ಉತ್ತರಪ್ರಶ್ನಪ್ರಪಂಚಪ್ರತೀಕಂ ಗೃಹೀತ್ವಾ ತಸ್ಯ ತಾತ್ಪರ್ಯಮಾಹ —

ಕತಮ ಇತಿ ।

ತೇಷಾಂ ವಸ್ವಾದೀನಾಂ ಪ್ರತ್ಯೇಕಂ ವಸ್ವಾದಿತ್ರಯೇ ಪ್ರತಿಗಣಮಿಂದ್ರೇ ಪ್ರಜಾಪತೌ ಚೈಕೈಕಸ್ಯೇತ್ಯರ್ಥಃ ।

ತೇಷಾಂ ವಸುತ್ವಮೇತೇಷು ಹೀತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಾವಷ್ಟಂಭೇನ ಸ್ಪಷ್ಟಯತಿ —

ಪ್ರಾಣಿನಾಮಿತಿ ।

ತೇಷಾಂ ಕರ್ಮಣಸ್ತತ್ಫಲಸ್ಯ ಚಾಽಽಶ್ರಯತ್ವೇನ ತೇಷಾಮೇವ ನಿವಾಸತ್ವೇನ ಚ ಶರೀರೇಂದ್ರಿಯಸಮುದಾಯಾಕಾರೇಣ ವಿಪರಿಣಮಂತೋಽಗ್ನ್ಯಾದಯೋ ಜಗದೇತದ್ವಾಸಯಂತಿ ಸ್ವಯಂ ಚ ತತ್ರ ವಸಂತಿ ತಸ್ಮಾದ್ಯುಕ್ತಂ ತೇಷಾಂ ವಸುತ್ವಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ।

ವಸುತ್ವಂ ನಿಗಮಯತಿ —

ತೇ ಯಸ್ಮಾದಿತಿ ॥೩॥