अद्वैतशारदा | दक्षिणाम्नाय श्रीशारदापीठम्, शृङ्गेरी

ஸமாகர்ஷாத் ॥ 15 ॥

‘அஸத்³வா இத³மக்³ர ஆஸீத்’ (தை. உ. 2 । 7 । 1) இதி நாத்ராஸந்நிராத்மகம் காரணத்வேந ஶ்ராவ்யதே । யத: ‘அஸந்நேவ ஸ ப⁴வதி । அஸத்³ப்³ரஹ்மேதி வேத³ சேத் । அஸ்தி ப்³ரஹ்மேதி சேத்³வேத³ । ஸந்தமேநம் ததோ விது³:’ (தை. உ. 2 । 6 । 1) இத்யஸத்³வாதா³பவாதே³நாஸ்தித்வலக்ஷணம் ப்³ரஹ்மாந்நமயாதி³கோஶபரம்பரயா ப்ரத்யகா³த்மாநம் நிர்தா⁴ர்ய, ‘ஸோ(அ)காமயத’ இதி தமேவ ப்ரக்ருதம் ஸமாக்ருஷ்ய, ஸப்ரபஞ்சாம் ஸ்ருஷ்டிம் தஸ்மாச்ச்²ராவயித்வா, ‘தத்ஸத்யமித்யாசக்ஷதே’ இதி சோபஸம்ஹ்ருத்ய, ‘தத³ப்யேஷ ஶ்லோகோ ப⁴வதி’ இதி தஸ்மிந்நேவ ப்ரக்ருதே(அ)ர்தே² ஶ்லோகமிமமுதா³ஹரதி — ‘அஸத்³வா இத³மக்³ர ஆஸீத்’ (தை. உ. 2 । 7 । 1) இதி । யதி³ த்வஸந்நிராத்மகமஸ்மிஞ்ஶ்லோகே(அ)பி⁴ப்ரேயேத, ததோ(அ)ந்யஸமாகர்ஷணே(அ)ந்யஸ்யோதா³ஹரணாத³ஸம்ப³த்³த⁴ம் வாக்யமாபத்³யேத । தஸ்மாந்நாமரூபவ்யாக்ருதவஸ்துவிஷய: ப்ராயேண ஸச்ச²ப்³த³: ப்ரஸித்³த⁴ இதி தத்³வ்யாகரணாபா⁴வாபேக்ஷயா ப்ராகு³த்பத்தே: ஸதே³வ ப்³ரஹ்மாஸதி³வாஸீதி³த்யுபசர்யதே । ஏஷைவ ‘அஸதே³வேத³மக்³ர ஆஸீத்’ (சா². உ. 3 । 19 । 1) இத்யத்ராபி யோஜநா, ‘தத்ஸதா³ஸீத்’ இதி ஸமாகர்ஷணாத்; அத்யந்தாபா⁴வாப்⁴யுபக³மே ஹி ‘தத்ஸதா³ஸீத்’ இதி கிம் ஸமாக்ருஷ்யேத ? ‘தத்³தை⁴க ஆஹுரஸதே³வேத³மக்³ர ஆஸீத்’ (சா². உ. 6 । 2 । 1) இத்யத்ராபி ந ஶ்ருத்யந்தராபி⁴ப்ராயேணாயமேகீயமதோபந்யாஸ:, க்ரியாயாமிவ வஸ்துநி விகல்பஸ்யாஸம்ப⁴வாத் । தஸ்மாச்ச்²ருதிபரிக்³ருஹீதஸத்பக்ஷதா³ர்ட்⁴யாயைவாயம் மந்த³மதிபரிகல்பிதஸ்யாஸத்பக்ஷஸ்யோபந்யஸ்ய நிராஸ இதி த்³ரஷ்டவ்யம் । ‘தத்³தே⁴த³ம் தர்ஹ்யவ்யாக்ருதமாஸீத்’ (ப்³ரு. உ. 1 । 4 । 