ஸ்வமதமுக்த்வா மதாந்தரமாஹ —
கேசித்த்விதி ।
ஸர்வமேவ கர்மேதி ஶேஷ: । ஸ்வர்க³காமவாக்யே தே³ஹாத்மத்வநிவ்ருத்திர்கோ³தோ³ஹநவாக்யே ஸ்வதந்த்ராதி⁴காரநிவ்ருத்திர்நித்யநைமித்திகவிதி⁴ஷ்வர்தா²ந்தரோபதே³ஶேந ஸ்வாபா⁴விகப்ரவ்ருத்திநிரோதோ⁴ நிஷேதே⁴ஷு ஸாக்ஷாதே³வ நைஸர்கி³கப்ரவ்ருத்தயோ நிருத்⁴யந்தே ததே³வம் ஸர்வமேவ கர்மகாண்ட³ம் நிவ்ருத்தித்³வாரேண மோக்ஷபரமித்யர்த²: ।
நநு ஶாஸ்த்ரீயாத்கர்மணோ ஹேதோருத்தரமுத்தரம் கார்யகரணஸம்கா⁴தமதிஶயவந்தமா(அ)க்³ரஜாத்ப்ரதிபத்³யமாந: ஸம்கா⁴தாத்பூர்வஸ்மாந்முச்யதே தத்குதோ நிவ்ருத்திபரத்வம் கர்மகாண்ட³ஸ்யேத்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —
அத: காரணாதி³தி ।
யத்³தீ⁴த³முத்தரமுத்தரம் ஸாதிஶயம் ப²லம் ப்ராஜாபத்யம் பத³ம் தத³பி ப்ராஸாதா³ரோஹணக்ரமேண வ்யாவ்ருத்தித்³வாரா மோக்ஷமவதாரயிதும் ந து தத்ரைவ ப்ராஜாபத்யே பதே³ ஶ்ருதேஸ்தாத்பர்யம் தஸ்யாபி நிரதிஶயப²லத்வாபா⁴வாதி³த்யர்த²: ।
ப²லிதமாஹ —
இத்யத இதி ।
யஸ்மாத்பூர்வம் பூர்வம் பரித்யஜ்யோத்தரமுத்தரம் ப்ரதிபத்³யமாநஸ்தத்தந்நிவ்ருத்தித்³வாரா முக்த்யர்த²மேவ தத்தத்ப்ரதிபத்³யதே ந து தத்தத்பத³ப்ராப்த்யர்த²மேவ வாக்யம் பர்யவஸிதம் தஸ்யாந்தவத்த்வேநாப²லத்வாத் । தஸ்மாத்³த்³வைதக்ஷயபர்யந்தம் ஸர்வோ(அ)பி ப²லவிஶேஷோ ம்ருத்யுக்³ரஸ்தத்வாத்ப்ராஸாதா³ரோஹணந்யாயேந மோக்ஷார்தோ²(அ)வதிஷ்ட²தே ஹிரண்யக³ர்ப⁴பத³ப்ராப்த்யா த்³வைதக்ஷயே து வஸ்துதோ ம்ருத்யோராப்திமதீத்ய பரமாத்மரூபேண ஸ்தி²தோ முக்தோ ப⁴வதி । ததா² ச மநுஷ்யபா⁴வாதூ³ர்த்⁴வமர்வாக்ச பரமாத்மபா⁴வாந்மத்⁴யே யா தத்தத்பத³ப்ராப்தி: ஸா க²ல்வாபேக்ஷிகீ ஸதீ கௌ³ணீ முக்திர்முக்²யா து பூர்வோக்தைவேத்யர்த²: ।
ஸர்வமேதது³த்ப்ரேக்ஷாமத்ரேணா(அ)(அ)ரசிதம் ந து ப்³ருஹதா³ரண்யகஸ்ய ஶ்ருத்யந்தரஸ்ய வா(அ)ர்த² இதி தூ³ஷயதி —
ஸர்வமேததி³தி ।
ஸர்வைகத்வலக்ஷணோ மோக்ஷோ ப்³ருஹதா³ரண்யகார்த² ஏவாஸ்மாபி⁴ருச்யதே தத்கத²மஸ்மது³க்தமபா³ர்ஹதா³ரண்யகமிதி ஶங்கதே —
நந்விதி ।
அங்கீ³கரோதி —
பா³ட⁴மிதி ।
அங்கீ³க்ருதமம்ஶம் விஶத³யதி —
ப⁴வதீதி ।
