బుద్ధ్యవభాసకం జ్యోతిరాత్మేత్యుక్తం శ్రుత్వా శాక్యః శఙ్కతే —
నన్వితి ।
ప్రమాణాదతిరిక్తత్మోపలబ్ధిరిత్యాశఙ్క్య ప్రత్యక్షమనుమానం చేతి ప్రమాణద్వైవిధ్యనియమమభిప్రేత్య తాభ్యామతిరిక్తాత్మానుపలమ్భాన్నాసావస్తీత్యాహ —
ధీవ్యతిరేకేణేతి ।
తత్ర దృష్టాన్తమాహ —
యథేతి ।
ఘటాదిరాలోకశ్చేత్యుభయోర్మిథః సంసృష్టయోర్వివేకేనానుపలమ్భవదవభాస్యావభాసకయోర్బుద్ధ్యాత్మనోర్భేదేఽపి పృథగనుపలమ్భాదైక్యమవభాసతే వస్తుతస్తు తయోరన్యత్వమేవేతి శఙ్కామనువదతి —
యస్త్వితి ।
వైషమ్యప్రదర్శనేనోత్తరమాహ —
తత్రేతి ।
దృష్టాన్తః సప్తమ్యర్థః । ఘటాదేరన్యత్వేనేతి సంబన్ధః ।
జ్యోతిరన్తరం నాస్తి చేత్కుతో గ్రాహ్యగ్రాహకసంవిత్తిరిత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
ధీరేవేతి ।
బాహ్యార్థవాదినోః సౌత్రాన్తికవైభాషికయోరభిప్రాయముపసంహరతి —
తస్మాన్నేతి ।
ఇదానీం విజ్ఞానవాదీ బాహ్యార్థవాదిభ్యామభ్యుపగతం దృష్టాన్తమనువదతి —
యదపీతి ।
బాహ్యార్థవాదప్రక్రియా న సుగతాభిప్రేతేతి దూషయతి —
తత్రేతి ।
ఉభయత్ర దృష్టాన్తస్వరూపం సప్తమ్యర్థః నను ఘటాదేరవభాస్యాదాలోకోఽవభాసకో భిన్నో లక్ష్యతే నేత్యాహ —
పరమార్థతస్త్వితి ।
తస్య స్థాయిత్వం వ్యావర్తయతి —
అన్యోఽన్య ఇతి ।
ప్రతీతం విషయప్రాధాన్యం వ్యావర్తయన్నుక్తమేవ వ్యనక్తి —
విజ్ఞానమాత్రమితి।
విజ్ఞానవాదే యథోక్తదృష్టాన్తరాహిత్యం ఫలతీత్యాహ —
యదేతి ।
శిష్యబుద్ధ్యనుసారేణ త్రివిధం బుద్ధాభిప్రాయముపసంహరతి —
ఎవమిత్యాదినా।
పరికల్ప్యేత్యన్తేన బాహ్యార్థవాదముపసంహృత్య తస్యైవేత్యాదినా విజ్ఞానవాదముపసంజహార ।
తత్ర విజ్ఞానవాదోపసంహారం వివృణోతి —
తద్బాహ్యేతి ।
శూన్యవాదిమతమాహ —
తస్యాపీతి।
తదేవ స్ఫుటయతి —
తదపీతి ।