7) இத்யத்ராபி ந நிரத்⁴யக்ஷஸ்ய ஜக³தோ வ்யாகரணம் கத்²யதே, ‘ஸ ஏஷ இஹ ப்ரவிஷ்ட ஆ நகா²க்³ரேப்⁴ய:’ இத்யத்⁴யக்ஷஸ்ய வ்யாக்ருதகார்யாநுப்ரவேஶித்வேந ஸமாகர்ஷாத் । நிரத்⁴யக்ஷே வ்யாகரணாப்⁴யுபக³மே ஹ்யநந்தரேண ப்ரக்ருதாவலம்பி³நா ஸ இத்யநேந ஸர்வநாம்நா க: கார்யாநுப்ரவேஶித்வேந ஸமாக்ருஷ்யேத ? சேதநஸ்ய சாயமாத்மந: ஶரீரே(அ)நுப்ரவேஶ: ஶ்ரூயதே, அநுப்ரவிஷ்டஸ்ய சேதநத்வஶ்ரவணாத் — ‘பஶ்யꣳஶ்சக்ஷு: ஶ்ருண்வஞ்ஶ்ரோத்ரம் மந்வாநோ மந:’ இதி । அபி ச யாத்³ருஶமித³மத்³யத்வே நாமரூபாப்⁴யாம் வ்யாக்ரியமாணம் ஜக³த்ஸாத்⁴யக்ஷம் வ்யாக்ரியதே, ஏவமாதி³ஸர்கே³(அ)பீதி க³ம்யதே, த்³ருஷ்டவிபரீதகல்பநாநுபபத்தே: । ஶ்ருத்யந்தரமபி ‘அநேந ஜீவேநாத்மநாநுப்ரவிஶ்ய நாமரூபே வ்யாகரவாணி’ (சா². உ. 6 । 3 । 2) இதி ஸாத்⁴யக்ஷாமேவ ஜக³தோ வ்யாக்ரியாம் த³ர்ஶயதி । ‘வ்யாக்ரியத’ இத்யபி கர்மகர்தரி லகார: ஸத்யேவ பரமேஶ்வரே வ்யாகர்தரி ஸௌகர்யமபேக்ஷ்ய த்³ரஷ்டவ்ய: — யதா² லூயதே கேதா³ர: ஸ்வயமேவேதி ஸத்யேவ பூர்ணகே லவிதரி । யத்³வா கர்மண்யேவைஷ லகாரோ(அ)ர்தா²க்ஷிப்தம் கர்தாரமபேக்ஷ்ய த்³ரஷ்டவ்ய: — யதா² க³ம்யதே க்³ராம இதி ॥ 15 ॥

காரணத்வேதி ;

நந்வேகத்ராத்மந ஆகாஶகாரணத்வேநோக்திரந்யத்ர ச தேஜ: காரணத்வேந, தத்கத²மவிகா³நமிதி । அத ஆஹ -

காரணத்வேதி ।

ஹேதௌ த்ருதீயா । ஸர்வத்ராகாஶாநலாநிலாதௌ³ ஸாக்ஷாத்காரணத்வேநாத்மந: । ப்ரபஞ்சிதம் சைதத³த⁴ஸ்தாத் । வ்யாக்ரியத இதி ச கர்மகர்தரி கர்மணி வா ரூபம், ந சேதநமதிரிக்தம் கர்தாரம் ப்ரதிக்ஷிபதி கிந்தூபஸ்தா²பயதி । நஹி லூயதே கேதா³ர: ஸ்வயமேவேதி வா லூயதே கேதா³ர இதி வா லவிதாரம் தே³வத³த்தாதி³ம் ப்ரதிக்ஷிபதி । அபி தூபஸ்தா²பயத்யேவ । தஸ்மாத்ஸர்வமவதா³தம் ॥ 15 ॥