వృత్తవర్తిష్యమాణయోః సంగతిం వక్తుం వృత్తం కీర్తయతి —
బ్రహ్మేతి ।
బ్రహ్మ తే బ్రవాణీతి ప్రక్రమ్య వ్యేవ త్వా జ్ఞాపయిష్యామీతి ప్రతిజ్ఞాయ జగతో జన్మాదయో యతస్తదద్వితీయం బ్రహ్మేతి వ్యాఖ్యాతమిత్యర్థః ।
జన్మాదివిషయస్య జగతః స్వరూపం పృచ్ఛతి —
కిమాత్మకమితి ।
విప్రతిపత్తినిరాసార్థం తత్స్వరూపమాహ —
పఞ్చేతి ।
కథం తర్హి నామరూపకర్మాత్మకం జగదిత్యుక్తం తత్రాఽఽహ —
భూతానితి ।
తత్ర గమకమాహ —
నామరూపే ఇతి ।
భూతానాం సత్యత్వే కథం బ్రహ్మణః సత్యత్వవాచోయుక్తిరిత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
తస్యేతి ।
తత్సత్యమిత్యవధారణాద్బాధ్యేషు భూతేషు సత్యత్వాసిద్ధిరితి శఙ్కయిత్వా సమాధత్తే —
కథమిత్యాదినా ।
సచ్చ త్యచ్చ సత్యమితి వ్యుత్పత్త్యా భూతాని సత్యశబ్దవాచ్యాని వివక్ష్యన్తే చేత్కథం తర్హి కార్యకారణసంఘాతస్య ప్రాణానాం చ సత్యత్వముక్తం తత్రాఽఽహ —
మూర్తేతి ।
యథోక్తభూతస్వరూపత్వాత్కార్యకరణానాం తదాత్మకాని భూతాని సత్యానీత్యఙ్గీకారాత్కార్యకరణానాం సత్యత్వం ప్రాణా అపి తదాత్మకాః సత్యశబ్దవాచ్యా భవన్తీతి ప్రాణా వై సత్యమిత్యవిరుద్ధమిత్యర్థః ।
ఎవం పాతనికాం కృత్వోత్తరబ్రాహ్మణద్వయస్య విషయమాహ —
తేషామితి ।
ఉపనిషద్వ్యాఖ్యానాయ బ్రాహ్మణద్వయమిత్యుక్తివిరుద్ధమేతదిత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
సైవేతి ।
కార్యకరణాత్మకానాం భూతానాం స్వరూపనిర్ధారణైవోపనిషద్వ్యాఖ్యేత్యత్ర హేతుమాహ —
కార్యేతి ।
బ్రాహ్మణద్వయమేవమవతార్య శిశుబ్రాహ్మణస్యావాన్తరసంగతిమాహ —
అత్రేత్యాదినా ।
ఉపనిషదః కాః, కియత్యో వేత్యుపసంఖ్యాతవ్యమిత్యాకాఙ్క్షాయామితి శేషః ।
బ్రహ్మ చేదవధారయితుమిష్టం తర్హి తదేవావధార్యతాం కిమితి మధ్యే కరణస్వరూపమవధార్యతే తత్రాఽఽహ —
పథీతి ।