ತರ್ಹಿ ಭೋಕ್ತ್ರೋಪಸಂಹೃತಂ ಚಕ್ಷುರತ್ಯಂತಾಭಾವೀಭೂತಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ಏಕೀತಿ ।
ಉಕ್ತೇಽರ್ಥೇ ಲೋಕಪ್ರಸಿದ್ಧಿಂ ದರ್ಶಯತಿ —
ತದೇತಿ ।
ಚಕ್ಷುಷಿ ದರ್ಶಿತಂ ನ್ಯಾಯಂ ಘ್ರಾಣೇಽತಿದಿಶತಿ —
ತಥೇತಿ ।
ಯಥಾ ಚಕ್ಷುರ್ದೇವತಾಯಾ ನಿವೃತ್ತೌ ಲಿಂಗಾತ್ಮನಾ ಚಕ್ಷುರೇಕೀಭವತಿ ಯಥಾ ಘ್ರಾಣದೇವತಾಂಶಸ್ಯ ಘ್ರಾಣಾನುಗ್ರಹನಿವೃತ್ತಿದ್ವಾರೇಣಾಂಶಿದೇವತಯೈಕ್ಯೇ ಲಿಂಗಾತ್ಮನಾ ಘ್ರಾಣಮೇಕೀಭವತೀತ್ಯರ್ಥಃ । ತನ್ನಿವೃತ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ವರುಣಾದಿ ದೇವತಾಯಾ ಜಿಹ್ವಾಯಾಮನುಗ್ರಹನಿವೃತ್ತೌ ಜಿಹ್ವಾಯಾ ಲಿಂಗಾತ್ಮನೈಕ್ಯವ್ಯಪೇಕ್ಷಯೇತ್ಯರ್ಥಃ ।
ತತ್ತದನುಗ್ರಾಹಕದೇವತಾಂಶಸ್ಯ ತತ್ರ ತತ್ರಾನುಗ್ರಹನಿವೃತ್ತ್ಯಾ ತತ್ತದಂಶಿದೇವತಾಪ್ರಾಪ್ತೌ ತತ್ತತ್ಕರಣಸ್ಯ ಲಿಂಗಾತ್ಮನೈಕ್ಯಂ ಭವತೀತ್ಯಭಿಪ್ರೇತ್ಯಾಽಽಹ —
ತಥೇತಿ ।
ಮರಣದಶಾಯಾಂ ರೂಪಾದಿದರ್ಶನರಾಹಿತ್ಯಮರ್ಥದ್ವಯಸಾಧಕಮಿತ್ಯಾಹ —
ತದೇತಿ ।
ತಸ್ಯ ಹೈತಸ್ಯೇತ್ಯಾದಿ ವಾಕ್ಯಮುಪಾದತ್ತೇ —
ತತ್ರೇತಿ ।
ಮುಮೂರ್ಷಾವಸ್ಥಾ ಸಪ್ತಮ್ಯರ್ಥಃ ।
ಕೇನಾಯಂ ಪ್ರದ್ಯೋತೋ ಭವತೀತ್ಯಪೇಕ್ಷಾಯಾಮಾಹ —
ಸ್ವಪ್ನೇತಿ ।
ಯಥಾ ಸ್ವಪ್ನಕಾಲೇ ಸ್ವೇನ ಭಾಸಾ ಸ್ವೇನ ಜ್ಯೋತಿಷಾ ಪ್ರಸ್ವಪಿತೀತಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಂ ತಥಾಽತ್ರಾಪಿ ತೇಜೋಮಾತ್ರಾಣಾಂ ಯದಾದಾನಂ ತತ್ಕೃತೇನ ವಾಸನರೂಪೇಣ ಪ್ರಾಪ್ಯಫಲವಿಷಯಬುದ್ಧಿವೃತ್ತಿರೂಪೇಣ ಸ್ವೇನ ಭಾಸಾ ಸ್ವೇನ ಚಾಽಽತ್ಮನಾ ಚೈತನ್ಯಜ್ಯೋತಿಷಾ ಹೃದಯಾಗ್ರಪ್ರದ್ಯೋತನಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ।
ತಸ್ಯಾರ್ಥಕ್ರಿಯಾಂ ದರ್ಶಯತಿ —
ತೇನೇತಿ ।
