ஜக³த்³வாசித்வாத் ।
நநு “ப்³ரஹ்ம தே ப்³ரவாணி”(ப்³ரு. உ. 2 । 1 । 1) இதி ப்³ரஹ்மாபி⁴தா⁴நப்ரகரணாத் , உபஸம்ஹாரே ச “ஸர்வாந் பாப்மநோ(அ)பஹத்ய ஸர்வேஷாம் ச பூ⁴தாநாம் ஶ்ரைஷ்ட்²யம் ஸ்வாராஜ்யம் பர்யேதி ய ஏவம் வேத³” இதி நிரதிஶயப²லஶ்ரவணாத்³ப்³ரஹ்மவேத³நாத³ந்யத்ர தத³ஸம்ப⁴வாத் , ஆதி³த்யசந்த்³ராதி³க³தபுருஷகர்த்ருத்வஸ்ய ச “யஸ்ய வைதத்கர்ம”(கௌ . ப்³ரா. 4 । 19) இதி சாஸ்யாஸத்யவச்சே²தே³ ஸர்வநாம்நா ப்ரத்யக்ஷஸித்³த⁴ஸ்ய ஜக³த: பராமர்ஶேந, ஜக³த்கர்த்ருத்வஸ்ய ச ப்³ரஹ்மணோ(அ)ந்யத்ராஸம்ப⁴வாத்கத²ம் ஜீவமுக்²யப்ராணாஶங்கா । உச்யதே - ப்³ரஹ்ம தே ப்³ரவாணீதி பா³லாகிநா கா³ர்க்³யேண ப்³ரஹ்மாபி⁴தா⁴நம் ப்ரதிஜ்ஞாய தத்ததா³தி³த்யாதி³க³தாப்³ரஹ்மபுருஷாபி⁴தா⁴நேந ந தாவத்³ப்³ரஹ்மோக்தம் । யஸ்ய சாஜாதஶத்ரோ: “யோ வை பா³லாகே ஏதேஷாம் புருஷாணாம் கர்தா யஸ்ய வைதத்கர்ம” (கௌ . ப்³ரா. 4 । 19) இதி வாக்யம் ந தேந ப்³ரஹ்மாபி⁴தா⁴நம் ப்ரதிஜ்ஞாதம் । ந சாந்யதீ³யேநோபக்ரமேணாந்யஸ்ய வாக்யம் ஶக்யம் நியந்தும் । தஸ்மாத³ஜாதஶத்ரோர்வாக்யஸந்த³ர்ப⁴பௌர்வாபர்யபர்யாலோசநயா யோ(அ)ஸ்யார்த²: ப்ரதிபா⁴தி ஸ ஏவ க்³ராஹ்ய: । அத்ர ச கர்மஶப்³த³ஸ்தாவத்³வ்யாபாரே நிரூட⁴வ்ருத்தி: । கார்யே து க்ரியத இதி வ்யுத்பத்த்யா வர்ததே । நச ரூடௌ⁴ ஸத்யாம் வ்யுத்பத்திர்யுக்தாஶ்ரயிதும் । நச ப்³ரஹ்மண உதா³ஸீநஸ்யாபரிணாமிநோ வ்யாபாரவத்தா । வாக்யஶேஷே ச “அதா²ஸ்மிந் ப்ராண ஏவைகதா⁴ ப⁴வதி”(கௌ.உ. 3.3.) இதி ஶ்ரவணாத்பரிஸ்பந்த³லக்ஷணஸ்ய ச கர்மணோ யத்ரோபபத்தி: ஸ ஏவ வேதி³தவ்யதயோபதி³ஶ்யதே । ஆதி³த்யாதி³க³தபுருஷகர்த்ருத்வம் ச ப்ராணஸ்யோபபத்³யதே, ஹிரண்யக³ர்ப⁴ரூபப்ராணாவஸ்தா²விஶேஷத்வாதா³தி³த்யாதி³தே³வதாநாம் । “கதம ஏகோ தே³வ: ப்ராண:”(ப்³ரு. உ. 3 । 9 । 9) இதி ஶ்ருதே: । உபக்ரமாநுரோதே⁴ந சோபஸம்ஹாரே ஸர்வஶப்³த³: ஸர்வாந் பாப்மந இதி ச ஸர்வேஷாம் பூ⁴தாநாமிதி சாபேக்ஷிகவ்ருத்திர்ப³ஹூந் பாப்மநோ ப³ஹூநாம் பூ⁴தாநாமித்யேவம்பரோ த்³ரஷ்டவ்ய: । ஏகஸ்மிந் வாக்யே உபக்ரமாநுரோதா⁴து³பஸம்ஹாரோ வர்ணநீய: । யதி³ து த்³ருப்தபா³லாகிமப்³ரஹ்மணி ப்³ரஹ்மாபி⁴தா⁴யிநமபோத்³யாஜாதஶத்ரோர்வசநம் ப்³ரஹ்மவிஷயமேவாந்யதா² து