ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯಮ್
ಪ್ರಥಮೋಽಧ್ಯಾಯಃಚತುರ್ಥಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕ)
 
ತದ್ಧೇದಂ ತರ್ಹ್ಯವ್ಯಾಕೃತಮಾಸೀತ್ತನ್ನಾಮರೂಪಾಭ್ಯಾಮೇವ ವ್ಯಾಕ್ರಿಯತಾಸೌನಾಮಾಯಮಿದಂರೂಪ ಇತಿ ತದಿದಮಪ್ಯೇತರ್ಹಿ ನಾಮರೂಪಾಭ್ಯಾಮೇವ ವ್ಯಾಕ್ರಿಯತೇಽಸೌನಾಮಾಯಮಿದಂರೂಪ ಇತಿ ಸ ಏಷ ಇಹ ಪ್ರವಿಷ್ಟಃ । ಆ ನಖಾಗ್ರೇಭ್ಯೋ ಯಥಾ ಕ್ಷುರಃ ಕ್ಷುರಧಾನೇಽವಹಿತಃ ಸ್ಯಾದ್ವಿಶ್ವಂಭರೋ ವಾ ವಿಶ್ವಂಭರಕುಲಾಯೇ ತಂ ನ ಪಶ್ಯಂತಿ । ಅಕೃತ್ಸ್ನೋ ಹಿ ಸ ಪ್ರಾಣನ್ನೇವ ಪ್ರಾಣೋ ನಾಮ ಭವತಿ । ವದನ್ವಾಕ್ಪಶ್ಯಂಶ್ಚಕ್ಷುಃ ಶೃಣ್ವಞ್ಶ್ರೋತ್ರಂ ಮನ್ವಾನೋ ಮನಸ್ತಾನ್ಯಸ್ಯೈತಾನಿ ಕರ್ಮನಾಮಾನ್ಯೇವ । ಸ ಯೋಽತ ಏಕೈಕಮುಪಾಸ್ತೇ ನ ಸ ವೇದಾಕೃತ್ಸ್ನೋ ಹ್ಯೇಷೋಽತ ಏಕೈಕೇನ ಭವತ್ಯಾತ್ಮೇತ್ಯೇವೋಪಾಸೀತಾತ್ರ ಹ್ಯೇತೇ ಸರ್ವ ಏಕಂ ಭವಂತಿ । ತದೇತತ್ಪದನೀಯಮಸ್ಯ ಸರ್ವಸ್ಯ ಯದಯಮಾತ್ಮಾನೇನ ಹ್ಯೇತತ್ಸರ್ವಂ ವೇದ । ಯಥಾ ಹ ವೈ ಪದೇನಾನುವಿಂದೇದೇವಂ ಕೀರ್ತಿಂ ಶ್ಲೋಕಂ ವಿಂದತೇ ಯ ಏವಂ ವೇದ ॥ ೭ ॥
ಗುಣವಿಜ್ಞಾನಫಲಮಿದಮುಚ್ಯತೇ — ಯಥಾ — ಅಯಮಾತ್ಮಾ ನಾಮರೂಪಾನುಪ್ರವೇಶೇನ ಖ್ಯಾತಿಂ ಗತಃ ಆತ್ಮೇತ್ಯಾದಿನಾಮರೂಪಾಭ್ಯಾಮ್ , ಪ್ರಾಣಾದಿಸಂಹತಿಂ ಚ ಶ್ಲೋಕಂ ಪ್ರಾಪ್ತವಾನ್ - ಇತಿ — ಏವಮ್ , ಯೋ ವೇದ ; ಸಃ ಕೀರ್ತಿಂ ಖ್ಯಾತಿಮ್ , ಶ್ಲೋಕಂ ಚ ಸಂಘಾತಮಿಷ್ಟೈಃ ಸಹ, ವಿಂದತೇ ಲಭತೇ । ಯದ್ವಾ ಯಥೋಕ್ತಂ ವಸ್ತು ಯೋ ವೇದ ; ಮುಮುಕ್ಷೂಣಾಮಪೇಕ್ಷಿತಂ ಕೀರ್ತಿಶಬ್ದಿತಮೈಕ್ಯಜ್ಞಾನಮ್ , ತತ್ಫಲಂ ಶ್ಲೋಕಶಬ್ದಿತಾಂ ಮುಕ್ತಿಮಾಪ್ನೋತಿ — ಇತಿ ಮುಖ್ಯಮೇವ ಫಲಮ್ ॥

ಆದಿಮಧ್ಯಾವಸಾನಾನಾಮವಿರೋಧಮುಕ್ತ್ವಾ ಕೀರ್ತಿಮಿತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಮವತಾರ್ಯ ವ್ಯಾಕರೋತಿ —

ಗುಣೇತ್ಯಾದಿನಾ ।

ಇತಿಶಬ್ದಾದುಪರಿಷ್ಟಾದ್ಯಥೇತ್ಯಸ್ಯ ಸಂಬಂಧಃ । ಜ್ಞಾನಸ್ತುತಿಶ್ಚಾತ್ರ ವಿವಕ್ಷಿತಾ ಜ್ಞಾನಿನಾಮೀದೃಕ್ಫಲಸ್ಯಾನಭಿಲಷಿತತ್ವಾದಿತಿ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಮ್ ॥೭॥