ரீமஹிதப்ரஸாதா³த் ।
ப்ராப்தா மயா ஶ்ரீகு³ரவே மஹாத்மநே
நமோ நமஸ்தே(அ)ஸ்து புநர்நமோ(அ)ஸ்து ॥ 518 ॥
மஹாஸ்வப்நே மாயாக்ருதஜநிஜராம்ருத்யுக³ஹநே
ப்⁴ரமந்தம் க்லிஶ்யந்தம் ப³ஹுலதரதாபைரநுகலம் ।
அஹங்காரவ்யாக்⁴ரவ்யதி²தமிமமத்யந்தக்ருபயா
ப்ரபோ³த்⁴ய ப்ரஸ்வாபாத்பரமவிதவாந்மாமஸி கு³ரோ ॥ 519 ॥
நமஸ்தஸ்மை ஸதே³கஸ்மை நமஶ்சிந்மஹஸே முஹு: ।
யதே³தத்³விஶ்வரூபேண ராஜதே கு³ருராஜ தே ॥ 520 ॥
இதி நதமவலோக்ய ஶிஷ்யவர்யம்
ஸமதி⁴க³தாத்மஸுக²ம் ப்ரபு³த்³த⁴தத்த்வம் ।
ப்ரமுதி³தஹ்ருத³ய: ஸ தே³ஶிகேந்த்³ர:
புநரித³மாஹ வச: பரம் மஹாத்மா ॥ 521 ॥
ப்³ரஹ்மப்ரத்யயஸந்ததிர்ஜக³த³தோ ப்³ரஹ்மைவ ஸத்ஸர்வத:
பஶ்யாத்⁴யாத்மத்³ருஶா ப்ரஶாந்தமநஸா ஸர்வாஸ்வவஸ்தா²ஸ்வபி ।
ரூபாத³ந்யத³வேக்ஷிதும் கிமபி⁴தஶ்சக்ஷுஷ்மதாம் வித்³யதே
தத்³வத்³ப்³ரஹ்மவித³: ஸத: கிமபரம் பு³த்³தே⁴ர்விஹாராஸ்பத³ம் ॥ 522 ॥
கஸ்தாம் பராநந்த³ரஸாநுபூ⁴தி -
முத்ஸ்ருஜ்ய ஶூந்யேஷு ரமேத வித்³வாந் ।
சந்த்³ரே மஹாஹ்லாதி³நி தீ³ப்யமாநே
சித்ரேந்து³மாலோகயிதும் க இச்சே²த் ॥ 523 ॥
அஸத்பதா³ர்தா²நுப⁴வே ந கிஞ்சி -
ந்ந ஹ்யஸ்தி த்ருப்திர்ந ச து³:க²ஹாநி: ।
தத³த்³வயாநந்த³ரஸாநுபூ⁴த்யா
த்ருப்த: ஸுக²ம் திஷ்ட² ஸதா³த்மநிஷ்ட²யா ॥ 524 ॥
ஸ்வமேவ ஸர்வத: பஶ்யந்மந்யமாந: ஸ்வமத்³வயம் ।
ஸ்வாநந்த³மநுபு⁴ஞ்ஜாந: காலம் நய மஹாமதே ॥ 525 ॥
அக²ண்ட³போ³தா⁴த்மநி நிர்விகல்பே
விகல்பநம் வ்யோம்நி புர: ப்ரகல்பநம் ।
தத³த்³வயாநந்த³மயாத்மநா ஸதா³
ஶாந்திம் பராமேத்ய ப⁴ஜஸ்வ மௌநம் ॥ 526 ॥
தூஷ்ணீமவஸ்தா² பரமோபஶாந்தி -
ர்பு³த்³தே⁴ரஸத்கல்பவிகல்பஹேதோ: ।
ப்³ரஹ்மாத்மநா ப்³ரஹ்மவிதோ³ மஹாத்மநோ
