அஸத்கார்யவாதே³ தோ³ஷாந்தரமாஹ —
கிஞ்சேதி ।
ஸ்வஹேதுஸம்ப³ந்த⁴: ஸத்தாஸம்ப³ந்தோ⁴ வா ஜந்மேதி தார்கிகா: । ந ச ப்ராகு³த்பத்தேரஸத: ஸம்ப³ந்த⁴ஸ்தஸ்ய ஸதோர்வ்ருத்தேரித்யர்த²: ।
யுதஸித்³த⁴யோ ரஜ்ஜுக⁴டயோர்மித²:ஸம்யோகே³ ப்ருத²க்ஸித்³தி⁴ரபேக்ஷ்யதே(அ)யுதஸித்³தா⁴நாம் பரஸ்பரபரிஹாரேண ப்ரதீத்யநர்ஹாணாம் கார்யகாரணாதீ³நாம் மிதோ²யோகே³ ப்ருத²க்ஸித்³த்⁴யபா⁴வோ ந தோ³ஷமாவஹதீதி ஶங்கதே —
அயுதேதி ।
பரிஹரதி —
நேதி ।
உக்தமேவ ஸ்போ²ரயதி —
பா⁴வேதி ।
வ்யவஹாரத்³ருஷ்ட்யா கார்யகாரணயோ: ஸாதி⁴தாம் துச்ச²வ்யாவ்ருத்திமுபஸம்ஹரதி —
தஸ்மாதி³தி ।
நைவேஹேத்யத்ர ஸர்வஸ்ய ப்ராகு³த்பத்தேரஸத்த்வஶங்கா ம்ருத்யுநேத்யாதி³வாக்யவ்யாக்²யாநேந நிரஸ்தா ।
ஸம்ப்ரதி ம்ருத்யுஶப்³த³ஸ்ய அர்தா²ந்தரே ரூட⁴த்வாந்ந தேநா(அ)வரணம் ஜக³த: ஸம்ப⁴வதீத்யாக்ஷிபதி —
கிம்லக்ஷணேநேதி ।
அநபி⁴வ்யக்தநாமரூபமத்⁴யக்ஷாத்³யயோக்³யமபஞ்சீக்ருதபஞ்சமஹாபூ⁴தாவஸ்தா²திரிக்தம் மாயாரூபம் ஸாபா⁴ஸம் ம்ருத்யுரித்யுச்யதே ।
ந ஹி ஸர்வம் கார்யமவாந்தரகாரணாது³த்பத்துமர்ஹதீத்யபி⁴ப்ரேத்யாஹ —
அத ஆஹேதி ।
கத²ம் யதோ²க்தோ ம்ருத்யுரஶநாயயா லக்ஷ்யதே । ந ஹி மூலகாரணஸ்யாஶநாயாதி³மத்த்வம் । அஶநாயாபிபாஸே ப்ராணஸ்யேதி ஸ்தி²தேரிதி ஶங்கதே —
கத²மிதி ।
மூலகாரணஸ்யைவ ஸூத்ரத்வம் ப்ராப்தஸ்ய ஸர்வஸம்ஹர்த்ருத்வாந்ம்ருத்யுத்வே ஸதி வாக்யஶேஷோபபத்திரிதி பரிஹரதி —
உச்யத இதி ।
ப்ரஸித்³த⁴மேவ ப்ரகடயதி —
யோ ஹீதி ।
ததா²பி ப்ரஸித்³த⁴ம் ம்ருத்யும் ஹித்வா கத²ம் ஹிரண்யக³ர்போ⁴பாதா³நமத ஆஹ —
பு³த்³த்⁴யாத்மநா இதி ।
உக்தம் ஹேதும் க்ருத்வா ப²லிதமாஹ —
இதி ஸ இதி ।
நநு ந தேந ஜக³தா³வ்ரியதே மூலகாரணேநைவ ததா³வரணாத்தத்கத²ம் வாக்யோபக்ரமோபபத்திரத ஆஹ —
தேநேதி ।
நநு ஹிரண்யக³ர்பே⁴ ப்ரக்ருதே கத²ம் ஸ்ரஷ்டரி நபும்ஸகப்ரயோக³ஸ்தத்ரா(அ)(அ)ஹ —
ததி³தி மநஸ இதி ।