தது³க்தாத்³விஶேஷம் விவக்ஷோரப்³ரஹ்மாபி⁴தா⁴நமஸம்ப³த்³த⁴ம் ஸ்யாதி³தி மந்யதே, ததா²பி நைதத்³ப்³ரஹ்மாபி⁴தா⁴நம் ப⁴விதுமர்ஹதி, அபிது ஜீவாபி⁴தா⁴நமேவ, யத்காரணம் வேதி³தவ்யதயோபந்யஸ்தஸ்ய புருஷாணாம் கர்துர்வேத³நாயோபேதம் பா³லாகிம் ப்ரதி பு³போ³த⁴யிஷுரஜாதஶத்ரு: ஸுப்தம் புருஷமாமந்த்ர்யாமாந்த்ரணஶப்³தா³ஶ்ரவணாத் ப்ராணாதீ³நாமபோ⁴க்த்ருத்வமஸ்வாமித்வம் ப்ரதிபோ³த்⁴ய யஷ்டிகா⁴தோத்தா²நாத் ப்ராணாதி³வ்யதிரிக்தம் ஜீவம் போ⁴க்தாரம் ஸ்வாமிநம் ப்ரதிபோ³த⁴யதி । பரஸ்தாத³பி “தத்³யதா² ஶ்ரேஷ்டீ² ஸ்வைர்பு⁴ங்க்தே யதா² வா ஸ்வா: ஶ்ரேஷ்டி²நம் பு⁴ஞ்ஜந்த்யேவமேவைஷ ப்ரஜ்ஞாத்மைதைராத்மபி⁴ர்பு⁴ங்க்தே ஏவமேவைத ஆத்மாந ஏநமாத்மாநம் பு⁴ஞ்ஜந்தி”(கௌ . ப்³ரா. 4 । 20) இதி ஶ்ரவணாத் । யதா² ஶ்ரேஷ்டீ² ப்ரதா⁴ந: புருஷ: ஸ்வைர்ப்⁴ருத்யை: கரணபூ⁴தைர்விஷயாந் பு⁴ங்க்தே, யதா² வா ஸ்வா ப்⁴ருத்யா: ஶ்ரேஷ்டி²நம் பு⁴ஞ்ஜந்தி । தே ஹி ஶ்ரேஷ்டி²நமஶநாச்சா²த³நாதி³க்³ரஹணேந பு⁴ஞ்ஜந்தி । ஏவமேவைஷ ப்ரஜ்ஞாத்மா ஜீவ ஏதைராதி³த்யாதி³க³தைராத்மபி⁴ர்விஷயாந் பு⁴ங்க்தே । தே ஹ்யாதி³த்யாத³ய ஆலோகவ்ருஷ்ட்யாதி³நா ஸாசிவ்யமாசரந்தோ ஜீவாத்மாநம் போ⁴ஜயந்தி, ஜீவாத்மாநமபி யஜமாநம் தது³த்ஸ்ருஷ்டஹவிராதா³நாதா³தி³த்யாத³யோ பு⁴ஞ்ஜந்தி, தஸ்மாஜ்ஜீவாத்மைவ ப்³ரஹ்மணோ(அ)பே⁴தா³த்³ப்³ரஹ்மேஹ வேதி³தவ்யதயோபதி³ஶ்யதே ।
யஸ்ய வைதத்கர்ம இதி ।
ஜீவப்ரத்யுக்தாநாம் தே³ஹேந்த்³ரியாதீ³நாம் கர்ம ஜீவஸ்ய ப⁴வதி । கர்மஜந்யத்வாத்³வா த⁴ர்மாத⁴ர்மயோ: கர்மஶப்³த³வாச்யத்வம் ரூட்⁴யநுஸாராத் । தௌ ச த⁴ர்மாத⁴ர்மௌ ஜீவஸ்ய । த⁴ர்மாத⁴ர்மாக்ஷிப்தத்வாச்சாதி³த்யாதீ³நாம் போ⁴கோ³பகரணாநாம் தேஷ்வபி ஜீவஸ்ய கர்த்ருத்வமுபபந்நம் । உபபந்நம் ச ப்ராணப்⁴ருத்த்வாஜ்ஜீவஸ்ய ப்ராணஶப்³த³த்வம் । யே ச ப்ரஶ்நப்ரதிவசநே “க்வைஷ ஏதத்³பா³லாகே புருஷோ(அ)ஶயிஷ்ட யதா³ ஸுப்த: ஸ்வப்நம் ந கஞ்சந பஶ்யதி”(கௌ . ப்³ரா. 4 । 19) இதி । அநயோரபி ந ஸ்பஷ்டம் ப்³ரஹ்மாபி⁴தா⁴நமுபலப்⁴யதே । ஜீவவ்யதிரேகஶ்ச ப்ராணாத்மநோ ஹிரண்யக³ர்ப⁴ஸ்யாப்யுபபத்³யதே । தஸ்மாஜ்ஜீவப்ராணயோரந்யதர இஹ க்³ராஹ்யோ ந பரமேஶ்வர இதி ப்ராப்தம் ।
ஏவம் ப்ராப்தே
