ನನು ಚಾತುರ್ವರ್ಣ್ಯೇ ಸೃಷ್ಟೇ ತಾವತೈವ ಕರ್ಮಾನುಷ್ಠಾನಸಿದ್ಧೇರಲಂ ಧರ್ಮಸೃಷ್ಟ್ಯೇತ್ಯತ ಆಹ —

ಸ ಚತುರ ಇತಿ ।

ಅನಿಯತಾಶಂಕ್ಯಾ ನಿಯಾಮಕಾಭಾವೇ ತಸ್ಯಾನಿಯತತ್ವಸಂಭಾವನಯೇತಿ ಯಾವತ್ । ತಚ್ಛಬ್ದಃ ಸ್ರಷ್ಟೃಬ್ರಹ್ಮವಿಷಯಃ ।

ಕುತೋ ಧರ್ಮಸ್ಯ ಸರ್ವನಿಯಂತೃತ್ವಂ ಕ್ಷತ್ತ್ರಸ್ಯೈವ ತತ್ಪ್ರಸಿದ್ಧೇರಿತ್ಯಾಹ —

ತತ್ಕಥಮಿತಿ ।

ಅನುಭವಮನುಸೃತ್ಯ ಪರಿಹರತಿ —

ಉಚ್ಯತ ಇತ್ಯಾದಿನಾ ।

ತದೇವೋದಾಹರತಿ —

ಯಥೇತಿ ।

ರಾಜ್ಞಾ ಸ್ಪರ್ಧಮಾನ ಇತಿ ಶೇಷಃ ।

ಧರ್ಮಸ್ಯೋತ್ಕೃಷ್ಟತ್ವೇನ ನಿಯಂತೃತ್ವೇ ಸತ್ಯಾದಭಿನ್ನತ್ವಂ ಹೇತ್ವಂತರಮಾಹ —

ಯೋ ವಾ ಇತಿ ।

ಕಥಂ ಧರ್ಮಸ್ಯ ಸತ್ಯತ್ವಂ ಸ ಹಿ ಪುರುಷಧರ್ಮೋ ವಚನಧರ್ಮಃ ಸತ್ಯತ್ವಮಿತ್ಯವಾಂತರಭೇದಾದಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —

ಸ ಏವೇತಿ ।

ಯಥೋಕ್ತೇ ವಿವೇಕೇ ಲೋಕಪ್ರಸಿದ್ಧಿಂ ಪ್ರಮಾಣಯತಿ —

ಯಸ್ಮಾದಿತಿ ।

ಉಭಯಶಬ್ದೋ ಧರ್ಮಸತ್ಯವಿಷಯಯೋಃ ಧರ್ಮಂ ವದತೀತ್ಯೇತದೇವ ವಿಭಜತೇ —

ಪ್ರಸಿದ್ಧಮಿತಿ ।

ಯಥಾ ಶಾಸ್ತ್ರಾನುಸಾರೇಣ ವದಂತಂ ಧರ್ಮಂ ವದತೀತಿ ವದಂತಿ ತಥಾ ಪೂರ್ವೋಕ್ತವದನವೈಪರೀತ್ಯೇನ ಧರ್ಮಂ ವದಂತಂ ಸತ್ಯಂ ವದತೀತ್ಯಾಹುರಿತಿ ಯೋಜನಾ ।

ಧರ್ಮಮೇವ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ —

ಲೌಕಿಕಮಿತಿ ।

ಸತ್ಯಂ ವದತೀತ್ಯೇತದೇವ ಸ್ಫುಟಯತಿ —

ಶಾಸ್ತ್ರಾದಿತಿ ।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣಭಾವೇನಾನಯೋರೇಕತ್ವಮುಪಸಮ್ಹರತಿ —

ಏತದಿತಿ ।

ಶಾಸ್ತ್ರಾರ್ಥಸಂಶಯೇ ಶಿಷ್ಟವ್ಯವಹಾರಾನ್ನಿಶ್ಚಯೋ ಯಥಾ ಯಾವವರಾಹಾದಿಶಬ್ದೇಷು, ಧರ್ಮಸಂಶಯೇ ತು ಶಾಸ್ತ್ರಾರ್ಥವಶಾನ್ನಿರ್ಣಯೋ ಯಥಾ ಚೈತ್ಯವಂದನಾದಿವ್ಯುದಾಸೇನಾಗ್ನಿಹೋತ್ರಾದೌ । ಅತೋ ಹೇತುಹೇತುಮದ್ಭಾವಾದುಭಯೋರೈಕ್ಯಮಿತಿ ಭಾವಃ ।

ಧರ್ಮಸ್ಯ ಸತ್ಯಾದಭೇದೇ ಫಲಿತಮಾಹ —

ತಸ್ಮಾದಿತಿ ।

ತಸ್ಯ ಸರ್ವನಿಯಂತೃತ್ವೇಽಪಿ ಪ್ರಕೃತೇ ಕಿಮಾಯಾತಂ ತದಾಹ —

ತಸ್ಮಾತ್ಸ ಇತಿ ।

ತರ್ಹಿ ಯಥೋಕ್ತಧರ್ಮವಶಾದೇವ ಕರ್ಮಾನುಷ್ಠಾನಸಿದ್ಧೇರ್ವರ್ಣಾಶ್ರಮಾಭಿಮಾನಸ್ಯಾಕಿಂಚಿತ್ಕರತ್ವಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —

ಅತ ಇತಿ ।

ಧಾರ್ಮಿಕತ್ವಾದ್ಯಭಿಮಾನೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ಯಾದ್ಯಭಿಮಾನಂ ಪುರೋಧಾಯಾನುಷ್ಠಾಪಕಶ್ಚೇತ್ತದಭಿಮಾನೋಽಪಿ ತಥೈವಾಭಿಮಾನಾಂತರಂ ಪುರಸ್ಕೃತ್ಯಾನುಷ್ಠಾಪಯೇದಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —

ತಾನಿ ಚೇತಿ ।

ನ ಖಲ್ವವಿದುಷೋ ಧಾರ್ಮಿಕಸ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ಯಾದಿಷು ನಿಮಿತ್ತೇಷು ಸತ್ಸು ಕರ್ಮಪ್ರವೃತ್ತೌ ನಿಮಿತ್ತಾಂತರಮಪೇಕ್ಷ್ಯತೇ ಪ್ರಮಾಣಾಭಾವಾದಿತ್ಯರ್ಥಃ ॥೧೪॥