अद्वैतशारदा | दक्षिणाम्नाय श्रीशारदापीठम्, शृङ्गेरी

ಸ ಯಥಾ ಸರ್ವಾಸಾಮಪಾಂ ಸಮುದ್ರ ಏಕಾಯನಮೇವಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಸ್ಪರ್ಶಾನಾಂ ತ್ವಗೇಕಾಯನಮೇವಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಗಂಧಾನಾಂ ನಾಸಿಕೇ ಏಕಾಯನಮೇವಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ರಸಾನಾಂ ಜಿಹ್ವೈಕಾಯನಮೇವಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ರೂಪಾಣಾಂ ಚಕ್ಷುರೇಕಾಯನಮೇವಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಶಬ್ದಾನಾಂ ಶ್ರೋತ್ರಮೇಕಾಯನಮೇವಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಸಂಕಲ್ಪಾನಾಂ ಮನ ಏಕಾಯನಮೇವಂ ಸರ್ವಾಸಾಂ ವಿದ್ಯಾನಾಂ ಹೃದಯಮೇಕಾಯನಮೇವಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ಹಸ್ತಾವೇಕಾಯನಮೇವಂ ಸರ್ವೇಷಾಮಾನಂದಾನಾಮುಪಸ್ಥ ಏಕಾಯನಮೇವಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ವಿಸರ್ಗಾಣಾಂ ಪಾಯುರೇಕಾಯನಮೇವಂ ಸರ್ವೇಷಾಮಧ್ವನಾಂ ಪಾದಾವೇಕಾಯನಮೇವಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ವೇದಾನಾಂ ವಾಗೇಕಾಯನಮ್ ॥ ೧೧ ॥

