ಇದಾನೀಮೃಗಾದಿಸೃಷ್ಟಿಮುಪದೇಷ್ಟುಂ ಪಾತನಿಕಾಂ ಕರೋತಿ —
ಸ ಇತ್ಯಾದಿನಾ ।
ಈಕ್ಷಣಪ್ರತಿಬಂಧಕಸದ್ಭಾವಂ ದರ್ಶಯತಿ —
ಅಶನಾಯಾವಾನಪೀತಿ ।
ಅಭಿಪೂರ್ವೋ ಮನ್ಯತಿರಿತಿ ।
ರುದ್ರೋಽಸ್ಯ ಪಶೂನಭಿಮನ್ಯೇತ ನಾಸ್ಯ ರುದ್ರಃ ಪಶೂನಭಿಮನ್ಯತ ಇತ್ಯಾದಿ ಶಾಸ್ತ್ರಮತ್ರ ಪ್ರಮಾಣಯಿತವ್ಯಮ್ ।
ಅನ್ನಸ್ಯ ಕನೀಯಸ್ತ್ವೇ ಕಾ ಹಾನಿರಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ಬಹು ಹೀತಿ ।
ತಥಾಽಪಿ ವಿರಾಜೋ ಭಕ್ಷಣೇ ಕಾ ಕ್ಷತಿಸ್ತತ್ರಾಽಹ —
ತದ್ಭಕ್ಷಣೇ ಹೀತಿ ।
ತಸ್ಯಾನ್ನಾತ್ಮಕತ್ವಾತ್ತದುತ್ಪಾದಕತ್ವಾಚ್ಚೇತಿ ಶೇಷಃ ।
ಕಾರಣನಿವೃತ್ತೌ ಕಾರ್ಯನಿವೃತ್ತಿರಿತ್ಯತ್ರ ದೃಷ್ಟಾಂತಮಾಹ —
ಬೀಜೇತಿ ।
ಯಥೋಕ್ತೇಕ್ಷಣಾನಂತರಂ ಮಿಥುನಭಾವದ್ವಾರಾ ತ್ರಯೀಸೃಷ್ಟಿಂ ಪ್ರಸ್ತೌತಿ —
ಸ ಏವಮಿತಿ ।
ನನು ವಿರಾಜಃ ಸೃಷ್ಟ್ಯಾ ಸ್ಥಾವರಜಂಗಮಾತ್ಮನೋ ಜಗತಃ ಸೃಷ್ಟೇರುಕ್ತತ್ವಾತ್ಕಿಂ ಪುನರುಕ್ತ್ಯೇತ್ಯಾಶಯೇನ ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ಪರಿಹರತಿ —
ಕಿಂ ತದಿತಿ ।
ಗಾಯತ್ರ್ಯಾದೀನೀತ್ಯಾದಿಪದೇನೋಷ್ಣಿಗನುಷ್ಟುಬ್ಬೃಹತೀಪಂಕ್ತಿತ್ರಿಷ್ಟುಬ್ಜಗತೀಛಂದಾಂಸ್ಯುಕ್ತಾನಿ ।
ಕೇವಲಾನಾಂ ಛಂದಸಾಂ ಸರ್ಗಾಸಂಭವಾತ್ತದಾರೂಢಾನಾಮೃಗ್ಯಜುಃಸಾಮಾತ್ಮನಾಂ ಮಂತ್ರಾಣಾಂ ಸೃಷ್ಟಿರತ್ರ ವಿವಕ್ಷಿತೇತ್ಯಾಹ —
ಸ್ತೋತ್ರೇತಿ ।
ಉದ್ಗಾತ್ರಾದಿನಾ ಗೀಯಮಾನಮೃಗ್ಜಾತಂ ಸ್ತೋತ್ರಂ ತದೇವ ಹೋತ್ರಾದಿನಾ ಶಸ್ಯಮಾನಂ ಶಸ್ತ್ರಮ್ । ಸ್ತುತಮನುಶಂಸತೀತಿ ಹಿ ಶ್ರುತಿಃ । ಯನ್ನ ಗೀಯತೇ ನ ಚ ಶಸ್ಯತೇಽಧ್ವರ್ಯುಪ್ರಭೃತಿಭಿಶ್ಚ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ತದಪ್ಯತ್ರ ಗ್ರಾಹ್ಯಮಿತ್ಯಭಿಪ್ರೇತ್ಯಾಽದಿಪದಮ್ (ಯಜೂಂಷಿ) । ಅತ ಏವ ತ್ರಿವಿಧಾನಿತ್ಯುಕ್ತಮ್ । ಅಜಾದಯೋ ಗ್ರಾಮ್ಯಾಃ ಪಶವೋ ಗವಯಾದಯಸ್ತ್ವಾರಣ್ಯಾ ಇತಿ ಭೇದಃ । ಕರ್ಮಸಾಧನಭೂತಾನಸೃಜತೇತಿ ಸಂಬಂಧಃ ।