யத்ராத்³வயாநந்த³ஸுக²ம் நிரந்தரம் ॥ 527 ॥
நாஸ்தி நிர்வாஸநாந்மௌநாத்பரம் ஸுக²க்ருது³த்தமம் ।
விஜ்ஞாதாத்மஸ்வரூபஸ்ய ஸ்வாநந்த³ரஸபாயிந: ॥ 528 ॥
க³ச்ச²ம்ஸ்திஷ்ட²ந்நுபவிஶஞ்ஶயாநோ வாந்யதா²பி வா ।
யதே²ச்ச²யா வஸேத்³வித்³வாநாத்மாராம: ஸதா³ முநி: ॥ 529 ॥
ந தே³ஶகாலாஸநதி³க்³யமாதி³ -
லக்ஷ்யாத்³யபேக்ஷா ப்ரதிப³த்³த⁴வ்ருத்தே: ।
ஸம்ஸித்³த⁴தத்த்வஸ்ய மஹாத்மநோ(அ)ஸ்தி
ஸ்வவேத³நே கா நியமாத்³யவஸ்தா² ॥ 530 ॥
க⁴டோ(அ)யமிதி விஜ்ஞாதும் நியம: கோ(அ)ந்வபேக்ஷ்யதே ।
விநா ப்ரமாணஸுஷ்டு²த்வம் யஸ்மிந்ஸதி பதா³ர்த²தீ⁴: ॥ 531 ॥
அயமாத்மா நித்யஸித்³த⁴: ப்ரமாணே ஸதி பா⁴ஸதே ।
ந தே³ஶம் நாபி வா காலம் ந ஶுத்³தி⁴ம் வாப்யபேக்ஷதே ॥ 532 ॥
தே³வத³த்தோ(அ)ஹமித்யேதத்³விஜ்ஞாநம் நிரபேக்ஷகம் ।
தத்³வத்³ப்³ரஹ்மவிதோ³(அ)ப்யஸ்ய ப்³ரஹ்மாஹமிதி வேத³நம் ॥ 533 ॥
பா⁴நுநேவ ஜக³த்ஸர்வம் பா⁴ஸதே யஸ்ய தேஜஸா ।
அநாத்மகமஸத்துச்ச²ம் கிம் நு தஸ்யாவபா⁴ஸகம் ॥ 534 ॥
வேத³ஶாஸ்த்ரபுராணாநி பூ⁴தாநி ஸகலாந்யபி ।
யேநார்த²வந்தி தம் கிம் நு விஜ்ஞாதாரம் ப்ரகாஶயேத் ॥ 535 ॥
ஏஷ ஸ்வயஞ்ஜ்யோதிரநந்தஶக்தி -
ராத்மாப்ரமேய: ஸகலாநுபூ⁴தி: ।
யமேவ விஜ்ஞாய விமுக்தப³ந்தோ⁴
ஜயத்யயம் ப்³ரஹ்மவிது³த்தமோத்தம: ॥ 536 ॥
ந கி²த்³யதே நோ விஷயை: ப்ரமோத³தே
ந ஸஜ்ஜதே நாபி விரஜ்யதே ச ।
ஸ்வஸ்மிந்ஸதா³ க்ரீட³தி நந்த³தி ஸ்வயம்
நிரந்தராநந்த³ரஸேந த்ருப்த: ॥ 537 ॥
க்ஷுதா⁴ம் தே³ஹவ்யதா²ம் த்யக்த்வா பா³ல: க்ரீட³தி வஸ்துநி ।
ததை²வ வித்³வாந்ரமதே நிர்மமோ நிரஹம் ஸுகீ² ॥ 538 ॥
சிந்தாஶூந்யமதை³ந்யபை⁴க்ஷமஶநம் பாநம் ஸரித்³வாரிஷு
