తస్య ప్రాచీ దిగిత్యాద్యవతారయితుం భూమికాం కరోతి —
స ఎష ఇతి ।
ప్రాణశబ్దేనాజ్ఞాతః ప్రత్యగాత్మా ప్రాజ్ఞో గృహ్యతే ।
ఎవం భూమికాం కృత్వా వాక్యమాదాయ వ్యాకరోతి —
తస్యేత్యాదినా ।
తైజసం ప్రాప్తస్యేత్యస్య వ్యాఖ్యానం హృదయాత్మానమాపన్నస్యేతి ।
ఉక్తమర్థం సంక్షిప్యాఽఽహ —
ఎవం విద్వానితి ।
విశ్వస్య జాగరితాభిమానినస్తైజసే తస్య చ స్వప్నాభిమానినః సుషుప్త్యభిమానిని ప్రాజ్ఞే క్రమేణాన్తర్భావం జానన్నిత్యర్థః ।
స ఎష నేతి నేత్యాత్మేత్యాదేర్భూమికాం కరోతి —
తం సర్వాత్మానమితి ।
తత్ర వాక్యమవతార్య పూర్వోక్తం వ్యాఖ్యానం స్మారయతి —
యమేష ఇతి ।
తురీయాదపి ప్రాప్తవ్యమన్యదభయమస్తీత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
అభయమితి ।
గన్తవ్యం వక్ష్యామీత్యుపక్రమ్యావస్థాత్రయాతీతం తురీయముపదిశన్నామ్రాన్పృష్టః కోవిదారానాచష్ట ఇతి న్యాయవిషయతాం నాతివర్తేతేత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
తదేతదితి ।
విద్యాయా దక్షిణాన్తరాభావమభిప్రేత్యాఽఽహ —
స హోవాచేతి ।
కథం పునరన్యస్య స్థితస్య నష్టస్య వాఽన్యప్రాపణమిత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
ఉపాధీతి ।
పశ్వాదికం దక్షిణాన్తరం సంభవతీత్యాశఙ్క్య తస్యోక్తవిద్యానురూపత్వం నాస్తీత్యాహ —
కిమన్యదితి ।
వస్తుతో దక్షిణాన్తరాభావముక్త్వా ప్రతీతిమాశ్రిత్యాఽఽహ —
అత ఇతి ।
అక్షరార్థముక్త్వా వాక్యార్థమాహ —
యథేష్టమితి ॥౪॥