ப்³ருஹதா³ரண்யகோபநிஷத்³பா⁴ஷ்யம்
த்³விதீயோ(அ)த்⁴யாய:ப்ரத²மம் ப்³ராஹ்மணம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (ப்³ருஹதா³ரண்யக)
 
அத² யதா³ ஸுஷுப்தோ ப⁴வதி யதா³ ந கஸ்யசந வேத³ ஹிதா நாம நாட்³யோ த்³வாஸப்ததி: ஸஹஸ்ராணி ஹ்ருத³யாத்புரீததமபி⁴ப்ரதிஷ்ட²ந்தே தாபி⁴: ப்ரத்யவஸ்ருப்ய புரீததி ஶேதே ஸ யதா² குமாரோ வா மஹாராஜோ வா மஹாப்³ராஹ்மணோ வாதிக்⁴நீமாநந்த³ஸ்ய க³த்வா ஶயீதைவமேவைஷ ஏதச்சே²தே ॥ 19 ॥
க்வைஷ ததா³பூ⁴தி³த்யஸ்ய ப்ரஶ்நஸ்ய ப்ரதிவசநமுக்தம் ; அநேந ச ப்ரஶ்நநிர்ணயேந விஜ்ஞாநமயஸ்ய ஸ்வபா⁴வதோ விஶுத்³தி⁴: அஸம்ஸாரித்வம் ச உக்தம் ; குத ஏததா³கா³தி³த்யஸ்ய ப்ரஶ்நஸ்யாபாகரணார்த²: ஆரம்ப⁴: । நநு யஸ்மிந்க்³ராமே நக³ரே வா யோ ப⁴வதி, ஸோ(அ)ந்யத்ர க³ச்ச²ந் தத ஏவ க்³ராமாந்நக³ராத்³வா க³ச்ச²தி, நாந்யத: ; ததா² ஸதி க்வைஷ ததா³பூ⁴தி³த்யேதாவாநேவாஸ்து ப்ரஶ்ந: ; யத்ராபூ⁴த் தத ஏவ ஆக³மநம் ப்ரஸித்³த⁴ம் ஸ்யாத் நாந்யத இதி குத ஏததா³கா³தி³தி ப்ரஶ்நோ நிரர்த²க ஏவ — கிம் ஶ்ருதிருபாலப்⁴யதே ப⁴வதா ? ந ; கிம் தர்ஹி த்³விதீயஸ்ய ப்ரஶ்நஸ்ய அர்தா²ந்தரம் ஶ்ரோதுமிச்சா²மி, அத ஆநர்த²க்யம் சோத³யாமி । ஏவம் தர்ஹி குத இத்யபாதா³நார்த²தா ந க்³ருஹ்யதே ; அபாதா³நார்த²த்வே ஹி புநருக்ததா, நாந்யார்த²த்வே ; அஸ்து தர்ஹி நிமித்தார்த²: ப்ரஶ்ந: — குத ஏததா³கா³த் — கிந்நிமித்தமிஹாக³மநமிதி । ந நிமித்தார்த²தாபி, ப்ரதிவசநவைரூப்யாத் ; ஆத்மநஶ்ச ஸர்வஸ்ய ஜக³த: அக்³நிவிஸ்பு²லிங்கா³தி³வது³த்பத்தி: ப்ரதிவசநே ஶ்ரூயதே ; ந ஹி விஸ்பு²லிங்கா³நாம் வித்³ரவணே அக்³நிர்நிமித்தம் , அபாதா³நமேவ து ஸ: ; ததா² பரமாத்மா விஜ்ஞாநமயஸ்ய ஆத்மநோ(அ)பாதா³நத்வேந ஶ்ரூயதே — ‘அஸ்மாதா³த்மந:’ இத்யேதஸ்மிந்வாக்யே ; தஸ்மாத் ப்ரதிவசநவைலோம்யாத் குத இதி ப்ரஶ்நஸ்ய நிமித்தார்த²தா ந ஶக்யதே வர்ணயிதும் । நந்வபாதா³நபக்ஷே(அ)பி புநருக்ததாதோ³ஷ: ஸ்தி²த ஏவ ॥

ஸ யதே²த்யாதே³: ஸம்க³திம் வக்தும் வ்ருத்தம் ஸம்கீர்தயதி —

க்வைஷ இதி ।

கிம் புநராத்³யப்ரஶ்நநிர்ணயேந ப²லதி த்வம்பதா³ர்த²ஶுத்³தி⁴ரித்யாஹ —

அநேநேதி ।

ஶுத்³தி⁴த்³வாரா ப்³ரஹ்மத்வம் ச தஸ்யோக்தமித்யாஹ —

அஸம்ஸாரித்வஞ்சேதி ।

உத்தரக்³ரந்த²ஸ்ய தாத்பர்யமாஹ —

குத இதி ।

பூர்வேணோத்தரஸ்ய க³தார்த²த்வம் ஶங்கதே —

நந்விதி ।

ஸ்தி²த்யவதே⁴ரேவ நிர்தா⁴ரிதத்வாதா³க³த்யவதே⁴ர்நிர்தி³தா⁴ரயிஷயா ப்ரஶ்நே ப்ரதிவசநம் ஸாவகாஶமித்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —

ததா² ஸதீதி ।

அபௌருஷேயீ ஶ்ருதிரஶேஷதோ³ஷஶூந்யத்வாத³நதிஶங்கநீயேதி ஸித்³தா⁴ந்தீ கூ³டா⁴பி⁴ஸந்தி⁴ராஹ —

கிம் ஶ்ருதிரிதி ।

ந ஶ்ருதிராக்ஷிப்யதே நிர்தோ³ஷத்வாதி³தி பூர்வவாத்³யாஹ —

நேதி ।

ஶ்ருதேரநாக்ஷேபத்வே த்வதீ³யம் சோத்³யம் நிரவகாஶமித்யாஹ —

கிம் தர்ஹீதி ।

தஸ்ய ஸாவகாஶத்வம் பூர்வவாதீ³ ஸாத⁴யதி —

த்³விதீயஸ்யேதி ।

பூர்வவாதி³ந்யபாதா³நாத³ர்தா²ந்தரே பஞ்சம்யா: ஶுஶ்ரூஷமாணே ஸத்யேகதே³ஶீ ப்³ரவீதி —

ஏவம் தர்ஹீதி ।

கத²மந்யார்த²த்வம் ததா³ஹ —

அஸ்த்விதி ।

தர்ஹி தஸ்யாமபாதா³நார்த²த்வேந புநருக்தத்வாமவஸ்தா²யாமித்யர்த²: ।

ஏகதே³ஶிநம் பூர்வவாதீ³ தூ³ஷயதி —

நேதி ।

அபாதா³நார்த²தாவதி³த்யபேரர்த²: ।

ததே³வ ஸபு²டயதி —

ஆத்மநஶ்சேதி ।

ஜக³த: ஸர்வஸ்ய சேதநஸ்யாசேதநஸ்ய சேதி வக்தும் சஶப்³த³: ।

தர்ஹி ப⁴வத்வபாதா³நார்தா² பஞ்சமீத்யாஶங்க்ய பூர்வவாதீ³ பூர்வோக்தம் ஸ்மாரயதி —

நந்விதி ।