ஸ்வாதந்த்ர்யேண நிரங்குஶா ஸ்தி²திரபீ⁴ர்நித்³ரா ஶ்மஶாநே வநே ।
வஸ்த்ரம் க்ஷாலநஶோஷணாதி³ரஹிதம் தி³க்³வாஸ்து ஶய்யா மஹீ
ஸஞ்சாரோ நிக³மாந்தவீதி²ஷு விதா³ம் க்ரீடா³ பரே ப்³ரஹ்மணி ॥ 539 ॥
விமாநமாலம்ப்³ய ஶரீரமேதத்
பு⁴நக்த்யஶேஷாந்விஷயாநுபஸ்தி²தாந் ।
பரேச்ச²யா பா³லவதா³த்மவேத்தா
யோ(அ)வ்யக்தலிங்கோ³(அ)நநுஷக்தபா³ஹ்ய: ॥ 540 ॥
தி³க³ம்ப³ரோ வாபி ச ஸாம்ப³ரோ வா
த்வக³ம்ப³ரோ வாபி சித³ம்ப³ரஸ்த²: ।
உந்மத்தவத்³வாபி ச பா³லவத்³வா
பிஶாசவத்³வாபி சரத்யவந்யாம் ॥ 541 ॥
காமாந்நீ காமரூபீ ஸம்ஶ்சரத்யேகசரோ முநி: ।
ஸ்வாத்மநைவ ஸதா³ துஷ்ட: ஸ்வயம் ஸர்வாத்மநா ஸ்தி²த: ॥ 542 ॥
க்வசிந்மூடோ⁴ வித்³வாந்க்வசித³பி மஹாராஜவிப⁴வ:
க்வசித்³ப்⁴ராந்த: ஸௌம்ய: க்வசித³ஜக³ராசாரகலித: ।
க்வசித்பாத்ரீபூ⁴த: க்வசித³வமத: க்வாப்யவிதி³த -
ஶ்சரத்யேவம் ப்ராஜ்ஞ: ஸததபரமாநந்த³ஸுகி²த: ॥ 543 ॥
நிர்த⁴நோ(அ)பி ஸதா³ துஷ்டோ(அ)ப்யஸஹாயோ மஹாப³ல: ।
நித்யத்ருப்தோ(அ)ப்யபு⁴ஞ்ஜாநோ(அ)ப்யஸம: ஸமத³ர்ஶந: ॥ 544 ॥
அபி குர்வந்நகுர்வாணஶ்சாபோ⁴க்தா ப²லபோ⁴க்³யபி ।
ஶரீர்யப்யஶரீர்யேஷ பரிச்சி²ந்நோ(அ)பி ஸர்வக³: ॥ 545 ॥
அஶரீரம் ஸதா³ ஸந்தமிமம் ப்³ரஹ்மவித³ம் க்வசித் ।
ப்ரியாப்ரியே ந ஸ்ப்ருஶதஸ்ததை²வ ச ஶுபா⁴ஶுபே⁴ ॥ 546 ॥
ஸ்தூ²லாதி³ஸம்ப³ந்த⁴வதோ(அ)பி⁴மாநிந:
ஸுக²ம் ச து³:க²ம் ச ஶுபா⁴ஶுபே⁴ ச ।
வித்⁴வஸ்தப³ந்த⁴ஸ்ய ஸதா³த்மநோ முநே:
குத: ஶுப⁴ம் வாப்யஶுப⁴ம் ப²லம் வா ॥ 547 ॥
தமஸா க்³ரஸ்தவத்³பா⁴நாத³க்³ரஸ்தோ(அ)பி ரவிர்ஜநை: ।
க்³ரஸ்த இத்யுச்யதே ப்⁴ராந்த்யா ஹ்யஜ்ஞாத்வா வஸ்துலக்ஷணம் ॥ 548 ॥
தத்³வத்³தே³ஹாதி³ப³ந்தே⁴ப்⁴யோ விமுக்தம் ப்³ரஹ்மவித்தமம் ।
