ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯಮ್
ತೃತೀಯೋಽಧ್ಯಾಯಃನವಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕ)
 
ರೇತಸ ಇತಿ ಮಾ ವೋಚತ ಜೀವತಸ್ತತ್ಪ್ರಜಾಯತೇ । ಧಾನಾರುಹ ಇವ ವೈ ವೃಕ್ಷೋಽಂಜಸಾ ಪ್ರೇತ್ಯ ಸಂಭವಃ ॥ ೫ ॥
ಯದಿ ಚೇದೇವಂ ವದಥ — ರೇತಸಃ ಪ್ರರೋಹತೀತಿ, ಮಾ ವೋಚತ ಮೈವಂ ವಕ್ತುಮರ್ಹಥ ; ಕಸ್ಮಾತ್ ? ಯಸ್ಮಾತ್ ಜೀವತಃ ಪುರುಷಾತ್ ತತ್ ರೇತಃ ಪ್ರಜಾಯತೇ, ನ ಮೃತಾತ್ । ಅಪಿ ಚ ಧಾನಾರುಹಃ ಧಾನಾ ಬೀಜಮ್ , ಬೀಜರುಹೋಽಪಿ ವೃಕ್ಷೋ ಭವತಿ, ನ ಕೇವಲಂ ಕಾಂಡರುಹ ಏವ ; ಇವ - ಶಬ್ದೋಽನರ್ಥಕಃ ; ವೈ ವೃಕ್ಷಃ ಅಂಜಸಾ ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಪ್ರೇತ್ಯ ಮೃತ್ವಾ ಸಂಭವಃ ಧಾನಾತೋಽಪಿ ಪ್ರೇತ್ಯ ಸಂಭವೋ ಭವೇತ್ ಅಂಜಸಾ ಪುನರ್ವನಸ್ಪತೇಃ ॥

ಜೀವತೋ ಹಿ ರೇತೋ ಜಾಯತೇ ಸ ಏವ ಕುತೋ ಭವತೀತಿ ವಿಚಾರ್ಯತೇ ನ ಚಾಸಿದ್ಧೇನಾಸಿದ್ಧಸ್ಯ ಸಾಧನಂ ನ ಚ ಪುರುಷಾಂತರಾದಿತಿ ವಾಚ್ಯಮೇಕಾಸಿದ್ಧಾವನ್ಯತರಪ್ರಯೋಗಾನುಪಪತ್ತೇರಿತಿ ಮನ್ವಾನೋ ಹೇತುಮಾಹ —

ಯಸ್ಮಾದಿತಿ ।

ವೈಧರ್ಮ್ಯಾಂತರಮಾಹ —

ಅಪಿ ಚೇತಿ ।

ಕಾಂಡರುಹೋಽಪೀತ್ಯಪೇರರ್ಥಃ ।

ವೈಶಬ್ದಃ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿದ್ಯೋತಕ ಇತ್ಯಭಿಪ್ರೇತ್ಯಾಽಽಹ —

ವೈ ವೃಕ್ಷ ಇತಿ ।

ಅಂಜಸೇತ್ಯಾದೇರರ್ಥಮುಕ್ತ್ವಾ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಮಾಹ —

ಧಾನಾತೋಽಪೀತಿ ॥೫॥