ಯತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನಸ್ಯ ದುಃಖಾದ್ಯುಪಪ್ಲುತತ್ತ್ವಂ ತದ್ದೂಷಯತಿ —
ಸರ್ವಸ್ಯ ಚೇತಿ ।
ಶುದ್ಧತ್ವಾತ್ತತ್ಸಂಸರ್ಗದ್ರಷ್ಟ್ರಭಾವಾಚ್ಚ ನ ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ದುಃಖಾದಿಸಂಪ್ಲವಃ ಸ್ವಸಂವೇದ್ಯತ್ವಾಂಗೀಕಾರಾದಿತ್ಯರ್ಥಃ ।
ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಶುದ್ಧಬೋಧೈಕಸ್ವಾಭಾವ್ಯಮಸಿದ್ಧಂ ದಾಡಿಮಾದಿವನ್ನಾನಾವಿಧದುಃಖಾದ್ಯಂಶವತ್ವಾಶ್ರಯಣಾದಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ನ ಚೇತಿ ।
ತತ್ರೈವ ಹೇತ್ವಂತರಮಾಹ —
ಅನಿತ್ಯೇತಿ ।
ತೇಷಾಂ ತದ್ಧರ್ಮತ್ವೇ ಸತ್ಯನುಭೂಯಮಾನತ್ವಾತ್ತತೋಽತಿರಿಕ್ತತ್ವಂ ಸ್ಯಾದ್ಧರ್ಮಾಣಾಂ ಧರ್ಮಿಮಾತ್ರತ್ವಾಭಾವಾನ್ಮೇಯಾನಾಂ ಚ ಮಾನಾದರ್ಥಾಂತರತ್ವಾದತೋ ಯನ್ಮೇಯಂ ನ ತಜ್ಜ್ಞಾನಾಂಶೋ ಯಥಾ ಘಟಾದಿ ಮೇಯಂ ಚ ದುಃಖಾದೀತ್ಯರ್ಥಃ ।
ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ದುಃಖಾದಿಧರ್ಮೋ ನ ಭವತಿ ಕಿಂತು ಸ್ವರೂಪಮೇವೇತಿ ಶಂಕಾಮನುಭಾಷ್ಯ ದೋಷಮಾಹ —
ಅಥೇತ್ಯಾದಿನಾ ।
ಅನುಪಪತ್ತಿಮೇವ ಪ್ರಕಟಯತಿ —
ಸಂಯೋಗೀತ್ಯಾದಿನಾ ।
ಸ್ವಾಭಾವಿಕಸ್ಯಾಪಿ ವಿಯೋಗೋಽಸ್ತಿ ಪುಷ್ಪರಕ್ತತ್ವಾದೀನಾಂ ತಥೋಪಲಂಭಾದಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ಯದಪೀತಿ ।
ದ್ರವ್ಯಾಂತರಶಬ್ದೇನ ಪುಷ್ಪಸಂಬಂಧಿನೋಽವಯವಾಸ್ತದ್ಗತರಕ್ತತ್ವಾದ್ಯಾರಂಭಕಾ ವಿವಕ್ಷಿತಾಃ । ವಿಮತಂ ಸಂಯೋಗಪೂರ್ವಕಂ ವಿಭಾಗವತ್ತ್ವಾನ್ಮೇಷಾದಿವದಿತ್ಯನುಮಾನಾನ್ನ ಸ್ವಾಭಾವಿಕಸ್ಯ ಸತಿ ವಸ್ತುನಿ ನಾಶೋಽಸ್ತೀತ್ಯರ್ಥಃ ।
ಅನುಮಾನಾನುಗುಣಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ದರ್ಶಯತಿ —
ಬೀಜೇತಿ ।
ಕಾರ್ಪಾಸಾದಿಬೀಜೇ ದ್ರವ್ಯವಿಶೇಷಸಂಪರ್ಕಾದ್ರಕ್ತತ್ವಾದಿವಾಸನಯಾ ತತ್ಪುಷ್ಪಾದೀನಾಂ ರಕ್ತಾದಿಗುಣೋದಯೋಪಲಂಭಾತ್ತತ್ಸಂಯೋಗಿದ್ರವ್ಯಾಪಗಮಾದೇವ ತತ್ಪುಷ್ಪಾದಿಷು ರಕ್ತತ್ವಾದ್ಯಪಗತಿರಿತ್ಯರ್ಥಃ ।
ವಿಶುದ್ಧ್ಯನುಪಪತ್ತಿಮುಪಸಂಹರತಿ —
ಅತ ಇತಿ ।
ಕಲ್ಪನಾಂತರಮನೂದ್ಯ ದೂಷಯತಿ —
ವಿಷಯವಿಷಯೀತಿ ।
