బృహదారణ్యకోపనిషద్భాష్యమ్
తృతీయోఽధ్యాయఃఅష్టమం బ్రాహ్మణమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (బృహదారణ్యక)
 
సా హోవాచ బ్రాహ్మణా భగవన్తస్తదేవ బహుమన్యేధ్వం యదస్మాన్నమస్కారేణ ముచ్యేధ్వం న వై జాతు యుష్మాకమిమం కశ్చిద్బ్రహ్మోద్యం జేతేతి తతో హ వాచక్నవ్యుపరరామ ॥ ౧౨ ॥
సా హోవాచ — హే బ్రాహ్మణా భగవన్తః శృణుత మదీయం వచః ; తదేవ బహుమన్యేధ్వమ్ ; కిం తత్ ? యదస్మాత్ యాజ్ఞవల్క్యాత్ నమస్కారేణ ముచ్యేధ్వమ్ — అస్మై నమస్కారం కృత్వా, తదేవ బహుమన్యధ్వమిత్యర్థః ; జయస్త్వస్య మనసాపి నాశంసనీయః, కిముత కార్యతః ; కస్మాత్ ? న వై యుష్మాకం మధ్యే జాతు కదాచిదపి ఇమం యాజ్ఞవల్క్యం బ్రహ్మోద్యం ప్రతి జేతా । ప్రశ్నౌ చేన్మహ్యం వక్ష్యతి, న వై జేతా భవితా — ఇతి పూర్వమేవ మయా ప్రతిజ్ఞాతమ్ ; అద్యాపి మమాయమేవ నిశ్చయః — బ్రహ్మోద్యం ప్రతి ఎతత్తుల్యో న కశ్చిద్విద్యత ఇతి । తతో హ వాచక్నవ్యుపరరామ ॥

కిం తద్వచనం తదాహ —

తదేవేతి ।

బహుమానవిషయభూతం వస్తు పృచ్ఛతి —

కిం తదితి ।

యదాదౌ మదీయం వచనం తదేవ బహుమానయోగ్యమిత్యాహ —

యదితి ।

తద్వ్యాకరోతి —

అస్మా ఇతి ।

నమస్కారం కృత్వాఽస్మాదనుజ్ఞాం ప్రాప్యేతి శేషః । తదేవేతి ప్రాథమికవచనోక్తిః ।

కిమితి త్వదీయం పూర్వం వచో బహు మన్యామహే జేతుం పునరిమమాశాస్మహే నేత్యాహ —

జయస్త్వితి ।

తత్ర ప్రశ్నపూర్వకం పూర్వోక్తమేవ బహుమానవిషయభూతం వాక్యమవతార్య వ్యాచష్టే —

కస్మాదిత్యాదినా ।

పరాజితాయా గార్గ్యా వచో నోపాదేయమిత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —

ప్రశ్నౌ చేదితి ।

తతశ్చ ప్రశ్ననిర్ణయాద్యాజ్ఞవల్క్యస్యాప్రకమ్ప్యత్వం ప్రతిపాద్య బ్రాహ్మణాన్ప్రతి హితం చోక్త్వేత్యర్థః ।