ಪೂರ್ವಸ್ಮಿನ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಜಾಗರಾದಿದ್ವಾರಾ ತತ್ತ್ವಂ ನಿರ್ಧಾರಿತಂ ಸಂಪ್ರತಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಂತರಮವತಾರ್ಯ ತಸ್ಯ ಪೂರ್ವೇಣ ಸಂಬಂಧಂ ಪ್ರತಿಜಾನೀತೇ —
ಜನಕಮಿತಿ ।
ತಮೇವ ವಕ್ತುಂ ತೃತೀಯೇ ವೃತ್ತಂ ಕೀರ್ತಯತಿ —
ವಿಜ್ಞಾನಮಯ ಇತಿ ।
ಯದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಸಾಕ್ಷಾದಪರೋಕ್ಷಾತ್ಸರ್ವಾಂತರ ಆತ್ಮಾ ಸ ಪರ ಏವ ವಿಜ್ಞಾನಮಯ ಆತ್ಮೇತ್ಯತ್ರ ಹೇತುಮಾಹ —
ನಾನ್ಯ ಇತಿ ।
ವಿಜ್ಞಾನಮಯಃ ಪರ ಏವೇತ್ಯತ್ರ ವಾಕ್ಯಾಂತರಂ ಪಠತಿ —
ಸ ಏಷ ಇತಿ ।
ವದನ್ವಾಗಿತ್ಯಾದಾವುಕ್ತಮನುವದತಿ —
ವದನಾದೀತಿ ।
ತಾರ್ತೀಯಮರ್ಥಮನೂದ್ಯ ಚಾತುರ್ಥಿಕಮರ್ಥಮನುವದತಿ —
ಅಸ್ತೀತಿ ।
ಯದಿ ಮಧುಕಾಂಡೇ ಗಾರ್ಗ್ಯಕಾಶ್ಯಸಂವಾದೇ ಪ್ರಾಣಾದೀನಾಂ ಕರ್ತೃತ್ವಾದಿನಿರಾಕರಣೇನ ತೇಭ್ಯೋ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತೋಽಸ್ತಿ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮೇತಿ ಸೋಽಧಿಗತಸ್ತರ್ಹಿ ಕಿಮಿತಿ ಪಂಚಮೇ ತತ್ಸದ್ಭಾವೋ ವ್ಯುತ್ಪಾದ್ಯತೇ ತತ್ರಾಽಽಹ —
ಪುನರಿತಿ ।
ಯದ್ಯಪಿ ವಿಜ್ಞಾನಮಯಸದ್ಭಾವಶ್ಚತುರ್ಥೇ ಸ್ಥಿತಸ್ತಥಾಽಪಿ ಪುನರೌಷಸ್ತ್ಯೇ ಪ್ರಶ್ನೇ ಯಃ ಪ್ರಾಣೇನ ಪ್ರಾಣಿತೀತ್ಯಾದಿನಾ ಪ್ರಾಣನಾದಿಲಿಂಗಮುಪನ್ಯಸ್ಯ ತಲ್ಲಿಂಗಗಮ್ಯಃ ಸಾಮಾನ್ಯೇನಾಧಿಗತಃ ಸ ದೃಷ್ಟೇರ್ದ್ರಷ್ಟೇತ್ಯಾದಿನಾ ಕೂಟಸ್ಥದೃಷ್ಟಿಸ್ವಭಾವೋ ವಿಶೇಷತೋ ನಿಶ್ಚಿತಸ್ತಥಾ ಚ ಪಂಚಮೇಽಪಿ ತದ್ವ್ಯುತ್ಪಾದನಮುಚಿತಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ।
ಆತ್ಮಾ ಕೂಟಸ್ಥದೃಷ್ಟಿಸ್ವಭಾವಶ್ಚೇತ್ಕಥಂ ತಸ್ಯ ಸಂಸಾರಸ್ತತ್ರಾಽಽಹ —
ತಸ್ಯ ಚೇತಿ ।
ಅಜ್ಞಾನಂ ತತ್ಕಾರ್ಯಂ ಚಾಂತಃಕರಣಾದಿ ಪರೋಪಾಧಿಶಬ್ದಾರ್ಥಃ ।
ಸಂಸಾರಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನ್ಯೌಪಾಧಿಕತ್ವೇ ದೃಷ್ಟಾಂತಮಾಹ —