பஶ்யந்தி தே³ஹிவந்மூடா⁴: ஶரீராபா⁴ஸத³ர்ஶநாத் ॥ 549 ॥
அஹிநிர்ல்வயநீவாயம் முக்ததே³ஹஸ்து திஷ்ட²தி ।
இதஸ்ததஶ்சால்யமாநோ யத்கிஞ்சித்ப்ராணவாயுநா ॥ 550 ॥
ஸ்ரோதஸா நீயதே தா³ரு யதா² நிம்நோந்நதஸ்த²லம் ।
தை³வேந நீயதே தே³ஹோ யதா²காலோபபு⁴க்திஷு ॥ 551 ॥
ப்ராரப்³த⁴கர்மபரிகல்பிதவாஸநாபி⁴:
ஸம்ஸாரிவச்சரதி பு⁴க்திஷு முக்ததே³ஹ: ।
ஸித்³த⁴: ஸ்வயம் வஸதி ஸாக்ஷிவத³த்ர தூஷ்ணீம்
சக்ரஸ்ய மூலமிவ கல்பவிகல்பஶூந்ய: ॥ 552 ॥
நைவேந்த்³ரியாணி விஷயேஷு நியுங்க்த ஏஷ
நைவாபயுங்க்த உபத³ர்ஶநலக்ஷணஸ்த²: ।
நைவ க்ரியாப²லமபீஷத³பேக்ஷதே ஸ
ஸ்வாநந்த³ஸாந்த்³ரரஸபாநஸுமத்தசித்த: ॥ 553 ॥
லக்ஷ்யாலக்ஷ்யக³திம் த்யக்த்வா யஸ்திஷ்டே²த்கேவலாத்மநா ।
ஶிவ ஏவ ஸ்வயம் ஸாக்ஷாத³யம் ப்³ரஹ்மவிது³த்தம: ॥ 554 ॥
ஜீவந்நேவ ஸதா³ முக்த: க்ருதார்தோ² ப்³ரஹ்மவித்தம: ।
உபாதி⁴நாஶாத்³ப்³ரஹ்மைவ ஸத்³ப்³ரஹ்மாப்யேதி நிர்த்³வயம் ॥ 555 ॥
ஶைலூஷோ வேஷஸத்³பா⁴வாபா⁴வயோஶ்ச யதா² புமாந் ।
ததை²வ ப்³ரஹ்மவிச்ச்²ரேஷ்ட²: ஸதா³ ப்³ரஹ்மைவ நாபர: ॥ 556 ॥
யத்ர க்வாபி விஶீர்ணம் பர்ணமிவ தரோர்வபு: பதநாத் ।
ப்³ரஹ்மீபூ⁴தஸ்ய யதே: ப்ராகே³வ ஹி தச்சித³க்³நிநா த³க்³த⁴ம் ॥ 557 ॥
ஸதா³த்மநி ப்³ரஹ்மணி திஷ்ட²தோ முநே:
பூர்ணாத்³வயாநந்த³மயாத்மநா ஸதா³ ।
ந தே³ஶகாலாத்³யுசிதப்ரதீக்ஷா
த்வங்மாம்ஸவிட்பிண்ட³விஸர்ஜநாய ॥ 558 ॥
தே³ஹஸ்ய மோக்ஷோ நோ மோக்ஷோ ந த³ண்ட³ஸ்ய கமண்ட³லோ: ।
அவித்³யாஹ்ருத³யக்³ரந்தி²மோக்ஷோ மோக்ஷோ யதஸ்தத: ॥ 559 ॥
குல்யாயாமத² நத்³யாம் வா ஶிவக்ஷேத்ரே(அ)பி சத்வரே ।
பர்ணம் பததி சேத்தேந தரோ: கிம் நு ஶுபா⁴ஶுப⁴ம் ॥ 560 ॥
பத்ரஸ்ய புஷ்பஸ்ய ப²லஸ்ய நாஶவ -
