ಪುನರುಕ್ತಿವೈಯರ್ಥ್ಯಮಾಶಂಕ್ಯೋಕ್ತಮ್ —
ಉತ್ತರಾರ್ಥ ಇತಿ ।
ಪೂರ್ವತ್ರ ದೇವೇಷು ದರ್ಶಿತಸ್ಯ ವರ್ಣವಿಭಾಗಸ್ಯ ಮನುಷ್ಯೇಷೂತ್ತರಗ್ರಂಥೇನ ಯೋಜನಾರ್ಥ ಇತಿ ಯಾವತ್ ।
ಸೃಷ್ಟವರ್ಣಚತುಷ್ಟಯನಿವಿಷ್ಟಮವಾಂತರವಿಭಾಗಮಭಿಧಾತುಮಾರಭತೇ —
ಯತ್ತದಿತಿ ।
ನಾನ್ಯೇನ ದೇವಾಂತರರೂಪೇಣ ಕ್ಷತ್ತ್ರಾದಿವಿಕಾರಮಂತರೇಣೇತಿ ಯಾವತ್ । ವಿಕಾರಾಂತರಮಗ್ನಿಬ್ರಾಹ್ಮಣಲಕ್ಷಣಮ್ ।
ಕ್ಷತ್ತ್ರಿಯೇಣೇತ್ಯತ್ರ ವಿವಕ್ಷಿತಮರ್ಥಮಾಹ —
ಇಂದ್ರಾದಿದೇವತಾಧಿಷ್ಠಿತ ಇತಿ ।
ವೈಶ್ಯೇನೇತಿ ವಸ್ವಾದ್ಯಧಿಷ್ಠಿತತ್ವಮುಚ್ಯತೇ । ಶೂದ್ರೇಣೇತಿ ಪೂಷಾಧಿಷ್ಠಿತತ್ವಮ್ ।
ಅಗ್ನ್ಯಾದಿಭಾವಮಾಪನ್ನಸ್ಯ ಕ್ಷತ್ತ್ರಾದಿಭಾವೋ ನ ತು ಕ್ಷತ್ತ್ರಾದಿಭಾವಮಾಪನ್ನಸ್ಯಾಗ್ನ್ಯಾದಿಭಾವ ಇತ್ಯೇತಾವನ್ಮಾತ್ರೇಣ ಬ್ರಹ್ಮಣೋವಿಕೃತತ್ವಾವಿಕೃತತ್ವಮಗ್ನಿಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ತುತ್ಯರ್ಥಮುಕ್ತಮಿತ್ಯಭಿಪ್ರೇತ್ಯ ತಸ್ಮಾದಿತ್ಯಾದಿ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ —
ಯಸ್ಮಾದಿತಿ ।
ಯಥೋಕ್ತಪ್ರಾರ್ಥನಾಯಾ ನ್ಯಾಯ್ಯತ್ವಂ ಸಾಧಯತಿ —
ತದರ್ಥಮೇವೇತಿ ।
ಕರ್ಮಫಲದಾನಾರ್ಥಮಿತಿ ಯಾವತ್ ।
ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ಮಧ್ಯೇ ಕಮಪಿ ಮನುಷ್ಯಮವಲಂಬ್ಯ ಕರ್ಮಫಲಭೋಗಾಪೇಕ್ಷಾಯಾಮಧಿಕರಣಸಂಪ್ರದಾನಭಾವೇನಾವಸ್ಥಿತಾಗ್ನೀಂದ್ರಾದಿನಿಮಿತ್ತಕ್ರಿಯಾಪೇಕ್ಷಾ ನಾಸ್ತಿ ಕಿಂತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣಜಾತಿಪ್ರಾಪ್ತಿಮಾತ್ರೇಣ ತತ್ಸಂಬದ್ಧಂ ಜಪ್ಯಾದಿಕರ್ಮಾವಶ್ಯಂಭಾವೀತಿ । ತನ್ಮಾತ್ರೇಣ ಪುರುಷಾರ್ಥಃ ಸಿಧ್ಯತೀತಿ ಪ್ರತೀಕಗ್ರಹಣಪೂರ್ವಕಮಾಹ —
ಮನುಷ್ಯಾಣಾಮಿತಿ ।
ಕುತ್ರ ತರ್ಹಿ ಯಥೋಕ್ತಕ್ರಿಯಾಪೇಕ್ಷೇತಿ ತತ್ರಾಽಽಹ —
ಯತ್ರ ತ್ವಿತಿ ।
