ಏವಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನಿರ್ದಿದಿಕ್ಷಿತಂ ಚೇದೇಕೇನೈವ ನಞಾಽಲಂ ಕೃತಂ ದ್ವಿತೀಯೇನೇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ಇದಂಚೇತಿ ।
ವೀಪ್ಸಾಯಾ ವ್ಯಾಪ್ತಿಃ ಸರ್ವವಿಷಯಸಂಗ್ರಹಸ್ತದರ್ಥಂ ನಕಾರದ್ವಯಮಿತ್ಯುಕ್ತಮೇವ ವ್ಯನಕ್ತಿ —
ಯದ್ಯದಿತಿ ।
ವಿಷಯತ್ವೇನ ಪ್ರಾಪ್ತಂ ಸರ್ವಂ ನ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯುಕ್ತೇ ಸತ್ಯವಿಷಯಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯೇಕತ್ವೇ ಶಾಸ್ತ್ರಪರ್ಯವಸಾನಾನ್ನೈರಾಕಾಂಕ್ಷ್ಯಂ ಶ್ರೋತುಃ ಸಿಧ್ಯತೀತ್ಯಾಹ —
ತಥಾ ಚೇತಿ ।
ಇತಿಶಬ್ದಸ್ಯ ಪ್ರಕೃತಪರಾಮರ್ಶಿತ್ವಾತ್ಪ್ರಕೃತಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಾದೇರನ್ಯತ್ವೇ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ನಕಾರಪರ್ಯವಸಾನಂ ಕಿಮಿತಿ ನೇಷ್ಯತೇ ತತ್ರಾಽಽಹ —
ಅನ್ಯಥೇತಿ ।
ಆಶಂಕಾನಿವೃತ್ತ್ಯಭಾವೇ ದೋಷಮಾಹ —
ತಥಾ ಚೇತಿ ।
ಅನರ್ಥಕಶ್ಚೇತಿ ಚಕಾರೇಣ ಸಮುಚ್ಚಿತಂ ದೋಷಾಂತರಮಾಹ —
ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ।
ಉಕ್ತಮರ್ಥಮನ್ವಯಮುಖೇನ ಸಮರ್ಥಯತೇ —
ಯದಾ ತ್ವಿತಿ ।
ಸರ್ವೋಪಾಧಿನಿರಾಸೇನ ತತ್ರ ತತ್ರ ವಿಷಯವೇದನೇಚ್ಛಾ ಯದಾ ನಿವರ್ತಿತಾ ತದಾ ಯಥೋಕ್ತಂ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಬ್ರಹ್ಮಾಹಮಿತಿ ನಿಶ್ಚಿತ್ಯಾಽಽಕಾಂಕ್ಷಾ ಸರ್ವತೋ ವ್ಯಾವರ್ತತೇ । ತೇನ ನಿರ್ದೇಶಸ್ಯ ಸಾರ್ಥಕತ್ವಂ ಯದಾ ಚೋಕ್ತರೀತ್ಯಾ ಬ್ರಹ್ಮಾಽಽತ್ಮೇತ್ಯೇವ ಪ್ರಜ್ಞಾಽಽವಸ್ಥಿತಾ ಭವತಿ ತದಾ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾವಾಕ್ಯಮಪಿ ಪರಿಸಮಾಪ್ತಾರ್ಥಂ ಸ್ಯಾದಿತಿ ಯೋಜನಾ ।
ವೀಪ್ಸಾಪಕ್ಷಮುಪಸಂಹರತಿ —
ತಸ್ಮಾದಿತಿ ।
ಆದೇಶಸ್ಯ ಪ್ರಕ್ರಮಾನನುಗುಣತ್ವಮಾಶಂಕ್ಯಾನಂತರವಾಕ್ಯೇನ ಪರಿಹರತಿ —
ನನ್ವಿತ್ಯಾದಿನಾ ।
ನ ಹೀತಿ ಪ್ರತೀಕೋಪಾದಾನಮ್ । ಯಸ್ಮಾದಿತ್ಯಸ್ಯ ಹಿಶಬ್ದಾರ್ಥಸ್ಯ ತಸ್ಮಾದಿತ್ಯನೇನ ಸಂಬಂಧಃ । ವ್ಯಾಪ್ತವ್ಯಾಃ ಸಂಗ್ರಾಹ್ಯಾ ವಿಷಯೀಕರ್ತವ್ಯಾ ಯೇ ಪ್ರಕಾರಾಸ್ತೇ ನಕಾರದ್ವಯಸ್ಯ ವಿಷಯಾಃ ಸಂತೋ ನಿರ್ದಿಶ್ಯಂತ ಇತಿ ನೇತಿ ನೇತ್ಯಸ್ಮಾದಿತ್ಯನೇನ ಭಾಗೇನೇತಿ ಯೋಜನಾ ।
ಇತಿಶಬ್ದಾಭ್ಯಾಂ ವ್ಯಾಪ್ತವ್ಯಸರ್ವಪ್ರಕಾರಸಂಗ್ರಹೇ ದೃಷ್ಟಾಂತಮಾಹ —
ಯಥೇತಿ ।
ಗ್ರಾಮೋ ಗ್ರಾಮೋ ರಮಣೀಯ ಇತ್ಯುಕ್ತೇ ರಾಜ್ಯನಿವಿಷ್ಟರಮಣೀಯಸರ್ವಗ್ರಾಮಸಂಗ್ರಹವತ್ಪ್ರಕೃತೇಽಪೀತಿಶಬ್ದಾಭ್ಯಾಂ ವಿಷಯಭೂತಸರ್ವಪ್ರಕಾರಸಂಗ್ರಹೇ ನಕಾರಾಭ್ಯಾಂ ತನ್ನಿಷೇಧಸಿದ್ಧಿರಿತ್ಯರ್ಥಃ ।
ಯಥೋಕ್ತಾನ್ನಿಷೇಧರೂಪಾನ್ನಿರ್ದೇಶಾದನ್ಯನಿರ್ದೇಶನಂ ಯಸ್ಮಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ನ ಪರಮಸ್ತಿ ತಸ್ಮಾದಿತ್ಯುಪಸಂಹಾರಃ ಅಥೇತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಂ ಪ್ರಕೃತೋಪಸಂಹಾರತ್ವೇನ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ —
ಯದುಕ್ತಮಿತ್ಯಾದಿನಾ ॥೬॥