ಸ ಮನಸಾ ವಾಚಂ ಮಿಥುನಂ ಸಮಭವದಿತ್ಯುಕ್ತತ್ವಾತ್ಪ್ರಾಗೇವ ತ್ರಯ್ಯಾಃ ಸಿದ್ಧತ್ವಾನ್ನ ತಸ್ಯಾಃ ಸೃಷ್ಟಿಃ ಶ್ಲಿಷ್ಟೇತಿ ಶಂಕತೇ —
ನನ್ವಿತಿ ।
ವ್ಯಕ್ತಾವ್ಯಕ್ತವಿಭಾಗೇನ ಪರಿಹರತಿ —
ನೇತ್ಯಾದಿನಾ ।
ಇತಿ ಮಿಥುನೀಭಾವಸರ್ಗಯೋರುಪಪತ್ತಿರಿತಿ ಶೇಷಃ ।
ಅತ್ತೃಸರ್ಗಶ್ಚಾನ್ನಸರ್ಗಶ್ಚೇತಿ ದ್ವಯಮುಕ್ತಮ್ । ಇದಾನೀಮುಪಾಸ್ಯಸ್ಯ ಪ್ರಜಾಪತೇರ್ಗುಣಾಂತರಂ ನಿರ್ದಿಶತಿ —
ಸ ಪ್ರಜಾಪತಿರಿತ್ಯಾದಿನಾ ।
ಕಥಂ ಮೃತ್ಯೋರದಿತಿನಾಮತ್ವಂ ಸಿದ್ಧವದುಚ್ಯತೇ ತತ್ರಾಹ —
ತಥಾ ಚೇತಿ ।
ಅದಿತೇಃ ಸರ್ವಾತ್ಮತ್ವಂ ವದತಾ ಮಂತ್ರೇಣ ಸರ್ವಕಾರಣಸ್ಯ ಮೃತ್ಯೋರದಿತಿನಾಮತ್ವಂ ಸೂಚಿತಮಿತಿ ಭಾವಃ ।
ಮೃತ್ಯೋರದಿತಿತ್ವವಿಜ್ಞಾನವತೋಽವಾಂತರಫಲಮಾಹ —
ಸರ್ವಸ್ಯೇತಿ ।
ಸರ್ವಾತ್ಮನೇತಿ ಕುತೋ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ತತ್ರಾಽಽಹ —
ಅನ್ಯಥೇತಿ ।
ಸರ್ವರೂಪೇಣಾವಸ್ಥಾನಾಭಾವೇ ಸರ್ವಾನ್ನಭಕ್ಷಣಸ್ಯಾಶಕ್ಯತ್ವಾದಿತ್ಯರ್ಥಃ ।
ವಿರೋಧಮೇವ ಸಾಧಯತಿ —
ನ ಹೀತಿ ।
ಫಲಸ್ಯೋಪಾಸನಾಧೀನತ್ವಾತ್ಪ್ರಜಾಪತಿಮದಿತಿನಾಮಾನಮಾತ್ಮತ್ವೇನ ಧ್ಯಾಯಂಧ್ಯೇಯಾತ್ಮಾ ಭೂತ್ವಾ ತತ್ತದ್ರೂಪತ್ವಮಾಪನ್ನಃ ಸರ್ವಸ್ಯಾನ್ನಸ್ಯಾತ್ತಾ ಸ್ಯಾದಿತ್ಯರ್ಥಃ ।
ಅನ್ನಮನ್ನಮೇವಾಸ್ಯ ಸದಾ ನ ಕದಾಚಿತ್ತದಸ್ಯಾತ್ತೃ ಭವತೀತಿ ವಕ್ತುಮನಂತರವಾಕ್ಯಮಾದತ್ತೇ —
ಸರ್ವಮಿತಿ ।
ಅತ ಏವೇತ್ಯುಕ್ತಂ ವ್ಯಕ್ತೀಕರೋತಿ —
ಸರ್ವಾತ್ಮನೋ ಹೀತಿ ॥೫॥