த்³தே³ஹேந்த்³ரியப்ராணதி⁴யாம் விநாஶ: ।
நைவாத்மந: ஸ்வஸ்ய ஸதா³த்மகஸ்யா -
நந்தா³க்ருதேர்வ்ருக்ஷவதா³ஸ்த ஏஷ: ॥ 561 ॥
ப்ரஜ்ஞாநக⁴ந இத்யாத்மலக்ஷணம் ஸத்யஸூசகம் ।
அநூத்³யௌபாதி⁴கஸ்யைவ கத²யந்தி விநாஶநம் ॥ 562 ॥
அவிநாஶீ வா அரேயமாத்மேதி ஶ்ருதிராத்மந: ।
ப்ரப்³ரவீத்யவிநாஶித்வம் விநஶ்யத்ஸு விகாரிஷு ॥ 563 ॥
பாஷாணவ்ருக்ஷத்ருணதா⁴ந்யகடாம்ப³ராத்³யா
த³க்³தா⁴ ப⁴வந்தி ஹி ம்ருதே³வ யதா² ததை²வ ।
தே³ஹேந்த்³ரியாஸுமநஆதி³ ஸமஸ்தத்³ருஶ்யம்
ஜ்ஞாநாக்³நித³க்³த⁴முபயாதி பராத்மபா⁴வம் ॥ 564 ॥
விலக்ஷணம் யதா² த்⁴வாந்தம் லீயதே பா⁴நுதேஜஸி ।
ததை²வ ஸகலம் த்³ருஶ்யம் ப்³ரஹ்மணி ப்ரவிலீயதே ॥ 565 ॥
க⁴டே நஷ்டே யதா² வ்யோம வ்யோமைவ ப⁴வதி ஸ்பு²டம் ।
ததை²வோபாதி⁴விலயே ப்³ரஹ்மைவ ப்³ரஹ்மவித்ஸ்வயம் ॥ 566 ॥
க்ஷீரம் க்ஷீரே யதா² க்ஷிப்தம் தைலம் தைலே ஜலம் ஜலே ।
ஸம்யுக்தமேகதாம் யாதி ததா²த்மந்யாத்மவிந்முநி: ॥ 567 ॥
ஏவம் விதே³ஹகைவல்யம் ஸந்மாத்ரத்வமக²ண்டி³தம் ।
ப்³ரஹ்மபா⁴வம் ப்ரபத்³யைஷ யதிர்நாவர்ததே புந: ॥ 568 ॥
ஸதா³த்மைகத்வவிஜ்ஞாநத³க்³தா⁴வித்³யாதி³வர்ஷ்மண: ।
அமுஷ்ய ப்³ரஹ்மபூ⁴தத்வாத்³ப்³ரஹ்மண: குத உத்³ப⁴வ: ॥ 569 ॥
மாயாக்லுப்தௌ ப³ந்த⁴மோக்ஷௌ ந ஸ்த: ஸ்வாத்மநி வஸ்துத: ।
யதா² ரஜ்ஜௌ நிஷ்க்ரியாயாம் ஸர்பாபா⁴ஸவிநிர்க³மௌ ॥ 570 ॥
ஆவ்ருதே: ஸத³ஸத்த்வாப்⁴யாம் வக்தவ்யே ப³ந்த⁴மோக்ஷணே ।
நாவ்ருதிர்ப்³ரஹ்மண: காசித³ந்யாபா⁴வாத³நாவ்ருதம் ।
யத்³யஸ்த்யத்³வைதஹாநி: ஸ்யாத்³த்³வைதம் நோ ஸஹதே ஶ்ருதி: ॥ 571 ॥
ப³ந்த⁴ஶ்ச மோக்ஷஶ்ச ம்ருஷைவ மூடா⁴
பு³த்³தே⁴ர்கு³ணம் வஸ்துநி கல்பயந்தி ।
த்³ருகா³வ்ருதிம் மேக⁴க்ருதாம் யதா² ரவௌ
