వృత్తమనూద్య ప్రశ్నపూర్వకముత్తరవాక్యమవతార్య వ్యాచష్టే —
శకటవదిత్యాదినా ।
విహితా విద్యా ధ్యానాత్మికా । ప్రతిషిద్ధా నగ్నస్త్రీదర్శనాదిరూపా । అవిహితా ఘటాదివిషయా । అప్రతిషిద్ధా పథి పతితతృణాదివిషయా । విహితం కర్మ యాగాది । ప్రతిషిద్ధం బ్రహ్మహననాది । అవిహితం గమనాది । అప్రతిషిద్ధం నేత్రపక్ష్మవిక్షేపాది ।
విద్యాకర్మణోరుపభోగసాధనత్వప్రసిద్ధేరన్వారమ్భేఽపి కిమిత్యన్వారభతే వాసనేత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
సా చేతి ।
అపూర్వకర్మారమ్భాదావఙ్గం పూర్వవాసనేత్యత్ర హేతుమాహ —
న హీతి ।
ఉక్తమేవ హేతుముపపాదయతి —
న హీత్యాదినా ।
ఇన్ద్రియాణాం విషయేషు కౌశలమనుష్ఠానే ప్రయోజకం తచ్చ ఫలోపభోగే హేతుః । న చాన్తరేణాభ్యాసమిన్ద్రియాణాం విషయేషు కౌశలం సంభవతి తస్మాదనుష్ఠానాద్యభ్యాసాధీనమిత్యర్థః ।
తథాఽపి కథం పూర్వవాసనా కర్మానుష్ఠానాదావఙ్గమిత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
పూర్వానుభవేతి ।
తత్ర లోకానుభవం ప్రమాణయతి —
దృశ్యతే చేతి ।
చిత్రకర్మాదీత్యాదిశబ్దేన ప్రాసాదనిర్మాణాది గృహ్యతే ।
పూర్వవాసనోద్భవకృతం కార్యముక్త్వా తదభావకృతం కార్యమాహ —
కాసుచిదితి ।
రజ్జునిర్మాణాదిష్వితి యావత్ ।
తత్రైవోదాహరణసౌలభ్యమాహ —
తథేతి ।
తత్ర హేత్వన్తరమాశఙ్క్య పరిహరతి —
తచ్చేతి ।
కర్మానుష్ఠానాదౌ పూర్వప్రజ్ఞాయా హేతుత్వముపసంహరతి —
తేనేతి ।
సమన్వారమ్భవచనార్థం నిగమయతి —
తస్మాదితి ।
తస్యైవ తాత్పర్యార్థమాహ —
యస్మాదితి ॥ ౨ ॥