ಕಿಂಚಾನ್ಯತ್ ; ನ ಕೇವಲಂ ಸ್ಥಿತ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಕಾಲಯೋರೇವ ಪ್ರಜ್ಞಾನವ್ಯತಿರೇಕೇಣಾಭಾವಾತ್ ಜಗತೋ ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಮ್ ; ಪ್ರಲಯಕಾಲೇ ಚ ; ಜಲಬುದ್ಬುದಫೇನಾದೀನಾಮಿವ ಸಲಿಲವ್ಯತಿರೇಕೇಣಾಭಾವಃ, ಏವಂ ಪ್ರಜ್ಞಾನವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ತತ್ಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ನಾಮರೂಪಕರ್ಮಣಾಂ ತಸ್ಮಿನ್ನೇವ ಲೀಯಮಾನಾನಾಮಭಾವಃ ; ತಸ್ಮಾತ್ ಏಕಮೇವ ಬ್ರಹ್ಮ ಪ್ರಜ್ಞಾನಘನಮ್ ಏಕರಸಂ ಪ್ರತಿಪತ್ತವ್ಯಮಿತ್ಯತ ಆಹ । ಪ್ರಲಯಪ್ರದರ್ಶನಾಯ ದೃಷ್ಟಾಂತಃ ; ಸ ಇತಿ ದೃಷ್ಟಾಂತಃ ; ಯಥಾ ಯೇನ ಪ್ರಕಾರೇಣ, ಸರ್ವಾಸಾಂ ನದೀವಾಪೀತಡಾಗಾದಿಗತಾನಾಮಪಾಮ್ , ಸಮುದ್ರಃ ಅಬ್ಧಿಃ ಏಕಾಯನಮ್ , ಏಕಗಮನಮ್ ಏಕಪ್ರಲಯಃ ಅವಿಭಾಗಪ್ರಾಪ್ತಿರಿತ್ಯರ್ಥಃ ; ಯಥಾ ಅಯಂ ದೃಷ್ಟಾಂತಃ, ಏವಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಸ್ಪರ್ಶಾನಾಂ ಮೃದುಕರ್ಕಶಕಠಿನಪಿಚ್ಛಿಲಾದೀನಾಂ ವಾಯೋರಾತ್ಮಭೂತಾನಾಂ ತ್ವಕ್ ಏಕಾಯನಮ್ , ತ್ವಗಿತಿ ತ್ವಗ್ವಿಷಯಂ ಸ್ಪರ್ಶಸಾಮಾನ್ಯಮಾತ್ರಮ್ , ತಸ್ಮಿನ್ಪ್ರವಿಷ್ಟಾಃ ಸ್ಪರ್ಶವಿಶೇಷಾಃ — ಆಪ ಇವ ಸಮುದ್ರಮ್ — ತದ್ವ್ಯತಿರೇಕೇಣಾಭಾವಭೂತಾ ಭವಂತಿ ; ತಸ್ಯೈವ ಹಿ ತೇ ಸಂಸ್ಥಾನಮಾತ್ರಾ ಆಸನ್ । ತಥಾ ತದಪಿ ಸ್ಪರ್ಶಸಾಮಾನ್ಯಮಾತ್ರಂ ತ್ವಕ್ಶಬ್ದವಾಚ್ಯಂ ಮನಃಸಂಕಲ್ಪೇ ಮನೋವಿಷಯಸಾಮಾನ್ಯಮಾತ್ರೇ, ತ್ವಗ್ವಿಷಯ ಇವ ಸ್ಪರ್ಶವಿಶೇಷಾಃ, ಪ್ರವಿಷ್ಟಂ ತದ್ವ್ಯತಿರೇಕೇಣಾಭಾವಭೂತಂ ಭವತಿ ; ಏವಂ ಮನೋವಿಷಯೋಽಪಿ ಬುದ್ಧಿವಿಷಯಸಾಮಾನ್ಯಮಾತ್ರೇ ಪ್ರವಿಷ್ಟಃ ತದ್ವ್ಯತಿರೇಕೇಣಾಭಾವಭೂತೋ ಭವತಿ ; ವಿಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಮೇವ ಭೂತ್ವಾ ಪ್ರಜ್ಞಾನಘನೇ ಪರೇ ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ಆಪ ಇವ ಸಮುದ್ರೇ ಪ್ರಲೀಯತೇ । ಏವಂ ಪರಂಪರಾಕ್ರಮೇಣ ಶಬ್ದಾದೌ ಸಹ ಗ್ರಾಹಕೇಣ ಕರಣೇನ ಪ್ರಲೀನೇ ಪ್ರಜ್ಞಾನಘನೇ, ಉಪಾಧ್ಯಭಾವಾತ್ ಸೈಂಧವಘನವತ್ ಪ್ರಜ್ಞಾನಘನಮ್ ಏಕರಸಮ್ ಅನಂತಮ್ ಅಪಾರಂ ನಿರಂತರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ವ್ಯವತಿಷ್ಠತೇ । ತಸ್ಮಾತ್ ಆತ್ಮೈವ ಏಕಮದ್ವಯಮಿತಿ ಪ್ರತಿಪತ್ತವ್ಯಮ್ । ತಥಾ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಗಂಧಾನಾಂ ಪೃಥಿವೀವಿಶೇಷಾಣಾಂ ನಾಸಿಕೇ ಘ್ರಾಣವಿಷಯಸಾಮಾನ್ಯಮ್ । ತಥಾ ಸರ್ವೇಷಾಂ ರಸಾನಾಮಬ್ವಿಶೇಷಾಣಾಂ ಜಿಹ್ವೇಂದ್ರಿಯವಿಷಯಸಾಮಾನ್ಯಮ್ । ತಥಾ ಸರ್ವೇಷಾಂ ರೂಪಾಣಾಂ ತೇಜೋವಿಶೇಷಾಣಾಂ ಚಕ್ಷುಃ ಚಕ್ಷುರ್ವಿಷಯಸಾಮಾನ್ಯಮ್ । ತಥಾ ಶಬ್ದಾನಾಂ ಶ್ರೋತ್ರವಿಷಯಸಾಮಾನ್ಯಂ ಪೂರ್ವವತ್ । ತಥಾ ಶ್ರೋತ್ರಾದಿವಿಷಯಸಾಮಾನ್ಯಾನಾಂ ಮನೋವಿಷಯಸಾಮಾನ್ಯೇ ಸಂಕಲ್ಪೇ ; ಮನೋವಿಷಯಸಾಮಾನ್ಯಸ್ಯಾಪಿ ಬುದ್ಧಿವಿಷಯಸಾಮಾನ್ಯೇ ವಿಜ್ಞಾನಮಾತ್ರೇ ; ವಿಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಂ ಭೂತ್ವಾ ಪರಸ್ಮಿನ್ಪ್ರಜ್ಞಾನಘನೇ ಪ್ರಲೀಯತೇ । ತಥಾ ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ವಿಷಯಾ ವದನಾದಾನಗಮನವಿಸರ್ಗಾನಂದವಿಶೇಷಾಃ ತತ್ತತ್ಕ್ರಿಯಾಸಾಮಾನ್ಯೇಷ್ವೇವ ಪ್ರವಿಷ್ಟಾ ನ ವಿಭಾಗಯೋಗ್ಯಾ ಭವಂತಿ, ಸಮುದ್ರ ಇವ ಅಬ್ವಿಶೇಷಾಃ ; ತಾನಿ ಚ ಸಾಮಾನ್ಯಾನಿ ಪ್ರಾಣಮಾತ್ರಮ್ ; ಪ್ರಾಣಶ್ಚ ಪ್ರಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಮೇವ — ‘ಯೋ ವೈ ಪ್ರಾಣಃ ಸಾ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಯಾ ವೈ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಸ ಪ್ರಾಣಃ’ (ಕೌ. ಉ. ೩ । ೩) ಇತಿ ಕೌಷೀತಕಿನೋಽಧೀಯತೇ । ನನು ಸರ್ವತ್ರ ವಿಷಯಸ್ಯೈವ ಪ್ರಲಯೋಽಭಿಹಿತಃ, ನ ತು ಕರಣಸ್ಯ ; ತತ್ರ ಕೋಽಭಿಪ್ರಾಯ ಇತಿ — ಬಾಢಮ್ ; ಕಿಂತು ವಿಷಯಸಮಾನಜಾತೀಯಂ ಕರಣಂ ಮನ್ಯತೇ ಶ್ರುತಿಃ, ನ ತು ಜಾತ್ಯಂತರಮ್ ; ವಿಷಯಸ್ಯೈವ ಸ್ವಾತ್ಮಗ್ರಾಹಕತ್ವೇನ ಸಂಸ್ಥಾನಾಂತರಂ ಕರಣಂ ನಾಮ — ಯಥಾ ರೂಪವಿಶೇಷಸ್ಯೈವ ಸಂಸ್ಥಾನಂ ಪ್ರದೀಪಃ ಕರಣಂ ಸರ್ವರೂಪಪ್ರಕಾಶನೇ, ಏವಂ ಸರ್ವವಿಷಯವಿಶೇಷಾಣಾಮೇವ ಸ್ವಾತ್ಮವಿಶೇಷಪ್ರಕಾಶಕತ್ವೇನ ಸಂಸ್ಥಾನಾಂತರಾಣಿ ಕರಣಾನಿ, ಪ್ರದೀಪವತ್ ; ತಸ್ಮಾತ್ ನ ಕರಣಾನಾಂ ಪೃಥಕ್ಪ್ರಲಯೇ ಯತ್ನಃ ಕಾರ್ಯಃ ; ವಿಷಯಸಾಮಾನ್ಯಾತ್ಮಕತ್ವಾತ್ ವಿಷಯಪ್ರಲಯೇನೈವ ಪ್ರಲಯಃ ಸಿದ್ಧೋ ಭವತಿ ಕರಣಾನಾಮಿತಿ ॥