ದೇವಾನಾಂ ಮಧ್ಯೇಽಗ್ನಿಸಂಬದ್ಧಮೇವ ಕರ್ಮ ಕೃತ್ವಾ ಪುರುಷಾರ್ಥಲಾಭೋ ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ಮಧ್ಯೇ ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ಯಪ್ರಯುಕ್ತಜಪ್ಯಾದಿಮಾತ್ರೇಣ ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತಿರಿತ್ಯತ್ರ ಪ್ರಮಾಣಮಾಹ —
ಸ್ಮೃತೇಶ್ಚೇತಿ ।
ಜಪ್ಯಗ್ರಹಣಂ ಜಾತಿಮಾತ್ರಪ್ರಯುಕ್ತಕರ್ಮೋಪಲಕ್ಷಣಾರ್ಥಮ್ । ಅನ್ಯದಗ್ನಿಸಂಬದ್ಧಂ ಕರ್ಮ ।
ಕೋಽಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ನಾಮ ತತ್ರಾಽಽಹ —
ಮೈತ್ರ ಇತಿ ।
ಸರ್ವೇಷು ಭೂತೇಷ್ವಭಯಪ್ರದೋ ವಿಶಿಷ್ಟಜಾತಿಮಾನಿತಿ ಯಾವತ್ ।
ನನು ಯಥೋಕ್ತಸ್ಮೃತೇರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ಯಪ್ರತಿಲಂಭಮಾತ್ರಾದಭ್ಯುದಯಲಾಭೇಽಪಿ ಕುತಸ್ತತೋ ನಿಃಶ್ರೇಯಸಸಿದ್ಧಿಸ್ತತ್ರಾಽಽಹ —
ಪಾರಿವ್ರಾಜ್ಯೇತಿ ।
’ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವ್ಯುತ್ಥಾಯಾಥ ಭಿಕ್ಷಾಚರ್ಯಂಚರಂತೀ’ತಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯ ಪಾರಿವ್ರಾಜ್ಯಂ ಶ್ರೂಯತೇ । ತಚ್ಚ ‘ಸಂನ್ಯಾಸಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಸ್ಥಾನ’ಮಿತಿ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಸಾಧನಂ ಮನ್ಯತೇ । ಅತಶ್ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಜಾತಿನಿಮಿತ್ತಂ ಲೋಕಮಿಚ್ಛಂತೀತಿ ಯುಕ್ತಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಮನುಷ್ಯೇಷ್ವಿತ್ಯಸ್ಯಾರ್ಥಮುಪಸಮ್ಹರತಿ —
ತಸ್ಮಾದಿತಿ ।
ಹೇತುವಾಕ್ಯಮಾದಾಯ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ —
ಯಸ್ಮಾದಿತಿ ।
ಹಿಶಬ್ದಾರ್ಥೋ ಯಸ್ಮಾದಿತ್ಯುಕ್ತಃ ಯತ್ಸ್ರಷ್ಟೃ ಬ್ರಹ್ಮ ತದೇತಾಭ್ಯಾಂ ಯಸ್ಮತ್ಸಾಕ್ಷಾದಭವತ್ತಸ್ಮಾದಗ್ನಾವೇವೇತ್ಯಾದಿ ಯುಕ್ತಮಿತಿ ಯೋಜನಾ ।