யதோ(அ)த்³வயாஸங்க³சிதே³கமக்ஷரம் ॥ 572 ॥
அஸ்தீதி ப்ரத்யயோ யஶ்ச
யஶ்ச நாஸ்தீதி வஸ்துநி ।
பு³த்³தே⁴ரேவ கு³ணாவேதௌ
ந து நித்யஸ்ய வஸ்துந: ॥ 573 ॥
அதஸ்தௌ மாயயா க்லுப்தௌ ப³ந்த⁴மோக்ஷௌ ந சாத்மநி
நிஷ்கலே நிஷ்க்ரியே ஶாந்தே நிரவத்³யே நிரஞ்ஜநே ।
அத்³விதீயே பரே தத்த்வே வ்யோமவத்கல்பநா குத: ॥ 574 ॥
ந நிரோதோ⁴ ந சோத்பத்தி -
ர்ந ப³ந்தோ⁴ ந ச ஸாத⁴க: ।
ந முமுக்ஷுர்ந வை முக்த
இத்யேஷா பரமார்த²தா ॥ 575 ॥
ஸகலநிக³மசூடா³ஸ்வாந்தஸித்³தா⁴ந்தகு³ஹ்யம்
பரமித³மதிகு³ஹ்யம் த³ர்ஶிதம் தே மயாத்³ய ।
அபக³தகலிதோ³ஷ: காமநிர்முக்தபு³த்³தி⁴ -
ஸ்தத³துலமஸக்ருத்த்வம் பா⁴வயேத³ம் முமுக்ஷு: ॥ 576 ॥
இதி ஶ்ருத்வா கு³ரோர்வாக்யம்
ப்ரஶ்ரயேண க்ருதாநதி: ।
ஸ தேந ஸமநுஜ்ஞாதோ
யயௌ நிர்முக்தப³ந்த⁴ந: ॥ 577 ॥
கு³ருரேஷ ஸதா³நந்த³ -
ஸிந்தௌ⁴ நிர்மக்³நமாநஸ: ।
பாவயந்வஸுதா⁴ம் ஸர்வாம்
விசசார நிரந்தர: ॥ 578 ॥
இத்யாசார்யஸ்ய ஶிஷ்யஸ்ய
ஸம்வாதே³நாத்மலக்ஷணம் ।
நிரூபிதம் முமுக்ஷூணாம்
ஸுக²போ³தோ⁴பபத்தயே ॥ 579 ॥
ஹிதமித³முபதே³ஶமாத்³ரியந்தாம்
விஹிதநிரஸ்தஸமஸ்தசித்ததோ³ஷா: ।
ப⁴வஸுக²விரதா: ப்ரஶாந்தசித்தா:
ஶ்ருதிரஸிகா யதயோ முமுக்ஷவோ யே ॥ 580 ॥
ஸம்ஸாராத்⁴வநி தாபபா⁴நுகிரணப்ரோத்³பூ⁴ததா³ஹவ்யதா² -
கி²ந்நாநாம் ஜலகாங்க்ஷயா மருபு⁴வி ப்⁴ராந்த்யா பரிப்⁴ராம்யதாம் ।
அத்யாஸந்நஸுதா⁴ம்பு³தி⁴ம் ஸுக²கரம் ப்³ரஹ்மாத்³வயம் த³ர்ஶய -
ந்த்யேஷா ஶங்கரபா⁴ரதீ விஜயதே நிர்வாணஸந்தா³யிநீ ॥ 581 ॥
இதி ஶ்ரீமத்பரமஹம்ஸபரிவ்ராஜகாசார்யஸ்ய ஶ்ரீகோ³விந்த³ப⁴க³வத்பூஜ்யபாத³ஶிஷ்யஸ்ய ஶ்ரீமச்ச²ங்கரப⁴க³வத: க்ருதௌ விவேகசூடா³மணி: ஸமாப்த: ॥