ப்³ருஹதா³ரண்யகோபநிஷத்³பா⁴ஷ்யம்
ப்ரத²மோ(அ)த்⁴யாய:த்ருதீயம் ப்³ராஹ்மணம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (ப்³ருஹதா³ரண்யக)
 
த்³வயா ஹ ப்ராஜாபத்யா தே³வாஶ்சாஸுராஶ்ச தத: காநீயஸா ஏவ தே³வா ஜ்யாயஸா அஸுராஸ்த ஏஷு லோகேஷ்வஸ்பர்த⁴ந்த தே ஹ தே³வா ஊசுர்ஹந்தாஸுராந்யஜ்ஞ உத்³கீ³தே²நாத்யயாமேதி ॥ 1 ॥
நந்வித³மப்⁴யாரோஹஜபவிதி⁴ஶேஷோ(அ)ர்த²வாத³:, ந ஜ்ஞாநநிரூபணபரம் । ந, ‘ய ஏவம் வேத³’ (ப்³ரு. உ. 1 । 3 । 7) இதி வசநாத் । உத்³கீ³த²ப்ரஸ்தாவே புராகல்பஶ்ரவணாது³த்³கீ³த²விதி⁴பரமிதி சேத் , ந, அப்ரகரணாத் ; உத்³கீ³த²ஸ்ய சாந்யத்ர விஹிதத்வாத் ; வித்³யாப்ரகரணத்வாச்சாஸ்ய ; அப்⁴யாரோஹஜபஸ்ய சாநித்யத்வாத் ஏவம்வித்ப்ரயோஜ்யத்வாத் , விஜ்ஞாநஸ்ய ச நித்யவச்ச்²ரவணாத் ; ‘தத்³தை⁴தல்லோகஜிதே³வ’ (ப்³ரு. உ. 1 । 4 । 28) இதி ச ஶ்ருதே: ; ப்ராணஸ்ய வாகா³தீ³நாம் ச ஶுத்³த்⁴யஶுத்³தி⁴வசநாத் ; ந ஹ்யநுபாஸ்யத்வே — ப்ராணஸ்ய ஶுத்³தி⁴வசநம் , வாகா³தீ³நாம் ச ஸஹோபந்யஸ்தாநாமஶுத்³தி⁴வசநம் , வாகா³தி³நிந்த³யா முக்²யப்ராணஸ்துதிஶ்சாபி⁴ப்ரேதா, — உபபத்³யதே — ‘ம்ருத்யுமதிக்ராந்தோ தீ³ப்யதே’ (ப்³ரு. உ. 1 । 3 । 27) இத்யாதி³ ப²லவசநம் ச । ப்ராணஸ்வரூபாபத்தேர்ஹி ப²லம் தத் , யத்³வாகா³த்³யக்³ந்யாதி³பா⁴வ: ॥

த்³வயா ஹேத்யாதி³ ந ஜ்ஞாநநிரூபணபரம் ஜபவிதி⁴ஶேஷத்வேநார்த²வாத³த்வாத்தத்குதோ(அ)த்ர ஜ்ஞாநஸ்ய நிரூப்யமாணத்வமித்யாக்ஷிபதி —

நந்விதி ।

ஆபி⁴முக்²யேநா(அ)(அ)ரோஹதி தே³வபா⁴வமநேநேத்யப்⁴யாரோஹோ மந்த்ரஜபஸ்தத்³விதி⁴ஶேஷோ(அ)ர்த²வாதோ³ த்³வயா ஹேத்யாதி³வாக்யமித்யர்த²: ।

உபாஸ்திவிதி⁴ஶ்ரவணாத்தத்பரம் வாக்யம் ந ஜபவிதி⁴ஶேஷ இதி தூ³ஷயதி —

நேதி ।

மா பூ⁴ஜ்ஜபவிதி⁴ஶேஷஸ்ததா²(அ)ப்யுத்³கா³யேத்யௌத்³கா³த்ரஸ்ய கர்மண: ஸந்நிதா⁴நே புராதநகல்பநாப்ரகாரஸ்ய த்³வயா ஹேத்யாதி³நா ஶ்ரவணாத்தத்³விதி⁴ஶேஷோ(அ)ர்த²வாதோ³(அ)யமிதி ஶங்கதே —

