కామాదివాక్యమవతార్య వ్యాకుర్వన్మనసః స్వరూపం ప్రతి సంశయం నిరస్యతి —
అస్తిత్వ ఇతి ।
అశ్రద్ధాదివదకామాదిరపి వివక్షితోఽత్రేతి మత్వా మనోబుద్ధ్యోరేకత్వముపేత్యోపసంహరతి —
ఇత్యేతదితి ।
ద్వైతప్రవృత్త్యున్ముఖం మనో భోక్తృకర్మవశాన్నార్థాకారేణ వివర్తత ఇత్యభిప్రేత్యానన్తరవాక్యమవతారయతి —
మనోస్తిత్వమితి ।
తదేవాన్యత్కారణం స్ఫోరయతి —
యస్మాదితి ।
తస్మాదస్తి వివేకకారణమన్తఃకరణమితి సంబన్ధః ।
చక్షురసంప్రయోగాత్తేన స్పర్శవిశేషాదర్శనేఽపి సంప్రయుక్తయా త్వచా వినాఽపి మనో విశేషదర్శనం స్యాదిత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
యదీతి ।
త్వఙ్మాత్రస్య స్పర్శమాత్రగ్రాహిత్వేన వివేకత్వాయోగాదిత్యర్థః ।
వివేచకే కారణాన్తరే సత్యపి కుతో మనఃసిద్ధిస్తత్రాఽఽహ —
యత్తదితి ।