ಯಥೇತಿ।
ದಾರ್ಷ್ಟಾಂತಿಕಸ್ಯಾನೇಕರೂಪತ್ವಾದನೇಕದೃಷ್ಟಾಂತೋಪಾದಾನಮಿತ್ಯಭಿಪ್ರೇತ್ಯ ದಾರ್ಷ್ಟಾಂತಿಕಮಾಹ —
ತಥೇತಿ।
ಯಥೋಕ್ತದೃಷ್ಟಾಂತಾನುಸಾರೇಣಾಽಽತ್ಮನ್ಯಪಿ ಪರೋಪಾಧಿಃ ಸಂಸಾರ ಇತಿ ಯಾವತ್ ।
ಸೋಪಾಧಿಕಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನಃ ಸಂಸಾರಿತ್ವಮುಕ್ತ್ವಾ ನಿರುಪಾಧಿಕಸ್ಯ ನಿತ್ಯಮುಕ್ತತ್ವಮಾಹ —
ನಿರುಪಾಧಿಕ ಇತಿ ।
ನಿರುಪಾಖ್ಯತ್ವಂ ವಾಚಾಂ ಮನಸಾಂ ಚಾಗೋಚರತ್ವಮ್ । ಕಥಂ ತರ್ಹಿ ತತ್ರಾಽಽಗಮಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ತತ್ರಾಽಽಹ —
ನೇತಿ ನೇತೀತಿ ವ್ಯಪದೇಶ್ಯ ಇತಿ ।
ಕಹೋಲಪ್ರಶ್ನೋಕ್ತಮನುದ್ರವತಿ —
ಸಾಕ್ಷಾದಿತಿ।
ಅಕ್ಷರಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಕ್ತಂ ಸ್ಮಾರಯತಿ —
ಅಕ್ಷರಮಿತಿ ।
ಅಂತರ್ಯಾಮಿಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಕ್ತಂ ಸ್ಮಾರಯತಿ —
ಅಂತರ್ಯಾಮೀತಿ।
ಶಾಕಲ್ಯಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಕ್ತಮನುಸಂದಧಾತಿ —
ಔಪನಿಷದ ಇತಿ ।
ಪಾಂಚಮಿಕಮರ್ಥಮಿತ್ಥಮನೂದ್ಯಾತೀತೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣದ್ವಯೇ ವೃತ್ತಮನುಭಾಷತೇ —
ತದೇವೇತಿ।
ಯತ್ಸಾಕ್ಷಾದಪರೋಕ್ಷಾತ್ಸರ್ವಾಂತರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತದೇವಾಧಿಗಮನೋಪಾಯವಿಶೇಷೋಪದರ್ಶನಪುರಃಸರಂ ಪುನರಧಿಗತಮಿತಿ ಸಂಬಂಧಃ ।
ಷಡಾಚಾರ್ಯಬ್ರಾಹ್ಮಣಾರ್ಥಂ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ಯ ಕೂರ್ಚಬ್ರಾಹ್ಮಣಾರ್ಥಂ ಸಂಕ್ಷಿಪತಿ —
ಇಂಧ ಇತ್ಯಾದಿನಾ ।
ಇಂಧಸ್ಯ ವಿಶೇಷಣಂ ಪ್ರವಿವಿಕ್ತಾಹಾರ ಇತಿ । ಹೃದಯೇಽಂತರ್ಯೋ ಲಿಂಗಾತ್ಮಾ ಸ ತತೋ ವೈಶ್ವಾನರಾದಿಂಧಾತ್ಪ್ರವಿವಿಕ್ತಾಹಾರತರ ಇತಿ ಯೋಜನಾ ।
ವಿಶ್ವತೈಜಸಾವುಕ್ತೌ ಪ್ರಾಜ್ಞತುರೀಯೇ ಪ್ರದರ್ಶಯತಿ —