ಸ ಯಥಾ ಸರ್ವಾಸಾಮಪಾಮಿತ್ಯಾದಿಸಮನಂತರಗ್ರಂಥಮುತ್ಥಾಪಯತಿ —

ಕಿಂಚಾನ್ಯದಿತಿ ।

ತದೇವ ವ್ಯಾಕರೋತಿ —

ನ ಕೇವಲಮಿತಿ ।

ಪ್ರಲಯಕಾಲೇ ಚ ಪ್ರಜ್ಞಾನವ್ಯತಿರೇಕೇಣಾಭಾವಾಜ್ಜಗತೋ ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಮಿತಿ ಸಂಬಂಧಃ ।

ಉಕ್ತಮರ್ಥಂ ದೃಷ್ಟಾಂತೇನ ಸ್ಪಷ್ಟಯತೇ —

ಜಲೇತಿ ।

ತಥಾಽಪಿ ಪ್ರಜ್ಞಾನಮೇವೈಕಮೇವ ಸ್ಯಾನ್ನ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —

ತಸ್ಮಾದಿತಿ ।

ಸತ್ಯಜ್ಞಾನಾದಿವಾಕ್ಯಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಣಸ್ತನ್ಮಾತ್ರತ್ವಾದಿತ್ಯರ್ಥಃ ।

ಯಥೋಕ್ತಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಚೇತ್ಪ್ರತಿಪತ್ತವ್ಯಂ ಕಿಮಿತಿ ತರ್ಹಿ ಸ ಯಥೇತ್ಯಾದಿ ವಾಕ್ಯಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ ತಚ್ಛೇಷತ್ವೇನ ಪ್ರಲಯಂ ದರ್ಶಯಿತುಂ ದೃಷ್ಟಾಂತವಚನಮೇತದಿತ್ಯಾಹ —

ಅತ ಆಹೇತಿ ।

ಪ್ರಲೀಯತೇಽಸ್ಮಿನ್ನಿತಿ ಪ್ರಲಯ ಏಕಶ್ಚಾಸೌ ಪ್ರಲಯಶ್ಚೇತ್ಯೇಕಪ್ರಲಯಃ ತಡಾಗಾದಿಗತಾನಾಮಪಾಂ ಕುತಃ ಸಮುದ್ರೇ ಲಯೋ ನ ಹಿ ತಾಸಾಂ ತೇನ ಸಂಗತಿರಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —

ಅವಿಭಾಗೇತಿ ।

ಅತ್ರ ಹಿ ಸಮುದ್ರಶಬ್ದೇನ ಜಲಸಾಮಾನ್ಯಮುಚ್ಯತೇ । ತದ್ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಚ ಜಲವಿಶೇಷಾಣಾಮಭಾವೋ ವಿವಕ್ಷಿತಸ್ತೇಷಾಂ ತತ್ಸಂಸ್ಥಾನಮಾತ್ರತ್ವಾದತಶ್ಚಾಽಽಸಾಮಸ್ಮಿನ್ನವಿಭಾಗಸ್ಯ ಪ್ರಾಪ್ತಿರಿತಿ ಸಮುದ್ರೇಽವಿಭಾಗಪ್ರಾಪ್ತಿರಿತ್ಯರ್ಥಃ । ಪಿಚ್ಛಿಲಾದೀನಾಮಿತ್ಯಾದಿಶಬ್ದೇನಾನುಕ್ತಸ್ಪರ್ಶಂವಿಶೇಷಾಃ ಸರ್ವೇ ಗೃಹ್ಯಂತೇ ।

ವಿಷಯಾಣಾಮಿಂದ್ರಿಯಕಾರ್ಯತ್ವಾಭಾವಾತ್ಕುತಃ ಸ್ಪರ್ಶಾನಾಂ ತ್ವಚಿ ವಿಲಯಃ ಸ್ಯಾದಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —

ತ್ವಗಿತೀತಿ ।

ಸ್ಪರ್ಶವಿಶೇಷಾಣಾಂ ಸ್ಪರ್ಶಸಾಮಾನ್ಯೇಽಂತರ್ಭಾವಂ ಪ್ರಪಂಚಯತಿ —

ತಸ್ಮಿನ್ನಿತಿ ।

ತಥಾಽಪಿ ಸಮಸ್ತಸ್ಯ ಜಗತೋ ಬ್ರಹ್ಮವ್ಯತಿರೇಕೇಣಾಭಾವಾದ್ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಮಿತ್ಯೇತತ್ಕಥಂ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ ಪರಂಪರಯಾ ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ಸರ್ವಪ್ರವಿಲಯಂ ದರ್ಶಯಿತುಂ ಕ್ರಮಮನುಕ್ರಾಮತಿ —