ಕಿಮಿತಿ ಲಿಂಗದ್ವಾರಾಽಽತ್ಮನೋ ನಿರ್ಗಮನಂ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಯತೇ ತತ್ರಾಽಽಹ —
ತಥೇತಿ ।
ಯದಿ ಮರಣಕಾಲೇ ತೋಜೋಮಾತ್ರಾದಾನಂ ನ ತರ್ಹಿ ಸದಾ ಲಿಂಗೋಪಾಧಿರಾತ್ಮೇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ತತ್ರ ಚೇತಿ ।
ಸಪ್ತಮ್ಯಾ ಲಿಂಗಮುಚ್ಯತೇ । ಸರ್ವದೇತಿ ಲಿಂಗಸತ್ತಾದಶೋಕ್ತಿಃ ।
ಆತ್ಮೋಪಾಧಿಭೂತೇ ಲಿಂಗೇ ಕಿಂ ಪ್ರಮಾಣಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽತ್ಮನಿ ಕೂಟಸ್ಥೇ ಸಂವ್ಯವಹಾರದರ್ಶನಮಿತ್ಯಾಹ —
ತದುಪಾಧೀತಿ ।
ಚಕ್ಷುರಾದಿಪ್ರಸಿದ್ಧಿರಪಿ ಪ್ರಮಾಣಮಿತ್ಯಾಹ —
ತದಾತ್ಮಕಂ ಹೀತಿ ।
ಏಕಾದಶವಿಧಂ ಕರಣಮಿತ್ಯಭ್ಯುಪಗಮಾತ್ಕುತೋ ದ್ವಾದಶವಿಧತ್ವಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ ವಿಶಿನಷ್ಟಿ —
ಬುದ್ಧ್ಯಾದೀತಿ ।
’ವಾಯುರ್ವೈ ಗೌತಮ ತತ್ಸೂತ್ರಮ್’ ಇತ್ಯಾದಿ ಶ್ರುತಿರಪಿ ಯಥೋಕ್ತೇ ಲಿಂಗೇ ಪ್ರಮಾಣಮಿತ್ಯಾಹ —
ತತ್ಸೂತ್ರಮಿತಿ ।
ಜಗತೋ ಜೀವನಮಪಿ ತತ್ರ ಮಾನಮಿತ್ಯಾಹ —
ತಜ್ಜೀವನಮಿತಿ ।
’ಏಷ ಸರ್ವಭೂತಾಂತರಾತ್ಮಾ’ ಇತಿ ಶ್ರುತಿರಪಿ ಯಥೋಕ್ತಂ ಲಿಂಗಂ ಸಾಧಯತೀತ್ಯಾಹ —
ಸೋಽಂತರಾತ್ಮೇತಿ ।
ಲಿಂಗೋಪಾಧೇರಾತ್ಮನೋ ಯಥೋಕ್ತಪ್ರಕಾಶೇನ ಮರಣಕಾಲೇ ಹೃದಯಾನ್ನಿಷ್ಕ್ರಮಣೇ ಮಾರ್ಗಂ ಪ್ರಶ್ನಪೂರ್ವಕಮುತ್ತರವಾಕ್ಯೇನೋಪದಿಶತಿ —
ತೇನೇತ್ಯಾದಿನಾ ।
ಚಕ್ಷುಷ್ಟೋ ವೇತಿ ವಿಕಲ್ಪೇ ನಿಮಿತ್ತಂ ಸೂಚಯತಿ —
ಆದಿತ್ಯೇತಿ ।
ಮೂರ್ಧ್ನೋ ವೇತಿ ವಿಕಲ್ಪೇ ಹೇತುಮಾಹ —
ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇತಿ ।
ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತಿನಿಮಿತ್ತಂ ಚೇಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಕರ್ಮಂ ವಾ ಸ್ಯಾದಿತಿ ಪೂರ್ವೇಣ ಸಂಬಂಧಃ ।
