ಸ ಹೋವಾಚೈತದ್ವೈ ತದಕ್ಷರಂ ಗಾರ್ಗಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಭಿವದಂತ್ಯಸ್ಥೂಲಮನಣ್ವಹ್ರಸ್ವಮದೀರ್ಘಮಲೋಹಿತಮಸ್ನೇಹಮಚ್ಛಾಯಮತಮೋಽವಾಯ್ವನಾಕಾಶಮಸಂಗಮರಸಮಗಂಧಮಚಕ್ಷುಷ್ಕಮಶ್ರೋತ್ರಮವಾಗಮನೋಽತೇಜಸ್ಕಮಪ್ರಾಣಮಮುಖಮಮಾತ್ರಮನಂತರಮಬಾಹ್ಯಂ ನ ತದಶ್ನಾತಿ ಕಿಂಚನ ನ ತದಶ್ನಾತಿ ಕಶ್ಚನ ॥ ೮ ॥
ತದ್ದೋಷದ್ವಯಮಪಿ ಪರಿಜಿಹೀರ್ಷನ್ನಾಹ — ಸ ಹೋವಾಚ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯಃ ; ಏತದ್ವೈ ತತ್ , ಯತ್ಪೃಷ್ಟವತ್ಯಸಿ — ಕಸ್ಮಿನ್ನು ಖಲ್ವಾಕಾಶ ಓತಶ್ಚ ಪ್ರೋತಶ್ಚೇತಿ ; ಕಿಂ ತತ್ ? ಅಕ್ಷರಮ್ — ಯನ್ನ ಕ್ಷೀಯತೇ ನ ಕ್ಷರತೀತಿ ವಾ ಅಕ್ಷರಮ್ — ತದಕ್ಷರಂ ಹೇ ಗಾರ್ಗಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಬ್ರಹ್ಮವಿದಃ ಅಭಿವದಂತಿ ; ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಭಿವದನಕಥನೇನ, ನಾಹಮವಾಚ್ಯಂ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ನ ಚ ನ ಪ್ರತಿಪದ್ಯೇಯಮಿತ್ಯೇವಂ ದೋಷದ್ವಯಂ ಪರಿಹರತಿ । ಏವಮಪಾಕೃತೇ ಪ್ರಶ್ನೇ, ಪುನರ್ಗಾರ್ಗ್ಯಾಃ ಪ್ರತಿವಚನಂ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಮ್ — ಬ್ರೂಹಿ ಕಿಂ ತದಕ್ಷರಮ್ , ಯದ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಭಿವದಂತಿ — ಇತ್ಯುಕ್ತ ಆಹ — ಅಸ್ಥೂಲಮ್ ತತ್ ಸ್ಥೂಲಾದನ್ಯತ್ ; ಏವಂ ತರ್ಹ್ಯಣು — ಅನಣು ; ಅಸ್ತು ತರ್ಹಿ ಹ್ರಸ್ವಮ್ — ಅಹ್ರಸ್ವಮ್ ; ಏವಂ ತರ್ಹಿ ದೀರ್ಘಮ್ — ನಾಪಿ ದೀರ್ಘಮ್ ಅದೀರ್ಘಮ್ ; ಏವಮೇತೈಶ್ಚತುರ್ಭಿಃ ಪರಿಮಾಣಪ್ರತಿಷೇಧೈರ್ದ್ರವ್ಯಧರ್ಮಃ ಪ್ರತಿಷಿದ್ಧಃ, ನ ದ್ರವ್ಯಂ ತದಕ್ಷರಮಿತ್ಯರ್ಥಃ । ಅಸ್ತು ತರ್ಹಿ ಲೋಹಿತೋ ಗುಣಃ — ತತೋಽಪ್ಯನ್ಯತ್ ಅಲೋಹಿತಮ್ ; ಆಗ್ನೇಯೋ ಗುಣೋ ಲೋಹಿತಃ ; ಭವತು ತರ್ಹ್ಯಪಾಂ ಸ್ನೇಹನಮ್ — ನ ಅಸ್ನೇಹಮ್ ; ಅಸ್ತು ತರ್ಹಿ ಛಾಯಾ — ಸರ್ವಥಾಪಿ ಅನಿರ್ದೇಶ್ಯತ್ವಾತ್ ಛಾಯಾಯಾ ಅಪ್ಯನ್ಯತ್ ಅಚ್ಛಾಯಮ್ ; ಅಸ್ತು ತರ್ಹಿ ತಮಃ — ಅತಮಃ ; ಭವತು ವಾಯುಸ್ತರ್ಹಿ — ಅವಾಯುಃ ; ಭವೇತ್ತರ್ಹ್ಯಾಕಾಶಮ್ — ಅನಾಕಾಶಮ್ ; ಭವತು ತರ್ಹಿ ಸಂಗಾತ್ಮಕಂ ಜತುವತ್ — ಅಸಂಗಮ್ ; ರಸೋಽಸ್ತು ತರ್ಹಿ — ಅರಸಮ್ ; ತಥಾ ಗಂಧೋಽಸ್ತು — ಅಗಂಧಮ್ ; ಅಸ್ತು ತರ್ಹಿ ಚಕ್ಷುಃ — ಅಚಕ್ಷುಷ್ಕಮ್ , ನ ಹಿ ಚಕ್ಷುರಸ್ಯ ಕರಣಂ ವಿದ್ಯತೇ, ಅತೋಽಚಕ್ಷುಷ್ಕಮ್ , ‘ಪಶ್ಯತ್ಯಚಕ್ಷುಃ’ (ಶ್ವೇ. ೩ । ೧೯) ಇತಿ ಮಂತ್ರವರ್ಣಾತ್ ; ತಥಾ ಅಶ್ರೋತ್ರಮ್ , ‘ಸ ಶೃಣೋತ್ಯಕರ್ಣಃ’ (ಶೇ. ೩ । ೧೯) ಇತಿ ; ಭವತು ತರ್ಹಿ ವಾಕ್ — ಅವಾಕ್ ; ತಥಾ ಅಮನಃ, ತಥಾ ಅತೇಜಸ್ಕಮ್ ಅವಿದ್ಯಮಾನಂ ತೇಜೋಽಸ್ಯ ತತ್ ಅತೇಜಸ್ಕಮ್ ; ನ ಹಿ ತೇಜಃ ಅಗ್ನ್ಯಾದಿಪ್ರಕಾಶವತ್ ಅಸ್ಯ ವಿದ್ಯತೇ ; ಅಪ್ರಾಣಮ್ — ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕೋ ವಾಯುಃ ಪ್ರತಿಷಿಧ್ಯತೇಽಪ್ರಾಣಮಿತಿ ; ಮುಖಂ ತರ್ಹಿ ದ್ವಾರಂ ತತ್ — ಅಮುಖಮ್ ; ಅಮಾತ್ರಮ್ — ಮೀಯತೇ ಯೇನ ತನ್ಮಾತ್ರಮ್ , ಅಮಾತ್ರಮ್ ಮಾತ್ರಾರೂಪಂ ತನ್ನ ಭವತಿ, ನ ತೇನ ಕಿಂಚಿನ್ಮೀಯತೇ ; ಅಸ್ತು ತರ್ಹಿ ಚ್ಛಿದ್ರವತ್ — ಅನಂತರಮ್ ನಾಸ್ಯಾಂತರಮಸ್ತಿ ; ಸಂಭವೇತ್ತರ್ಹಿ ಬಹಿಸ್ತಸ್ಯ — ಅಬಾಹ್ಯಮ್ ; ಅಸ್ತು ತರ್ಹಿ ಭಕ್ಷಯಿತೃ ತತ್ — ನ ತದಶ್ನಾತಿ ಕಿಂಚನ ; ಭವೇತ್ ತರ್ಹಿ ಭಕ್ಷ್ಯಂ ಕಸ್ಯಚಿತ್ — ನ ತದಶ್ನಾತಿ ಕಶ್ಚನ । ಸರ್ವವಿಶೇಷಣರಹಿತಮಿತ್ಯರ್ಥಃ । ಏಕಮೇವಾದ್ವಿತೀಯಂ ಹಿ ತತ್ — ಕೇನ ಕಿಂ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ॥