క్షణభఙ్గవాదోక్తమనూద్య ప్రత్యభిజ్ఞావిరోధేన నిరాకరోతి —
యత్తూక్తమిత్యాదినా ।
స్వపక్షేఽపి ప్రత్యభిజ్ఞోపపత్తిం శాక్యః శఙ్కతే —
సాదృశ్యాదితి ।
దృష్టాన్తం విఘటయన్నుత్తరమాహ —
న తత్రాపీతి ।
తథాఽపి కథం తత్ర ప్రత్యభిజ్ఞేత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
జాతీతి ।
తన్నిమిత్తా తేషు ప్రత్యభిజ్ఞేతి శేషః ।
తదేవ ప్రపఞ్చయతి —
కృత్తేష్వితి ।
అభ్రాన్త ఇతి చ్ఛేదః ।
కిమితి జాతినిమిత్తైషా ధీర్వ్యక్తినిమిత్తా కిం న స్యాదత ఆహ —
న హీతి ।
నను సాదృశ్యవశాద్వ్యక్తిమేవ విషయీకృత్య ప్రత్యభిజ్ఞానం కేశాదిషు కిం న స్యాత్తత్రాఽఽహ —
కస్యచిదితి ।
అభ్రాన్తస్యేతి యావత్ ।
దార్ష్టాన్తికే వైషమ్యమాహ —
ఘటాదిష్వితి ।
వైషమ్యముపసంహరతి —
తస్మాదితి ।
యత్సత్తత్క్షణికం యథా ప్రదీపాది సన్తశ్చామీ భావా ఇత్యనుమానవిరోధాద్భ్రాన్తం ప్రత్యభిజ్ఞానమిత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
ప్రత్యక్షేణ ఇతి ।
అనుష్ణతానుమానవత్ప్రత్యక్షవిరోధే క్షణికత్వానుమాణం నోదేత్యబాధితవిషయత్వస్యాప్యనుమిత్యఙ్గత్వాదితి భావః ।
ఇతశ్చ ప్రత్యభిజ్ఞానం సాదృశ్యనిబన్ధనో భ్రమో న భవతీత్యాహ —
సాదృశ్యేతి ।
తదనుపపత్తౌ హేతుమాహ —
జ్ఞానస్యేతి ।
తస్య క్షణికత్వేఽపి కిమితి సాదృశ్యప్రత్యయో న సిధ్యతీత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
ఎకస్యేతి ।
అస్తు తర్హి వస్తుద్వయదర్శిత్వమేకస్యేతి చేన్నేత్యాహ —
న త్వితి ।
ఉక్తమేవార్థం ప్రపఞ్చయతి —
తేనేత్యాదినా ।
భవతు కిం తావతేతి తత్రాఽఽహ —
తేనేతి దృష్టమితి ।
అవతిష్ఠేత యదీతి శేషః ।
క్షణికత్వహానిపరిహారం శఙ్కిత్వా పరిహరతి —
అథేత్యాదినా ।
తత్ర హేతుమాహ —
అనేకేతి ।
పరపక్షే దోషాన్తరమాహ —
వ్యపదేశేతి ।
తదేవ వివృణోతి —
ఇదమితి ।
వ్యపదేశక్షణేఽనవస్థానాసిద్ధిం శఙ్కిత్వా దూషయతి —
అథేత్యాదినా ।
అన్యో దృష్టాఽన్యశ్చ వ్యపదేష్టేత్యాశఙ్క్య పరిహరతి —
అథేత్యాదినా ।
శాస్త్రప్రణయనాదీత్యాదిశబ్దేన శాస్త్రీయం సాధ్యసాధనాది గృహ్యతే ।
క్షణికత్వపక్షే దూషణాన్తరమాహ —
అకృతేతి ।
వ్యపదేశానుపపత్తిముక్తాం సమాదధానః శఙ్కతే —
దృష్టేతి ।
సాదృశ్యప్రత్యయశ్చ శృఙ్ఖలాస్థానీయేన ప్రత్యయేనైవ సేత్స్యతీత్యాహ —
తేనేదమితి ।
అపసిద్ధాన్తప్రసక్త్యా ప్రత్యాచష్టే —
నేత్యాదినా ।
తావేవోభౌ యౌ ప్రత్యయౌ విశేషౌ తదవగాహీ చేన్మధ్యవతీం శృఙ్ఖలావయవస్థానీయః ప్రత్యయ ఇతి యావత్ ।
క్షణానాం మిథః సంబన్ధస్తర్హి మా భూదితి చేత్తత్రాఽఽహ —
మమేతి।
వ్యపదేశసాదృశ్యప్రత్యయానుపపత్తిస్తు స్థితైవేతి చకారార్థః ।