ஏதத்ஸர்வைகத்வமாரண்யகார்தோ² ப⁴வத்யபீதி யோஜநா ।
கத²ம் தர்ஹி ஸர்வமேதத³பா³ர்ஹதா³ரண்யகமித்யுக்தம் தத்ரா(அ)(அ)ஹ ।
ந த்விதி ।
த்வது³க்தயா ரீத்யா கர்மஶ்ருதீநாம் யதோ²க்தமோக்ஷார்த²த்வம் ந க⁴டதே தேந ஸர்வமேததௌ³த்ப்ரேக்ஷிகம் ந ஶ்ரௌதமித்யுக்தமித்யர்த²: ।
கர்மஶ்ருதீநாம் மோக்ஷார்த²த்வாபா⁴வம் ஸமர்த²யதே —
யதி³ ஹீதி ।
தஸ்மாத்தாஸாம் ந மோக்ஷார்த²தேதி ஶேஷ: ।
கிஞ்ச ஸம்ஸாரஸ்தாவத்³த⁴ர்மாத⁴ர்மஹேதுகஸ்தௌ ச விதி⁴நிஷேதா⁴தீ⁴நௌ தயோஶ்சேத்த்வது³க்தரீத்யா மோக்ஷார்த²த்வம் ததா³ ஹேத்வபா⁴வாத்ஸம்ஸார ஏவ ந ஸ்யாதி³த்யாஹ ।
யதி³ சேதி ।
விதி⁴நிஷேத⁴யோர்நிவ்ருத்தித்³வாரா முக்த்யர்த²த்வே(அ)பி வித்⁴யாதி³ஜ்ஞாநாத³நுநிஷ்பாதி³தோ ய: கர்மபதா³ர்த²ஸ்தஸ்யாயம் ஸ்வபா⁴வோ யது³த கர்தாரமநர்தே²ந ஸம்யுநக்தீதி சோத³யதி —
அதே²தி ।
மோக்ஷார்த²மபி கர்மகாண்ட³ம் ஸம்ஸாரார்த²ம் ப⁴வதீதி ஸத்³ருஷ்டாந்தமாஹ —
யதே²தி ।
ப்ரமாணாபா⁴வேந பரிஹரதி —
நேதி ।
ததே³வ வ்யநக்தி —
அத்³வைதார்த²த்வ இதி ।
அந்யஸ்ய ப³ந்த⁴ஸ்யேதி யாவத் ।
அநுபபத்திம் ஸ்போ²ரயதி —
ந ப்ரத்யக்ஷமிதி ।
கர்மஶ்ருதிவாக்யஸ்யாவாந்தரதாத்பர்யம் யதா²ஶ்ருதே(அ)ர்தே² க்³ருஹ்யதே நிவ்ருத்தித்³வாரா முக்தௌ து மஹாதாத்பர்யமித்யங்கீ³க்ருத்ய ஶங்கதே —
உப⁴யமிதி ।
க்ருத்ரிமா: க்ஷுத்³ரா: ஸரித: குல்யாஸ்தாஸாம் ப்ரணயநம் ஶால்யர்த²ம் பாநீயார்த²மாசமநீயாத்³யர்த²ம் ச ப்ரதீ³பஶ்ச ப்ராஸாத³ஶோபா⁴ர்த²ம் க்ருதோ க³மநாதி³ஹேதுரபி ப⁴வதி வ்ருக்ஷமூலே ச ஸேசநமநேகார்த²ம் ததா² கர்மகாண்ட³மநேகார்த²மித்யுபபாத³யதி —
குல்யேதி ।
ஏகஸ்ய வாக்யஸ்ய யதா²ஶ்ருதேநார்தே²நார்த²வத்வே ஸம்ப⁴வதி நாந்யத்ர தாத்பர்யம் கல்ப்யம் கல்பகாபா⁴வாந்ந ச த்வது³க்தயா ரீத்யா(அ)நேகார்த²த்வலக்ஷணோ த⁴ர்மோ வாக்யஸ்யைகஸ்யோபபத்³யதே(அ)ர்தை²கத்வாதே³கம் வாக்யமிதி ந்யாயாதி³தி பரிஹரதி —
தந்நைவமிதி ।
வாக்யஸ்யாநேகார்த²த்வாபா⁴வே(அ)பி தத³ர்த²ஸ்ய கர்மணோ ப³ந்த⁴மோக்ஷாக்²யாநேகார்த²த்வம் ஸ்யாதி³த்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —
ந சேதி ।
