ஸாமர்த்²யாச்சேத்³வித்³யாப²லப்ராப்தௌ தேஷாம் விக்⁴நகரணம் தர்ஹி கர்மப²லப்ராப்தாவபி ஸ்யாதி³த்யதிப்ரஸம்க³ம் ஶங்கதே —
நந்விதி ।
ப⁴வது தேஷாம் ஸர்வத்ர விக்⁴நாசரணமித்யத ஆஹ —
ஹந்தேதி ।
அவிஸ்ரம்போ⁴ விஶ்வாஸாபா⁴வ: ।
ஸாமர்த்²யாத்³விக்⁴நகர்த்ருத்வே(அ)திப்ரஸக்த்யந்தரமாஹ —
ததே²தி ।
அதிப்ரஸம்கா³ந்தரமாஹ —
ததா² காலேதி ।
விக்⁴நகரணே ப்ரபு⁴த்வமிதி பூர்வேண ஸம்ப³ந்த⁴: ।
ஈஶ்வராதீ³நாம் யதோ²க்தகார்யகரத்வே ப்ரமாணமாஹ —
ஏஷாம் ஹீதி ।
“ஏஷ ஹ்யேவ ஸாது⁴ கர்ம காரயதி” । “கர்ம ஹைவ ததூ³சதுரி”(ப்³ரு. உ. 3 । 2 । 13) த்யாதி³வாக்யம் ஶாஸ்த்ரஶப்³தா³ர்த²: ।
தே³வாதீ³நாம் விக்⁴நகர்த்ருத்வவதீ³ஶ்வராதீ³நாமபி தத்ஸம்ப⁴வாத்³வேதா³ர்தா²நுஷ்டா²நே விஶ்வாஸாபா⁴வாத்தத³ப்ரமாண்யம் ப்ராப்தமிதி ப²லிதமாஹ —
அதோ(அ)பீதி ।
கிமித³மவைதி³கஸ்ய சோத்³யம் கிம் வா வைதி³கஸ்யேதி விகல்ப்யா(அ)(அ)த்³யம் தூ³ஷயதி —
நேத்யாதி³நா ।
த³த்⁴யாத்³யுத்பிபாத³யிஷயா து³க்³தா⁴த்³யாதா³நத³ர்ஶநாத்ப்ராணிநாம் ஸுக²து³:கா²தி³தாரதம்யத்³ருஷ்டே: ஸ்வபா⁴வவாதே³ ச நியதநிமித்தாதா³நவைசித்ர்யத³ர்ஶநயோரநுபபத்தேஸ்தத³யோகா³த்கர்மப²லம் ஜக³தே³ஷ்டவ்யமித்யர்த²: ।
த்³விதீயம் ப்ரத்யாஹ —
ஸுகே²தி ।
’கர்ம ஹைவ’ இத்யாத்³யா ஶ்ருதி: । ‘கர்மணா ப³த்³த்⁴யதே ஜந்து:’ இத்யாத்³யா ஸ்ம்ருதி: । ஜக³த்³வைசித்ர்யாநுபபத்திஶ்ச ந்யாய: ।
கத²மேதாவதா தே³வாதீ³நாம் கர்மப²லே விக்⁴நகர்த்ருத்வாபா⁴வஸ்தத்ரா(அ)(அ)ஹ —
கர்மணாமிதி ।
கத²ம் ஹேதுஸித்³தி⁴ரித்யாஶங்க்ய கர்மண: ஸ்வோத்பத்தௌ தே³வாத்³யபேக்ஷாம் வ்யதிரேகமுகே²ந த³ர்ஶயதி —
கர்ம ஹீதி ।
ஸ்வப²லே(அ)பி தஸ்ய தத்ஸாபேக்ஷத்வமஸ்தீத்யாஹ —
லப்³தே⁴தி ।
நிஷ்பந்நமிதி கர்ம பூர்வோக்தம் காரகமநபேக்ஷ்ய ஸ்வப²லதா³நே ஶக்தம் ந ப⁴வதீத்யர்த²: ।
கர்மண: ஸ்வோத்பத்தௌ ஸ்வப²லே ச காரகஸாபேக்ஷத்வே ஹேதுமாஹ —
க்ரியாயா ஹீதி ।
காரகாதீ³நாமநேகேஷாம் நிமித்தாநாமுபாதா³நேந ஸ்வபா⁴வோ நிஷ்பத்³யதே யஸ்யா: ஸா ததோ²க்தா தஸ்யா பா⁴வ: காரகாத்³யநேகநிமித்தோபாதா³நஸ்வாபா⁴வ்யம் தஸ்மாது³ப⁴யத்ர பரதந்த்ரம் கர்மேத்யர்த²: ।
தே³வாதீ³நாம் கர்மாபேக்ஷிதகாரகத்வே ப²லிதமாஹ —
தஸ்மாதி³தி ।
இதோ(அ)பி கர்மப²லே நாவிஸ்ரம்போ⁴(அ)ஸ்தீத்யாஹ —
கர்மணாமிதி ।
ஏஷாம் தே³வாதீ³நாம் க்வசித்³விக்⁴நலக்ஷணே கார்யே கர்மணாம் வஶவர்தித்வம் ஏஷ்டவ்யம் ப்ராணிகர்மாபேக்ஷாமந்தரேண விக்⁴நகரணே(அ)திப்ரஸம்கா³த³தோந்யத்ராபி ஸர்வத்ர தேஷாம் தத³பேக்ஷா வாச்யேத்யர்த²: ।
தத்ர தேஷாம் கர்மவஶவர்தித்வே ஹேத்வந்தரமாஹ —
ஸ்வஸாமர்த்²யஸ்யேதி ।
விக்⁴நலக்ஷணம் ஹி கார்யம் து³:க²முத்பாத³யதி । ந ச து³:க²ம்ருதே பாபாது³பபத்³யதே। து³:க²விஷயே பாபஸாமர்த்²யஸ்ய ஶாத்ராதி⁴க³தஸ்யாப்ரத்யாக்²யேயத்வாத்தஸ்மாத்ப்ராணிநாமத்³ருஷ்டவஶாதே³வ தே³வாத³யோ விக்⁴நகரணமித்யர்த²: ।
தே³வாதீ³நாம் கர்மபாரதந்த்ர்யே கர்ம தத்பரதந்த்ரம் ந ஸ்யாத்ப்ரதா⁴நகு³ணபா⁴வவைபரீத்யாயோகா³தி³த்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —
கர்மேதி ।
இதஶ்ச நாமீஷாம் நியதோ கு³ணப்ரதா⁴நபா⁴வோ(அ)ஸ்தீத்யாஹ —
து³ர்விஜ்ஞேயஶ்சேதி ।
இதிஶப்³தோ³ ஹேத்வர்த²: । யதோ² கு³ணப்ரதா⁴நக்ருதோ மதிவிப்⁴ரமோ லோகஸ்யோபலப்⁴யதே தஸ்மாத³ஸௌ து³ர்விஜ்ஞேயோ ந நியதோ(அ)ஸ்தீதி யோஜநா ।
மதிவிப்⁴ரமே வாத³விப்ரதிபத்திம் ஹேதுமாஹ —
கர்மைவேத்யாதி³நா ।
கத²ம் தர்ஹி நிஶ்சயஸ்தத்ரா(அ)(அ)ஹ —
தத்ரேதி ।
வேத³வாதா³நுதா³ஹரதி —
புண்யோ வா இதி ।
ஆதி³பதே³ந ‘த⁴ர்மரஜ்ஜ்வா வ்ரஜேதூ³ர்த்⁴வம்’ இத்யாத³ய: ஸ்ம்ருதிவாதா³ க்³ருஹ்யந்தே ।
ஸூர்யோத³யதா³ஹஸேசநாதௌ³ காலஜ்வலநஸலிலாதே³: ப்ராதா⁴ந்யப்ரஸித்³தே⁴ர்ந கர்மைவ ப்ரதா⁴நமித்யாஶங்க்யாஹ —
யத்³யபீதி ।
அநைகாந்திகத்வமப்ரதா⁴நத்வம் ।
தத்ர ஹேதுமாஹ —
ஶாஸ்த்ரேதி ।
ஶ்ருதிஸ்ம்ருதிலக்ஷணம் ஶாஸ்த்ரமுதா³ஹ்ருதம் । ஜக³த்³வைசித்ர்யாநுபபத்திர்ந்யாய: ।