ப்³ருஹதா³ரண்யகோபநிஷத்³பா⁴ஷ்யம்
ப்ரத²மோ(அ)த்⁴யாய:சதுர்த²ம் ப்³ராஹ்மணம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (ப்³ருஹதா³ரண்யக)
 
ப்³ரஹ்ம வா இத³மக்³ர ஆஸீத்ததா³த்மாநமேவாவேத் । அஹம் ப்³ரஹ்மாஸ்மீதி । தஸ்மாத்தத்ஸர்வமப⁴வத்தத்³யோ யோ தே³வாநாம் ப்ரத்யபு³த்⁴யத ஸ ஏவ தத³ப⁴வத்தத²ர்ஷீணாம் ததா² மநுஷ்யாணாம் தத்³தை⁴தத்பஶ்யந்ருஷிர்வாமதே³வ: ப்ரதிபேதே³(அ)ஹம் மநுரப⁴வம் ஸூர்யஶ்சேதி । ததி³த³மப்யேதர்ஹி ய ஏவம் வேதா³ஹம் ப்³ரஹ்மாஸ்மீதி ஸ இத³ம் ஸர்வம் ப⁴வதி தஸ்ய ஹ ந தே³வாஶ்சநாபூ⁴த்யா ஈஶதே । ஆத்மா ஹ்யேஷாம் ஸ ப⁴வதி அத² யோ(அ)ந்யாம் தே³வதாமுபாஸ்தே(அ)ந்யோ(அ)ஸாவந்யோ(அ)ஹமஸ்மீதி ந ஸ வேத³ யதா² பஶுரேவம் ஸ தே³வாநாம் । யதா² ஹ வை ப³ஹவ: பஶவோ மநுஷ்யம் பு⁴ஞ்ஜ்யுரேவமேகைக: புருஷோ தே³வாந்பு⁴நக்த்யேகஸ்மிந்நேவ பஶாவாதீ³யமாநே(அ)ப்ரியம் ப⁴வதி கிமு ப³ஹுஷு தஸ்மாதே³ஷாம் தந்ந ப்ரியம் யதே³தந்மநுஷ்யா வித்³யு: ॥ 10 ॥
ப்³ரஹ்மணி ஸாத⁴கத்வகல்பநாஸ்மதா³தி³ஷ்விவ, அபேஶலா — ‘ததா³த்மாநமேவாவேத்தஸ்மாத்தத்ஸர்வமப⁴வத்’ இதி — இதி சேத் , ந, ஶாஸ்த்ரோபாலம்பா⁴த் ; ந ஹ்யஸ்மத்கல்பநேயம் ; ஶாஸ்த்ரக்ருதா து ; தஸ்மாச்சா²ஸ்த்ரஸ்யாயமுபாலம்ப⁴: ; ந ச ப்³ரஹ்மண இஷ்டம் சிகீர்ஷுணா ஶாஸ்த்ரார்த²விபரீதகல்பநயா ஸ்வார்த²பரித்யாக³: கார்ய: । ந சைதாவத்யேவாக்ஷமா யுக்தா ப⁴வத: ; ஸர்வம் ஹி நாநாத்வம் ப்³ரஹ்மணி கல்பிதமேவ ‘ஏகதை⁴வாநுத்³ரஷ்டவ்யம்’ (ப்³ரு. உ. 4 । 4 । 20) ‘நேஹ நாநாஸ்தி கிஞ்சந’ (ப்³ரு. உ. 4 । 4 । 19) ‘யத்ர ஹி த்³வைதமிவ ப⁴வதி’ (ப்³ரு. உ. 4 । 5 । 15) ‘ஏகமேவாத்³விதீயம்’ (சா². உ. 6 । 2 । 1) இத்யாதி³வாக்யஶதேப்⁴ய:, ஸர்வோ ஹி லோகவ்யவஹாரோ ப்³ரஹ்மண்யேவ கல்பிதோ ந பரமார்த²: ஸந் — இத்யத்யல்பமித³முச்யதே — இயமேவ கல்பநாபேஶலேதி ॥

ஜீவபரயோரத்யந்தபே⁴த³ஸ்ய பே⁴தா³பே⁴த³யோஶ்சாயோகா³த்பரமேவ ப்³ரஹ்ம ப்³ரஹ்மஶப்³த³வாச்யம் ந ஜீவஸ்தத்³பா⁴வீத்யுக்தம் ஸம்ப்ரத்யத்யந்தாபே⁴த³பக்ஷே தோ³ஷமாஶங்கதே —