பரோக்தம் த்³ருஷ்டாந்தம் விக⁴டயதி —
குல்யேதி ।
வித்³யாம் சாவித்³யாம் சேத்யாத³யோ மந்த்ரா: ஸமுச்சயபரா த்³ருஷ்டா: ஸமுச்சயஶ்ச கர்மகாண்ட³ஸ்ய நிவ்ருத்தித்³வாரா மோக்ஷார்த²த்வமித்யஸ்மிந்நர்தே² ஸித்³த்⁴யதீதி ஶங்கதே —
யத³பீதி ।
கர்மகாண்ட³ஸ்யோக்தரீத்யா மோக்ஷார்த²த்வே நாஸ்தி ப்ரமாணமிதி பரிஹரதி —
அயமேவேதி ।
மந்த்ராணாம் ஸமுச்சயபரத்வாத்தஸ்ய ச யதோ²க்தார்தா²க்ஷேபகத்வாத்குதோ(அ)ஸ்யார்த²ஸ்ய ப்ரமாணாக³ம்யதேத்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —
மந்த்ரா: புநரிதி ।
தேஷாம் ந ஸமுச்சயபரதேத்யக்³ரே வ்யக்தீப⁴விஷ்யதீத்யர்த²: ।
பரமதாஸம்ப⁴வே ஸ்வமதமுபஸம்ஹரதி —
தஸ்மாதி³தி ।
ப³ந்த⁴நநிரூபணமநுபயோகீ³த்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —
தஸ்மாந்மோக்ஷ இதி ।
யத்து கர்மகாண்ட³ம் ப³ந்தா⁴ய முக்தயே வா ந ப⁴வதி கிந்த்வந்தராவஸ்தா²நகாரணமிதி தத்³தூ³ஷயதி —
ந சேதி ।
யதா² ந ஜாக³ர்தி ந ஸ்வபிதீதி விஷயக்³ரஹணச்சி²த்³ரே(அ)ந்தராலே(அ)வஸ்தா²நம் து³ர்க⁴டம் யதா² சார்த⁴ம் குகுட்யா: பாகார்த²மர்த⁴ஞ்ச ப்ரஸவாயேதி கௌஶலம் நோபலப்⁴யதே ததா² கர்மகாண்ட³ம் ந ப³ந்தா⁴ய நாபி ஸாக்ஷாந்மோக்ஷாயேதி வ்யாக்²யாநம் கர்தும் ந ஜாநீம இத்யர்த²: ।
யத்து ஶ்ருதிரேவோத்தரோத்தரபத³ப்ராப்த்யபி⁴தா⁴நவ்யாஜேந மோக்ஷோ புருஷமவதாரயதீதி தத்ரா(அ)(அ)ஹ —
யத்த்விதி ।
ம்ருத்யோராப்திமதீத்ய முச்யத இத்யுக்த்வா யதே³தத்³க்³ரஹாதிக்³ரஹவசநம் தத³யம் ஸர்வ: ஸாத்⁴யஸாத⁴நலக்ஷணோ ப³ந்த⁴ இத்யநேநாபி⁴ப்ராயேணோச்யதே தஸ்யார்தே²ந ம்ருர்த்யுபதா³ர்தே²நாந்வயத³ர்ஶநாத³த யோஜநா ।
அர்த²ஸம்ப³ந்தா⁴தி³த்யுக்தம் ஸ்பு²டயதி —
க்³ரஹாதிக்³ரஹாவிநிர்மோகாதி³தி ।
ஏஷா ஹி ஶ்ருதிர்ப³ந்த⁴மேவ ப்ரதிபாத³யதி ந து மோக்ஷே புருஷமவதாரயதீதி பா⁴வ: ।
நநு புருஷஸ்யாபேக்ஷிதோ மோக்ஷ: ப்ரதிபாத்³யதாம் கிமித்யநர்தா²த்மா ப³ந்த⁴: ப்ரதிபாத்³யதே தத்ரா(அ)(அ)ஹ —
நிக³டே³ ஹீதி ।
ப³ந்த⁴ஜ்ஞாநம் விநா ததோ விஶ்லேஷாயோகா³ந்முமுக்ஷோ: ஸப்ரயோஜகப³ந்த⁴ஜ்ஞாநார்த²த்வேநாந்தரப்³ராஹ்மணப்ரவ்ருத்திரித்யுபஸம்ஹரதி —
தஸ்மாதி³தி ।