ತತಃ ಪರೇಣೇತಿ ।
ತತಸ್ತಸ್ಮಾದ್ವಿಶ್ವಾತ್ತೈಜಸಾಚ್ಚ ಪರೇಣವ್ಯವಸ್ಥಿತೋ ಯೋ ಜಗದಾತ್ಮಾ ಪ್ರಾಣೋಪಾಧಿರವ್ಯಾಕೃತಾಖ್ಯಃ ಪ್ರಾಜ್ಞಸ್ತತೋಽಪಿ ತಮಪ್ಯುಪಾಧಿಭೂತಂ ಜಗದಾತ್ಮಾನಂ ಕೇವಲೇ ಪ್ರತೀಚಿ ವಿದ್ಯಯಾ ಪ್ರವಿಲಾಪ್ಯ ಸ ಏಷ ನೇತಿ ನೇತೀತಿ ಯತ್ತುರೀಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತದಧಿಗತಮಿತಿ ಸಂಬಂಧಃ ।
ವಿದ್ಯಯೋಪಾಧಿವಿಲಾಪನೇ ದೃಷ್ಟಾಂತಮಾಹ —
ರಜ್ಜ್ವಾದಾವಿತಿ ।
ಅಭಯಂ ವೈ ಜನಕೇತ್ಯಾದಾವುಕ್ತಮನುವದತಿ —
ಏವಮಿತಿ ।
ಕೂರ್ಚಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಕ್ತಮರ್ಥಮನುಭಾಷಿತಂ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ಯಾಽಽಹ —
ಅತ್ರ ಚೇತಿ ।
ಅನ್ಯಪ್ರಸಂಗೇನೋಪಾಸನಾನಾಂ ಕ್ರಮಮುಕ್ತಿಫಲತ್ವಪ್ರದರ್ಶನಪ್ರಸಂಗೇನೇತಿ ಯಾವತ್ ।
ತೇಷಾಮುಪನ್ಯಾಸಮೇವಾಭಿನಯತಿ —
ಇಂಧ ಇತ್ಯಾದಿನಾ ।
ವೃತ್ತಮನೂದ್ಯೋತ್ತರಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯ ತಾತ್ಪರ್ಯಮಾಹ —
ಇದಾನೀಮಿತಿ ।
ಆದಿಶಬ್ದಃ ಸುಷುಪ್ತಿತುರೀಯಸಂಗ್ರಹಾರ್ಥಃ । ತರ್ಕಸ್ಯ ಮಹತ್ತ್ವಂ ಚತುರ್ವಿಧದೋಷರಾಹಿತ್ಯೇನಾಬಾಧಿತತ್ವಮ್ । ಅಧಿಗಮಸ್ತಸ್ಯೈವ ಪ್ರಸ್ತುತಸ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಇತಿ ಶೇಷಃ । ಕರ್ತವ್ಯ ಇತೀದಮಿದಾನೀಮಾರಭ್ಯತ ಇತಿ ಸಂಬಂಧಃ ।
ಕಿಮಿದಂ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಧಿಗಮಸ್ಯ ಕರ್ತವ್ಯತ್ವಂ ನಾಮ ತದಾಹ —
ಅಭಯಮಿತಿ ।
ಅಧಿಗಂತವ್ಯಮರ್ಥಾಂತರಮಾಹ —
ಸದ್ಭಾವಶ್ಚೇತಿ ।
ಪ್ರಾಗಪಿ ಸದ್ಭಾವಸ್ತಸ್ಯಾಧಿಗತಸ್ತತ್ಕಿಮರ್ಥಂ ಪುನಸ್ತಾದರ್ಥ್ಯೇನ ಪ್ರಯತ್ಯತೇ ತತ್ರಾಽಹ —
ವಿಪ್ರತಿಪತ್ತೀತಿ ।
ಬಾಹ್ಯಾನಾಂ ವಿಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯಾ ನಾಸ್ತಿತ್ವಶಂಕಾಯಾಂ ತನ್ನಿರಾಸದ್ವಾರಾಽಽತ್ಮನಃ ಸದ್ಭಾವೋಽಧಿಗಂತವ್ಯ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ।