ತಥೇತಿ ।

ಮನಸಿ ಸತಿ ವಿಷಯವಿಷಯಿಭಾವಸ್ಯ ದರ್ಶನಾದಸತಿ ಚಾದರ್ಶನಾನ್ಮನಃಸ್ಪಂದಿತಮಾತ್ರಂ ವಿಷಯಜಾತಮಿತಿ ತಸ್ಯ ತದ್ವಿಷಯಮಾತ್ರೇ ಪ್ರವಿಷ್ಟಸ್ಯ ತದತಿರೇಕೇಣಾಸತ್ತ್ವಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ।

ಸಂಕಲ್ಪವಿಕಲ್ಪಾತ್ಮಕಮನಃಸ್ಪಂದಿತದ್ವೈತಸ್ಯ ಸಂಕಲ್ಪಾತ್ಮಕೇ ಮನಸ್ಯಂತರ್ಭಾವಾತ್ತಸ್ಯ ಚ ಸಂಕಲ್ಪಸ್ಯಾಧ್ಯವಸಾಯಪಾರತಂತ್ರ್ಯದರ್ಶನಾದಧ್ಯವಸಾಯಾತ್ಮಿಕಾಯಾಂ ಚ ಬುದ್ಧೌ ತದ್ವಿಷಯಸ್ಯ ಪೂರ್ವವದನುಪ್ರವೇಶಾನ್ಮನೋವಿಷಯಸಾಮಾನ್ಯಸ್ಯ ಬುದ್ಧಿವಿಷಯಸಾಮಾನ್ಯೇ ಪ್ರವಿಷ್ಟಸ್ಯ ತದ್ವ್ಯತಿರೇಕೇಣಾಸತ್ತ್ವಮಿತ್ಯಾಹ —

ಏವಮಿತಿ ।

ಸರ್ವಂ ಜಗದುಕ್ತೇನ ನ್ಯಾಯೇನ ಬುದ್ಧಿಮಾತ್ರಂ ಭೂತ್ವಾ ತದ್ಯಚ್ಛೇಚ್ಛಾಂತ ಆತ್ಮನೀತಿ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ಪರ್ಯವಸ್ಯತೀತ್ಯಾಹ —

ವಿಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಮಿತಿ ।

ನನು ಜಗದಿದಂ ವಿಲೀಯಮಾನಂ ಶಕ್ತಿಶೇಷಮೇವ ವಿಲೀಯತೇ । ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಾದೃತೇ ತಸ್ಯ ನಿಃಶೇಷನಾಶಾನಾಶ್ರಯಣಾತ್ । ತಥಾ ಚ ಕುತೋ ಬ್ರಹ್ಮೈಕರಸಸ್ಯ ಪ್ರತಿಪತ್ತಿರತ ಆಹ —

ಏವಮಿತಿ ।

ಶಕ್ತಿಶೇಷಲಯೇಽಪಿ ತಸ್ಯಾ ದುರ್ನಿರೂಪತ್ವಾದ್ವಸ್ತ್ವೇಕರಸಸ್ಯ ಧೀರವಿರುದ್ಧೇತಿ ಭಾವಃ ।

ಏಕಾಯನಪ್ರಕ್ರಿಯಾತಾತ್ಪರ್ಯಮುಪಸಂಹರತಿ —

ತಸ್ಮಾದಿತಿ ।

ಘ್ರಾಣವಿಷಯಸಾಮಾನ್ಯಮಿತ್ಯಾದಾವೇಕಾಯನಮಿತಿ ಸರ್ವತ್ರ ಸಂಬಂಧಃ ।

ಕಥಂ ಪುನರತ್ರ ಪ್ರತಿಪರ್ಯಾಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ಪರ್ಯವಸಾನಂ ತತ್ರಾಽಽಹ —

