బృహదారణ్యకోపనిషద్భాష్యమ్
ప్రథమోఽధ్యాయఃతృతీయం బ్రాహ్మణమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (బృహదారణ్యక)
 
అథ హ మన ఊచుస్త్వం న ఉద్గాయేతి తథేతి తేభ్యో మన ఉదగాయద్యో మనసి భోగస్తం దేవేభ్య ఆగాయద్యత్కల్యాణం సఙ్కల్పయతి తదాత్మనే । తే విదురనేన వై న ఉద్గాత్రాత్యేష్యన్తీతి తమభిద్రుత్య పాప్మనావిధ్యన్స యః స పాప్మా యదేవేదమప్రతిరూపం సఙ్కల్పయతి స ఎవ స పాప్మైవము ఖల్వేతా దేవతాః పాప్మభిరుపాసృజన్నేవమేనాః పాప్మనావిధ్యన్ ॥ ౬ ॥
తథైవ ఘ్రాణాదిదేవతా ఉద్గీథనిర్వర్తకత్వాజ్జపమన్త్రప్రకాశ్యా ఉపాస్యాశ్చేతి క్రమేణ పరీక్షితవన్తః । దేవానాం చైతన్నిశ్చితమాసీత్ — వాగాదిదేవతాః క్రమేణ పరీక్ష్యమాణాః కల్యాణవిషయవిశేషాత్మసమ్బన్ధాసఙ్గహేతోరాసురపాప్మసంసర్గాదుద్గీథనిర్వర్తనాసమర్థాః ; అతోఽనభిధేయాః, ‘అసతో మా సద్గమయ’ ఇత్యనుపాస్యాశ్చ ; అశుద్ధత్వాదితరావ్యాపకత్వాచ్చేతి । ఎవము ఖలు, అనుక్తా అప్యేతాస్త్వగాదిదేవతాః, కల్యాణాకల్యాణకార్యదర్శనాత్ , ఎవం వాగాదివదేవ, ఎనాః, పాప్మనా అవిధ్యన్ పాప్మనా విద్ధవన్త ఇతి యదుక్తం తత్పాప్మభిరుపాసృజన్ పాప్మభిః సంసర్గం కృతవన్త ఇత్యేతత్ ॥

వాగ్దేవతాయా జపమన్త్రప్రకాశ్యత్వముపాస్యత్వఞ్చ నేతి నిర్ధార్యావశిష్టపర్యాయచతుష్టయస్య తాత్పర్యమాహ —

తథైవేతి ।

పరీక్షాఫలనిర్ణయమాహ —

దేవానాఞ్చేతి ।

అనుపాస్యత్వే హీత్వన్తరమాహ —

ఇతరేతి ।

ఇతరః కార్యకరణసంఘాతస్తస్మిన్నవ్యాపకత్వం పరిచ్ఛిన్నత్వమతశ్చానుపాస్యత్వం జపమన్త్రాప్రకాశ్యత్వఞ్చేత్యర్థః ।

ఉక్తైరిన్ద్రియైరనుక్తేన్ద్రియాణ్యుపలక్షణీయానీతి వివక్షిత్వోపసమ్హరతి —

ఎవమితి ।

వాగాదివత్త్వగాదిషు కల్పకాభావాన్న పాప్మవేధోఽస్తీత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —

కల్యాణేతి ।

పాప్మభిరుపాసృజన్పాప్మనాఽవిధ్యన్నిత్యనయోరస్తి పౌనరుక్త్యమిత్యాశఙ్క్య వ్యాఖ్యానవ్యాఖ్యేయభావాన్నైవమిత్యాహ —

ఇతి యదుక్తమితి ॥౩ –౪ –౫ –౬॥