ಆಧಿದೈವಿಕವಾಗ್ವಿಭೂತಿವ್ಯಾಖ್ಯಾನಾನಂತರ್ಯಮಥಶಬ್ದಾರ್ಥಃ । ಮನಸೋ ದ್ವೈರೂಪ್ಯಮುಕ್ತ್ವಾ ವ್ಯಾಪ್ತಿಮಭಿಧತ್ತೇ —
ತತ್ತತ್ರೇತಿ ।
ಮನ ಏವಾಸ್ಯಾಽಽತ್ಮಾ ವಾಗ್ಜಾಯಾ ಪ್ರಾಣಃ ಪ್ರಜೇತ್ಯಧ್ಯಾತ್ಮಂ ಮನ ಏವ ಪಿತಾ ವಾಙ್ಮಾತಾ ಪ್ರಾಣಃ ಪ್ರಜೇತ್ಯಧಿಭೂತಂ ಚ ವಾಙ್ಮನಸಯೋಃ ಪ್ರಾಣಸ್ಯ ಪ್ರಜಾತ್ವಮುಕ್ತಂ ತಥಾಽಧಿದೈವೇಽಪಿ ತಸ್ಯ ತತ್ಪ್ರಜಾತ್ವಂ ವಾಚ್ಯಮಿತ್ಯಭಿಪ್ರೇತ್ಯಾಽಽಹ —
ತಾವಿತಿ ।
ಕಥಮಾದಿತ್ಯಸ್ಯ ಮನಸಃ ಪ್ರಾಣಂ ಪ್ರತಿ ಪಿತೃತ್ವಂ ವಾಚೋ ವಾಽಗ್ನೇರ್ಮಾತೃತ್ವಂ ತತ್ರಾಽಽಹ —
ಮನಸೇತಿ ।
ಸಾವಿತ್ರಂ ಪಾಕಮಾಗ್ನೇಯಂ ಚ ಪ್ರಕಾಶಮೃತೇ ಕಾರ್ಯಸಿದ್ಧ್ಯದರ್ಶನಾತ್ತಯೋಃ ಸಿದ್ಧಂ ಜನಕತ್ವಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ।
ಕರ್ಮಶಬ್ದೇನ ಕಾರ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ತತ್ಕರಿಷ್ಯಾಮೀತಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕಮಭಿಸಂಧಿಪೂರ್ವಕಮಾದಿತ್ಯಾಗ್ನ್ಯೋರ್ದ್ಯಾವಾಪೃಥಿವ್ಯೋರಂತರಾಲೇ ಸಂಗತಿರಾಸೀದಿತ್ಯಾಹ —
ಕರ್ಮೇತಿ ।
ಸಂಗತಿಕಾರ್ಯಮಭಿಪ್ರಾಯಾನುಸಾರಿ ದರ್ಶಯತಿ —
ತತ ಇತಿ ।
ವಾಯೋರಿಂದ್ರತ್ವಾಸಪತ್ನತ್ವಗುಣವಿಶಿಷ್ಟಸ್ಯೋಪಾಸನಮಭಿಪ್ರೇತ್ಯಾಽಽಹ —
ಯೋ ಜಾತ ಇತಿ ।
ದ್ವಿತೀಯಸ್ಯ ಸಪತ್ನತ್ವೇ ವಾಗಾದೇರಪಿ ತಥಾತ್ವಂ ಸ್ಯಾದಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ಪ್ರತಿಪಕ್ಷತ್ವೇನೇತಿ ।
ಯಥೋಕ್ತಸಪತ್ನವ್ಯಾಖ್ಯಾನಫಲಮಾಹ —
ತೇನೇತಿ ।
ಅಸಪತ್ನಗುಣಕಪ್ರಾಣೋಪಾಸನೇ ಫಲವಾಕ್ಯಂ ಪ್ರಮಾಣಯತಿ —
ತತ್ರೇತಿ ।
ಪ್ರಾಣಸ್ಯಾಸಪತ್ನತ್ವೇ ಸಿದ್ಧೇ ಸತೀತಿ ಯಾವತ್ । ಪ್ರಾಸಂಗಿಕತ್ವಂ ಪ್ರಜೋತ್ಪತ್ತಿಪ್ರಂಗಾದಾಗತತ್ವಮ್ ॥೧೨॥