உச்யதே - “ம்ருஷாாவாதி³நமாபோத்³ய பா³லாகிம் ப்³ரஹ்மவாதி³நம் । ராஜா கத²மஸம்ப³த்³த⁴ம் மித்²யா வா வக்துமர்ஹதி” ॥ யதா² ஹி கேநசிந்மணிலக்ஷணஜ்ஞமாநிநா காசே மணிரேவ வேதி³தவ்ய இத்யுக்தே பரஸ்ய காசோ(அ)யம் மணிர்ந தல்லக்ஷணாயோகா³தி³த்யபி⁴தா⁴ய ஆத்மநோ விஶேஷம் ஜிஜ்ஞாபயிஷோஸ்தத்த்வாபி⁴தா⁴நமஸம்ப³த்³த⁴ம் । அமணௌ மண்யபி⁴தா⁴நம் ந பூர்வவாதி³நோ விஶேஷமாபாத³யதி ஸ்வயமபி ம்ருஷாபி⁴தா⁴நாத் । தஸ்மாத³நேநோத்தரவாதி³நா பூர்வவாதி³நோ விஶேஷமாபாத³யதா மணிதத்த்வமேவ வக்தவ்யம் । ஏவமஜாதஶத்ருணா த்³ருப்தபா³லாகேரப்³ரஹ்மவாதி³நோ விஶேஷமாத்மநோ த³ர்ஶயதா ஜீவப்ராணாபி⁴தா⁴நே அஸம்ப³த்³த⁴முக்தம் ஸ்யாத் । தயோர்வாப்³ரஹ்மணோர்ப்³ரஹ்மாபி⁴தா⁴நே மித்²யாபி⁴ஹிதம் ஸ்யாத் । ததா² ச ந கஶ்சித்³விஶேஷோ பா³லாகேர்கா³ர்க்³யாத³ஜாதஶத்ரோர்ப⁴வேத் । தஸ்மாத³நேந ப்³ரஹ்மதத்த்வமபி⁴தா⁴தவ்யம் । ததா² ஸத்யஸ்ய ந மித்²யாவத்³யம் । தஸ்மாத் “ப்³ரஹ்ம தே ப்³ரவாணி” (ப்³ரு. உ. 2 । 1 । 1) இதி ப்³ரஹ்மணோபக்ரமாத் , ஸர்வாந் பாப்மநோ(அ)பஹத்ய ஸர்வேஷாம் ச பூ⁴தாநாம் ஶ்ரைஷ்ட்²யம் ஸ்வராஜ்யம் பர்யேதி ய ஏவம் வேத³(அ)இதி ச ஸதி ஸம்ப⁴வே ஸர்வஶ்ருதேரஸங்கோசாந்நிரதிஶயேந ப²லேநோபஸம்ஹாராத் , ப்³ரஹ்மவேத³நாத³ந்யதஶ்ச தத³நுபபத்தே:, ஆதி³த்யாதி³புருஷகர்த்ருத்வஸ்ய ச ஸ்வாதந்த்ர்யலக்ஷணஸ்ய முக்²யஸ்ய ப்³ரஹ்மண்யேவ ஸம்ப⁴வாத³ந்யேஷாம் ஹிரண்யக³ர்பா⁴தீ³நாம் தத்பாரதந்த்ர்யாத் , “க்வௌஷ ஏதத்³பா³லாகே”(கௌ . ப்³ரா. 4 । 19) இத்யாதே³ர்ஜீவாதி⁴கரணப⁴வநாபாத³நப்ரஶ்நஸ்ய “யதா³ ஸுப்த: ஸ்வப்நம் ந கஞ்சந பஶ்யத்யதா²ஸ்மிந் ப்ராண ஏவைகதா⁴ ப⁴வதி” (கௌ . ப்³ரா. 4 । 20) இத்யாதே³ருத்தரஸ்ய ச ப்³ரஹ்மண்யேவோபபத்தேர்ப்³ரஹ்மவிஷயத்வம் நிஶ்சீயதே । அத² கஸ்மாந்ந ப⁴வதோ ஹிரண்யக³ர்ப⁴கோ³சரே ஏவ ப்ரஶ்நோத்தரே, ததா² ச நைதாப்⁴யாம் ப்³ரஹ்மவிஷயத்வஸித்³தி⁴ரித்யேதந்நிராசிகீர்ஷு: பட²தி - ஏதஸ்மாதா³த்மந: ப்ராணா யதா² யதா²யதநம் ப்ரதிஷ்ட²ந்த இதி । ஏதது³க்தம் ப⁴வதி - ஆத்மைவ ப⁴வதி ஜீவப்ராணாதீ³நாமதி⁴கரணம் நாந்யதி³தி । யத்³யபி ச ஜீவோ நாத்மநோ பி⁴த்³யதே ததா²ப்யுபாத்⁴யவச்சி²ந்நஸ்ய பரமாத்மநோ ஜீவத்வேநோபாதி⁴பே⁴தா³த்³பே⁴த³மாரோப்யாதா⁴ராதே⁴யபா⁴வோ த்³ரஷ்டவ்ய: । ஏவம் ச ஜீவப⁴வநாதா⁴ரத்வமபாதா³நத்வம் ச பரமாத்மந உபபந்நம் ।