ப⁴ர்த்ருப்ரபஞ்சப்ரஸ்தா²நமுத்தா²பயதி —
யே த்விதி ।
ஸத்யேவ ஹ்ருத³யே தந்நிஷ்டா²நாம் காமாதீ³நாமாத்மந்யுபஶ்லேஷோ ந தந்நிவ்ருத்தாவித்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —
ஹ்ருத³யவியோகே³(அ)பீதி ।
தந்மதே ஶ்ருதிவிரோத⁴மாஹ —
தேஷாமிதி ।
ஹ்ருத³யேந கரணேநோத்பாத்³யத்வாதா³த்மவிகாராணாமபி காமாதீ³நாம் ஹ்ருத³யஸம்ப³ந்த⁴ஸம்பா⁴வாந்நா(அ)(அ)நர்த²க்யம் ஶ்ருதீநாமிதி ஶங்கதே —
ஹ்ருத³யேதி ।
ந காமாதி³ஸம்ப³ந்த⁴மாத்ரம் ஹ்ருத³யஸ்ய ஶ்ருத்யர்த²: கிந்த்வாஶ்ரயாஶ்ரயித்வம் தச்ச கரணத்வே ந ஸ்யாத் । ந ஹி சக்ஷுராத்³யாஶ்ரயம் ரூபாதி³ஜ்ஞாநம் த்³ருஷ்டமிதி பரிஹரதி —
ந ஹ்ருதீ³தி ।
சகாராத்³வசநம் ந ஸமஞ்ஜஸமிதி ஸம்ப³த்⁴யதே ।
ப்ரதீ³பாயத்தம் க⁴டஜ்ஞாநமிதி வத³ந்த: கரணாயத்தமாத்மாஶ்ரிதம் காமாதி³தி தஸ்ய ததா³ஶ்ரயத்வவசநமௌபசாரிகமித்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —
ஆத்மவிஶுத்³தே⁴ஶ்சேதி ।
இதஶ்சேத³ம் யதா²ர்த²மேவேத்யாஹ —
த்⁴யாயதீவேதி ।
அந்யார்தா²ஸம்ப⁴வாத்³பு³த்⁴யாஶ்ரயணவசநஸ்யேதி ஶேஷ: ।
த³க்ஷிணேநாக்ஷ்ணா பஶ்யதீத்யுக்தே வாமேந ந பஶ்யதீதிவத்ப்ரமுச்யந்தே ஹ்ருதி³ ஶ்ரிதா இதி விஶேஷணமாஶ்ரித்யா(அ)(அ)ஶங்கதே —
காமா ய தி ।
ப்ரகாராந்தரேண விஶேஷணஸ்யார்த²வத்த்வம் த³ர்ஶயதி —
நேத்யாதி³நா ।
அத்ரேதி ப்ரக்ருதஶ்ருத்யுக்தி: । ஆஶ்ரயாந்தரம் பு³த்³த்⁴யதிரிக்தமாத்மாக்²யம் ।
பு³த்³த்⁴யநாஶ்ரிதா: காமா ஏவ ந ஸந்தி யத³பேக்ஷயா ஹ்ருத³யாஶ்ரயத்வவிஶேஷணமித்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —
யே த்விதி ।
ப்ரதிபக்ஷதோ விஷயதோ³ஷத³ர்ஶநாதி³தி யாவத் ।
காமாநாம் வர்தமாநத்வநியமாபா⁴வாத்³பூ⁴தப⁴விஷ்யதாமபி ஸம்ப⁴வே ப²லிதமாஹ —
அத இதி ।
ஹ்ருத³யாநாஶ்ரிதபூ⁴தப⁴விஷ்யத்காமஸம்ப⁴வே(அ)பி ஸர்வகாமநிவ்ருத்தேர்விவக்ஷிதத்வாத்³வர்தமாநவிஶேஷணமநர்த²கமிதி ஶங்கதே —
ததா²(அ)பீதி ।
அதீதாநாக³தகாமாபா⁴வ: ஸம்ப⁴வதி ஸ்வத: ஸித்³தோ⁴ ந தந்நிவ்ருத்தௌ யத்நோ(அ)பேக்ஷ்யதே ஶுத்³தா⁴த்மதி³த்³ருக்ஷுணா து முமுக்ஷுணா வர்தமாநகாமநிராஸே யத்நாதி⁴க்யமாதே⁴யமிதி ஜ்ஞாபயிதும் வர்தமாநக்³ரஹணமிதி பரிஹரதி —
ந தேஷ்விதி ।
யதி³ யதோ²க்தம் வ்யாக்²யாநமநாத்³ருத்யா(அ)(அ)த்மாஶ்ரயத்வமேவ காமாநாமாஶ்ரீயதே ததா³(அ)ஶ்ருதம் மோக்ஷாஸம்ப⁴வேநாநிஷ்டம் ச கல்பிதம் ஸ்யாதி³த்யாஹ —
இதரதே²தி ।
அஶ்ருதத்வமஸித்³த⁴மிதி ஶங்கதே —
ந கஞ்சநேதி ।