ದೇಹಾವಯವಾಂತರೇಭ್ಯೋ ನಿಷ್ಕ್ರಮಣೇ ನಿಯಾಮಕಮಾಹ —
ಯಥೇತಿ ।
ಕಥಂ ಪರಲೋಕಾಯ ಪ್ರಸ್ಥಿತಮಿತ್ಯುಚ್ಯತೇ ಪ್ರಾಣಗಮನಾಧೀನತ್ವಾದ್ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಗಮನಸ್ಯೇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ಪರಲೋಕಾಯೇತಿ ।
ನನು ಜೀವಸ್ಯ ಪ್ರಾಣಾದಿತಾದಾತ್ಮ್ಯೇ ಸತಿ ಕಥಮನುಶಬ್ದೇನ ಕ್ರಮೋ ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ತತ್ರಾಽಽಹ —
ಯಥಾಪ್ರಧಾನೇತಿ ।
ಪ್ರಧಾನಮನತಿಕ್ರಮ್ಯ ಹೀಯಮನ್ವಾಖ್ಯಾನೇಚ್ಛಾ । ತಥಾ ಚ ಜೀವಾದೇಃ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯಾಭಿಪ್ರಾಯೇಣಾನುಶಬ್ದಪ್ರಯೋಗೋ ನ ಕ್ರಮಾಭಿಪ್ರಾಯೇಣ ದೇಶಕಾಲಭೇದಾಭಾವಾದಿತ್ಯರ್ಥಃ । ಸಾರ್ಥೇ ಸಮೂಹೇ ವ್ಯಕ್ತಿಷು ಕ್ರಮೇಣ ಗಮನಂ ದೃಶ್ಯತೇ ನ ತಥಾ ಪ್ರಾಣಾದಿಷ್ವಿತಿ ವ್ಯತಿರೇಕಃ ।
ಯದುಕ್ತಂ ಹೃದಯಾಗ್ರಪ್ರದ್ಯೋತನಂ ತತ್ಸವಿಜ್ಞಾನಶ್ರುತ್ಯಾ ಪ್ರಕಟಯತಿ —
ತದೇತಿ ।
ಕರ್ಮವಶಾದಿತಿ ವಿಶೇಷಣಂ ಸಾಧಯತಿ —
ನೇತಿ ।
ವಿಪಕ್ಷೇ ದೋಷಮಾಹ —
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯೇಣೇತಿ ।
ಇಷ್ಟಾಪತ್ತಿಮಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ನೈವೇತಿ ।
ಮುಮೂರ್ಷೋರಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯೇ ಮಾನಮಾಹ —
ಅತ ಏವೇತಿ ।
ಕರ್ಮವಶಾದುಕ್ತಂ ಸವಿಜ್ಞಾನತ್ವಮುಪಸಂಹರತಿ —
ಕರ್ಮಣೇತಿ ।
ಅಂತಃಕರಣಸ್ಯ ವೃತ್ತಿವಿಶೇಷೋ ಭಾವಿದೇಹವಿಷಯಸ್ತದಾಶ್ರಿತಂ ತದ್ರೂಪಂ ಯದ್ವಾಸನಾತ್ಮಕಂ ವಿಶೇಷವಿಜ್ಞಾನಂ ತೇನೇತಿ ಯಾವತ್ ।
ಮ್ರಿಯಮಾಣಸ್ಯ ಸವಿಜ್ಞಾನತ್ವೇ ಸತ್ಯರ್ಥಸಿದ್ಧಮರ್ಥಮಾಹ —
ಸವಿಜ್ಞಾನಮೇವೇತಿ ।
