ವಾಕ್ಯಾಂತರಮಾಕಾಂಕ್ಷಾಪೂರ್ವಕಮುತ್ಥಾಪ್ಯ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ —

ಕಥಮಿತ್ಯಾದಿನಾ ।

ದ್ವಿತೀಯಾದಿಪದಾನಾಂ ಪೌನರುಕ್ತ್ಯಮಾಶಂಕ್ಯಾರ್ಥಭೇದಂ ದರ್ಶಯತಿ —

ಯದ್ಧೀತ್ಯಾದಿನಾ ।

ಸಾಭಾಸಮಂತಃಕರಣಂ ಯತ್ಪಶ್ಯೇದಿತಿ ವಿಶೇಷದರ್ಶನಕರಣಂ ಪ್ರಮಾತೃ ದ್ವಿತೀಯಂ ತಸ್ಮಾದನ್ಯಚ್ಚಕ್ಷುರಾದಿ ಪ್ರಮಾಣಂ ರೂಪಾದಿ ಚ ಪ್ರಮೇಯಂ ವಿಭಕ್ತಂ ತತ್ಸರ್ವಂ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಯೋರವಿದ್ಯಾಪ್ರತಿಪನ್ನಂ ಸುಷುಪ್ತಿಕಾಲೇ ಕಾರಣಮಾತ್ರತಾಂ ಗತಮಭಿವ್ಯಕ್ತಂ ನಾಸ್ತೀತ್ಯರ್ಥಃ ।

ಸುಷುಪ್ತೇ ದ್ವಿತೀಯಂ ಪ್ರಮಾತೃರೂಪಂ ನಾಸ್ತೀತ್ಯೇತದುಪಪಾದಯತಿ —

ಆತ್ಮನ ಇತಿ ।

ಪ್ರಮಾತೃರೂಪಂ ಪೃಥಙ್ನಾಸ್ತೀತಿ ಶೇಷಃ ।

ತಥಾಽಪಿ ಕರಣವ್ಯಾಪಾರಕೃತಂ ವಿಷಯದರ್ಶನಮಾತ್ಮನಃ ಸ್ಯಾದಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —

ದ್ರಷ್ಟುರಿತಿ ।

ಸುಷುಪ್ತಸ್ಯಾಪಿ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನತ್ವಮಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —

ಅಯಂ ತ್ವಿತಿ ।

ತಸ್ಯ ಪರೇಣೈಕೀಭಾವಫಲಮಾಹ —

ತೇನೇತಿ ।

ವಿಷಯೇಂದ್ರಿಯಾಭಾವಕೃತಂ ಫಲಮಾಹ —

ತದಭಾವಾದಿತಿ ।

ಕಿಮಿತಿ ವಿಷಯಾದ್ಯಭಾವಾದ್ವಿಶೇಷದರ್ಶನಂ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ ಸತ್ತ್ವಮೇವ ತಸ್ಯಾಽಽತ್ಮಸತ್ತ್ವಾಧೀನಂ ಕಿಂ ನ ಸ್ಯಾದಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —

ಕರಣಾದಿತಿ ।

ನನ್ವವಸ್ಥಾದ್ವಯೇ ವಿಶೇಷದರ್ಶನಮಾತ್ಮಕೃತಂ ಪ್ರತಿಭಾತಿ ತಸ್ಯ ಪ್ರಧಾನತ್ವಾದತ ಆಹ —

ಆತ್ಮಕೃತಮಿವೇತಿ ।

ನನ್ವಿತ್ಯಾದೇಸ್ತಾತ್ಪರ್ಯಮುಪಸಂಹರತಿ —

ತಸ್ಮಾದಿತಿ ।

ಪ್ರಮಾತೃಕರಣವಿಷಯಕೃತತ್ವಾದ್ವಿಶೇಷದೃಷ್ಟೇಸ್ತೇಷಾಂ ಚ ಸುಷುಪ್ತಾಭಾವಾತ್ತತ್ಕಾರ್ಯಾಯಾ ವಿಶೇಷದೃಷ್ಟೇರಪಿ ತತ್ರಾಭಾವಾದಿತಿ ಯಾವತ್ । ತತ್ಕೃತಾ ಜಾಗರಾದಾವಾತ್ಮಕೃತತ್ವೇನ ಭ್ರಾಂತಿಪ್ರತಿಪನ್ನವಿಶೇಷದರ್ಶನಾಭಾವಪ್ರಯುಕ್ತೇತ್ಯರ್ಥಃ ॥ ೨೩ ॥