ಸ ಹೋವಾಚ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯಃ । ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾ ಯಸ್ಮಿನ್ನೋತಾಶ್ಚ ಪ್ರೋತಾಶ್ಚ ವರ್ತಮಾನೇ ಕಾಲೇ, ಯಥಾ ಪೃಥಿವೀ ಅಪ್ಸು, ತತ್ ಸೂತ್ರಮ್ ಆಗಮಗಮ್ಯಂ ವಕ್ತವ್ಯಮಿತಿ — ತದರ್ಥಂ ಪ್ರಶ್ನಾಂತರಮುತ್ಥಾಪಿತಮ್ ; ಅತಸ್ತನ್ನಿರ್ಣಯಾಯ ಆಹ — ವಾಯುರ್ವೈ ಗೌತಮ ತತ್ಸೂತ್ರಮ್ ; ನಾನ್ಯತ್ ; ವಾಯುರಿತಿ — ಸೂಕ್ಷ್ಮಮಾಕಾಶವತ್ ವಿಷ್ಟಂಭಕಂ ಪೃಥಿವ್ಯಾದೀನಾಮ್ , ಯದಾತ್ಮಕಂ ಸಪ್ತದಶವಿಧಂ ಲಿಂಗಂ ಕರ್ಮವಾಸನಾಸಮವಾಯಿ ಪ್ರಾಣಿನಾಮ್ , ಯತ್ತತ್ಸಮಷ್ಟಿವ್ಯಷ್ಟ್ಯಾತ್ಮಕಮ್ , ಯಸ್ಯ ಬಾಹ್ಯಾ ಭೇದಾಃ ಸಪ್ತಸಪ್ತ ಮರುದ್ಗಣಾಃ ಸಮುದ್ರಸ್ಯೇವೋರ್ಮಯಃ — ತದೇತದ್ವಾಯವ್ಯಂ ತತ್ತ್ವಂ ಸೂತ್ರಮಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ । ವಾಯುನಾ ವೈ ಗೌತಮ ಸೂತ್ರೇಣ ಅಯಂ ಚ ಲೋಕಃ ಪರಶ್ಚ ಲೋಕಃ ಸರ್ವಾಣಿ ಚ ಭೂತಾನಿ ಸಂದೃಬ್ಧಾನಿ ಭವಂತಿ ಸಂಗ್ರಥಿತಾನಿ ಭವಂತೀತಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧಮೇತತ್ ; ಅಸ್ತಿ ಚ ಲೋಕೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಃ ; ಕಥಮ್ ? ಯಸ್ಮಾತ್ ವಾಯುಃ ಸೂತ್ರಮ್ , ವಾಯುನಾ ವಿಧೃತಂ ಸರ್ವಮ್ , ತಸ್ಮಾದ್ವೈ ಗೌತಮ ಪುರುಷಂ ಪ್ರೇತಮಾಹುಃ ಕಥಯಂತಿ — ವ್ಯಸ್ರಂಸಿಷತ ವಿಸ್ರಸ್ತಾನಿ ಅಸ್ಯ ಪುರುಷಸ್ಯಾಂಗಾನೀತಿ ; ಸೂತ್ರಾಪಗಮೇ ಹಿ ಮಣ್ಯಾದೀನಾಂ ಪ್ರೋತಾನಾಮವಸ್ರಂಸನಂ ದೃಷ್ಟಮ್ ; ಏವಂ ವಾಯುಃ ಸೂತ್ರಮ್ ; ತಸ್ಮಿನ್ಮಣಿವತ್ಪ್ರೋತಾನಿ ಯದಿ ಅಸ್ಯಾಂಗಾನಿ ಸ್ಯುಃ, ತತೋ ಯುಕ್ತಮೇತತ್ ವಾಯ್ವಪಗಮೇ ಅವಸ್ರಂಸನಮಂಗಾನಾಮ್ । ಅತೋ ವಾಯುನಾ ಹಿ ಗೌತಮ ಸೂತ್ರೇಣ ಸಂದೃಬ್ಧಾನಿ ಭವಂತೀತಿ ನಿಗಮಯತಿ । ಏವಮೇವೈತತ್ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯ, ಸಮ್ಯಗುಕ್ತಂ ಸೂತ್ರಮ್ ; ತದಂತರ್ಗತಂ ತು ಇದಾನೀಂ ತಸ್ಯೈವ ಸೂತ್ರಸ್ಯ ನಿಯಂತಾರಮಂತರ್ಯಾಮಿಣಂ ಬ್ರೂಹೀತ್ಯುಕ್ತಃ ಆಹ ॥