ಆತ್ಮನೋಽಸ್ತಿತ್ವೇಽಪಿ ಕೇಚಿದ್ದೇಹಾದೌ ತದಂತರ್ಭಾವಮಭ್ಯುಪಯಂತಿ ತಾನ್ಪ್ರತ್ಯಾಹ —
ವ್ಯತಿರಿಕ್ತತ್ವಮಿತಿ ।
ದೇಹಾದಿವ್ಯತಿರಿಕ್ತೋಽಪ್ಯಾತ್ಮಾ ಕರ್ತಾ ಭೋಕ್ತಾ ಚೇತ್ಯೇಕೇ ಭೋಕ್ತೈವ ಕೇವಲಮಿತ್ಯಪರೇ ತಾನ್ಪ್ರತ್ಯುಕ್ತಮ್ —
ಶುದ್ಧತ್ವಮಿತಿ ।
ತಸ್ಯ ಜಡತ್ವಪಕ್ಷಂ ಪ್ರತ್ಯಾಚಷ್ಟೇ —
ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಷ್ಟ್ವಮಿತಿ।
ತತ್ರ ಕೂಟಸ್ಥದೃಷ್ಟಿಸ್ವಭಾವತ್ವಂ ಹೇತುಮಾಹ —
ಅಲುಪ್ತೇತಿ ।
ಏತೇನ ವಿಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಗುಣತ್ವಪಕ್ಷೋಽಪಿ ಪ್ರತ್ಯುಕ್ತೋ ವೇದಿತವ್ಯಃ ।
ಯೇ ತ್ವಾನಂದಮಾತ್ಮಗುಣಮಾಹುಸ್ತಾನ್ಪ್ರತ್ಯಾಹ —
ನಿರತಿಶಯೇತಿ ।
ಆತ್ಮನಃ ಸಪ್ರಪಂಚತ್ವಪಕ್ಷಂ ಪ್ರತ್ಯಾದಿಶತಿ —
ಅದ್ವೈತತ್ವಂ ಚೇತಿ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣತಾತ್ಪರ್ಯಮಭಿಧಾಯಾಽಽಖ್ಯಾಯಿಕಾತಾತ್ಪರ್ಯಮಾಹ —
ಆಖ್ಯಾಯಿಕಾ ತ್ವಿತಿ ।
ವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಸಂಪ್ರದಾನಂ ಶಿಷ್ಯಸ್ತಸ್ಯ ಗ್ರಹಣವಿಧಿಃ ಶ್ರದ್ಧಾದಿಪ್ರಕಾರಸ್ತಸ್ಯ ಪ್ರಕಾಶನಾರ್ಥೇಯಮಾಖ್ಯಾಯಿಕೇತಿ ಯಾವತ್ ।
ಪ್ರಯೋಜನಾಂತರಂ ತಸ್ಯಾ ದರ್ಶಯತಿ —
ವಿದ್ಯೇತಿ ।
ಕಥಂ ಕರ್ಮಭ್ಯೋ ವಿಶೇಷತೋ ವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಸ್ತುತಿರತ್ರ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ತತ್ರಾಽಽಹ —
ವರೇತಿ ।
ಕಾಮಪ್ರಶ್ನಾಖ್ಯಸ್ಯ ವರಸ್ಯ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೇನ ರಾಜ್ಞೇ ದತ್ತತ್ವಾತ್ತೇನ ಚಾವಸರೇ ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಸ್ಯೈವ ಪೃಷ್ಟತ್ವಾದನೇನ ವಿಧಿನಾ ವಿದ್ಯಾಸ್ತುತೇಃ ಸೂಚನಾತ್ಸಾಽಪ್ಯತ್ರ ವಿವಿಕ್ಷಿತೇತ್ಯರ್ಥಃ ।