வாக்யார்த²மது⁴நா கத²யதி —
ஸ ப்ரக்ருத இதி ।
பூ⁴தஸ்ருஷ்ட்யதிரேகேண பௌ⁴திகஸ்ய மநஸ: ஸ்ருஷ்டிரயுக்தேதி மத்வா ப்ருச்ச²தி —
கேநேதி ।
அபஞ்சீக்ருதாநாம் பூ⁴தாநாம் ஹிரண்யக³ர்ப⁴தே³ஹபூ⁴தாநாம் ப்ராகே³வாலப்³தா⁴த்மகத்வாத்தேப்⁴யோ மநோவ்யக்திரவிருத்³தே⁴தி மந்வாநோ ப்³ரூதே —
உச்யத இதி ।
ஸ்வாத்மவத்த்வஸ்ய ஸ்வாபா⁴விகத்வாந்ந ததா³ஶம்ஸநீயமித்யாஶங்க்ய வாக்யார்த²மாஹ —
அஹமிதி ।
மநஸோ வ்யக்தஸ்யோபயோக³மாஹ —
ஸ ப்ரஜாபதிரிதி ।
நநு தைத்திரீயகாணாமாகாஶாதி³ஸ்ருஷ்டிருச்யதே தத்கத²மிஹாபாமாதௌ³ ஸ்ருஷ்டிவசநம் தத்ரா(அ)(அ)ஹ —
அத்ரேதி ।
ஸப்தம்யா ஹிரண்யக³ர்ப⁴கர்த்ருகஸர்கோ³க்தி: । த்ரயாணாம் பஞ்சீக்ருதாநாமிதி யாவத் ।
நந்வாகாஶாத்³யா தைத்திரீயே ஸ்ருஷ்டிரிஹ த்வபா³த்³யேத்யுதி³தாநுதி³தஹோமவத்³விகல்போ ப⁴விஷ்யதி । நேத்யாஹ —
விகல்பேதி ।
புருஷதந்த்ரத்வாத்க்ரியாயா யுக்தோ விகல்ப: ஸித்³தே⁴ர்தே² து புருஷாநதீ⁴நே நாஸௌ ஸம்ப⁴வத்யத: ஸ்ருஷ்டிர்விவக்ஷிதா சேதா³காஶாத்³யேவ ஸா யுக்தா வித்³யாப்ரதா⁴நத்வாத்து நா(அ)(அ)த³ர: ஸ்ருஷ்டாவிதி பா⁴வ: ।
அபாமாதௌ³ ஸ்ருஷ்டிவசநமநுபயுக்தம் ந ஸ்ரஷ்டுஸ்தாபி⁴ரேவ பூஜா ஸித்³த்⁴யதீத்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஶ்வமேதி⁴காக்³நேரர்கநாமஸித்³த்⁴யர்த²ம் தது³பயோக³முபந்யஸ்யதி —
அர்சத இதி ।
கோ(அ)ஸௌ ஹேதுரித்யபேக்ஷாயாமர்சதிபதா³வயவஸ்யார்கஶப்³தே³ந ஸம்க³திரிதி மந்வாந: ஸந்நாஹ —
அர்கத்வமிதி ।
ஏவம் ம்ருத்யோரர்கத்வே(அ)பி கத²மக்³நேரர்கத்வமித்யாஶங்க்ய ம்ருத்யுஸம்ப³ந்தா⁴தி³த்யாஹ —
அக்³நேரிதி ।
கிமர்த²மக்³நேரர்கநாமநிர்வசநமித்யாஶங்க்யாபூர்வஸம்ஜ்ஞாயோக³ஸ்ய ப²லாந்தராபா⁴வாது³பாஸநார்த²மித்யாஹ —
அக்³நேரிதி ।
நிர்வசநமேவ ஸ்போ²ரயதி —
அர்சநாதி³தி ।
ப²லவத்த்வாச்ச யதோ²க்தநாமவதோ(அ)க்³நேருபாஸ்திரத்ர விவக்ஷிதேத்யாஹ —
ய ஏவமிதி ॥1॥