தத்ர கேந ப்ரயுக்தம் க்³ரஹாதிக்³ரஹலக்ஷணம் ப³ந்த⁴நமித்யேதந்நிர்தி³தா⁴ரயிஷயா ஆஹ — யத்ராஸ்ய புருஷஸ்ய அஸம்யக்³த³ர்ஶிந: ஶிர:பாண்யாதி³மதோ ம்ருதஸ்ய — வாக் அக்³நிமப்யேதி, வாதம் ப்ராணோ(அ)ப்யேதி, சக்ஷுராதி³த்யமப்யேதி — இதி ஸர்வத்ர ஸம்ப³த்⁴யதே ; மந: சந்த்³ரம் , தி³ஶ: ஶ்ரோத்ரம் , ப்ருதி²வீம் ஶரீரம் , ஆகாஶமாத்மேத்யத்ர ஆத்மா அதி⁴ஷ்டா²நம் ஹ்ருத³யாகாஶமுச்யதே ; ஸ ஆகாஶமப்யேதி ; ஓஷதீ⁴ரபியந்தி லோமாநி ; வநஸ்பதீநபியந்தி கேஶா: ; அப்ஸு லோஹிதம் ச ரேதஶ்ச — நிதீ⁴யதே இதி — புநராதா³நலிங்க³ம் ; ஸர்வத்ர ஹி வாகா³தி³ஶப்³தே³ந தே³வதா: பரிக்³ருஹ்யந்தே ; ந து கரணாந்யேவாபக்ராமந்தி ப்ராங்மோக்ஷாத் ; தத்ர தே³வதாபி⁴ரநதி⁴ஷ்டி²தாநி கரணாநி ந்யஸ்ததா³த்ராத்³யுபமாநாநி, விதே³ஹஶ்ச கர்தா புருஷ: அஸ்வதந்த்ர: கிமாஶ்ரிதோ ப⁴வதீதி ப்ருச்ச்²யதே — க்வாயம் ததா³ புருஷோ ப⁴வதீதி — கிமாஶ்ரித: ததா³ புருஷோ ப⁴வதீதி ; யம் ஆஶ்ரயமாஶ்ரித்ய புந: கார்யகரணஸங்கா⁴தமுபாத³த்தே, யேந க்³ரஹாதிக்³ரஹலக்ஷணம் ப³ந்த⁴நம் ப்ரயுஜ்யதே தத் கிமிதி ப்ரஶ்ந: । அத்ரோச்யதே — ஸ்வபா⁴வயத்³ருச்சா²காலகர்மதை³வவிஜ்ஞாநமாத்ரஶூந்யாநி வாதி³பி⁴: பரிகல்பிதாநி ; அத: அநேகவிப்ரதிபத்திஸ்தா²நத்வாத் நைவ ஜல்பந்யாயேந வஸ்துநிர்ணய: ; அத்ர வஸ்துநிர்ணயம் சேதி³ச்ச²ஸி, ஆஹர ஸோம்ய ஹஸ்தம் ஆர்தபா⁴க³ ஹே — ஆவாமேவ ஏதஸ்ய த்வத்ப்ருஷ்டஸ்ய வேதி³தவ்யம் யத் , தத் வேதி³ஷ்யாவ: நிரூபயிஷ்யாவ: ; கஸ்மாத் ? ந நௌ ஆவயோ: ஏதத் வஸ்து ஸஜநே ஜநஸமுதா³யே நிர்ணேதும் ஶக்யதே ; அத ஏகாந்தம் க³மிஷ்யாவ: விசாரணாய । தௌ ஹேத்யாதி³ ஶ்ருதிவசநம் । தௌ யாஜ்ஞவல்க்யார்தபா⁴கௌ³ ஏகாந்தம் க³த்வா கிம் சக்ரதுரித்யுச்யதே — தௌ ஹ உத்க்ரம்ய ஸஜநாத் தே³ஶாத் மந்த்ரயாஞ்சக்ராதே ; ஆதௌ³ லௌகிகவாதி³பக்ஷாணாம் ஏகைகம் பரிக்³ருஹ்ய விசாரிதவந்தௌ । தௌ ஹ விசார்ய யதூ³சதுரபோஹ்ய பூர்வபக்ஷாந்ஸர்வாநேவ — தச்ச்²ருணு ; கர்ம ஹைவ ஆஶ்ரயம் புந: புந: கார்யகரணோபாதா³நஹேதும் தத் தத்ர ஊசது: உக்தவந்தௌ — ந கேவலம் ; காலகர்மதை³வேஶ்வரேஷ்வப்⁴யுபக³தேஷு ஹேதுஷு யத்ப்ரஶஶம்ஸதுஸ்தௌ, கர்ம ஹைவ தத்ப்ரஶஶம்ஸது: — யஸ்மாந்நிர்தா⁴ரிதமேதத் கர்மப்ரயுக்தம் க்³ரஹாதிக்³ரஹாதி³கார்யகரணோபாதா³நம் புந: புந:, தஸ்மாத் புண்யோ வை ஶாஸ்த்ரவிஹிதேந புண்யேந கர்மணா ப⁴வதி, தத்³விபரீதேந விபரீதோ ப⁴வதி பாப: பாபேந — இதி ஏவம் யாஜ்ஞவல்க்யேந ப்ரஶ்நேஷு நிர்ணீதேஷு, தத: அஶக்யப்ரகம்பத்வாத் யாஜ்ஞவல்க்யஸ்ய, ஹ ஜாரத்காரவ ஆர்தபா⁴க³ உபரராம ॥