ఆధిదైవికవాగ్విభూతివ్యాఖ్యానానన్తర్యమథశబ్దార్థః । మనసో ద్వైరూప్యముక్త్వా వ్యాప్తిమభిధత్తే —
తత్తత్రేతి ।
మన ఎవాస్యాఽఽత్మా వాగ్జాయా ప్రాణః ప్రజేత్యధ్యాత్మం మన ఎవ పితా వాఙ్మాతా ప్రాణః ప్రజేత్యధిభూతం చ వాఙ్మనసయోః ప్రాణస్య ప్రజాత్వముక్తం తథాఽధిదైవేఽపి తస్య తత్ప్రజాత్వం వాచ్యమిత్యభిప్రేత్యాఽఽహ —
తావితి ।
కథమాదిత్యస్య మనసః ప్రాణం ప్రతి పితృత్వం వాచో వాఽగ్నేర్మాతృత్వం తత్రాఽఽహ —
మనసేతి ।
సావిత్రం పాకమాగ్నేయం చ ప్రకాశమృతే కార్యసిద్ధ్యదర్శనాత్తయోః సిద్ధం జనకత్వమిత్యర్థః ।
కర్మశబ్దేన కార్యముచ్యతే తత్కరిష్యామీతి ప్రత్యేకమభిసన్ధిపూర్వకమాదిత్యాగ్న్యోర్ద్యావాపృథివ్యోరన్తరాలే సంగతిరాసీదిత్యాహ —
కర్మేతి ।
సంగతికార్యమభిప్రాయానుసారి దర్శయతి —
తత ఇతి ।
వాయోరిన్ద్రత్వాసపత్నత్వగుణవిశిష్టస్యోపాసనమభిప్రేత్యాఽఽహ —
యో జాత ఇతి ।
ద్వితీయస్య సపత్నత్వే వాగాదేరపి తథాత్వం స్యాదిత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
ప్రతిపక్షత్వేనేతి ।
యథోక్తసపత్నవ్యాఖ్యానఫలమాహ —
తేనేతి ।
అసపత్నగుణకప్రాణోపాసనే ఫలవాక్యం ప్రమాణయతి —
తత్రేతి ।
ప్రాణస్యాసపత్నత్వే సిద్ధే సతీతి యావత్ । ప్రాసంగికత్వం ప్రజోత్పత్తిప్రఙ్గాదాగతత్వమ్ ॥౧౨॥