ಕಥಂ ಪುನರ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯಾನ್ಯೇನ ಸಂಸರ್ಗಾಭಾವಸ್ತಸ್ಯ ವಿಷಯೇಣ ಸಂಸರ್ಗಾದಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ನ ಹೀತಿ ।
ಅಥಾನ್ಯಸಂಸರ್ಗಮಂತರೇಣಾಪಿ ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ವಿಷಯವಿಷಯ್ಯಾಭಾಸತ್ವಮಲಂ ಸ್ಯಾದಿತಿ ಚೇತ್ತತ್ರಾಽಽಹ —
ಅಸತಿ ಚೇತಿ ।
ಕಲ್ಪನಾದ್ವಯಮಪ್ರಾಮಾಣಿಕಮನಾದೇಯಮಿತ್ಯುಪಸಂಹರತಿ —
ತಸ್ಮಾದಿತಿ ।
ಕಲ್ಪನಾಂತರಮುತ್ಥಾಪಯತಿ —
ಯದಪೀತಿ ।
ಉಪಶಾಂತಿನಿರ್ವಾಣಶಬ್ದಾರ್ಥಃ ।
ದೂಷಯತಿ —
ತತ್ರಾಪೀತಿ ।
ಫಲ್ಯಭಾವೇಽಪಿ ಫಲಂ ಸ್ಯಾದಿತಿ ಚೇನ್ನೇತ್ಯಾಹ —
ಕಂಟಕೇತಿ ।
ದಾರ್ಷ್ಟಾಂತಿಕಂ ವಿವೃಣೋತಿ —
ಯಸ್ಯ ಹೀತಿ ।
ನನು ತ್ವನ್ಮತೇಽಪಿ ವಸ್ತುನೋಽದ್ವಯತ್ವಾತ್ತಸ್ಯಾಸಂಗಸ್ಯ ಕೇನಚಿದಪಿ ಸಂಯೋಗವಿಯೋಗಯೋರಯೋಗಾತ್ಫಲಿತ್ವಾಸಂಭವೇ ಮೋಕ್ಷಾಸಂಭವಾದಿ ತುಲ್ಯಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ಯಸ್ಯ ಪುನರಿತಿ ।
ಯದ್ಯಪಿ ಪೂರ್ಣಂ ವಸ್ತು ವಸ್ತುತೋಽಸಂಗಮಂಗೀಕ್ರಿಯತೇ ತಥಾಽಪಿ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಫಲಭೇದಸ್ಯಾವಿದ್ಯಾಮಾತ್ರಕೃತತ್ವಾದಸ್ಮನ್ಮತೇ ಸರ್ವವ್ಯವಹಾರಸಂಭವಾನ್ನ ಸಾಮ್ಯಮಿತಿ ಭಾವಃ ।
ನನು ಬಾಹ್ಯಾರ್ಥವಾದೋ ವಿಜ್ಞಾನವಾದಶ್ಚ ನಿರಾಕೃತೌ ಶೂನ್ಯವಾದೋ ನಿರಾಕರ್ತವ್ಯೋಽಪಿ ಕಸ್ಮಾನ್ನ ನಿರಾಕ್ರಿಯತೇ ತತ್ರಾಽಽಹ —
ಶೂನ್ಯತ್ವಾದೀತಿ ।
ಸಮಸ್ತಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ಸತ್ತ್ವೇನ ಭಾನಾನ್ಮಾನಾನಾಂ ಚ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಸದ್ವಿಷಯತ್ವಾಚ್ಛೂನ್ಯಸ್ಯ ಚಾವಿಷಯತಯಾ ಪ್ರಾಪ್ತ್ಯಭಾವೇನ ನಿರಾಕರಣಾನರ್ಹತ್ವಾತ್ತದ್ವಿಷಯತ್ವೇ ಚ ಶೂನ್ಯವಾದಿನೈವ ವಿಷಯನಿರಾಕರಣೋಕ್ತ್ಯಾ ಶೂನ್ಯಸ್ಯಾಪಹ್ನವಾತ್ತಸ್ಯ ಚ ಸ್ಫುರಣಾಸ್ಫುರಣಯೋಃ ಸರ್ವಶೂನ್ಯತ್ವಾಯೋಗಾತ್ತದ್ವಾದಿನಶ್ಚ ಸತ್ತ್ವಾಸತ್ತ್ವಯೋಸ್ತದನುಪಪತ್ತೇಃ ಸಂವೃತೇಶ್ಚಾಽಽಶ್ರಯಾಭಾವಾದಸಂಭವಾತ್ತದಾಶ್ರಯತ್ವೇ ಚ ಶೂನ್ಯಸ್ಯ ಸ್ವರೂಪಹಾನಾನ್ನಿರಾಶ್ರಯತ್ವೇ ಚಾಸಂವೃತಿತ್ವಾನ್ನಾಸ್ಮಾಭಿಸ್ತದ್ವಾದನಿರಾಸಾಯಾಽಽದರಃ ಕ್ರಿಯತೇ ತತ್ಸಿದ್ಧಂ ಬುದ್ಧ್ಯಾಷ್ವತಿರಿಕ್ತಂ ನಿತ್ಯಸಿದ್ಧಮತ್ಯಂತಶುದ್ಧಂ ಕೂಟಸ್ಥಮದ್ವಯಮಾತ್ಮಜ್ಯೋತಿರಿತಿ ಭಾವಃ ॥ ೭ ॥