ಗಂತವ್ಯಸ್ಯ ಸವಿಜ್ಞಾನತ್ವಂ ವಿಜ್ಞಾನಾಶ್ರಯತ್ವಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ ವಿಶಿನಷ್ಟಿ —
ವಿಶೇಷೇತಿ ।
ಪ್ರಗೇವೋತ್ಕ್ರಾಂತೇಃ ಸವಿಜ್ಞಾನತ್ವವಾದಿಶ್ರುತೇಸ್ತಾತ್ಪರ್ಯಮಾಹ —
ತಸ್ಮಾದಿತಿ ।
ಪುರುಷಸ್ಯ ಕರ್ಮಾನುಸಾರಿತ್ವಂ ತಚ್ಛಬ್ದಾರ್ಥಃ । ಯೋಗಶ್ಚಿತ್ತವೃತ್ತಿನಿರೋಧಃ । ತಸ್ಯ ಧರ್ಮಾ ಯಮನಿಯಮಪ್ರಭೃತಯಃ । ತೇಷಾಮನುಸೇವನಂ ಪುನಃ ಪುನರಾವರ್ತನಮ್ । ಪರಿಸಂಖ್ಯಾನಾಭ್ಯಾಸೋ ಯೋಗಾನುಷ್ಠಾನಮ್ । ಕರ್ತವ್ಯ ಇತಿ ಪ್ರಕೃತಶ್ರುತೇರ್ವಿಧೇಯೋಽರ್ಥ ಇತಿ ಶೇಷಃ ।
ಕಿಂಚ ಪುಣ್ಯೋಪಚಯಕರ್ತವ್ಯತಾರೂಪೇಽರ್ಥೇ ಸರ್ವಮೇವ ವಿಧಿಕಾಂಡಂ ಪರ್ಯವಸಿತಮಿತ್ಯಾಹ —
ಸರ್ವಶಾಸ್ತ್ರಾಣಾಮಿತಿ ।
ಸರ್ವಸ್ಮಾದಾಗಾಮಿದುಶ್ಚರಿತಾದುಪರಮಣಂ ಕರ್ತವ್ಯಮಿತ್ಯಸ್ಮಿನ್ನರ್ಥೇ ನಿಷೇಧಶಾಸ್ತ್ರಮಪಿ ಪರ್ಯವಸಿತಮಿತ್ಯಾಹ —
ದುಶ್ಚರಿತಾಚ್ಚೇತಿ ।
ನನು ಪೂರ್ವಂ ಯಥೇಷ್ಟಚೇಷ್ಟಾಂ ಕೃತ್ವಾ ಮರಣಕಾಲೇ ಸರ್ವಮೇತತ್ಸಂಪಾದಯಿಷ್ಯತೇ ನೇತ್ಯಾಹ —
ನ ಹೀತಿ ।
ಕರ್ಮಣಾ ನೀಯಮಾನತ್ವೇ ಮಾನಮಾಹ —
ಪುಣ್ಯ ಇತಿ ।
ತರ್ಹಿ ಪುಣ್ಯೋಪಚಯಾದೇವ ಯಥೋಕ್ತಾನರ್ಥನಿವೃತ್ತೇರ್ವ್ಯರ್ಥಂ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ಏತಸ್ಯೇತಿ ।
ಉಪಶಮೋಪಾಯಸ್ತತ್ವಜ್ಞಾನಂ ತಸ್ಯ ವಿಧಾನಂ ಪ್ರಕಾಶನಂ ತದರ್ಥಮಿತಿ ಯಾವತ್ ।
ದೇವತಾಧ್ಯಾನಾದನರ್ಥೋ ನಿವರ್ತಿಷ್ಯತೇ ಕಿಂ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನೇನೇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ನ ಹೀತಿ ।
ತದ್ವಿಹಿತೇತಿ ತಚ್ಛಬ್ದೇನ ಪ್ರಕೃತಾಃ ಸರ್ವಶಾಖೋಪನಿಷದೋ ಗೃಹ್ಯಂತೇ ।
ವಿಧಾಂತರೇಣಾನರ್ಥಧ್ವಂಸಾಸಿದ್ಧೌ ಫಲಿತಮಾಹ —
ತಸ್ಮಾದಿತಿ ।
ಜ್ಞಾಪಿತಃ ಸವಿಜ್ಞಾನವಾಕ್ಯೇನೇತಿ ಶೇಷಃ ।