அர்தா²தா³ஶ்ரயத்வம் ஶ்ருதமேவ காமாநாமித்யேதத்³தூ³ஷயதி —
நேத்யாதி³நா ।
நிஷேதோ⁴ ஹி ப்ராப்திமபேக்ஷதே ந வாஸ்தவம் காமாநாமாத்மத⁴ர்மத்வம் ப்ராப்திஸ்து ப்⁴ராந்த்யா(அ)பி ஸம்ப⁴வதி । தஸ்மாதா³த்மநோ வஸ்துதோ ந காமாத்³யாஶ்ரயத்வமித்யர்த²: ।
இதஶ்சா(அ)(அ)த்மநோ ந காமாத்³யாஶ்ரயத்வமித்யாஹ —
ப்ரஸம்கே³தி ।
நந்வஸம்க³வசநமாத்மந: ஸம்கா³பா⁴வம் ஸாத⁴யத்தஸ்ய காமித்வே ந விருத்⁴யதே தத்ரா(அ)(அ)ஹ —
ஸம்க³ஶ்சேதி ।
காமஶ்ச ஸம்க³ஸ்ததோ(அ)ஸித்³தோ⁴ ஹேதுரத்ரேதி ஶேஷ: ।
வாக்யாந்தரமாஶ்ரித்யா(அ)(அ)த்மநி காமாஶ்ரயத்வம் ஶங்கித்வா தூ³ஷயதி —
ஆத்மேத்யாதி³நா ।
இச்சா²த³ய: க்வசிதா³ஶ்ரிதா கு³ணத்வாத்³ரூபாதி³வதி³த்யநுமாநாத்பரிஶேஷாத்காமாத்³யாஶ்ரயத்வமாத்மந: ஸேத்ஸ்யதீதி ஶங்கதே —
வைஶேஷிகாதீ³தி ।
ஶ்ருத்யவஷ்டம்பே⁴ந நிராசஷ்டே —
நேத்யாதி³நா ।
ஸ்வயஞ்ஜ்யோதிஷ்ட்வபா³த⁴நாச்ச நா(அ)(அ)த்மாஶ்ரயத்வம் காமாதீ³நாமிதி ஶேஷ: ।
ததே³வ விவ்ருணோதி —
காமாதீ³நாமிதி ।
ஸ்தி²தம் சாநுமாநாதி³தி ஶேஷ: । யத்³யத்ர ஸமவேதம் தத்தேந ந த்³ருஶ்யதே । யதா² சக்ஷுர்க³தம் கார்ஷ்ண்யம் தேநைவ சக்ஷுஷா ந த்³ருஶ்யதே ததா² காமாதீ³நாமாத்மஸமவாயித்வே த்³ருஶ்யத்வம் ந ஸ்யாத்³த்³ருஶ்யத்வப³லேநைவ ஸ்வயஞ்ஜ்யோதிஷ்ட்வம் ஸாதி⁴தம் ததா² ச தத்³பா³தே⁴ பூர்வோக்தமநுமாநமபி பா³த்⁴யேதேத்யர்த²: ।
கத²ம் காமாதீ³நாமாத்மத்³ருஶ்யத்வமாஶ்ரித்ய ஸ்வப்நே ஸ்வயஞ்ஜ்யோதிஷ்ட்வஸ்யோபதி³ஷ்டத்வம் தத்ரா(அ)(அ)(அ)ஹ —
த்³ரஷ்டுரிதி ।
ததா²(அ)பி தேஷாமாத்மாஶ்ரயத்வே கா(அ)நுபபத்திஸ்தத்ரா(அ)(அ)ஹ —
தத்³பா³தி⁴தமிதி ।
யத்து பரமாத்மைகதே³ஶம் ஜீவமாஶ்ரித்ய ததா³ஶ்ரிதம் காமாதி³தி தத்ரா(அ)(அ)ஹ —
ஸர்வஶாஸ்த்ரேதி ।
ததே³வ ஸ்பு²டயதி —
பரஸ்யேதி ।
ஶாஸ்த்ரார்த²ஜாதம் நிரவயவத்வப்ரத்யகே³கத்வாதி³ தஸ்ய கத²ம் கோப: ஸ்யாதி³த்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —
ஏதச்சேதி ।
சதுர்தே² சேத்³ப⁴ர்த்ருப்ரபஞ்சமதம் நிரஸ்தம் தர்ஹி புநர்நிராகரணமகிஞ்சித்கரமித்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —
மஹதேதி ।
பரேண ஸஹ ப்ரத்யகா³த்மநோ யதே³கத்வம் தஸ்ய ஶாஸ்த்ரார்த²ஸ்ய ஸித்³த்⁴யர்த²மிதி யாவத் ।
அம்ஶத்வாதி³கல்பநாயாமபி ஶாஸ்த்ரார்த²ஸித்³தி⁴மாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —
தத்கல்பநாயாமிதி ।
ப⁴ர்த்ருப்ரபஞ்சகல்பநாயா ஹேயத்வமுபஸம்ஹரதி —
யதே²த்யாதி³நா ॥ 22 ॥