உத்³கீ³தே²தி ।

நேத³ம் வாக்யம் ஜ்ஞாநம் சோத்³கீ³த²விதி⁴ஶேஷஸ்தத்ப்ரகரணஸ்த²த்வாபா⁴வேந ஸந்நித்⁴யபா⁴வாதி³தி தூ³ஷயதி —

நாப்ரகரணாதி³தி ।

உத்³கீ³த²ஸ்தர்ஹி க்வ விதீ⁴யதே ந க²ல்வவிஹிதமங்க³ம் ப⁴வதி தத்ரா(அ)(அ)ஹ —

உத்³கீ³த²ஸ்ய சேதி ।

அந்யத்ரேதி கர்மகாண்டோ³க்தி: ।

அதோ²த்³கா³யேத்யுத்³கீ³த²விதி⁴ரபீஹ ப்ரதீயதே தத்கத²ம் ஸந்நிதி⁴ரபோத்³யதே தத்ரா(அ)(அ)ஹ —

வித்³யேதி ।

உத்³கீ³த²விதி⁴ரிஹ ப்ரதீயமாந: ப்ராணஸ்யோத்³கா³த்ருத்³ருஷ்ட்யோபாஸநவிதி⁴ரந்யதா² ப்ரகரணவிரோதா⁴தி³த்யர்த²: ।

ஜபவிதி⁴ஶேஷத்வமுத்³கீ³த²விதி⁴ஶேஷத்வம் வா ஜ்ஞாநஸ்ய நாஸ்தீத்யுக்தம் । இதா³நீம் ஜபவிதி⁴ஶேஷத்வாபா⁴வே யுக்த்யந்தரமாஹ —

அப்⁴யாரோஹேதி ।

அநித்யத்வம் ஸாத⁴யதி —

ஏவமிதி ।

ப்ராணவிஜ்ஞாநவதா(அ)நுஷ்டே²யோ ஜபோ ந தத்³விஜ்ஞாநாத்ப்ராக³ஸ்தி । தேநாஸௌ பஶ்சாத்³பா⁴வீ ப்ராகே³வ ஸித்³த⁴ம் விஜ்ஞாநம் ப்ரயோஜயதீத்யர்த²: ।

தஸ்யாபி ப்ராசீநத்வம் கத²மித்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —

விஜ்ஞாநஸ்ய சேதி ।

’ய ஏவம் வித்³வாந்பௌர்ணமாஸீம் யஜத’ இதிவத்³ய ஏவம் வேதே³தி விஜ்ஞாநம் ஶ்ருதம் । ந ஹி ப்ரயாஜாதி³ பௌர்ணமாஸீப்ரயோஜகம் । தஸ்யா ஏவ தத்ப்ரயோஜகத்வாத் । ததா² ப்ராணவித்ப்ரயோஜ்யோ ஜபோ ந விஜ்ஞாநப்ரயோஜக: தஸ்ய ஸ்வப்ரயோஜகத்வேந ப்ராகே³வ ஸித்³தே⁴ராவஶ்யகத்வாதி³த்யர்த²: ।

ப²லவத்த்வாச்ச ப்ராணவிஜ்ஞாநம் ஸ்வதந்த்ரம் விதி⁴த்ஸிதமித்யாஹ —

தத்³தே⁴தி ।

ப்ராணோபாஸ்தேர்விவக்ஷிதத்வே ஹேத்வந்தரமாஹ —

ப்ராணஸ்யேதி ।

’யத்³தி⁴ ஸ்தூயதே தத்³விதீ⁴யதே’ இதி ந்யாயமாஶ்ரித்யோக்தமேவ ப்ரபஞ்சயதி —

ந ஹீதி ।

இதஶ்ச ப்ராணோபாஸ்திரத்ர விதி⁴த்ஸிதேத்யாஹ —

ம்ருத்யுமிதி ।

ப²லவசநம் ப்ராணஸ்யாநுபாஸ்யத்வே நோபபத்³யத இதி ஸம்ப³ந்த⁴: ।

உக்தமேவ வ்யநக்தி —

ப்ராணேதி ।

ம்ருத்யுமோக்ஷணாநந்தரம் வாகா³தீ³நாம் யத³க்³ந்யாதி³த்வம் ப²லம் தத³த்⁴யாத்மபரிச்சே²த³ம் ஹித்வோபாஸிதுராதி⁴தை³விகப்ராணஸ்வரூபாபத்தேருபபத்³யதே । தஸ்மாத்³விதி⁴த்ஸிதைவாத்ர ப்ராணோபாஸ்திரித்யர்த²: ।