ತಥೇತಿ ।

ಯಥಾ ಸರ್ವೇಷು ಪರ್ಯಾಯೇಷು ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ಪರ್ಯವಸಾನಂ ತಥೋಚ್ಯತ ಇತಿ ಯಾವತ್ । ಪೂರ್ವವದಿತಿ ತ್ವಗ್ವಿಷಯಸಾಮಾನ್ಯವದಿತ್ಯರ್ಥಃ । ಸಂಕಲ್ಪೇ ಲಯ ಇತಿ ಶೇಷಃ । ವಿಜ್ಞಾನಮಾತ್ರ ಇತ್ಯತ್ರಾಪಿ ತಥೈವ ।

ಏವಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಕರ್ಮಣಾಮಿತ್ಯಾದೇರರ್ಥಮಾಹ —

ತಥಾ ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯಾಣಾಮಿತಿ ।

ಕ್ರಿಯಾಸಾಮಾನ್ಯಾನಾಂ ಸೂತ್ರಾತ್ಮಸಂಸ್ಥಾನಭೇದತ್ವಮಭ್ಯುಪೇತ್ಯಾಽಽಹ —

ತಾನಿ ಚೇತಿ ।

ಕ್ರಿಯಾಜ್ಞಾನಶಕ್ತ್ಯೋಶ್ಚಿದುಪಾಧಿಭೂತಯೋಶ್ಚಿದಭೇದಾಭೇದಮಭಿಪ್ರೇತ್ಯ ಪ್ರಾಣಶ್ಚೇತ್ಯಾದಿ ಭಾಷ್ಯಮ್ । ತತ್ರ ತಯೋರನ್ಯೋನ್ಯಾಭೇದೇ ಮಾನಮಾಹ —

ಯೋ ವಾ ಇತಿ ।

ಶ್ರುತಿಮುಖಾತ್ಕರಣಲಯೋ ನ ಪ್ರತಿಭಾತಿ ಸ್ವಯಂ ಚ ವ್ಯಾಖ್ಯಾಯತೇ ತತ್ರ ಕೋ ಹೇತುರಿತಿ ಪೃಚ್ಛತಿ —

ನನ್ವಿತಿ ।

ಶ್ರುತ್ಯಾ ಕರಣಲಯಸ್ಯಾನುಕ್ತತ್ವಮಂಗೀಕರೋತಿ —

ಬಾಢಮಿತಿ ।

ಪೃಷ್ಟಮಭಿಪ್ರಾಯಂ ಪ್ರಕಟಯತಿ —

ಕಿಂತ್ವಿತಿ ।

ಕರಣಸ್ಯ ವಿಷಯಸಾಜಾತ್ಯಂ ವಿವೃಣೋತಿ —

ವಿಷಯಸ್ಯೈವೇತಿ ।

ಕಿಮತ್ರ ಪ್ರಮಾಣಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾನುಮಾನಮತಿ ಸೂಚಯತಿ —

ಪ್ರದೀಪವದಿತಿ ।

ಚಕ್ಷುಷಸ್ತೇಜಸಂ ರೂಪಾದಿಷು ಮಧ್ಯೇ ರೂಪಸ್ಯೈವ ವ್ಯಂಜಕದ್ರವ್ಯತ್ವಾತ್ಸಂಪ್ರತಿಪನ್ನವದಿತ್ಯಾದೀನ್ಯನುಮಾನಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರಪ್ರಕಾಶಿಕಾಯಾಮಧಿಗಂತವ್ಯಾನಿ ।

ಕರಣಾನಾಂ ವಿಷಯಸಾಜಾತ್ಯೇ ಫಲಿತಮಾಹ —

ತಸ್ಮಾದಿತಿ ।

ಪೃಥಗ್ವಿಷಯಪ್ರಲಯಾದಿತಿ ಶೇಷಃ । ಏಕಾಯನಪ್ರಕ್ರಿಯಾಸಮಾಪ್ತಾವಿತಿಶಬ್ದಃ ॥೧೧॥