ப்³ரஹ்மணீதி ।

ததா³த்மாநமேவாவேதி³தி ஜ்ஞாத்ருத்வம் ப்³ரஹ்மண்யுச்யதே தத³யுக்தம் தஸ்ய ஜ்ஞாநமூர்தித்வாத³த ஏவ ந தத்கர்மத்வமபி । ந ச ஸ்வகர்த்ருகர்மஜ்ஞாநாந்முக்தி: பரஸ்ய க்ரியாகாரகப²லவிலக்ஷணத்வாத³தோ ந பரம் ப்³ரஹ்ம ப்³ரஹ்மஶப்³தி³தமித்யர்த²: ।

ஶாஸ்த்ரம் ப்³ரஹ்மணி ஸாத⁴கத்வாதி³ த³ர்ஶயதி தச்சாபௌருஷேயமதோ³ஷாந்நோபாலம்பா⁴ர்ஹம் ததா² ச தஸ்மிந்நவித்³யம் ஸாத⁴கத்வாத்³யவிருத்³த⁴மிதி ஸமாத⁴த்தே —

ந ஶாஸ்த்ரேதி ।

ஸ சாயுக்தஸ்தஸ்யாபௌருஷேயத்வேநாஸம்பா⁴விததோ³ஷத்வாதி³தி ஶேஷ: ।

நநு ப்³ரஹ்மணோ நித்யமுக்தத்வபரிரக்ஷணார்த²ம் ஶாஸ்த்ரமப்யுபாலப்⁴யதே । நேத்யாஹ —

ந சேதி ।

ஶாஸ்த்ராத்³தி⁴ ப்³ரஹ்மணோ நித்யமுக்தத்வம் க³ம்யதே ஸாத⁴கத்வாதி³தி ச தஸ்ய தேநைவோச்யதே ந சார்த⁴ஜரதீயமுசிதம் ததா² ச வாஸ்தவம் நித்யமுக்தத்வம் கல்பிதமிதரதி³த்யாஸ்தே²யம் । யதி³ தஸ்ய நித்யமுக்தத்வார்த²ம் ஸர்வதை²வ ஸாத⁴கத்வாதி³ நேஷ்யதே ததா³ ஸ்வார்த²பரித்யாக³: ஸ்யாத்ஸாத⁴கத்வாதி³நா விநா(அ)ப்⁴யுத³யநி:ஶ்ரேயஸயோரஸம்ப⁴வாத் । ந ச ப்³ரஹ்மணோ(அ)ந்யஶ்சேதநோ(அ)சேதநோ வா(அ)ஸ்தி ‘நாந்யோ(அ)தோ(அ)ஸ்தி த்³ரஷ்டா’(ப்³ரு. உ. 3 । 7 । 23) ‘ப்³ரஹ்மைவேத³ம் ஸர்வம்’ இத்யாதி³ஶ்ருதேஸ்தஸ்மாத்³யதோ²கா வ்யவஸ்தா²(அ)(அ)ஸ்தே²யேத்யர்த²: ।

கிஞ்ச ஸர்வஸ்யாபி ஸம்ஸாரஸ்ய ப்³ரஹ்மண்யவித்³யயா(அ)த்⁴யாஸாத்தத³ந்தர்பூ⁴தம் ஸாத⁴கத்வாத்³யபி தத்ராத்⁴யஸ்தமித்யப்⁴யுபக³மே கா(அ)நுபபத்திரித்யாஹ —

ந சேதி ।

தஸ்ய தஸ்மிந்கல்பிதத்வம் குதோ(அ)வக³தமித்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —

ஏகதே⁴தி ।

உக்தஶ்ருதிதாத்பர்யம் ஸம்கலயதி —

ஸர்வோ ஹீதி ।

ஸர்வஸ்ய த்³வைதவ்யவஹாரஸ்ய ப்³ரஹ்மணி கல்பிதத்வே ப்ரக்ருதசோத்³யஸ்யா(அ)(அ)பா⁴ஸத்வம் ப²லதீத்யாஹ —

அத்யல்பமிதி ।